صادرات نفت ایران چگونه افزایش یافت؟

به گزارش مردم سالاری آنلاین،براساس گزارش موسسه کپلر ذخایر نفتی ایران در حال کاهش است. این ذخایر در خشکی با کاهش شش میلیون بشکه‌ طی سه ماه گذشته (ژوئن، ژوئیه و اوت) ۵۰ میلیون بشکه شد. همچنین در دریا با کاهش ۱۴ میلیون بشکه‌ای از ۱۰۷ میلیون به ۹۳ میلیون بشکه نزول کرد.
بنابراین در مجموع شاهد کاهش ۲۰ میلیون بشکه در ذخایر نفتی ایران هستیم که روانه بازار شده است. همچنین یک شرکت تحلیل تجارت دریایی نفت به نام پترولجستیک از افزایش صادرات نفت ایران در ماه ژوئن خبر داد که به نظر می‌‌رسد از همین منابع باشد.
وزیر نفت ایران نیز در ماه‌های گذشته بارها به افزایش صادرات نفت ایران اشاره کرد. جواد اوجی اما هیچ‌گاه درباره قیمت نفت صادراتی ایران و نحوه وصول مبالغ توضیحی ارائه نداد. این در حالی است که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، مسکو با تخفیف‌های ویژه‌ای نفت خود را به مشتریان ایران عرضه کرد.
پیش از این علی ماجدی، تحلیلگر ارشد حوزه انرژی،اعلام کرد که منابع غیررسمی میزان این تخفیف را تا بیش از ۴۰ دلار تخمین می‌زنند. اما آیا تخفیف ایران به مشتریانی نظیر چین و هند بیش از این رقم است که آمار صادرات نفت ایران رو به افزایش است؟ با توجه به تداوم تحریم‌ها به نظر می‌رسد که دولت ایران بدین شکل منابع کشور را به صورت یارانه پنهان در اختیار چینی‌ها می‌گذارد.
صادرات نفت ایران چطور افزایش پیدا کرد؟
براساس بررسی‌ها، ایران طی سه ماه گذشته روزانه ۹۰۰ هزار بشکه نفت صادر کرده است. این در حالی است که صادرات نفت ایران ۴۶۱ هزار بشکه در روز برآورد شده بود. مقصد ایران برای صادرات نفت کشور عموماً چین است.
رویترز نیز طی گزارشی اعلام کرد چین در خردادماه در یک بار خرید دو میلیون بشکه نفت از ایران وارد کرد. این محموله توسط نفتکش شرکت ملی نفت ایران  ارسال شد. آمار رسمی واردات نفت ایران به چین احتمالا در ماه جولای منتشر می‌شود. گمانه‌ها حاکی از آن است که دولت چین از ابتدای امسال میلادی سه محموله نفت از ایران وارد کرده است.
در این گزارش آمده است که ایران در ماه‌های ژوئن و ژوئیه صادرات نفت خود را با ارائه تخفیف‌هایی بیشتر از آن چه روسیه به چین می‌دهد ارائه می‌کند. پس انتظار افزایش صادرات دور از انتظار نیست.
درآمد حاصل از صادرات نفت به چین چه می‌شود؟
سایت آمریکایی واشینگتن فری‌بیکن فروردین‌ ۱۴۰۱ به این مسئله اشاره کرد که با وجود افزایش صادرات نفت ایران به چین و چشم‌پوشی‌های آمریکا از این موضوع در راستای مذاکرات برجام، درآمد حاصل از فروش نفت ایران چه می‌شود و در صورت وصول مطالبات، چرا بر بازار ارز ایران تاثیری نداشته است؟
یکی از عوامل اصلی در تغییر قیمت دلار ایران، صادرات نفت بود. در همین راستا ایران همواره برای افزایش صادرات و درآمدهای حاصل از آن تلاش می‌کند. حتی بلومبرگ درباره همبستگی دو مقوله گزارش داده بود که افزایش صادرات نفت و درآمدهای نفتی می‌تواند بر بازار ارز و طلا ایران تاثیر گذاشته و نرخ ارز را کاهشی کند.
اما در حال حاضر نه‌تنها روند کاهشی در بازار ارز مشاهد نمی‌شود بلکه نرخ ارز روز به روز در کانال افزایشی حرکت می‌کند. پس با این حساب آیا درآمد حاصل از فروش نفت به کشور بازنمی‌گردد؟
گمانه‌هایی در خصوص شرایط فروش نفت ایران به کشورهایی همچون چین مطرح است که شامل تخفیف ۳۰ درصدی، شرایط بازپرداخت دوساله، بازپرداخت بدهی نفتی به یوآن و امکان پرداخت یک‌سوم مبلغ به شرط صدور کالا در چین می‌شود.
ایران از چین پول دریافت نمی‌کند؟
مرتضی بهروزی‌فرد،کارشناس ارشد حوزه انرژی،گفت: از آنجایی که زمستان در پیش است کشورهای متقاضی نفت اقدام به خرید و ذخیره این انرژی می‌کنند. چین نیز به عنوان اصلی‌ترین مشتری ایران در همین راستا اقداماتی انجام می‌دهد.
او درباره وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت ایران توضیح داد: این موضوع محرمانه است اما با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، تورم و هزینه‌ها می‌توان گمانه‌هایی از عدم وصول مطرح کرد. یکی از فرضیه‌‌ها برای وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت ایران به چین را می‌توان تهاتر و پرداخت به صورت یوان دانست.
وی ادامه داد: در گذشته ایران روزی ۲٫۵ میلیون بشکه نفت صادر می‌کرد و از همین طریق بخش اعظمی از هزینه‌های دولت تامین می‌شد. اما در حال حاضر با وجود محدودیت‌های بازار انرژی دولت مجبور به تامین هزینه‌های خود از طریق مالیات و فروش ارزان نفت کند. ضمن آنکه به نظر می‌رسد حجم صادرات و درآمد حاصل از آن کافی و قابل توجه نیست.
تخفیف ایران برای فروش نفت چقدر است؟
بهروزی‌فرد درباره فروش نفت با تخفیف ۳۰ درصدی توضیح داد: با وجود آنکه روسیه هنوز مشمول تحریم‌های ثانویه نشده است نفت خود را با تخفیف‌های ۴۰ دلاری روانه بازار می‌کند. حال از ایران با وجود این تحریم‌ها انتظار تخفیف به مراتب بالاتری می‌رود.
او تاکید کرد: خریداران نفت ایران مینی ریفاینرهایی (پالایشگاه های کوچک) که هیچ‌گونه تعاملات بین‌المللی ندارند و صرفا به پوشش منطقه خود می‌پردازند.
این کارشناس انرژی در پایان خاطرنشان کرد: ایران باید با دنیا و حتی آمریکا تعامل کند. در حال حاضر صنعت نفت کشور محتاج ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیارد دلار سرمایه است. در حالی که حتی ادعای وزارت نفت هم از نصف این ارقام فراتر نمی‌رود. حال برجام هم احیا شود و ایران بتواند سالی ۹۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته باشد باز در کوتاه‌مدت امکان تامین مالی صنعت نفت خود را نخواهد داشت. بنابراین ما نیازمند تعامل با دنیا و حتی آمریکا هستیم.
بر اساس این گزارش اگر رقم تخفیف شش تا هفت دلاری به‌جای تخفیف ۳۰ درصدی را در نظر بگیریم، نفت ایران با متوسط صادرات روزانه نیم‌ میلیون بشکه، سالانه با حدود ۳۰ هزار میلیارد ارزان‌فروشی، معادل ۱۰ ماه پرداخت یارانه نقدی کل جمعیت ایران و بخش بزرگی از درآمد مالیاتی این کشور، به چین فروخته می‌شود. با این حساب فروش نفت با این حجم از تخفیف توجیه اقتصادی دارد؟
منبع:تجارت نیوز