حاشیه‌ای پررنگ‌تر از متن

رسیدن به توافق و پایان دادن به مناقشه هسته‌ای، خواست اول و آخرِ هم ایران و هم کشورهای عضو گروه ۱+۵ است. این خواست و اراده هم بیش از هر زمان دیگر دو طرف را به یک توافق دیگر در کمتر از دو ماه آینده، یعنی توافق سیاسی نزدیک کرده است.

مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ برای پایان دادن به بیش از ده سال مناقشه حول محور برنامه هسته‌ای کشورمان، پرشتاب اما سخت و فشرده همچنان ادامه دارد.

از آغاز سال جدید میلادی مذاکره کنندگان هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ چندین دور مذاکره را در شهرهای ژنو، استانبول، زوریخ و دیروز در مونیخ برگزار کردند تا در دوره تمدید ۷ ماه و ۷ روزه مذاکرات و در ادامه چانه زنی‌ها به راه حلی برای پایان دادن به اختلافات، بر پایه برنامه ریزی‌ها ابتدا به توافق سیاسی و سپس به توافق جامع و نهایی دست پیدا کنند.

در همین راستا، دیروز هم در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ ابتدا وزرای خارجه طرف‌های اصلی و محوری مذاکرات هسته‌ای یعنی ایران و آمریکا و سپس وزرای خارجه ایران و آلمان در همین رابطه با یکدیگر گفت‌و‌گو کردند.

در دیدار محمد جواد ظریف وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران با جان کری همتای آمریکایی‌اش که در حضور هیات مذاکره کننده دو کشور و همچنین معاون فدریکو موگیرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد، به گفته یک مقام آمریکایی، کری بار دیگر بر لزوم دستیابی به یک توافق سیاسی درباره موضوع هسته‌ای ایران تا پایان ماه مارس آینده (۱۱فروردین) تاکید کرد.

پس از آنکه ایران و گروه ۱+۵ در سوم آذرماه که به عنوان آخرین ضرب الاجل دستیابی به توافق جامع و نهایی تعیین شده بود نتوانستند به این توافق برسند با تمدید مذاکرات به مدت ۷ ماه تصمیم گرفتند چارچوب جدیدی از گفت‌و‌گو‌ها را به منظور دستیابی به توافق جامع و نهایی در دستور کار قرار دهند.

در این چارچوب جدید مقرر شد که طرفین با تفکیک دو بعد سیاسی و فنی ابتدا به توافق سیاسی و در ادامه به توافق فنی و یا توافق جامع و نهایی دست پیدا کنند.

بر این اساس دو طرف تلاش دارند در مذاکرات ابتدا باید‌ها و نبایدهای اساسی سیاسی خود را برای دستیابی به توافق، واضح‌تر از هر زمان دیگری اعلام کنند تا پس از حصول توافق سیاسی، گفتگو‌ها درباره توافق جامع و نهایی که شامل توافق فنی می‌شود را آغاز کنند.

از این رو هدف نخست ایران و ۱+۵ رسیدن ابتدا رسیدن به توافق سیاسی تا حداکثر ۱۱ فروردین ماه است. موضوعی که حداقل طرف اصلی مذاکرات با ایران یعنی ایالات متحده آمریکا خود را متعهد به آن می‌داند.

هر چند سایر کشورهای عضو گروه ۱+۵ نیز چنین خواسته‌ای را دنبال می‌کنند. در همین حال روز جمعه در نشست دو روزه کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل بر چنین خواسته‌ای تاکید کردند و با صدور بیانیه‌ای مشترک خود را متعهد به رسیدن به راهکاری جامع در موضوع هسته‌ای دانستند.

اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل روز جمعه پس از پایان نشست دو روزه‌ای که در شهر لندن پایتخت انگلستان برگزار شد، طی بیانیه‌ای مشترک در مورد موضوعات مختلف مربوط به انرژی هسته‌ای، از جمله مذاکرات جاری میان ایران و گروه موسوم به ۱+۵، اظهار نظر کردند.

پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین) موسوم به گروه P۵ را تشکیل می‌دهند، در این بیانیه از ادامه مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵، متشکل از پنج عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان، استقبال کرده‌اند.

به گزارش فارس در بخشی از این بیانیه ۱۷ بندی، آمده است: «P۵ از روند دیپلماتیک جاری میان جمهوری اسلامی ایران و P۵+۱ استقبال کرده و بر تعهد پیوسته آن‌ها به مذاکرات برای رسیدن به راهکاری جامع که ماهیت صرفا صلح‌آمیز برنامه ایران را تضمین کند، تأکید می‌کند.»

در همین حال فیلیپ هاموند، وزیر خارجه انگلیس هم با نگارش یادداشتی در روزنامه تایمز لندن بار دیگر ضمن تاکید بر ضرورت رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران خواستار استفاده از فرصت به وجود آمده در مذاکرات هسته‌ای شد.

هاموند در ابتدای این یادداشت، ذیل عنوان «تحریم‌های جدید، امید رسیدن به صلح را نابود می‌کند» روی کار آمدن دولت حسن روحانی در ایران را موجب تقویت مذاکرات هسته‌ای دانسته و نوشت: «در سال ۲۰۱۳، ۳+۳ (متشکل از آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان) و اتحادیه اروپا با یک توافق موقت با ایران، موافقت کردند. این گشایشی بود که نگران‌کننده‌ترین ابعاد برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کرد و فضای لازم را برای مذاکره در جهت رسیدن به راهکاری جامع، فراهم کرد.»

او در ادامه به تلاش‌های گروهی از نمایندگان کنگره آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران اشاره کرده و آن‌ها را به خویشتنداری دعوت کرده است. وزیر خارجه انگلیس در این رابطه نوشته است: «من به کسانی که برای اقدامات بیشتر فشار می‌آورند، توصیه می‌کنم دست نگه دارند. داریم به سمت یک توافق پیش می‌رویم. اکنون زمان خراب کردن این روند نیست.»

بنابراین به نظر می‌رسد که طرف‌های غربی بیش از پیش از به وجود آمدن فضای جدید بر مذاکرات هسته‌ای و نزدیک شدن دو طرف به توافق احتمالی استقبال می‌کنند و به دنبال هستند که از این فرصت ‌‌نهایت بهره را ببرند.

از این رو به دلیل آنکه طرفین پرونده هسته‌ای ایران تلاش دارند تا در فرصت باقی مانده به پایان ضرب الاجل تعیین شده (۱۱ فروردین ماه) از هر فرصتی برای گفت‌و‌گو رایزنی استفاده می‌کنند

بر همین اساس پنجاه و یکمین نشست امنیتی مونیخ که از دیروز در «باواریا» آلمان آغاز شده است مذاکرات هسته‌ای ایران به حاشیه‌ای پررنگ‌تر از متن تبدیل شده است.

با وجود آنکه قرار بود در حاشیه سه روز برگزاری این کنفرانس، پرونده هسته‌ای مورد بحث و بررسی قرار گیرد، با حجم زیاد دیدار‌ها و رایزنی‌ها در این رابطه، پرونده هسته‌ای بر فضای کنفرانس امنیت مونیخ سایه انداخته است.

وزیر خارجه ایران به غیر از دیدار با همتایان آمریکایی و آلمانی خود و نیز کوفی عنان و یوسف بن علوی وزیر مشاور در امور سیاست خارجی عمان، امروز هم دیدارهایی با محوریت مذاکرات هسته‌ای انجام داد. دیدار با یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، وزرای خارجه انگلیس و روسیه هم داشت.

قرار است ظریف روز یکشنبه نیز در میزگردی با حضور لوران فابیوس وزیرخارجه فرانسه، جان کری وزیرخارجه امریکا و فرانک وال‌تر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان با موضوع پرونده هسته‌ای ایران در اجلاس مونیخ شرکت کند. به گفته رییس کنفرانس امنیتی مونیخ احتمال دارد هماهنگ کننده سیاست خارجی اروپا هم به میزگرد ملحق شود.

بر این اساس شاید این بار کنفرانس امنیتی مونیخ، به مقدمه‌ای برای رسیدن به توافق میان ایران و کشورهای عضو گروه ۱+۵ تبدیل شود که طرفین به یک میزان از آن استقبال می‌کنند.
منبع:فرارو