حفاظت از شاهراه مهاجرت پرندگان در معرض انقراض تنها با دو محیط بان

محمد علی اله قلی  افزود: تمرکز جمعیت های بزرگ پرندگان و نیز غنای تنوع گونه ای آنان در فریدونکنار مازندران این منطقه خاص را تبدیل به منطقه ای بی نظیر و حیاتی برای بقاء پرندگان در سطح جهان کرده است و نمونه ای مانند فریدونکنار و سرخرود در هیچ کجای دیگر جهان وجود ندارد.

به گفته وی، ناامنی دائمی و شدید سایر تالاب های شمال ایران به واسطه حضور شکارچیان (تالاب های مهمی مانند خلیج میانکاله در مازندران و تالاب گمیشان در استان گلستان) و خشک شدن قریب به اتفاق تمامی تالاب های کوچک و بزرگ در سراسر کشور به این تمرکز پرندگان در فریدونکنار بیش از پیش افزوده است و در واقع فریدونکنار را به یکی از آخرین مأواهای باقیمانده برای انواع پرندگان مهاجر در کشور پهناورمان ایران تبدیل کرده است.

به گفته این فعال محیط زیست، در این منطقه پرندگان کمتر به وسیله اسلحه شکار می شوند اما در گروه های بزرگ در دام های هوائی و زمینی گرفتار می شوند. همین نبود صدای تیراندزی دورنمای به ظاهر امنی از این منطقه از ذهن پرندگان ایجاد می کند و موجب جذب پرندگان به این تنها منطقه به ظاهر امن می شود.

این کارشناس حیات وحش اظهار داشت: صدها هزار پرنده مهاجر از انواع پرندگان آبزی، کنار آبزی، غواص، حواصیل ها، درنا، عقاب ها، قوش ها، شاهین ها، جغدها، گنجشک سانان و غیره هر سال از منطقه فریدونکنار که در قلب شاه راه مهاجرتشان به سمت جنوب تا آفریقا قرار دارد، به عنوان یک ایستگاه استراحت به منظور تغذیه و تجدید قوا و یا به عنوان سرزمینی که نیمی از عمرشان را در هر پائیز و زمستان در آن سپری می کنند، استفاده می کنند.

وی افزود: همچنین گونه هایی مانند اردک سرسفید که بیش از ۴۰ سال است در سطح بین المللی برای آن پروزه های حفاظت تعریف و اجرا می شود در این منطقه بدون هیچ نظارتی طی سال های گذشته شکار می شدند.

این فعال محیط زیست تأکید کرد: اردک مرمری، اردک بلوطی، غاز پیشانی سفیدو بسیاری دیگر پرندگان در معرض انقراض که سال به سال میزان مشاهده آنها به دلیل کاهش جمعیتشان کمتر می شود از دیگر گونه هایی هستند که اسیر تورهای صیادان فریدونکنار می شوند.

وی با بیان اینکه این بهشت پرندگان در محاصره عده ای خاص و محدود قرار دارد که منطقه را برای صید و استفاده از پرندگان قرق می کنند و کمتر کسی از حضور میلیونی پرندگان در این منطقه با خبر می شود افزود: بسیاری از دانشمندان، ارگان ها و تشکیلات مرتبط با حفاظت از طبیعت در مقیاس بین المللی از منطقه فریدونکنار به عنوان سیاه چاله ای برای حیات پرندگان مهاجر یاد می کنند.

اله قلی تصریح کرد: اگر چه بسیاری از این پرندگان از گونه های منحصر به فرد و تحت حمایت در جهان هستند اما در بازار پرندگان فریدون کنار بر اساس وزن و میزان چاق و چله بودنشان بین ۱۲ تا ۴۰ هزار تومان هر قطعه فروخته می شود.

وی، حضور به موقع نیروهای حفاظت محیط زیست مازندران در سال جاری در این منطقه و شروع به اقدام برای حفاظتی که سال ها به حال خود رها شده بود را ، با وجود تمامی مشکلات و موانع پیش رو نقطه عطفی از حفاظت از زیستگاه های ارزشمند باقی مانده پرندگان مهاجر و این سرمایه طبیعی جهانی و ملی دانست.

این فعال محیط زیست اظهار داشت: اداره محیط زیست بابلسر یکی از منفعل ترین ادارات کل محیط زیست بوده و امسال برای نخستین بار در طول چند دهه گذشته مانوری در خصوص مقابله با متخلفانی که قوانین شکار و صید را رعایت نمی کنند انجام داد که در این مانور مئموران محیط زیست با مقاومت شکارچیان مواجه و ناچار به عقب نشینی شدند.

به اعتقاد وی، اما اگر همین بازدیدها چندین بار تکرار شود و تنها اقدامی نمادین نباشد تا حدودی امکان کنترل شکار چیان را فراهم می کند.

این کارشناس حیات وحش یاد آور شد: اکثر پرندگانی که در اوائل و اواسط پائیز وارد منطقه می شوند جوجه ها و پرندگان نابالغی هستند که برای اولین بار همراه با والدینشان مهاجرت می کنند. این پرندگان که اکثر جمعیت کل پرندگان مهاجر را در این فصل در بر می گیرند هیچ تجربه و مهارتی در برابر تورهای هوائی و دام هایی که در سطح وسیعی از منطقه انتظارشان را می کشد ندارند. علاوه بر اینکه این پرندگان جوان و سایر پرندگان بعد از روزها پرواز و صرف انرژی زیاد به شدت ضعیف و گرسنه شده اند و نیاز به تغذیه فوری دارند.

وی افزود: بدین ترتیب درست در اولین روزهای از راه رسیدن این پرندگان، اوج صید و قتل عام آنان بدون در نظر گرفتن هیچ محدودیتی صورت می پذیرد که مصداق بارز یک نسل کشی است.

علی اله قلی اظهار داشت: از سوی دیگر اوائل پائیز زمان شروع مهاجرت برای گونه های خاص و بعضا کمیابی است که زودتر از جمعیت های اصلی سایر گونه ها وارد منطقه شده و پس از توقفی چند روزه منطقه را به سمت سایر زیستگاه ها ترک می کنند.

این فعال محیط زیست با بیان اینکه خوتکای ابرو سفید که پرنده ای حمایت شده است از شاخص ترین این پرندگان پیشقراول است گفت: گیلانشاه بال سفید، اکراس، انواع جغدها و بوتیمار بزرگ که پرندگانی حمایت و حفاظت شده ملی و بین المللی هستند از دیگر پرندگانی هستند که صرفا در اوائل فصل زمستانگذرانی یعنی در پائیز دیده می شوند و در این کارزار صید از زمین و هوا بسیاری از این پیشقراولان نیز اسیر دام ها شده و از بین می روند.

وی افزود: بدون تردید جلوگیری از صید در این زمان خصوصا با دامها و تورهای هوایی، موجب کاهش درصد بالا و قابل توجهی از میزان کشتار پرندگان مهاجر در کل فصل زمستان گذرانی خواهد شد.

اله قلی در پاسخ به اینکه افزایش جرایم شکار تا چه اندازه در کنترل تخلفات در این منطقه موثر است، گفت: در صورتیکه جرایم افزایش یابند حتما باید تعداد مأموران حفاظتی و امکانات و تجهیزات آنها هم افزایش یابد چرا که در غیر اینصورت زد و خورد بین مأموران و شکارچیان شدید تر شده و امکان اینکه جان محیط بانان تهدید شود هم وجود دارد.