با پایان بدون مقدمه مجموعه «شوخی کردم»، حضور مهران مدیری در مجموعه تازهای در تلویزیون جدیت یافته و اخباری از آغاز پیش تولید پروژه «شبهای برره ۲» از سیما منتشر شده است؛ اما آیا این اتفاق نتیجه موفقی در پی خواهد یافت و زمینه احیای اعتبار سالهای دور این کارگردان، با پخش یک کمدی متفاوت و تأثیرگذار دیگری فراهم خواهد شد؟
مجموعه «شوخی کردم» که به عنوان تلاش جدی مهران مدیری در شبکه خانه برای شکلدهی یک طنز آیتمی در این محدوده مورد توجه بود و تصور میشد، دست کم تا چند فصل استمرار یافت، تنها هفت هفته دیگر تا پایانش باقی است و پس از ده قسمت ارائه شده، چهارده قسمت باقی مانده در قالب هفت مجموعه که به عنوان حداقل تولید این مجموعه وعده داده شده بود، در شبکه خانگی توزیع میشود و کار به پایان میرسد و مخاطبان آثار مهران مدیری، این مجموعه موضوعی را نیز در این محدوده خواهند دید.
هرچند «شوخی کردم» نتوانست اقبال لازم را در پی داشته باشد، انگیزهای بالاتر از این برای پایان سریع این مجموعه میتوان متصور بود؛ انگیزهای همچون بازگشت مهران مدیری به تلویزیون پس از چندین سال غیبت و کشمکش میان او و این مجموعه رخ داد، تا آنجا که حتی تبلیغات مجموعههایش در تلویزیون پخش نشد و عملاً ممنوع التصویر شده بود. حال پس از گذشت چند سال و پشت سر گذاشتن تلخی و شیرینی تجربیات «قهوه تلخ»، «ویلای من» و «شوخی کردم» که به خصوص مجموعه نخست، به اعتبار مدیری لطمه جدی زد، او به تلویزیون بازمیگردد.
شاید مهمترین انگیزه این کمدین به عنوان یکی از چهره منتخب تاریخ بیست ساله شبکه سوم سیما با رأی مردم، احیای اعتبار سالهای دور باشد که «ویلای من» نیز نتوانست ترمیمش کند و بخشی از افکار عمومی در رویارویی با هر خبری درباره او، همچنان گارد محکمی میگیرد و نقد جدی پابرجامانده و رفع یک سوءتفاهم یا بیاعتمادی بسیار دشوارتر از ایجاد حس اعتماد در میان مردم است و شاید مدیری درصدد است تا این آسیب وارده به چهرهاش را نیز ترمیم کند؛ اتفاقی که از دریچه شبکه سوم یا پنجم سیما تماشایش خواهیم کرد.
بازگشت مهران مدیری «با شبهای برره ۲» به تلویزیون؟
این کارگردان و بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون که پیش از این «ساعت خوش»، «پاورچین»، «نقطهچین»، «شبهای برره»، «باغ مظفر»، «مرد هزارچهره»، «مرد دوهزار چهره» و «جایزه بزرگ» را برای تلویزیون در قالب مجموعههای ۱۳ تا ۱۰۰ قسمتی ساخته بود و در سال ۲۰۰۹ به انتخاب مجله نیوزویک، یکی از بیست مرد قدرتمند ایران شناخته شده بود، حال زمینه بازگشتش را به روزهای اوج فراهم میبیند و البته این فرصتی دوباره برای احیای کمدیهای تلویزیونی شبانه است که در سالهای اخیر کم فروغ بوده است.
این مجموعه که پیش تولیدش نیز آغاز شده و ظاهراً قرار است سریالی ۱۵۰ قسمتی باشد، از آن با عنوان مجموعه «شبهای برره ۲» در برخی رسانهها یاد شده و به رغم آنکه پیمان قاسم خانی به سرپرستی نویسندگانش ذکر شده بود، او حضور در این پروژه را به واسطه سفارشهای روی میز کاریاش نپذیرفته و در حد مشاوره، حاضر به همکاری شده تا احتمالاً سناریو توسط خشایار الوند، امیر مهدی ژوله و محراب قاسم خانی نوشته شود.
شبهای برره، یکی از مجموعه کمدیهای موفق شبکه سوم سیما بود که از دوم مهر ۱۳۸۴ تا هجده بهمن همان سال پخش شد و به یکباره پایان یافت و مجموعههای دیگری پس از این توسط مدیری ساخته شد. این مجموعه روایتی از شخصی درباره کیانوش استقرارزاده، سردبیر یک روزنامه دهه ۲۰ بود که با نوشتن مقالهای انتقادی به تبعید در نقاط دوردست ایران محکوم میشود و در بین راه توسط یک مار (نشیمن گز) گزیده میشود. شیرفرهاد، پسر خان پایین برره او را به برره میآورد و او در این ده ماندگار میشود و سلسله اتفاقات جالبی رخ میدهد که بسترساز ادامه این مجموعه طنز شد.
ویژگی این مجموعهها آفرینش قومی فرضی ساکن یک ناکجاآباد با خرافهها، تابوها، آداب و رسوم و گویش خاص خود است که به کنایه برخی آداب سنتی برخی مردمانمان و ویژگیهای ناپسند اخلاقی آنها را به سخره میگیرد. منفعت طلبی، باج خواهی، دو رویی، تنبلی، آدم فروشی، تعصب، اعتیاد، روشنفکر ستیزی، تحقیر متفکران، زن ستیزی (و البته نقطه مقابل آن زن ذلیلی) و... موضوعهایی است که این مجموعه تاکنون به آن پرداخته و نکته جالب خلق برخی لغات در این مجموعه و برخی دیگر از مجموعهها بود که آنچنان خلاقیت و جذابیتی داشت که کاملاً در میان مردم فراگیر شد و برخی از آنها هنوز نیز استفاده میشود!
همچنین فراموش نکنیم که آثار مهران مدیری همواره علاوه بر مضامین فرهنگی و اجتماعی، به مباحث سیاسی نیز نیمنگاهی داشته و به عنوان نمونه لزوم غنيسازي اورانيوم در داخل با تمثيل «غنيسازي نخود برره» در همین مجموعه «شبهای برره» مورد توجه قرار گرفت كه احتمالا با سفارش مديريت صداوسيما مطرح شده بود و از این منظر شاید نقدهای اینچنینی در این لامکان مطرح شود و در بازگرداندن گروه مدیری به تلویزیون نیز گوشه چشمی به همین ظرفیت نزد تصمیم گیران وجود داشته است.
شاید بازگشت مدیری به تلویزیون به همان اندازه که به سود مدیری و مدیران تلویزیون باشد، به سود مردم نیز باشد؛ مردمی که رسانه ملی شان با سرمایهشان اداره میشود و طبیعتاً ترجیح میدهند به جای آنکه آثار باکیفیت را از شبکه خانگی خریداری کنند، تنها با پرداخت هزینه برق از تلویزیون تماشا کنند و تلویزیون نیز همچون گذشته با حجم بالای تبلیغات چنین مجموعههایی، بازی چند سر بردی را در پیش بگیرد؛ اما آیا آغاز پیش تولید چراغ خاموش این مجموعه، فرجامی چون پخش ۱۵۰ قسمت کمدی موفق از شبکه سوم سیما خواهد داشت؟ در پاسخ تنها باید شکیبا بود.