عمق اختلافات ایران و اروپا باعث شده هیچ امیدواری نسبت به آغاز مذاکرات برجام نداشته باشیم

به گزارش مردم سالاری آنلاین،یک کارشناس مسائل بین المللی با تأکید بر اینکه از اول انقلاب تا امروز سابقه نداشته است که غرب و اتحادیه اروپا اینقدر نسبت به ایران رفتار خصومت آمیزی داشته باشد، گفت: سونامی فشار اتحادیه اروپا بر ما هر روز بیشتر می شود و شاید به خاطر خصومت هایی که در داخل وجود دارد، به نظر من ایران دارد کارهای اشتباهی انجام می دهد و هر روز دارد رابطه ما با اروپا را تاریک تر می کند و این کاملا به زیان ما تمام خواهد شد. با توجه به اینکه الآن ما از لحاظ اقتصادی تحت فشار هستیم و مخصوصا بحران های داخلی ما بیشتر تحت تأثیر فشارهای اقتصادی است، ایران باید فضای داخلی، منطقه ای و بین المللی را تلطیف کند. ولی هر روز تیره و تارتر می شود و با حوادثی که در عراق پیش آمد امید ما نسبت به منطقه هم دارد سست می شود.
مشروح گفت و گو با علی بیگدلی را در ادامه می خوانید:
تحلیل شما از تشدید تنش های میان ایران و اروپا چیست؟ به نظر شما علت این آشفته شدن روابط ایران و اروپا چیست؟
من همیشه گفته ام که ما نباید اتحادیه اروپا به عنوان یک واسطه محکم و قابل اعتماد بین ما و آمریکا را از دست بدهیم؛ ولی حوادث  اخیر باعث شد که تمامی نقطه های امیدواری ما نسبت به اروپا کور شود و به همین دلیل است که اروپا خیلی قضایا را جدی گرفته و ایران را به شدت تحت فشار قرار داده؛ به طوری که از اول انقلاب تا امروز سابقه نداشته است که غرب و اتحادیه اروپا اینقدر نسبت به ایران رفتار خصومت آمیزی داشته باشد.
حتی کار به برخوردهای لفظی رسیده و این باعث خواهد شد که هر روز عمق اختلاف ما با بیشتر شود و همین عمق باعث شده که ما هیچ امیدواری نسبت به آغاز مذاکرات برجام نداشته باشیم. با توجه به اظهارات آقای گروسی به نظر می رسد که مسأله هسته ای ما هم دچار مشکل شده است. یعنی ما از سه جهت با اتحادیه اروپا مشکل داریم؛ یکی مسأله برجام، دوم مسأله آژانس و دیگری حقوق بشر است که به شدت ما را تحت فشار قرار داده اند و این کلمه «سونامی» را خودم در یک مصاحبه به کار برده ام.
این سونامی فشار اتحادیه اروپا بر ما هر روز بیشتر می شود و شاید به خاطر خصومت هایی که در داخل وجود دارد، به نظر من ایران دارد کارهای اشتباهی انجام می دهد و هر روز دارد رابطه ما با اروپا را تاریک تر می کند و این کاملا به زیان ما تمام خواهد شد. با توجه به اینکه الآن ما از لحاظ اقتصادی تحت فشار هستیم و مخصوصا بحران های داخلی ما بیشتر تحت تأثیر فشارهای اقتصادی است، ایران باید فضای داخلی، منطقه ای و بین المللی را تلطیف کند. ولی هر روز تیره و تارتر می شود و با حوادثی که در عراق پیش آمد امید ما نسبت به منطقه هم دارد سست می شود.
چرا دولت عراق که ما اینقدر به آنها خدمات می دهیم باید از عنوان جعلی برای «خلیج فارس» استفاده کند و نخست وزیر آنها تأکید کرده که چون ما کار اشتباهی نکرده ایم، عذرخواهی هم نمی کنیم؟
نخست وزیر عراق در یک مصاحبه گفته منت هایی که ایران به خاطر داعش بر سر ما می گذارد، بیشتر به خاطر سوریه بوده تا ایران بتواند به حزب الله دسترسی پیدا کند؛ و خودش هم نگران بوده که داعش ادامه پیدا کند و وارد مرزهای ایران شود. برای دنیای عرب، عربیت از اسلامیت مهمتر است. لذا مخصوصا این جام را در عراق گذاشتند تا این آقای نخست وزیر هم چنین حرفی بزند و عملا رابطه ایران با عراق قطع شود. دستگاه دیپلماسی ما هم نمی تواند هیچ کاری بکند.
این مسأله خیلی قدیمی است و جمال عبدالناصر با صدور بیانیه ای گفت که در مکاتبات داخلی و خارجی خودتان اینجا را خلیج عربی بگویید. اما یکی از شیخ نشینان ضعیف خلیج فارس علیه پدرش کودتا کرد و شاه کودتاگر را به رسمیت شناخت و جزایر سه گانه را گرفت. لذا این بدعت بد را ناصر گذاشت که به عنوان یک میراث بد باقی مانده و یک مقدار هم انگلیسی ها تحریک می کردند. به هر حال الآن دوباره این مسأله نو شده و در مکاتبات رئیس فدراسیون جهانی فوتبال هم این اصطلاح به کار برده شده و متأسفانه علی رغم همه اسناد معتبری که به عنوان «خلیج فارس» وجود دارد، دستگاه دیپلماسی ما هم هیچ واکنشی از خودش نشان نداد.
به نظر شما عراق و به طور کلی اعراب خلیج فارس، چقدر از فضای گل آلود روابط خارجی ایران استفاده کردند برای اینکه یک بار دیگر اهداف تاریخی خودشان را مطرح کنند؟
اوضاع داخلی موقعیت ایران در منطقه و فضای بین المللی را بسیار ضعیف کرد. بنابر این، به نظر من ایران دیگر آن جایگاهش را در دنیای عرب به دست نخواهد آورد و کشورهای عرب منطقه دارند یک فشار عمومی بر ایران وارد می کنند و ایران هم هیچ کاری نمی تواند انجام بدهد و ناچار است از سر این قضیه بگذرد و تا الآن هم گذشته است.
اتحادیه اروپا با بهانه به بن بست رسیدن برجام و یا اخیرا اعدام یک جاسوس دو تابعیتی، قصد دارند که چند اقدام انجام بدهند از جمله اینکه احتمالا چهارمین بسته تحریمی خودشان در سه ماه گذشته را علیه ایران اعلام کنند و همچنین در جلسه اتحادیه اروپا قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست سازمان های تروریستی بررسی می شود. از نظر شما این اقدامات چقدر باعث تشدید تنش های میان ایران و اروپا خواهد شد؟
اتحادیه اروپا در استراسبورگ جلسه دارند برای اینکه سپاه را جزو لیست سازمان های تروریستی بگذارند که خیلی حادثه مهمی است و خیلی به زیان ما تمام خواهد شد. با توجه به اینکه سپاه فعالیت گسترده ای در حوزه های اقتصادی، مالی، تجاری و بانکی دارد، لطمه بزرگی به سپاه خواهد بود و به پرستیژ بین المللی سپاه خیلی لطمه خواهد خورد.
مسأله دوم این است که سفرایشان را از ایران بخواهند؛ که مقدمه آن را هم انگلیسی ها فراهم کرده اند. در مورد مسأله برگرداندن سفرا باید یک مقدار با احتیاط صحبت کرد؛ برای اینکه کار مشکلی است و ایران از دست آنها رها خواهد شد و ممکن است به تلافی آن غنی سازی را به 90 درصد برساند. الآن هم اتحادیه اروپا با همین مسأله مواجه است که اگر تمام ارتباطات با ایران را قطع و سفرا را به پایتخت های خودشان برگرداند، ایران یک نوع شبیه کره شمالی می شود.
فکر نمی کنم این کار صورت بگیرد ولی در ارتباط با قرار دادن سپاه در لیست گروه های تروریستی، یک مقدار قضیه جدی تر است.
این کره شمالی شدن ایران چه صدماتی می تواند برای اتحادیه اروپا داشته باشد؟
ما با کره شمالی فرق داریم. کره شمالی یک کشور دور افتاده است که در حاشیه جهان نشسته و دارد زندگی خودش را می کند و تحت حمایت چین و روسیه هم هست؛ چیزی ندارد صادر یا وارد کند. ولی کشور ما با 85 میلیون جمعیت در ژئوپلیتیک بسیار حساسی از منطقه قرار گرفته و یک حلقه یا ائتلاف علیه ما در منطقه شکل گرفته است. کره شمالی در یک انزوای کامل فرو رفته ولی دشمنی هم به آن معنا ندارد ولی ما در اطرافمان دشمن زیاد داریم؛ به دلیل اینکه نگاه ما بیشتر به بیرون مرزها بوده است.
مشکلات داخلی الآن و این نارضایتی عمومی بیشتر به این دلیل است که نگاهمان را معطوف به بیرون کرده ایم و از نگاه به درون غافل شده ایم و این مشکلات را برای ما به وجود آورده است. همین مسأله گازی که امروز من و شما گرفتارش هستیم، نشانه بی درایتی مقامات ما است؛ به خاطر اینکه همه توجهاتشان معطوف به خارج شده و نتیجه مطلوبی نداشته است. مردم ما اصلا مردم کره شمالی نیستند که سطح اطاعت پذیری آنها بالا باشد.
منبع:جماران