افشاگری عجیب در صحن شورا؛ دولت رییسی پول واگن های مترو تهران را نداد

مدیران ترافیکی شهردار تهران به صحن علنی شورا آمده بودند تا آخرین اقدامات این حوزه را برای اعضای شورا تشریح کنند. اما قبل از آغاز صحن علنی، خبر مهدی چمران از وضعیت قرارداد واگن‌های چینی همه وعده‌های گذشته این مدیران را زیر سؤال برد.

مهدی چمران به رسانه‌ها گفت که هنوز ۱۵ درصد قرارداد واگن‌های چینی به حساب طرف چینی واریز نشده و نزدیک به ۱۰ درصد قرارداد از طرف شهردار پرداخت شده است. علیرضا زاکانی و مدیرانش بارها چشم در چشم رسانه‌ها و در صحن علنی شورای شهر خطاب به اعضای شورا اعلام کردند دولت این پول را پرداخت کرده، اما در نخستین روز فعالیت دولت جدید اعلام شد که وزارت کشور این پول را در جای دیگر هزینه کرده است. او می‌گوید شهرداری تمام تلاش خود را کرده تا اعتبار مورد نیاز را فراهم و آبروداری کند. 

مهدی چمران، رئیس شورای شهر، درباره بارگیری برخی واگن‌های مترو و اتوبوس‌ها هم توضیح داد: این خبر صحت ندارد و هنوز هیچ‌گونه بارگیری انجام نشده، واگن‌ها فعلا در حال ساخت هستند و این موضوع درباره دستگاه‌های اتوبوس نیز صادق است، البته درباره اتوبوس‌ها باید بگوییم که گفته شده به محض انجام اولین پرداخت‌ها ساخت آنها آغاز شده و شرکت‌های طرف قرارداد بر‌اساس دستور قید‌شده در توافق‌نامه به‌سرعت اقدام به ساخت دستگاه‌های اتوبوس خواهند کرد. این شرایط عموما در دولت‌ها ایجاد می‌شود که در این زمینه نیز به وجود آمده و امیدواریم هرچه زودتر حل شود.

روز گذشته محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران هم در گزارشی به عملکرد حمل‌ونقلی شهرداری پرداخت و با اعلام اینکه خط‌های ۸ و ۹ مترو کلنگ‌زنی شد و در روز چهارشنبه توافق‌نامه‌های آن بررسی خواهد شد، گفت: ۱۶۰ متر به حفاری تی‌بی‌ام خط ۱۰ اضافه شد. چون در ابتدای حفاری هستیم، میانگین حفاری در جلسات آینده افزایش خواهد یافت. 

معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه ۸۶ دستگاه واگن در مترو اورهال شده است، یادآور شد: سه رام قطار AC در سال جاری اورهال و به ناوگان اضافه شد. چهار رام قطار دیگر نیز در حال اورهال است. در مجموع ماهانه ۱۱ دستگاه واگن اورهال شدند که ناشی از اهمیت موضوع است.

به گفته هرمزی شرکت مترو و وزارت کشور از ساخت واگن در چین بازدید کردند. این واگن‌ها هدیه مدیریت شهری به مردم است و ساخت ۷۹۱ دستگاه واگن آغاز شده، یک رام قطار هفت‌واگنه در بهمن‌ماه وارد کشور می‌شود. پیش از حمل قطار به سمت کشور باید ۴۳ میلیون یورو معادل پنج درصد باقی‌مانده تأمین شود، در این پروژه سهم به میزان ۱۵ درصد از سوی دولت باید پرداخت شود. ۱۰ درصد تأمین و پرداخت شده و پیش از حمل قطار باید ۴۳ میلیون یورو معادل پنج درصد باقی‌مانده تأمین شود و از دولت درخواست می‌کنیم به این موضوع توجه ویژه داشته باشد.

معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با تأکید بر اینکه عدد اتوبوس‌های جدید ما به هزارو ۲۵ دستگاه افزایش یافته است، یادآور شد: روزانه یک دستگاه اتوبوس جدید وارد می‌شود و در هیچ‌یک از ادوار چنین آماری نداشتیم. ۸۷۶ دستگاه اتوبوس به دوره ششم مدیریت شهری تحویل داده شد و هم‌اکنون سه‌هزارو ۱۷۴ دستگاه اتوبوس در سطح شهر داریم.

در ادامه سوده نجفی، عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر تهران، با اشاره به اینکه وضعیت حمل‌ونقل عمومی خوب نیست. وضعیت مترو، اتوبوس و تاکسی‌های شهر تهران مطلوب نیست، گفت:‌ هنوز درصد زیادی از وعده‌های شهردار تهران با توجه به تصویب بودجه حداکثری شورا در بحث حمل‌ونقل محقق نشده است. مردم تهران به دلیل وعده‌هایی که در این سه سال در حوزه حمل‌ونقل دادیم و محقق نشده، دیگر به حرف‌های ما اعتماد ندارند. مردم باید نتیجه اقدامات ما را با چشم مشاهده کنند.

نرجس سلیمانی، رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورا هم در واکنش به این گزارش گفت:‌ براساس گزارش‌های مدیریت شهری، تعداد کل اتوبوس‌های شهری بیش از پنج‌هزارو ۳۰۰ دستگاه اتوبوس شامل فعال، متوقف و اسقاطی بوده است و از سال ۱۴۰۰ تاکنون کماکان تعداد کل اتوبوس‌ها به همان میزان پنج‌هزارو اندی دستگاه باقی مانده و تعداد ناوگان فعال نیز مطابق آمارها هزارو ۹۳۰ دستگاه اتوبوس فعال است و چند دستگاه اتوبوس برقی در حال تست و سه عدد مترو باس و تعدادی اتوبوس در حال شماره‌گذاری وجود دارد که در روزهای آینده وارد ناوگان می‌شوند. تعداد هزارو ۷۴۰ دستگاه اتوبوس متوقف‌شده نیز وجود دارد که حتی‌المقدور باید بازسازی و وارد ناوگان شود. الباقی، اتوبوس‌هایی هستند که ظاهرا در شهر حضور دارند ولی از نوع کاغذی. یعنی سند وجود دارد؛ دارای پلاک هم هستند اما در عمل، رها شده‌اند و قابل استفاده نیستند و توجیه بازسازی نداشته و اصطلاحا اسقاطی هستند. 

رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورا با بیان اینکه براساس گزارش معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران تعداد کل اتوبوس‌های فعال در شهر تهران، سه‌هزارو ۱۷۴ اتوبوس است که مطابق برنامه‌ تنظیم‌شده در مدیریت شهری جاری، همان برنامه چهارم توسعه است و در صحن شورا نیز مصوب شده، بیان کرد: تهران باید هفت‌هزارو ۵۰۰ دستگاه اتوبوس فعال برای خدمات‌رسانی متناسب با جمعیت تا پایان این دوره در اختیار داشته باشد. براساس مصاحبه‌هایی که مسئولان ذی‌ربط دراین‌باره انجام داده‌اند، گفته شده در مدت این چهار سال برای رسیدن به این موضوع دوهزارو ۵۰۰ دستگاه اتوبوس از طریق تعامل با طرف چینی از نوع برقی وارداتی و دوهزارو ۵۰۹ دستگاه از نوع دیزلی از محل خرید داخل و واردات و دوهزارو ۵۴۰ دستگاه اتوبوس برقی در شرایط امکان تأمین و تولید داخل کشور است که قریب به ۴۰۰ دستگاه از محل تعهدات کشور برنامه‌ریزی شده که در مجموع بیش از هشت‌هزارو ۴۰۰ دستگاه اتوبوس است که حتی از میزان تعیین‌شده در برنامه چهارم خود شهرداری نیز عبور می‌کند. اما در عمل از دو‌هزارو ۵۰۰ دستگاه برقی مورد ادعای تولید داخل، جمع کل تولید برای اتوبوس برقی در تمام کارخانجات تولیدی داخلی به چند صد دستگاه هم براساس اعلام خود کارخانه‌ها نمی‌رسد.

ناصر امانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورا هم معتقد بود اشکال این نیست که نتوانستیم به اعداد وعده داده‌شده برسیم بلکه اشکال، دادن وعده‌هایی بود که عملیاتی نمی‌شد. در مصاحبه‌ها و در شورا وعده‌هایی مطرح می‌شد که عملیاتی نبود، البته قبول داریم امور در این بخش با دیگر بخش‌ها مقایسه‌کردنی نیست. او ادامه داد: شهرداری تهران ویژه‌نامه‌ای منتشر ‌و ادعا کرد‌ ۷۵ درصد برنامه چهارم را محقق کرده و این سؤال را داریم که در بخش حمل‌ونقل عمومی تا چه میزان توانسته برنامه را تحقق ‌بخشد؟

امانی با بیان اینکه خطوط ۶ و ۷ مشکل بودجه دارند، گفت: دو سال است بالاترین میزان بودجه را برای حمل‌ونقل عمومی اختصاص داده‌ایم، اما این موضوع مطرح می‌شود که باید متمم بودجه برای دو خط پیش‌بینی شود. ما مشکل تصویب و اعتبار نداریم و مشکل تأمین نقدینگی است.

او اضافه کرد: شهرداری بگوید به اولویت اول مدیریت شهری در ‌چهار ماه اخیر، چه میزان اعتبار تخصیص داده شده است؟ ما بارها پرسیدیم که دولت سهم خود را پرداخت کرده که امروز می‌بینیم دولت سهم خود را نداده و همان ۱۰ درصد را هم شهرداری پرداخت کرده است. 

امانی گفت: ما از ورود هزار دستگاه اتوبوس تقدیر می‌کنیم و باعث خوشحالی ماست. ‌ سیاه‌نمایی نمی‌کنیم، اما باید پاسخ‌گوی سؤالات اذهان عمومی باشیم. امروز می‌بینیم دولت رقمی پرداخت نکرده و شهرداری ۱۰ درصد را پرداخت کرده و ‌می‌گوید برای پنج درصد باقی‌مانده دولت باید کمک کند.

وی ادامه داد: قرار بود ۵۰ درصد هزینه تاکسی‌های برقی از مسیر ماده ۱۲ از دولت دریافت شود و عملا شاهد بی‌رغبتی از سوی رانندگان بودیم و تنها ۱۵۰ دستگاه خریداری شده و ۱۰۸ دستگاه به رانندگان ارائه شده است. ۵۰ هزار تاکسی فرسوده داریم و علی‌رغم ثبت‌نام ۳۰۰ دستگاه تاکسی با شرکت کرمان‌موتور، ۱۵۰ دستگاه تحویل گرفته شده و با این اعداد نمی‌توان پاسخ‌گوی نیازها بود. اگر روند به این شکل باشد، تاکسی‌های برقی روی دست شهرداری می‌ماند.

جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران نیز درباره قرارداد اتوبوسرانی با شرکت‌های داخلی گفت: شهرداری تهران با شرکت عقاب‌افشان قرارداد هزار دستگاه اتوبوس داشته است و درحالی‌که باید تاکنون ۷۱۰ دستگاه از آن به شهرداری تحویل داده می‌شد، تنها ۳۱۵ دستگاه یعنی نصف تعداد تعهد‌شده تحویل داده شده است. همچنین طبق قرارداد با شرکت اسنا، باید تاکنون ۵۰۰ دستگاه اتوبوس به مردم تهران داده می‌شد؛ در‌حالی‌که ۱۱۶ دستگاه تحویل داده شده است. همچنین هنوز هیچ اتوبوسی از سمت شرکت پارسان به شهرداری تحویل داده نشده است. درخصوص وضعیت قرارداد مینی‌بوس‌ها نیز شرکت مایوان موظف بود ‌۴۰۰ دستگاه مینی‌بوس تحویل ‌دهد، اما عدد تحویلی ۲۰ دستگاه بوده است. ‌درباره ون جانبازان نیز باید ۴۰ دستگاه تحویل داده می‌شد، اما عدد تحویلی تنها ۱۰ دستگاه ون است.

عدم تأمین نقدینگی توسط شهرداری تهران مهم‌ترین دلیلی است که مدیران شرکت‌های داخلی از آن درباره چرایی واگذار‌نشدن اتوبوس‌ها صحبت کرده‌اند. سیستم‌های هوشمند این شهر همگی خوابیده و خاموش هستند. مایه خجالت است که از ۴۸۰ دوربین کنترل سرعت، تنها کمتر از ۱۰ عدد آنها فعال هستند؛ باید مشخص شود چه عاملی وجود دارد که با وجود پول، سازوکار و تجهیزات همه چیز تعطیل شده‌ است؟ به نظر بنده اتفاقاتی پشت پرده وجود دارد که از ید معاونت حمل‌ونقل خارج است. هنوز یک ریال هم از بودجه‌ای که برای تجهیزات و پشتیبانی در نظر گرفته بوده‌ایم، خرج نشده‌ است. باید بدون رودروایسی گفته شود چرا هنوز این سیستم‌های هوشمند نوسازی و فعال نشده‌اند.

به گفته تشکری اگر دوربین‌های ثبت کنترل ترافیک کار می‌کردند، روزی ۳۰۰ هزار خودروی غیرمجاز وارد طرح نمی‌شدند و اگر قرار بود آنها جریمه شوند، در ‌این سه سال که سیستم‌ها خاموش شده‌اند، می‌توانستیم بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان از محل این تخلفات درآمد کسب کنیم؛ اما اکنون، هم از این درآمد محروم شده‌ایم و هم انبوه خودروهای غیرمجاز وارد طرح شده‌اند و هم مردم می‌دانند که همه دوربین‌ها خاموش هستند و بی‌‌اعتماد و بی‌خیال از هر چیزی وارد طرح می‌شوند. 

محمد آقامیری، رئیس کمیته عمران، اما آمار متفاوتی از دوربین‌های فعال سطح شهر داد. او گفت از ۲۴۲ دوربین طرح ترافیک ۱۱۶ دوربین فعال است، نباید این ذهنیت ایجاد شود که دوربین‌ها خراب است و وارد طرح ترافیک شوند و بعد از آن ببینند ۱۰ تا ۱۲ میلیون جریمه روی دست آنها مانده است و بگویند آقای تشکری گفته که دوربین‌ها خراب است. هزار‌و ۱۷۵ دستگاه دوربین نظارت تصویری فعال است و تنها ۱۲۵ دستگاه خراب است. اگر از امروز هیچ اتوبوسی هم به شهر وارد نشود، معادل ۱۰ برابر دوره قبل اتوبوس وارد شده است. ما در ابتدای دوره به چه کنم چه کنم افتادیم که با ۸۰۰ دستگاه اتوبوس چگونه شهر را اداره کنیم که سریع‌تر ۱۵۰ دستگاه اتوبوس خریدیم.

مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران نیز یادآور شد‌: بحث ما این بود که‌ در مشکلی گرفتار شدیم و اتوبوس‌ها به میزانی که باید برسد، نرسیده است. اگر هزار دستگاه اتوبوس هم وارد شهر کنیم، در تهران به سختی دیده می‌شود. باید چند هزار دستگاه اتوبوس وارد کنیم تا حمل‌ونقل روان در این بخش داشته باشیم. ۷۹۱ دستگاه واگن را هم باید بیاوریم و البته انتظار داریم‌ به هزار‌و ۵۰ دستگاه برسد. نباید به مسائل دیگر پرداخت و باید بگوییم وضعیت خریدهایی که انجام دادیم در چه حالی است. این موارد برای ما کافی نیست و هیچ‌کسی هم راضی نیست و قطعا معاون حمل‌ونقل و شهرداری هم راضی نیستند، اما چه کار می‌شود کرد؟ اگر تجربه داریم بگوییم چه کنیم و اگر نداریم از تجربه‌داران بپرسیم چه کار می‌شود کرد.

چمران با بیان اینکه نفت را فروختند اما مبلغ جای دیگری هزینه شد، گفت: شهرداری مجبور شد قرض کند و مبالغ را خود بپردازد تا آبرویش نرود و ساخت واگن‌ها آغاز شود که انجام شد. امیدواریم کارگزاران دولت نیز سهم خود را بپردازند و حتی رقم قرض نیز پرداخت شود. آنها شروع به ساخت کار کرده‌اند، اما تحویل نخواهند داد. همه ما باید سرباز باشیم و در میدان کار کنیم تا به نتیجه برسیم.

وی ادامه داد: پول این اتوبوس‌ها نیز تأمین شده و منتظر امضاها هستند. شنبه گذشته گفتند رقم پرداخت شده، اما بنده هنوز قبول ندارم که رقم پرداخت شده است. به این دلیل که در گذشته نیز مطرح شد که ارقام پرداخت شده، اما نشده بود. این درد همه ماست. باید صادقانه موارد را بگوییم که تلاش کرده‌ایم و تا اینجا رسیده‌ایم و به مشکلات برخورد کرده‌ایم. شهرداری از بانک قرض کرده تا در تفاهمات آبرویش نرود. نباید اینجا طلبکارانه بنشینیم و بگوییم چه شده است. باید با دولت مجددا صحبت شود. این فقط مشکل تهران نیست؛ چند روز پیش در یکی از شهرها گفتند ۲۸ دستگاه اتوبوس خریده‌اند و پیش‌پرداخت را در سال ۱۴۰۱ داده‌اند، اما تنها دو اتوبوس تحویل گرفته‌اند. خواهش و توصیه من این است که دوستان عزیز انتقاد کافی نیست. آقای هرمزی را بفرستیم وسط میدان و اینجا بگوییم چرا کاری نکردید، نمی‌شود. ما باید خودمان وارد میدان شویم تا ببینیم باید چه کار کنیم. اگر نتوانیم آبرویمان می‌رود و پایان دوره است. دوره قبلی هم می‌خواستند کار کنند و اینجا نبودند که کار نکنند، اما مشکل وجود داشت و نمی‌شد.