برنامه پایش از ساعت ۲۳:۱۵ دقیقه روز یکشنبه پانزدهم دی ماه با حضور محمدباقر نوبخت معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور روی آنتن شبکه یک سیما رفت.
مردم در پاسخ به سؤال نظرسنجی پایش هفته جاری مبنی بر "آیا موافقید یارانه افراد ثروتمند حذف و بهجای آن دارو و درمان برای همه رایگان شود؟" اعلام کردند که موافق این طرح هستند.
محمدباقر نوبخت سخنان خود را با ارائه توضیحاتی درباره سؤال برنامه پایش آغاز کرد و در پاسخ به این پرسش "شما به کدام گزینه رأی میدهید؟" اظهار داشت: شاید به هیچکدام؛ باید تدبیری بیشتر درباره قانون هدفمندی داشته باشیم و ببینیم مشکلات چیست.
معاون رئیس جمهور در این برنامه زنده تلویزیونی درباره برنامه دولت برای ادامه روند هدفمندی یارانهها به ایراد توضیحاتی پرداخت و اظهار داشت: قطعاً وضع موجود قابل استمرار نیست، اگر قانون و اهداف را بدانیم به این میرسیم که برای اجرای قانون باید روش فعلی را تغییر دهیم.
وی با اشاره به اینکه از ۲۹ آذر ۸۹ هدفمندی برای رفع سه مشکل رشد فزاینده مصرف حاملهای انرژی، آلودگی هوا و قاچاق سوخت مورد اجرا قرار گرفت، افزود: البته این حرف درستی است که مردم میگفتند: "اگر قیمت سوخت به قیمت منطقه برسد آیا درآمدهای ما هم اضافه میشود یا خیر؟" اما بحث فقط افزایش قیمت حاملهای انرژی بهمیزان قیمتهای منطقه نیست.
سخنگوی دولت ادامه داد: بهبود وضعیت مسکن، بهداشت و درمان، تولید، استفاده از کالاهای باکیفیت برای جلوگیری از آلودگی هوا جزو اهداف اجرای هدفمندی بود اما هیچکدام اجرا نشد.
وی تأکید کرد: تمام درآمدهای افزایش قیمتها یا اصلاح قیمتها باید بهاضافه مبالغی از خزانه عمومی و سهم بهداشت مردم برای توزیع یارانه نقدی مورد استفاده قرار گیرد.
نوبخت با انتقاد از هزینههای بالای درمان در کشور گفت: باید از محل اصلاح قیمتها به هزینههای درمان مردم کمک کرد؛ الآن بسیاری از کارخانجات بهخاطر افزایش قیمت حاملهای انرژی در شرف تعطیلی هستند.
وی ضمن بیان اینکه وزارت نیرو و نیروگاهها الآن منتظر سرمایه گذاری هستند، تصریح کرد: برای اینکه برق مستمر داشته باشیم و قطع برق را حذف کنیم نیازمند این امر هستیم.
معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور با اشاره به تفاوت قیمت حاملهای انرژی در داخل و خارج از کشور گفت: قاچاق برای یک عده صرف دارد چراکه اختلاف قیمت حاملهای انرژی در داخل و خارج از کشور بالاست.
وی با بیان "از اینکه مردم در این هوای آلوده زندگی میکنند، ناراحت هستیم" تصریح کرد: اما مشکلات را نمیشود یکشبه حل کرد، این مشکلات ناشی از سوختهای نادرست است که در ماشینها مورد استفاده قرار میگیرد.
نوبخت در ادامه با بیان اینکه اجرای قانون نقطه مثبتی هم داشت، گفت: آنهم کاهش مصرف بنزین بعد از افزایش قیمت بنزین در فاز اول هدفمندی یارانهها بود. اما این کاهش مصرف برای سالهای ابتدایی اجرای قانون بود و در سالهای بعد با رفع آثار اجرای این قانون وضعیت مصرف باز هم بالا رفت.
معاون رئیس جمهور گفت: ۸۷ هزار میلیارد تومان از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی درآمد حاصل شد که باید ۵۰ درصد به مردم و ۳۰ درصد به تولید اختصاص داده میشد. اما عملاً ۱۳۰ هزار میلیارد تومان به مردم دادیم و ۳۰ هزار میلیارد تومان را از بودجه عمرانی برداشتیم این در حالی است که الآن مشکلاتی برای بودجه عمرانی در مجلس داریم.
وی اضافه کرد: کل کارهای عمرانی که برای سال ۹۲ انجام دادیم و تا پایان سال میخواهیم انجام دهیم شاید حدود ۱۰ الی ۱۱ هزار میلیارد تومان باشد.
* یارانه اقشار ضعیف در سال ۹۳ افزایش مییابد
نوبخت با تأکید بر اینکه ۴۵۵۰۰ تومان عدد کمی است اما برای برخی خانوارها رقم قابل توجهی است، گفت: دولت مصمم است یارانه افراد کمدرآمد را در هیچ شرایطی کم نکند بلکه افزایش دهد. یارانه یعنی یاری کردن، بنابراین باید کسانی که از این قانون آسیب میبینند مورد حمایت قرار گیرند.
وی ضمن اظهار "نتوانستیم از تولید حمایت کنیم" افزود: اگر کشور در شرایط عادی باشد و رونق اقتصادی باشد سطح اشتغال افزایش و نرخ بیکاری کاهش مییابد و تورم کم میشود.
نوبخت با تأکید بر اینکه بالغ بر ۳۵۰۰ میلیارد تومان روزهای بیست و دوم هر ماه بهعنوان یارانه بین مردم توزیع میشود، به وضعیت تأمین حقوق کارمندان دولت اشاره کرد و گفت: ما در هر ماه حدود ۷ هزار میلیارد تومان باید حقوق کارکنان را بدهیم اما این در شرایطی است که قبل از پایان هر ماه باید یارانه پرداخت شود.
وی ادامه داد: تأمین همین ۷ هزار میلیارد تومان مشکلی برای دوستان من در معاونت راهبردی ایجاد میکند؛ با تمام اینها فشار دیگری برای پرداخت ۳۵۰۰ میلیارد تومان است، اینکه از کجا باید تأمین کنیم مشکلی است که دولت باید آن را حل کند. از راههای قانونی این پول را تأمین کردیم.
* سبد کالایی ارتباطی با یارانهها ندارد/ هر ۹۰ روز یک سبد کالا
معاون رئیس جمهور در ادامه به برنامه دولت برای پرداخت سبد کالایی اشاره کرد و افزود: این سبدها هیچ ربطی به یارانهها ندارد. هر ۹۰ روز در سال آینده یک سبد کالایی میدهیم؛ یارانه اقشار کمدرآمد افزایش خواهد یافت. دولت موظف است ضمن آماده سازی مذاکرات ژنو از سفره مردم غافل نشود.
* هفتهای ۲ جلسه ویژه با رئیسجمهور برای هدفمندی داریم
نوبخت با بیان "همانطور که در تلاشیم طرحهای عمرانی را به پیش ببریم نسبت به افراد کمدرآمد خود را موظف میدانیم" گفت: اعتراف میکنم که هر هفته ۲ بار، از صبح تا ظهر با حضور رئیس جمهور و تیم اقتصادی به مسائل اساسی مردم و بهویژه هدفمندی فکر کردیم چرا که قانون بسیار مهمی است.
وی ادامه داد: بعضاً رسانهها دنبال اطلاع بیشتر بودند اما ما دنبال این بودیم که مردم دچار تنش نشوند و نمیخواستیم تا راه خوب را پیدا نکردیم موضوع را علنی یا اجرا کرده و سپس عقبنشینی کنیم، این برای دولت امید و تدبیر خوب نیست.
سخنگوی دولت گفت: لذا از همه تجربیات داخلی و جهانی کمک گرفتیم برای تدوین لایحه مناسب. البته نمایندگان دوست داشتند در خود لایحه بودجه این را بهصورت تبصره بیاوریم، خود ما هم به این موضوع علاقه داشتیم.
* هدفمندی هم میگوید یارانه کسانی را که نیاز نداشتند پس بگیریم
وی با تأکید بر "ما نسبت به هدفمندی یارانهها نگاه درآمدی نداریم" در پاسخ به پرسشی درباره بازرسیهایی که در آمریکا برای شناسایی اقشار کمدرآمد صورت میگیرد، گفت: قانون هدفمندی یارانهها همین است. اتفاقاً آنجا تصریح شده که اگر بعداً اطلاعاتی که اظهار کردید نادرست باشد تمامی مبالغی که گرفتید بازپس میگیریم.
نوبخت در پاسخ به این پرسش که ۱۵ میلیون بیتردید نیازی ندارند، آیا آنها بعداً پس میدهند، تصریح کرد: قانون همین را میگوید. از یارانهها اینطور تلقی شد که این پول نفت و پول همه است.
وی در همین ارتباط گفت: ما باید سالانه ۵ هزار مگاوات برق تولید کنیم. در برنامه ۵ام ۲۵ هزار مگاوات است اما ما عملاً سرمایهاش را نداریم. مردم انتظار برق مستمر دارند، پولش را باید از کجا بیاوریم؟
معاون رئیس جمهور ادامه داد: اگر مردم فهیم و پرعاطفه و هوشمند ایران بدانند که خدمتگزارانشان این مبلغ را با چه مشکلی تأمین میکنند و حق نیست از پول اعتبارات عمرانی و بهداشت برداریم و بین افراد تقسیم کنیم، قطعاً افراد علاقمند به کشور که همه هستند، از دریافت یارانه خودداری میکنند. من فکر میکنم تا الآن موضوع را بهخوبی برای مردم باز نکردهایم که این پول چگونه و با چه زحمتی تأمین میشود.
مجری گفت: همان موقع اول قرار بود افراد نیازمند ثبتنام کنند، اما متأسفانه گویا تبدیل به حماسه ملی شد و همه آمدند و ثبتنام کردند! هرروز در تیتر خبرها و حتی در تلویزیون میگفتیم که امروز مثلاً شد ۳۰ میلیون؛ امروز زیادتر شد! گوش شنوایی نبود برای اینکه این مسئله مربوط به همگان نیست و فقط افراد کمبضاعت باید ثبتنام کنند.
نوبخت با بیان "قبل از اینکه قانون را به رخ بکشیم باید واقعیت را به مردم خودمان که باعاطفه هستند، بگوییم" اضافه کرد: شاید صواب و خیر این باشد که این پول در جای خودش هزینه شود. ما برنامه داریم که توسعه یافته شویم، برای این نیاز به منابع داریم. اگر این پول در اختیار ما باشد تخصیص بهینه میدهیم.
سخنگوی دولت گفت: ما تمام تلاشمان این است که رفاه بیشتری برای مردم ایجاد کنیم و تورم را کاهش دهیم و قدرت خرید مردم افزایش یابد.
* نرخ بیکاری ۱۰.۳ درصد شد
وی در بخش دیگری از سخنان خود به گزارشهای اقتصادی مرکز آمار اشاره کرد و گفت: هفته گذشته ۲ گزارش از مرکز آمار آمد که اولاً رشد نرخ تورم کاهش یافته است و همچنین گزارش دیگر این بود که نرخ بیکاری نیز الآن دارد تقلیل مییابد و الآن ۱۰.۳ شده است. قطعاً اگر زمان بیشتری داشته باشیم سعی میکنیم تورم یکرقمی شود و بیکاری را تا حد اشتغال کامل گسترش دهیم.
* قرار نبوده و نیست که یارانهها حذف شود
معاون رئیس جمهور در پاسخ به خواسته یکی از مردم مبنی بر اینکه یارانه را قطع نکنید مردم به آن احتیاج دارند، گفت: اصلاً قرار نبوده که یارانهها قطع شود. تحت هیچ شرایطی افرادی که کمدرآمد هستند نهتنها حذف نمیشوند بلکه افزایش هم خواهد یافت.
وی ضمن اشاره به اینکه دولت تا الآن مرحله دوم را جمعبندی نهایی نکرده است، تصریح کرد: قطعاً با نمایندگان مجلس مشورت خواهیم کرد ولی هنوز در دولت فاز دوم نهایی نشده است.
* هنوز مطالعات دولت برای فاز دوم نهایی نشده است
نوبخت در پاسخ به سؤال یکی از بینندگان مبنی بر اینکه تعریف دولت از خانواده ثروتمند چیست، گفت: اگر طرح دولت برای هدفمندی یارانهها نهایی شود تعریف خانواده ثروتمند را مشخص میکنیم.
سخنگوی دولت همچنین تأکید کرد: افرادی که ثروتمند نیستند در صورت تمایل میتوانند از دریافت یارانه انصراف دهند؛ قول میدهم بعد از جمعبندی دولت درباره لایحه هدفمندی به تلویزیون بیایم و با مردم سخن بگویم.
نوبخت درباره زمان نهایی شدن لایحه هدفمندی یارانهها در دولت، اظهار داشت: الآن دولت همه توان و همت خود را صرف اتمام مطالعات درباره هدفمندی یارانهها گذاشته است؛ طی روزهای آینده با نمایندگان مجلس جلسهای خواهیم داشت، میتواند قبل از سال ۹۳ هم باشد، اما هر زمان طرح ما نهایی شد میتوانم در این باره صحبت کنم.
وی درباره برنامه دولت برای ارائه سبد کالا گفت: تمام کارگران فصلی و قراردادی را در نظر داریم، به تمام کارکنان کشور ــ استخدام کشوری و لشکری ــ، تحت پوشش کمیته امداد و... اگر موارد خاصی باشد مردم میتوانند به کمیته یا بهزیستی مراجعه کنند و درخواست دریافت سبد را ارائه دهند.
نوبخت درباره استخدام نیروهایی که در دوره قبل به استخدام درآمده بودند، تصریح کرد: قانون استخدام را برای دولت ممنوع نکرده است، تمام دستگاهها مجاز به استخدام هستند البته منوط به ضوابط قانونی. کسانی که این مراحل را طی کردند میتوانند در دستگاهها با وجود دو شرط استخدام شوند.
معاون رئیس جمهور ضمن بیان "یکی از مشکلات ما افزایش ۱۸ درصدی حقوق کارمندان دولت برای سال آینده است" گفت: اگر تعداد محدود باشد بیشتر میتوانیم به این هدف برسیم، اشتغال فقط منوط به استخدام دولتی نیست.