دلواپسان برجام کجا هستند؟

مفاد قراردادی که از آن به عنوان قرارداد 25 ساله میان ایران و چین یاد می شود کماکان محرمانه است.به هرحال از همین محرمانه بودن که شاید از ملزومات چنین قرار دادهایی است باعث شده رسانه های فارسی زبان خارج از کشور حسابی بر روی یکسری از مفادی که مدعی هستند خودشان به آن دست یافته اند مانور دهند و بلوف بزنند که گویی ترکمنچای دیگری منعقد شده است.
دولت و وزرات خارجه کشورمان طی روزهای گذشته توضیح داده اند که از آنجا که این قرارداد هنوز تکمیل نشده و مذاکراتی کماکان در جریان است نمی توانند متن آن را منتشر کنند. سخن صوابی هم است.زیرا امکان دارد طی چانه زنی های آینده میان مسئولان و کارشناسان دو کشور مفادی از آن تغییر کند لذا صحیح نیست قراردادی که هنوز نهایی نشده به کف خیابان بیاید تا رسانه ها و ناظران در مورد آن اظهارنظر کنند.
پس روی هم رفته می توان استدلال دولت را پذیرفت و صبر کرد تا قرارداد نهایی شود و سپس مطالبه کرد که مفاد قرار داد مذکور منتشر شود. در کل آنچه به نظر می رسد دولت و در مجموع حاکمیت ایران تصمیم گرفته با توجه به افزایش روز افزون قدرت چین در دنیا و تاثیرگذاری نسبی این کشور بر معادلات سیاسی بین الملل طی سال های آتی ،ارتباط راهبردی بلند مدت با این کشور را آغاز کند. یعنی برخلاف ادوار گذشته که دولت های ایرانی از سر اجبار و با توجه به رویکرد غرب به دامان شرق می رفتند این بار در چارچوب قرارداد بلند مدت و ساختاری مشخص وارد ارتباط با چین شوند.
اما این موضوع نباید باعث شود از اصل قضیه که پرسشگری است دور شد. یعنی رسانه ها و ناظران به دو جهت باید شفافیت را مطالبه کنند و از مسئولان بخواهند که مردم نیز در جریان جزییات قرارداد قرار گیرند. زیرا اولا حق جامعه است و ثانیا پروپاگاندای دشمنان نظام خنثی شود.
نکته ای که در گزاره بالا آمد اصولگرا و اصلاح طلب نمی شناسد. از آنجا که موضوع فوق موضوعی ملی و میهنی است همه وظیفه دارند در جریان چنین قرار دادهایی قرار گیرند و باید عطف به تجارب گذشته به این حساسیت حق داد.
بهر روی طی روزهای گذشته و پس از رسانه ای شدن انعقاد چنین قراردادی اصلاح طلبان بسیاری در مورد آن اظهار نظر کردند و خواستار شفافیت بودند و این درحالیست که اصولگرایان از جمله گروه موسوم به دلواپس در این زمینه سکوتی نسبی داشته و کمتر در این راستا اظهار نظر کرده است. این در حالیست که همین جماعت در مورد برجام و توافق هسته ای حساسیت فوق العاده ای داشت و چه کارهایی که به نام شفافیت و مطالبه گری نکرد. دلواپسان البته پا را فراتر از نظارت گذاشته بودند و با اینکه برجام حاصل خردجمعی نظام بود مذاکره کنندگان را زیر ضرب رسانه ای برده و کار به دشنام دادن نیز رسیده بود. هرچند به محض نهایی شدن توافق هسته ای کل متن قرارداد، رسانه ای شد و در منظر عموم قرار گرفت. پس از رسانه ای شدن هم نقد برجام و حتی اعتراض به آن علیرغم تایید آن از سوی مقامات عالیرتبه همچنان وجود داشت و تا کنون نیز استمرار داشته است.
اکنون سوال جدی از جماعت سابقا دلواپس این است چرا در مورد هر نوع قرار دادی با چین و ایضا روسیه حساسیتی ندارید و چشم بسته آن را می پذیرید؟ آیا غرب به دنبال منافع خود است و شرق به دنبال منافع ایران؟ این سیاست های دوگانه انسان را به یقین می رساند که گویی عده ای واقعا گرایش های خاص به این دو کشور دارند و به اصطلاح چینوفیل و روسوفیل هستند. این در شرایطی است که شرق کمتر از غرب به ایران ما ضرر نرسانده است. این نکته را نبایستی فراموش کرد.
*حقوقدان و استاد دانشگاه