تجربه انتخابات اخیر آمریکا درسهای زیادی برای دیگر جوامع دارد؛اینکهدولتی که میتواند یکدوره دیگر هم در راس کار باشد اما به گونهای پیش میرود که توسط رای دهندگانش عوض میشود، نشان از قدرت و اهمیت انتخابات از یک طرف و قوت سیستم از طرف دیگر دارد. در مورد اهمیت انتخابات تردیدی نیست و محل بحث این نوشتار هم نیست اما سیستم قوی که بتواند از آرای رای دهندگانش به نحو درست و کارامد محافظت کند موضوع مهمی است که باید روی آن تمرکز کرد.
در انتخابات اخیر آمریکا با وجود اینکه ترامپ ادعای "تقلب" کرد و مطرح کرد که "دیگر رایها را نشمارید" و این را فردی مطرح کرده بود که قدرت زیادی هم داشت، اما سیستم قضایی، رسانهها و نظام انتخاباتی بر اساس کار و وظیفه راستین خود عمل کرردندو با کمترین حاشیه و ضعفی به وظیفه اصلی خود پرداختند.
انتخابات یعنی اینکه مردم بتوانند با اعتماد، رای و نظر خود را منتقل کنند. طراحی سیستمی که این وظیفه و رسالت را انجام دهد خیلی مهم است و از این جهت سیستم آمریکا میتواند مثال زدنی و غیر قابل انکار باشد.
کافی بود یکی از بخشهای این سیستم، ناکارآمد و ناقص عمل کند و بر اساس رسالت اصلی خود انجام وظیفه نکند؛ نتیجه مسلما آنگونه نبود که مردم از انتخابات توقع داشتند و این نکته مهمی است.
این یادداشت البته غیر از تحلیل روابط ما و آمریکا است و جمهوری اسلامی ایران و دولتهای آمریکا -درست یا نادرست- با همدیگر علی الخصوص در ۴۰ سال جمهوری اسلامی دشمنیها داشته اند که در جای خود از منظرهای حقوقی، اخلاقی، سیاسی و غیره قابل تحلیل و ارزیابی است.
*عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی