زلزله «ردصلاحیت» حسن روحانی

به گزارش مردم سالاری آنلاین به نقل از خبرآنلاین، بالاخره پس از حرف و حدیث‌ها و گمانه‌زنی‌های فراوان درباره وضعیت بررسی صلاحیت حسن روحانی در انتخابات مجلس خبرگان و فشار چند ماهه تندروها، صبح روز گذشته با اعلام نتایج صلاحیت کاندیداهای ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان، مُهر قرمز ردصلاحیت بر پرونده صلاحیت حسن روحانی نشست. همان مُهر قرمزی که پیش از این نیز بر پرونده آیت الله هاشمی رفسنجانی، علی لاریجانی و سیدحسن خمینی زده شده بود.

نقشه تندروها شکست خورد

حسن روحانی پس از ردصلاحیت روحانی، همان مسیری را پیش گرفت که روزی آیت الله هاشمی در آن قرار گرفته بود و با صدور یک بیانیه مردم را به مشارکت در انتخابات دعوت کردند. بیانیه روحانی نشان از آن داشت که او نمی‌خواهد در تله تندروها افتاده و پاسخ تند به این تصمیم عجیب شورای نگهبان بدهد. روحانی در بیانیه خود ضمن نوشت: « گرچه در زمان ثبت‌نام هم، می‌شد حدس زد که وقتی عده‌ای در دو انتخابات قبلی به جرم حمایت از روحانی رد شده‌اند، خود روحانی را هم رد کنند؛ اما من نمی‌توانستم به بهانه عمل نادرست دیگران، به وظیفه‌ای که خود درست تشخیص می‌دادم عمل نکنم. این بار هم به عشق مردم و برای پیشگیری از خطراتی که میهن را تهدید می‌کند، خود را در معرض حملات و تعرضات قرار دادم.»
وی در ادامه با تاکید بر شرکت در انتخابات نوشت: « با این شواهد روشن، دیگر تردیدی نمی‌ماند که اقلیت حاکم، رسماً و علناً کاهش حضور مردم در انتخابات را می‌خواهند. آن‌ها می‌خواهند انتخابات و صندوق را از تعیین‌کنندگی در سرنوشت مردم بیاندازند تا خود بتوانند با تصمیمات محفلی، سرنوشت مردم را تعیین کنند. به این سبب، هم اکنون نیز، بیش از پیش باید بر اهمیت رأی مردم و تعیین‌کنندگی صندوق رأی پای فشرد و به نقشه حذف صندوق و حذف جمهوریت از نظام اعتراض کرد. راه اعتراض هم جز صندوق نیست. باید راهی یافت که «رأی اعتراضی» صدای رسای مردم ایران شود. باز هم معتقدم باید در انتخابات شرکت کرد اگرچه مرا هم رد کرده باشند. باید با رأی، اعتراض کرد. رأی ندادن، عمل به خواست آن‌هاست که می‌خواهند ما رأی ندهیم و به تدریج مردم را از حق مسلم «انتخاب» محروم نمایند. لذا وظیفه نمایندگان مقبول سیاسی مردم است که شیوه رأی اعتراضی را به آنان نشان دهند.»

انتقادات از شورای نگهبان اوج گرفت

ردصلاحیت حسن روحانی اگر چه قابل پیش‌بینی بود اما تبدیل به یک زلزله سیاسی در فضای سیاسی شد و واکنش‌های زیادی را در اردوگاه چپ و راست و مستقل برانگیخت. در این میان، برخی از شورای نگهبان انتقاد کردند و معتقد بودند که با ردصلاحیت روحانی، انتخابات به سمت مشارکت حداقلی رفته است و برخی دیگر هم بر این باور بودند که اقلیت حاکم به دنبال پیاده کردن چهره‌های مهمی چون او از قطار انقلاب هستند.
اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت روحانی در کانال تلگرامی خود نوشت: « اکنون شورای نگهبان باید به این پرسش پاسخ دهد چگونه کسی که سال‌ها دبیر و رئیس شورای عالی امنیت ملی بوده و چند دوره در مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی حضور داشته، و ۶ سال پیش هم رأی ۲۴ میلیونی از مردم گرفته، برای انتخابات پیش رو رد صلاحیت می‌شود؟»
علی جنتی، وزیر اسبق ارشاد و فرزند دبیر شورای نگهبان هم در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اقلیت تمامیت خواه حاکم حضور رئیس جمهور سابق را نیز در مجلس خبرگان برنتافت تا این نهاد هم بطور کامل درقبضه آنان قرارگیرد. ردصلاحیت دکتر روحانی برگ دیگری از رسوائی کسانی است که قانون اساسی را به سخره گرفته اند. منتظر مشارکت اقلیت در انتخابات باشید.»
محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا هم خطاب به شورای نگهبان نوشت: «حضرات‌ فقهای شورای‌نگهبان! شما عزیزانی که صلاحیت حسن روحانی را رد کردید، اگر درسال۱۳۵۶و اوج خفقان پهلوی در مسجد ارک حضور داشتید، جرات می‌کردید بالای منبر بروید و خمینی را امام بنامید؟ اگر چنین جرئتی داشتید به رای امروز خود ببالید و اگر چنین نیستید که اعوذ بربی و ربکم.»

* در جدول زیر واکنش‌های اهالی سیاست و رسانه را به ردصلاحیت حسن روحانی می‌خوانید؛

ردیف	اسم/ سمت	اظهارات
1	اسحاق جهانگیری/ معاون اول دولت روحانی	* دیروز گفتگویی با دکتر روحانی داشتم. خبر ردصلاحیت او اگرچه دور از پیش‌بینی‌ها نبود، اما امید داشتم در ایام خطیر کنونی چنین نشود. او کسی است که در دوران ریاست‌جمهوری خود زحمات زیادی برای کشور کشید و خطرات بزرگ بین‌المللی را از ایران دور کرد؛ اگرچه به‌دلیل موانع و مشکلاتی نتوانست موفقیت دوره اولش را تکرار کند، اما به دلیل تجربه گران‌بهایی که سال‌ها در مناصب مختلف کسب کرده، سرمایه گرانقدری برای ایران است. * اکنون شورای نگهبان باید به این پرسش پاسخ دهد چگونه کسی که سال‌ها دبیر و رئیس شورای عالی امنیت ملی بوده و چند دوره در مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی حضور داشته، و ۶ سال پیش هم رأی ۲۴ میلیونی از مردم گرفته، برای انتخابات پیش رو رد صلاحیت می‌شود؟ * مردم می‌پرسند این چه سازوکاری است که در هر انتخاباتی بسیاری از شخصیت‌ها و مسئولان عالی‌رتبه مثل رؤسای جمهور و .. ردصلاحیت شده یا کنار گذاشته می‌شوند؟ این چه مصلحتی است که با رد صلاحیت جمع زیادی از نامزدهای انتخابات مجلس، شرایط برگزاری انتخابات پرشور و رقابتی نادیده گرفته می‌شود؟ آیا نشانی از توجه به مصالح مردم و منافع ملی در این تصمیمات دیده می‌شود؟
2	سید عباس صالحی/ وزیر ارشاد دولت سابق	وقتی از قطار انقلاب افراد و گروه‌ها را پیاده و بلکه پرتاب و بی‌حیثیت می‌کنیم، ساده‌ترین برداشت این است که چرا سوار شویم که چنین سرنوشتی پیدا کنیم؟! و وقتی بر نامداران انقلاب چنین روا می‌داریم، تکلیف این قطار را از آغاز تا پایان تعیین کرده‌ایم!! انقلاب و ایران را به تاراج نسپریم!
3	علی جنتی/ وزیر اسبق ارشاد	اقلیت تمامیت خواه حاکم حضور رئیس جمهور سابق را نیز در مجلس خبرگان برنتافت تا این نهاد هم بطور کامل درقبضه آنان قرارگیرد. ردصلاحیت دکتر روحانی برگ دیگری از رسوائی کسانی است که قانون اساسی را به سخره گرفته اند. منتظر مشارکت اقلیت در انتخابات باشید.
4	عباس عبدی/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	در نقد ردصلاحیت روحانی، به گذشته او اشاره می‌شود، ولی چنین فهمیده می‌شود که ردصلاحیت‌ها مربوط به احتمالات آینده است و ربطی به گذشته ندارد.
5	حسام‌الدین آشنا/ مشاور روحانی	مصلحت نبود یا صلاحیت؟
6	رسول منتجب‌نیا/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	* اگر از نظر سیاسی هم بررسی کنیم، ردصلاحیت کسی که در نظام مسئولیت داشته، آن هم در این سطح و ۸ سال رئیس جمهور کشور، چند دوره نماینده مجلس، جانشین فرمانده جنگ و … بوده و چنین امتیازهایی داشته، هزینه بسیار سنگینی برای نظام دارد. * کسانی که چشم بسته نظر می‌دهند و توجهی به مصالح کشور ندارند، چطور می‌خواهند جوابگو باشند؟! * آقای روحانی بعد از مرحوم هاشمی در جنگ تحمیلی، در مجلس و عرصه‌های مختلف پیش و پس از انقلاب نقش موثری داشته است اما برای عضویت مجلس خبرگان او را صالح ندانستند و از نظر من این ردصلاحیت به معنای ردصلاحیت ۸ سال ریاست جمهوری اوست که خود آقایان تاییدش کرده بودند، رد صلاحیت او به معنای ردصلاحیت مسئولیت‌های پیشین اوست که هرینه‌های زیادی هم در عرصه بین‌المللی دارد و قضاوت بدی در خارج می‌شویم.
7	جواد امام/ سخنگوی جبهه اصلاحات	به منظور تحقق شعار مشارکت حداکثری و برگزاری انتخابات آزاد، رقابتی منصفانه با حضور نمایندگان تمامی سلایق و جریان‌های سیاسی، دکتر حسن روحانی نماینده ادورا مجلس ش.ا، خبرگان رهبری، فرمانده پدافند کل کشور، دبیر «شعام» و رئیس جمهور سابق ردصلاحیت شد. کشتی‌بان را سیاست دیگر آمده است!
8	حسین انصاری‌راد/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	*ردصلاحیت‌های شورای نگهبان سابقه طولانی دارد و حقیقتا یکی از ضعف‌های مدیریتی کشور از مدت‌های طولانی به ویژه از مجلس هفتم تا به امروز است. واقعا از هیچ جهتی معنا، مفهوم، حکمت و درایتی در این قضیه وجود ندارد. ردصلاحیت‌ها بزرگترین ضربه‌ای است که بر بنیاد مدیریت کشور وارد شده و متأسفانه همچنان ادامه دارد. * از در دوره ششم مجلس از نمایندگان مجلس بودم و در یک نطق خیلی روشن، صریح و علنی در این خصوص انتقاداتم را گفتم، اتهاماتی که شورای نگهبان به اشخاص می‌زند، از جمله یکی از موارد عدم اعتقاد و التزام عملی به اسلام است، درحالیکه نمی‌توانند هیچ کدام از آن‌ها را ثابت کنند. زیرا در موضوع عدم اعتقاد و التزام عملی به اسلام هیچ مبنایی وجود ندارد. روحانی سالیان درازی از آغاز جمهوری اسلامی مسئولیت‌های بزرگی داشته است. دو دوره رئیس‌جمهور این کشور بوده است، من هیچ‌وجهی برای این نمی‌بینم جز خواست کسانی که مصالح کشور را به درستی درک نکرده، مدیریت، جهان و نسل امروز را نمی‌شناسند. حتی راهنمایی‌های قرآن کریم، پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) را در زمینه مدیریت را در نظر نمی‌گیرند.
9	رحمت‌الله بیگدلی/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	در دیدارهای جداگانه‌ای که اخیرا با حسن روحانی و سید محمود علوی داشتم گفتم: طبق قرائن موجود شما را ردصلاحیت خواهند کرد، چرا ثبت‌نام کردید؟ گفتند: به‌دو دلیل؛ ۱. کاهش مشارکت را برای نظام خطرناک می‌دانیم! ۲. ما نمی‌خواهیم از قطار انقلاب و نظام پیاده شویم، بگذار ما را پیاده کنند!
10	فیض‌الله عرب‌سرخی/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	ردصلاحیتِ حسن روحانی و مصطفی پورمحمدی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز نشان می‌دهد که شورای نگهبان همه تلاش خود را برای حداکثر کردن مشارکت مردم!!!! انجام داده است!!!!
11	صادق زیباکلام/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	رد صلاحیت آقای حسن روحانی علیرغم چهل سال خدمت حکایتی بود. ضمن آنکه شانس زیادی هم نداشتند. بسیاری از آن ۲۴میلیون سال۹۶ بعید بنظر می‌رسد درانتخابات شرکت کنند و طرفداران نظام هم بایشان رای نمی‌دادند. رفتار ایشان در دور دوم بگونه‌ای بود که من خجالت می‌کشیدم در چشم آن ۲۴میلیون نگاه کنم.
12	محمود صادقی/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	رد صلاحیت روحانی نشان داد انتخابات با نتایج تضمین شده بر انتخابات با مشارکت بالا ترجیح دارد.
13	محمد مهاجری/ فعال رسانه‌ای اصولگرا	حضرات‌ فقهای شورای‌نگهبان! شما عزیزانی که صلاحیت حسن روحانی را رد کردید، اگر درسال۱۳۵۶و اوج خفقان پهلوی در مسجد ارک حضور داشتید،جرات می‌کردید بالای منبر بروید و خمینی را امام بنامید؟ اگر چنین جرئتی داشتید به رای امروز خود ببالید و اگر چنین نیستید که اعوذ بربی و ربکم.
14	احمد زیدآبادی/ روزنامه‌نگار	*پس از فوت آیت‌الله خمینی، شورای نگهبان ویژگی‌هایی مانند "مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوا، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور"را برای مرحوم شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی، محمود احمدی‌نژاد و شیخ حسن روحانی در دو دور متوالی احراز کرده است، اما پس از سپری شدن دورۀ هشت سالۀ ریاست جمهوری آنها، هر چهار نفر را نه فقط فاقد هر نوع صلاحیت برای ریاست جمهوری بلکه حتی"منحرف " تلقی کرده است! *با این وضع، اوضاع از دو حال خارج نیست. یا هر فرد "صاحب صلاحیتِ مورد احراز شورای نگهبان" پس از ورود به ساختمان پاستور، با هر سابقه و گرایش و طرزفکری خواه ناخواه "تو زرد" از کار در می‌آید و منحرف می‌شود که در این صورت، درِ ساختمان پاستور را باید گِل گرفت چون این ساختمان حکم "منحرف‌ساز" پیدا کرده است! یا اینکه، شورای نگهبان اصولاً فاقد توانایی تشخیص و شناخت ویژگی‌های مورد نظر خود در افراد است که در آن صورت نیز، وجودش بالکل نقض غرض است و فقط وقت و منابع کشور را به باد می‌دهد!
15	سید محمد صحفی/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	اگر تایید می‌شد شاید فاصله رأی وی و رأی نامزدهای مجلس معنادار می‌شد و بد می‌شد
16	علی باقری/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	حسن روحانی با گذر از عافیت‌جویی و تنزه‌طلبی و قدم گذاشتن در مسیر سیاست‌ورزی اصلاح‌جویانه قانونی و تدریجی، پس از ردصلاحیت، جایگاه، نقش و صلاحیتی فراتر از گذشته یافت. آقای روحانی! به صف مبارزه مدنی و قانونی برای احقاق حقوق ملت و توسعه کشور خوش آمدید!
17	سعید شریعتی/ فعال سیاسی اصلاح‌طلب	هیچ کس نمی‌تواند از ردصلاحیت مخزن‌الاسرار جمهوری اسلامی خرسند باشد جز کسانی که منافعشان در پایان جمهوری اسلامی است.
18	مهدی مطهرنیا/ استاد دانشگاه	اکنون با ردصلاحیت روحانی تمام بازماندگان نسلی که فجرآفرینان انقلاب ۵۷ دانسته‌اند به جز آن‌ها که در مصدر مناصب انتصابی یا شبه‌انتخابی هستند؛ ردصلاحیت شده‌اند. انقلابی که نتواند ارزش‌های انقلابی را در درون نسل اول خود حفظ کند؛ آیا می‌تواند به نسل‌های بعدی اطمینان کند؟ حسن و حسین برادرند.
19	محمدعلی آهنگران/ فعال رسانه‌ای	خلَّص‌ْ وَ تَمَّتْ
	مصطفی فقیهی/ روزنامه‌نگار	در حالی‌که دو ماه‌قبل، عمدتاً تصور می‌کردند روحانی «تایید صلاحیت» می‌شود، نوشتم که او مهم‌ترین چهره‌ی منفور، نزدِ اقلیت حاکم است و حتماً برای هر انتخاباتی -حتی- «خبرگان» ردصلاحیت می‌شود. ماجرا را «پیچیده» نباید دید؛ اتفاقاً خیلی هم «ساده» است: - ۹۸ و ۱۴۰۰ مدل قطعی شورای نگهبان برای ترسیم قدرت در آینده است. - به هیچ‌وجه خطای ۹۲، ۹۴ و ۹۶، نباید تکرار نشود؛ ولو با شانس موفقیت یک‌دهم درصدی. و برای جلوگیری از نقش‌آفرینی حداقلی او در بزنگاه‌های حساس.
20	فرید مدرسی/ فعال رسانه‌ای	سه چهره جمهوری اسلامی با سابقه مدیریت عالی امنیتی ردصلاحیت شدند: حسن روحانی، مصطفی پورمحمدی و محمود علوی. آیا این اقدام شگفت‌انگیز، به این معناست که شیخ برکنارشده [تیرماه ۱۴۰۱] به دنبال تصفیه‌حساب‌ با مقامات سابق امنیتی و حذف آنان از ساختار حاکمیت است؟ اگر معنای دیگری دارد؛ حلقه شیخ بفرمایند پیام این ردصلاحیت سه‌گانه چیست؟ چرا که شان معظم‌له، اجل از پاسخگویی است و عادت دارد از سر تواضع و فروتنی، فقط بر منبر خطابه و گفتگوی یک‌سویه بنشیند و تحلیل‌های راهبردی-امنیتی برای کارگزاران ارشد ارائه دهد که اغلب این تحلیل‌ها نه در میدان، بلکه در هالیوود ظهور می‌کند.
21	محمد حسن نجمی/ روزنامه‌نگار	حذف حسن روحانی از خبرگان، بسیار استراتژیک‌تر و راهبردی‌تر از حذف هاشمی رفسنجانی برای ریاست‌جمهوری 92 است. چنان مهم است که راضی به حذف او حتی به قیمت مشارکتی بسیار کمتر از دو «انتخابات» قبلی شدند. حضور روحانی تقریبا همان میزان رای همتی را در «انتخابات» 1400 راهی صندوق‌ها می‌کرد.
22	داوود حشمتی/ روزنامه‌نگار	نقش دولت در ماجرای خبر ردصلاحیت روحانی اینکه سخنگوی ستاد انتخابات گفته: «نتایج بررسی صلاحیت خبرگان هنوز به وزارت کشور ابلاغ نشده؛ امروز و فردا ابلاغ شود» اما برنا به عنوان یکی از سایت‌های اقماری و نزدیک به هسته سخت دولت خبر را منتشر میکند نشانه های مهمی در خود دارد.
24	حسین دهباشی/ فعال رسانه‌ای	این توئیت را به خاطر دارید؟ روحانی اگر تائید صلاحیت می‌شد به سختی شکست خورده و تمام می‌شد. حالا ولی همان موقعیتی را دارد که هاشمی پس از رد صلاحیت یافت. مظلوم و مُطهر و حر بن ریاحی! پینوشه در پوستِ ماندلا!
25	عبدالرضا رئیسی/ روزنامه‌نگار	من بیانیه روحانی را نه از جنس حرف های مرحوم بازرگان در دادگاه نظامی پهلوی می‌بینم، نه حتی از جنس دلنوشته اعتراضی آیت الله هاشمی رفسنجانی! حسن روحانی به جای اخطار و انذار، یا گلایه و تسلیم در برابر مشیت الهی! کاملا منطقی و عملگرایانه راهبرد مشخص و ملموس تعریف و تبیین کرده است.
26	محمد رهبری/ فعال رسانه ای	معنای این رد صلاحیت‌ها برای همه روشن است؛ و مهمترین معنای آن وجود بحران در سازوکارهای سیاسی است که تحمل با سابقه‌ترین چهره‌های امنیتی خودش را هم ندارد. رد صلاحیت حسن روحانی که ۱۶ سال دبیر شورای امنیت ملی و ۸ سال رئیس آن شورا بوده؛ سید محمود علوی که ۸سال وزیر اطلاعات بوده و مصطفی پورمحمدی که ۱۲سال جانشین وزیر اطلاعات بوده (از جمله در زمان اعدام‌های ۶۷) یعنی آن که امنیتی‌ترین مسئولان هم در امان نیستند.
27	سمیرا عالم‌پناه/ روزنامه‌نگار	حالا بعضی از دوستان با چی بزنن زیر میز؟!#رد-صلاحیت
28	بابک مجیدی/ روزنامه‌نگار	در تاریخ می‌نویسند آقایان هاشمی رفسنجانی و روحانی که سال‌ها نماینده مردم در مجلس، خبرگان رهبری و هر کدام دو دوره چهار ساله انتخاب مردم برای ریاست جمهوری بودند توسط شورای نگهبان ردصلاحیت شدند.