استراتژی اصلاح طلبان برای انتخابات آینده

اسفند ۹۴ انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود و هنوز ۱۵ ماه تا آن انتخابات باقی مانده اما اخبار این انتخابات داغ داغ است. درباره رویكرد اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در صحنه انتخابات سوالات و گمانه‌زنی‌های زیادی به وجود آمده است؛ اصلاح‌طلبان چه می‌كنند؟ اصولگرایان و یا مستقل ها چه می کنند؟

ناطق نوری برای انتخابات خواهد آمد؟ آیا او محوریت اصولگرایان را برعهده می‌گیرد یا در لیست اصلاح‌طلبان و اعتدالیون قرار می‌گیرد؟ آیا اصولگرایان به اجماع می‌رسند؟ آیا عارف سر لیست اصلاح طلبان خواهد شد؟ و... اینها سوالاتی است كه بسیاری از فعالان سیاسی و تحلیل‌گران در تلاش برای پاسخگویی به آن هستند.

در همین زمینه محمد جواد حق شناس عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در گفت و گو با تابناک به بررسی مسائل انتخابات آینده مجلس و همچنین رویکرد انتخاباتی اصلاح طلبان پرداخته است.

در مراسم ۱۶ آذر امسال اجازه برگزاری سخنرانی به بعضی از سخنرانان داده نشد. صرف نظر از اینکه آیا این ها مجوز داشته اند یا خیر. به نظر شما اجازه ندادن به این افراد برای سخنرانی درست است یا خیر؟
من فکر می کنم که دانشگاه جای سخن گفتن است. اگر گروهی بخواهد از فردی چه موافق و چه مخالف دعوت کند؛ این که این فرد نتواند در دانشگاه حضور پیدا کنند، کار درستی نیست. اگر قرار باشد، فردی در یک مکان عمومی صحبت کند و مخاطبان وی مردم عادی باشند؛ در این موارد باید کمی محتاط بود. اما در دانشگاه ها که همه افراد تحصیل کرده می باشند، حضور افراد با سلایق مختلف هیچ اشکالی ندارد. مثلا می گویند فلان فرد را اجازه ندهیم سخنرانی کند. اصلا این اقدامات منطق ندارد و قابل دفاع نیست.

لغو سخنرانی اقای شریعتمداری به هیچ وجه قابل توجیه نیست. چرا که وی ۲۵ سال است که تمام حرف های خود را در کیهان می نویسد. حضور وی در یک جمع دانشجویی که ممکن است با پرسش و پاسخ روبرو شود چرا باید با مشکل روبرو شود. لذا اصلا این نوع برخورد و رویکرد را مناسب نمی دانم. این اقدامات را با عقلانیت مخالف می دانم و مطمئن هستم که با نگاه رئیس جمهور نیز مخالف است و ایشان این اقدامات را تایید نمی کند.

البته این یک موضوع یک طرفه نیست. از آن طرف هم ما باید کمک کنیم که قدرت تحمل شنیدن صدای مخالف در طرف مقابل نیز وجود داشته باشد. ما امروز می بینیم که در دانشگاه خیلی از افرادی که می توانند در دانشگاه سخن بگویند به انها مجوز داده نمی شود و آنها هم دچار مشکل می شوند. از گروه هایی که در دولت گذشته منتقد بودند با عناوین مختلف اجازه حضور پیدا نمی کنند. همانگونه که اجازه دادیم اقای ضرغامی، صفارهرندی و..... در دانشگاه های مختلف صحبت کنند از آن طرف به جریان مقابل هم باید این اجازه داده شود که صحبت کنند. آن جریانی که علاقه مند است، سخنان اقای شریعتمداری را گوش دهند؛ آنها هم باید این تحمل را داشته باشند که جریان مقابلشان نیز اگر کسی آمد؛ اجازه حرف زدن داشته باشد. ما معتقدیم نباید به افراد برچسب زده شود و مشکل ایجاد کنیم. دانشگاه محلی برای گفت و گو و تضارب اراء است. در واقع محلی برای شنیدن و گفتن است. فضای نقد منصفانه است که باعث ایجاد پیشرفت در کشور می شود.

به هرحال عده ای تحلیل می کنند که دلیل برخی اقدامات دولت و همچنین برخی از احزاب در زمینه های مختلف مبتنی بر انتخابات اینده مجلس است؟ ایا شما این تحلیل را درست می دانید؟
من کاملاً این موضوع را تایید می کنم. مگر می شود حزب وجود داشته باشد ولی رویکرد آن انتخاباتی نباشد. فلسفه وجودی احزاب این است که بتوانند دیدگاهشان را در جامعه ارائه کنند. احزاب از آراء عمومی چه چیزی می خواهند؟ احزاب از مکانیسم انتخابات و آراء عمومی استفاده می کنند تا تغییر مدنظر را ایجاد کنند.

در این روندی که شما ترسیم کردید آیا دولت نیز باید به فعالیت های انتخاباتی بپردازد؟
متاسفانه در وضعیت موجود؛ دولت حزبی در کشور ما وجود ندارد که بگوییم یکی از وظایف دولت فعالیت های انتخاباتی باشد. اگر ما دولتی داشتیم که بر اساس شاخص های حزبی روی کارآمده بود؛ طبیعی بود این دولت برای ماندگاری باید بخشی از رویکر خود را معطوف به انتخابات می کرد. رئیس جمهور امریکا وارد کمپین حزبش می شود و مرزی هم ندارد و کاملاً هم قانونی است. در انگلستان و فرانسه هم به همین شکل است. اما در کشور ما متاسفانه به خاطر اینکه هیچ رابطه منطقی و قانونی بین احزاب و انتخابات برقرار نشده است.ممکن است این سوء برداشت شود که دولت امکاناتی را که در اختیار دارد در اختیار افراد قرار دهد. چون رابطه دولت با احزاب مشخص نشده است، ممکن است دولت به صورت غیرقانونی بخواهد امکاناتش را در اختیار یک جریان قرار بدهد تا بتواند بعداً در مجلس بهره مند شود.

به هرحال دولت نیز به عنوان بخشی از جامعه خواهان مشارکت در انتخابات است. راهکار نمی تواند عدم دخالت باشد. نظر شما چیست؟
من فکر می کنم به خاطر اینکه در کشور ما مشکل خلاء قانونی وجود دارد؛ این مشکل در روند انتخاباتی ادامه خواهد داشت. هیچ اشکالی ندارد که اگر دولت فکر می کند باید در انتخابات مشارکت کند؛ یک قانونی را در مورد انتخابات تنظیم کند و به مجلس ارائه نماید. جامعه ما نیازمند رفتن به سمت تدوین و تصویب یک نظام جامع فعالیت های سیاسی است.در این نظام جامع فعالیت سیاسی در آن باید همه قوانین تجمیع شود. قانون احزاب، انتخابات، جرم سیاسی،قانون مطبوعات اینها باید در کنار هم قرار بگیرد و کلاً ما به یک نظام جامعی برسیم که هر فعالیت سیاسی در این قانون به طور منظومه دیده شود. چطور ما برای همه چیز یارانه می دهیم اما برای ادراه کشور حاضر نیستیم، ریالی هزینه کنیم. مگر اداره کشور همه موضوعات کشور را تحت تاثیر قرار نمی دهد.



مگر در دنیا به غیر از مسیر تحزب اداره نمی شوند. چطور ما حاضریم برای نان مردم یارانه بدهیم، اما برای اینکه کشور خوب و بدون فساد اداره شود؛ هیچ هزینه ای نمی پردازیم. اگر بخواهیم کشور با شاخص هایی مثل رشد بالا، پیشرفت، توسعه و رسیدن به مقام اول در منطقه ادره شود، باید به این حوزه نیز یارانه بدهیم. ایا برای اینکه سیاست مدارانی پاکدست، اینده نگر و توانا انتخاب شوند؛ نباید برای آموزش آنها وقت صرف کرد. ما متاسفانه به خاطر نگاه غلط و اینکه همیشه شیپور را برعکس دمیدیم چوب خوردیم. من فکر می کنم اولین نیاز امروز جامعه ما تدوین یک نظام جامع فعالیت های سیاسی است و در آنجا قطعاً برای این مسئله فکر و هزینه کرد و به احزابی که شکل می گیرند و قاعده مند می شوند بدون هیچ چشم داشتی کمک کرد. این ها هستند که باید در انتخابات شرکت کنند. دولت در این وضعیت باید یک نقش حداقلی باشد.

بنابراین دولت چگونه می تواند در انتخابات آینده مشارکت کند؟
مهمترین وظیفه دولت و کارکرد در انتخابات این است که به جای ارائه یک لیست بتواند به یک قاعده برسد و یک انتخابات شفاف را برگزار کند.در وضعیت موجود من فکر می کنم دولت اگر بخواهد در انتخابات دخالتی بکند، دخالتش این نیست که بیاید لیست انتخاباتی بدهد. این بدترین کاری است که دولت می تواند انجام دهد یا از یک لیستی حمایت کند.

مهمترین رویکرد دولت باید این باشد که بتواند یک انتخابات سالم، شفاف و استاندارد با معیارهای شناخته شده ی مورد قبول افکار عمومی برگزار کند. دولت باید تلاش کند که حوادثی مثل انتخابات ۸۴ و ۸۸ در پیش نیاید و انتخابات بتواند با یک قاعده ای با عنوان اتاق شیشه ای برگزار شود. حتی صندوق های آراء باید شفاف باشد و کسی که رای می اندازد رای خود را ببیند. ما باید به سمت اعتماد همگانی برویم و دولت وظیفه خود را حمایت از یک انتخابات آزاد، سالم و رقابتی بداند.

به نظر شما دولت باید چه معیارها و شاخص هایی را در انتخابات به کار بگیرد؟
شاخص هایی را که رهبر انقلاب در انتخابات فرمودند باید رعایت شود. مهمترین حرف ایشان که متاسفانه فراموش شد؛ این است که رای مردم حق الناس است . وظیفه دولت و وزارت کشور این است که در مورد این جمله ده ها همایش برگزار کنند. در واقع این موضوع که حق الناس می شود به چه معناست. مخاطب جمله رای حق الناس کیست. به نظر من مخاطب این جمله کسی جز وزارت کشور و نهادهای نظارتی نیست.

وقتی رهبری می فرمایند حق الناس، پیام روشنی است که برای دو مخاطب فرستاده می شود.۱- وزارت کشور و هیات اجرایی۲- شورای نگهبان و هیات های نظارت زیر مجموعه این نهاد. البته متاسفانه تاکنون هیچکس به این موضوع نپرداخته است. وزارت کشور باید فراخوان بدهد که انتخابات حق الناس است به چه معناست.

به نظر شما حضور در اصلااح طلبان در انتخاب آینده چگونه خواهد بود؟
من معتقدم که مثلث اقای هاشمی، خاتمی و ناطق به علاوه عارف می تواند زمینه ساز پیروزی اصلاح طلبان را فراهم کند. ائتلاف نانوشته این سه نفر(هاشمی-خاتمی- ناطق نوری) در انتخابات گذشته توانست زمینه ساز حضور اقای روحانی شود و با عملکردی که اقای عارف از خودش نشان داد، عملاً زمینه پیروزی اقای روحانی را فراهم کرد. بنابراین الان مثلث گذشته به اضافه عارف قطعا در این دور هم می تواند تاثیر گذار باشد.

مهمترین نگرانی اصلاح طلبان در انتخابات اینده چیست؟
مهمترین نگرانی که امروز در جریان اصلاح طلبی وجود دارد آخرین موضعی بود که اقای جنتی دبیر شورای نگهبان در برنامه شناسنامه اتخاذ کرده است. من فکر می کنم این موضوع باید روشن شود که ایا سخنان اخیر اقای جنتی سخنان نهاد شورای نگهبان متشکل از ۶ حقوق دان و ۶ فقیه است یا نظر شخص آقای احمد جنتی است. اولین سئوالی است که باید به ان پاسخ داده شود.

به نظر آنچه بیان کننده نظرات شورای نگهبان می باشد؛ اظهارات سخنگوی شورای نگهبان است. باید این سئوال از سخنگوی شورای نگهبان شود که ایا نظرات شخص اقای احمد جنتی ربطی به شورای نگهبان دارد یا خیر؟

نهاد شورای نگهبان برای آن زحمت کشیده شده است و زاییده انقلاب اسلامی است. اما این اظهارت به نفع نهاد شورای نگهبان نیست.

سخنان رهبری در انتخابات ۹۲ خیلی صریح بود که شامل ۵ مورد می شود.۱- انتخابات حداکثری باشد۲- انتخابات با حضور همه سلایق ۳- هیچکس از رای من خبر ندارد۴- دعوت از همه ایرانیان حتی ایرانی هایی که جمهوری اسلامی را قبول ندارند برای شرکت در انتخابات.۵- رای مردم حق الناس است.

من فکر می کنم این معیارهای پنجگانه در انتخابات باید اجرایی شود. این محورها می تواند هرکدام به شاخه های اصلی دیگری تقسیم شوند تا در سیاست های کلی انتخابات و در تمام انتخابات اجرایی شود.

آقای عارف اعلام کرده است که اگر درخواست شود در انتخاب شرکت خواهم کرد. ایشان همچنین از لیست ۳۰۰ نفره اصلاح طلبان نام می برد. نظر شما در این مورد چیست؟
ورود دولت برای اینکه وارد حمایت از افراد یا اشخاصی در انتخابات شود، لطمه به انتخاب خواهد زد. همینطور که شورای نگهبان نباید در انتخابات دخالت کند. در قانون انتخابات باید این موراد کاملا مشخص شود.

در روند فعلی انتخابات باید فقط این مربع انتخاباتی وارد انتخابات شود. ما باید لیست های متعددی را ارائه نماییم . چیزی که اقای عارف در مورد لیست ۳۰۰ نفری اعلام کردند کف حضور خواهد بود و در مورد سقف ایشان اظهارنظری نکرده اند.

اخبار سیاسی - تابناک