یک بام و دو هوای صداوسیما در حق پخش تلویزیونی

به گزارش مردم سالاری آنلاین،جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ درحالی چند روز قبل در دوحه قطر آغاز شده که صداوسیما ایران با اعزام یک تیم کامل تلاش کرده این رویداد مهم فوتبالی را با کیفیت بالایی به تصویر بکشد. نکته مهم ماجرا اینجاست که رسانه ملی پکیج کامل حق پخش این رویداد را خریداری کرده تا اینگونه بتواند از تمام ظرفیت‌های رسانه‌ای جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ استفاده کند.

درباره این موضوع مجید بلالی، مدیرکل امور تامین کالا و خدمات سازمان صداوسیما درباره خرید حق پخش رقابت‌های جام‌ ملت‌های آسیا گفته است: "قرارداد سه‌جانبه میان کنفدراسیون فوتبال آسیا، فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران و سازمان صداوسیما مبنی بر حق پخش و استفاده رسانه‌ای از جام ملت‌های آسیا منعقد شده است. بر همین اساس تیم‌های خبری و فنی سازمان صداوسیما در حال‌ حاضر مجوز حضور در دهکده بازی‌ها را دارند و در آنجا حاضر هستند. کدهای سیگنال‌ پخش توسط برگزارکننده مسابقات در اختیار خریداران حق پخش قرار گرفته است و در این روزها صداوسیما نیز بر این اساس بازی‌ها را پخش می‌کند. همان‌طور که بیان کردم بر همین اساس است که سازمان صداوسیما در این مسابقات گزارشگر فعال دارد. اگر غیر از این بود اجازه نمی‌دادند خبرنگار ما با دوربین در آنجا گزارش تهیه کند، همچنین سیگنال پخش مسابقات را هم در اختیار نداشتیم. سازمان صداوسیما حق پخش را رسما خریداری و هزینه آن را پرداخت کرده است".

بررسی‌های خبرنگار ایسنا در این زمینه نشان می‌دهد، صداوسیما برای خرید پکیج کامل حق پخش جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳، حدود ۲ میلیون دلار هزینه پرداخت کرده تا به این ترتیب بتواند به شکل کاملا قانونی مهم‌ترین رویداد فوتبالی آسیا را پخش کند. نکته‌ تحسین برانگیز که نشان می‌دهد سازمان صداوسیما برای احترام به مخاطبان خود، تلاش کرده تا با بالاترین کیفیت فوتبال دوستان ایرانی را در حال و هوای جام ملت‌های آسیای قطر قرار دهد. این رویه صداوسیما، حتی به شکل نصفه و نیمه، پیش از این در قبال رویدادهای دیگری نظیر جام‌های جهانی و رقابت‌های آسیایی وجود داشته اما این سازمان چنین رویه‌ای را هیچ‌گاه در قبال لیگ برتر ایران نداشته است.

سال‌های سال است که بخش زیادی از اهالی فوتبال ایران، به ویژه باشگاه‌ها فریاد می‌زنند که فوتبال ایران از مهم‌ترین راه درآمدزایی خود یعنی حق پخش تلویزیونی محروم است و هر وقت هم روی احقاق این حق پافشاری کردند، زورشان به حدی نبوده که بتوانند مقابل پخش بازی‌ها از صداوسیما بایستند. در این میان اما هر زمان مدیران فوتبال ایران سعی داشتند این مشکل را از راه مذاکره و گفت‌وگو حل کنند، پاسخ صداوسیما فقط این جمله بوده: "سازمان صداوسیما بودجه دولتی دارد و نمی‌تواند بابت حق پخش، هزینه‌ای پرداخت کند. اگر حق پخش می‌خواهید باید مجلس در بودجه سازمان صداوسیما ردیف جداگانه‌ای ببیند تا آن مبلغ را به فوتبال بدهیم".

پیمان جبلی، رییس سازمان صداوسیما در گفت‌وگویی با ایسنا درباره موضوع خرید حق پخش مسابقات ورزشی و فوتبال‌ها در پاسخ به این پرسش که آیا دغدغه خرید حق پخش را برای همیشه باید تمام‌شده بدانیم؟ توضیح داد: در ارتباط با حق پخش ما با دو نوع مسابقات مواجهیم؛ یکی با برنامه‌ها و بازی‌های خارجی روبه‌رو هستیم و دیگری فوتبال‌های داخلی. حرف ما این است که به همان شکل که حق پخش بازی‌های خارجی را ما پرداخت می‌کنیم و در بودجه دولت محترم و مجلس لحاظ می‌شود؛ مثل حق پخش مسابقات بین‌المللی جام ملت‌ها، المپیک و جام‌جهانی، به همان نحو باید حق پخشی که برای برنامه‌های ورزشی داخلی تعیین می‌شود، در ردیف‌های بودجه ما گذاشته شود تا بتوانیم با هماهنگی وزارت ورزش به فدراسیون‌ها اختصاص دهیم.

مقایسه سیاست خرید حق پخش تلویزیونی در قبال رویدادهای بین‌المللی نظیر جام ملت‌های آسیا با لیگ برتر فوتبال ایران، سوال مهمی در اذهان ایجاد می‌کند که می‌طلبد پاسخی قانع‌کننده به آن داده شود. چطور سازمان صداوسیما برای پخش بازی‌هایی نظیر جام ملت‌های آسیا منع قانونی برای خرید حق پخش از محل بودجه خود ندارد اما زمانی که صحبت از خرید حق پخش تلویزیونی لیگ برتر ایران می‌شود، منع قانونی به میان می‌آید و ردیف بودجه‌ای برای آن در نظر گرفته نشده است؟ فدراسیون فوتبال یک نهاد عمومی غیر دولتی است و سازمان لیگ فوتبال ایران هم که برگزاری مسابقات را بر عهده دارد، یک شخصیت حقوقی غیر دولتی است؛ پس چرا صداوسیما باید برای حق پخش بازی‌های لیگ برتر ایران منع قانونی داشته باشد؟ پرداخت حدود ۲ میلیون دلار یعنی معادل حدود ۱۰۰ میلیارد تومان برای خرید حق پخش یک رویداد یک ماهه قانونی است اما خرید حق پخش لیگ برتر ایران منع قانونی دارد؟