به گزارش
مردم سالاری آنلاین،بیش از یک میلیون ایرانی به کشورهای دیگر مهاجرت کردهاند. اما اخیرا مهاجرت دانشآموزان نیز به انواع روشهای مهاجرتی اضافه شده است. حالا برخی از دانشآموزان با هزینه شخصی و نه دولتی، عزم سفر به کشورهای دیگر میکنند و از همانجا برای تحصیلات دانشگاهی اقدام میکنند.
سرعت مهاجرت و خروج سرمایه انسانی در ایران افزایش پیدا کرده است؛ نگاهی به تغییرات روند مهاجرتی در چند سال اخیر این ادعا را ثابت میکند. جمعیت مهاجران ایرانی در سال ۱۹۹۰، حدود ۸۲۰ هزار نفر بود اما در سال ۲۰۲۰ به ۱٫۸ میلیون نفر رسید. آنطور که بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت ایران میگوید یکی از پرشتابترین جوامع در حوزه مهاجرت هستیم. اما وضعیت مهاجرت دانشآموزان در ایران چگونه است؟
سال گذشته معاون وزیر آموزشوپرورش گفت بسیاری از دانشآموزان مدارس سمپاد به خارج از کشور میروند. به عبارتی سن مهاجرت در ایران به دانشآموزان رسیده که زنگ هشدار دیگری برای خروج سرمایه انسانی است.
هزینه مهاجرت دانشآموزی، یک میلیارد تومان
کافی است نگاهی به تبلیغات سایتهای مهاجرتی بیندازیم. تا پیش از این تبلیغات حول مهاجرت دانشجویی و کاری بود. حالا ویزای دانشآموزی را نیز در لیست بلندبالای تبلیغات مهاجرتی خواهید دید.
اپراتور یکی از موسسات مهاجرتی درباره شرایط و هزینه مهاجرت دانشآموزی توضیح میدهد: «اگر فرد زبان انگلیسی بلد باشد، بهتر پذیرش میشود. به طور کلی میزان توانایی مالی خانوادهها برای پذیرش در مدارس کشورهای دیگر بسیار مهم است. کمترین هزینهای که یک خانواده باید در نظر داشته باشد، یک میلیارد تومان در سال است. البته اگر همراه دانشآموز، شخص دیگری هم قصد خروج داشته باشد، هزینهها تغییر میکند.»
او میگوید برای یک مدرسه کانادایی حداقل باید سالانه ۴۰ هزار دلار هزینه کنید. البته این به معنای سطح پایین بودن مدرسه نیست. به عبارتی هزینه مهاجرت و تحصیل یک دانشآموز در سال یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومان آب میخورد. هزینهای نجومی که برخی از خانوادهها آن را به ماندن فرزندان خود در ایران ترجیح میدهند.
آنطور که یکی دیگر از موسسات مهاجرتی در سایت خود تبلیغ کرده است، هزینه تحصیل در کانادا به طور متوسط در سال ۲۰۲۱ بین ۱۲ تا ۳۰ هزار دلار متفاوت بود. این میزان برای تحصیل و زندگی یک دانشآموز در سال باید پرداخت میشد. اگرچه باید هزینههای دیگر مانند گرفتن ویزا و… را نیز به این ۳۰ هزار دلار اضافه کرد.
پیشبینی شدیدترین موج مهاجرتی در سال ۱۴۰۱
بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت درباره آمار مهاجرت دانشآموزان گفت: «ما در این حوزه هیچ آماری نداریم و جزء جعبههای سیاه است که باید به آن نور تابانده شود. یک بار خواستیم طرح مطالعاتی در حوزه دانشآموزی حداقل در مراسم مدارس سمپاد انجام دهیم، اما میسر نشد. وزارت آموزشوپرورش باید بدون لکنت بگوید میزان میل به ماندن در دانشآموزان چقدر است.»
او ادامه داد: «وقتی این طرحها انجام نمیشود، همه چیز به حدس و گمان محدود میشود. البته شواهد فراوان است، برای مثال میل شرکت در کلاسهای زبان، مدارس تک زبانه، حتی در سطوح پایین هم به چشم میخورد.»
صلواتی گفت: «تا دو سال پیش عوامل اقتصادی باعث مهاجرت بودند، اما حالا بیثباتی اجتماعی و ناامیدی بیشتر از عوامل اقتصادی تاثیرگذار است. اپیشبینی میکنم در سال ۱۴۰۱ یکی از شدیدترین و وخیمترین موجهای مهاجرت را فقط در بحث فرار مغزها خواهیم داشت.» (شرق)
۷۰ درصد دانشآموزان سمپاد مهاجرت میکنند
الهام یاوری، رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان گفت: «۷۰ درصد دانشآموزان مدارس سمپاد به خارج کشور مهاجرت میکنند و تنها ۳۰ درصد آنان در داخل کشور میمانند.» (فارس)
دسترسی به آمار مهاجرت دانشآموزان چندان کار راحتی نیست. تاکنون هم آموزشوپرورش در این مورد آمار مشخصی ارائه نداده است. به نظر میرسد مهاجرت دانشآموزان هم از آن دست آمارهایی است که در تاریکخانههای آماری کشور خاک میخورد.
بررسی دادههای رصدخانه مهاجرت ایران از المپیادیهای سال ۸۰ تا ۹۱ نشان میدهد؛ از ۲ هزار و ۷۶۵ المپیادیهای دانشآموزی، هزار و ۲۹ نفر از آنها مقیم خارج هستند. به عبارتی ۳۷٫۲ درصد از آنها ماندن در کشورهای دیگر را ترجیح دادند. این موسسه آمارهای قابل تامل دیگری از مهاجرت دانشجویان، دانشآموزان و نخبگان ارائه داده است. بر اساس گزارش این موسسه، مشـمولان بنیـاد بـا ۲۵٫۵درصـد و رتبههای یـک تا هـزار آزمون سراسـری بـا ۱۵٫۴درصد مقیم خارج شدند. (سالهای ۸۰ تا ۹۴)
اخیرا نیز علی حسینی، معاون سرمایه انسانی مرکز تعاملات بینالملل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهور گفت: ۱۰ هزار نخبه ایرانی در دانشگاههای بسیار خوب دنیا تحصیل میکنند. به گفته او تنها ۲ هزار و ۷۰۰ نفر از آنها به کشور بازگشتند. (ایلنا)