۳ راه برای افزایش تمرکز در تمرینات موسیقی

یکی از سخت‌ترین موانعی که به هنگام کار بر روی اهداف جدید باید با آن مقابله کرد، حواس‌پرتی است. در دنیای پرمشغله ما، عوامل زیادی باعث حواس‌پرتی می‌شوند که به‌راحتی می‌توانند تمرکز ما را به هم بزنند؛ تا جایی که زمان ارزشمند خود را به‌کلی از دست بدهیم. وقتی که برنامه زمانی ما بسیار محدود است، این موضوع اصلاً چیز خوبی نیست! به‌علاوه، مسئله صرفاً به حفظ تمرکز محدود نمی‌شود. در واقع، ذهن ما به میزان مشخصی آرامش نیاز دارد تا بتواند بر روی وظایف مورد نظرش تمرکز کند. اما چیزی فراتر از تمرکز و آرامش هم وجود دارد که نامش پشتکار است. بدون پشتکار، شما به اهداف تعیین‌شده خود پایبند نمی‌مانید و به پیش نمی‌روید.

با توجه به این مقدمه، حالا چگونه باید در طول تمرین گیتار یا هر ساز دیگر، تمرکز خود را حفظ کنیم و به اهداف خود جامه عمل بپوشانیم؟ بیایید برای این پرسش مهم و بنیادین، پاسخی مختصر و مفید پیدا کنیم.

۱- حذف عوامل حواس‌پرتی

این کار آنقدر بدیهی به نظر می‌رسد که ممکن است نیاز به گفتن آن نباشد؛ اما هنوز هم اولین کاریست که باید برای کمک به حفظ تمرکز خود در طول تمرینات موسیقی انجام دهید: تا حد‌ امکان، تمام عوامل حواس‌پرتی را حذف کنید!

اولین عامل حواس‌پرتی که باید فوراً از دست آن خلاص شوید، موبایلتان است؛ یعنی همان دستگاه تکنولوژیک کوچکی که همه ما به آن وابسته هستیم! موبایل خود را خاموش کنید یا حداقل نوتیفیکیشن‌ها و تماس‌ها را در طول جلسه تمرین گیتار بی‌صدا کنید. علاوه بر این، از آنجایی که خیلی از ما از تلفن خود به عنوان مترونوم، تیونر و یا اپلیکیشن تمرینی نیز استفاده می‌کنیم، نوتیف‌هایی که به هنگام استفاده از این اپ‌ها ظاهر می‌شوند، می‌توانند باعث وقفه در کار شده و بازگشت به جایی که پیش از وقفه بوده‌ایم را دشوار سازند‌. بنابراین، عوامل مزاحم را به‌طور کامل حذف کنید.

همچنین، با خوشرویی با اعضای خانواده خود، هم‌اتاقی‌ها و دیگران صحبت کرده و به آنها گوشزد کنید که در زمان تمرینتان مزاحم شما نشوند. فرقی نمی‌کند که ۱۵ دقیقه برای تمرین فرصت دارید یا دو ساعت؛ در هر حال، باید یک زمان مطلوب پیدا کنید تا بتوانید بیشترین استفاده را از آن ببرید. پس، از دیگران (هر کسی و در هر جایگاهی) بخواهید که در طول تمرین موسیقی، مزاحم شما نشوند.

۲- انتخاب یک هدف کوچک برای تمرین

یکی از عوامل عدم تمرکز، به‌خصوص در این دوران مدرن دیجیتال، این است که گزینه‌های بسیار زیادی برای انجام دادن داریم و در نتیجه تلاش می‌کنیم که در یک زمان محدود، تمام آنها را انجام دهیم. احتمالاً این توصیه را قبلاً شنیده‌اید، اما ارزش تکرار را دارد: زمان تمرین خود را فقط به یک مبحث کوچک محدود کنید!

تعیین اهداف بسیار کوچک و قابل انجام به شما کمک می‌کند تا تشخیص دهید که باید دقیقاً رو چه چیزی کار کنید. این روند را نه‌تنها در هر جلسه تمرین، بلکه برای بخش‌های مختلف تمرینتان هم در نظر بگیرید. بنابراین، باید ابتدا برای زمان خود برنامه‌ریزی کنید و برای هر بخش، اهداف کوچکی تعیین کنید. 

به‌عنوان مثال، تمرین گیتار خود را به بخش‌های ۱۵ دقیقه‌ای تقسیم کنید. بسیار غیرمنطقی است که انتظار داشته باشیم در عرض ۱۵ دقیقه، کارهای زیادی بر روی یک قطعه موسیقی انجام شود. بنابراین باید مطالبی را که می‌خواهید بر روی آنها کار کنید، محدود و اولویت‌بندی کرده تا بتوانید در پایان ۱۵ دقیقه، به هدف خود دست یابید. اگر هم در طول 15 دقیقه به هدف خود نرسیدید، مدت زمان این بخش را افزایش دهید.

در صورتی که همزمان بر روی چند قطعه کار می‌کنید (به منظور آماده‌سازی برای کنسرت یا امتحان)، بهتر است تنها بر روی چند میزان یا حتی فقط یک جمله از یک قطعه موسیقی تمرکز کنید و یک‌باره به سراغ تمام قطعات نروید. زمانی که یک جمله یا چند میزان را انتخاب کردید، بهتر است هر ۱۵ دقیقه را به تمرین یک وجه مشخص از آن جمله اختصاص دهید. مثلاً شاید بهتر باشد که در ۱۵ دقیقه اول، بر روی حرکات و آماده‌سازی دست چپ و در ۱۵ دقیقه بعدی بر روی هماهنگی دست راست تمرکز کنید.

اگر این روند را به مدت یک ماه ادامه دهید، بدون شک پیشرفتتان ملموس خواهد بود.

 ۳- استراحت مکرر

یکی از مواردی که در اغلب منابع معتبر آموزش گیتار مبتدی و پیشرفته و البته منابع آموزشی سازهای دیگر بر روی آن تأکید زیادی می‌شود، استراحت کافی در زمان تمرین است. ذهن ما فقط می‌تواند برای مدت زمانی مشخص بر روی یک مبحث متمرکز بماند؛ بنابراین، استراحت کردن یک راه عالی برای برطرف کردن خستگی ذهن و تجدید قواست. 

اگر زمان خود را به قسمت‌های ۱۵ دقیقه‌ای تقسیم کرده‌اید، بهتر است بین هر قسمت، چند دقیقه وقت برای استراحت بگذارید. در خانه قدم بزنید، یک لیوان آب بنوشید یا راه دیگری را برای آزاد کردن ذهن خود پیدا کنید. بهتر است که از این زمان برای نگاه کردن به موبایل یا تلویزیون استفاده نکنید؛ زیرا بعد از رفتن به سمت این دستگاه‌ها، مشکل است که به فضای ذهنی قبلی بازگردیم. 

بعد از هر بخش ۱۵ دقیقه‌ای، استراحت کوتاهی مانند قدم زدن، راه رفتن در خانه یا گپ زدن با یکی از عزیزان و بعد از هر جلسه تمرین گیتار ۴۵ دقیقه‌ای، یک استراحت طولانی‌تر (مثلاً قدم زدن در محله‌تان) داشته باشید. با رعایت این موارد، دو جلسه ۴۵ دقیقه‌ای به همراه زمان لازم برای استراحت، حدود دو ساعت طول خواهد کشید.

اختصاص دادن زمانی مشخص به استراحت کردن، یک مزیت دیگر هم دارد و آن هم استراحت دادن به بدنتان است. هنگامی که به بدن خود برای مدت طولانی و با شدت زیاد فشار می‌آوریم، ممکن است به آن آسیب بزنیم؛ بنابراین، برنامه‌ریزی برای زمان‌های استراحت منظم، می‌تواند یک اقدام پیشگیرانه عالی برای حفظ سلامت بدن نیز باشد.

یادتان باشد که هیچ یک از این توصیه‌ها، جادو نمی‌کند، سریع‌الاثر نیست و تمام عوامل حواس‌پرتی را از بین نمی‌برد. ولی اگر شما هر کدام از این کارها را به‌طور مداوم انجام دهید، احتمالاً جلسات تمرین سازنده‌تری خواهید داشت و به دستیابی اهداف خود در ماه‌های پیش رو، نزدیک‌تر خواهید شد.