بزرگترین اندام بدن ما است و یکی از اندام هایی که مدام در معرض آسیب هایی همچون گرما، سرما، تابش نور خورشید، عفونت، آسیب های فیزیکی و ... قرار دارد. به همین دلیل، پوست جزو اندام های آسیب پذیر در برابر بیماری هاست و باید مورد مراقبت قرار گیرد. عدم اجرای مراقبت های صحیح پوستی و یا عواملی همچون ژنتیک، می توانند سبب بروز بیماری های پوستی شوند. به دلیل اهمیت شناخت علائم این بیماری ها و راهکارهای درمان آنها، قرار است در این مقاله به چهار نوع بیماری پوستی رایج بپردازیم. پس از شما می خواهیم که تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
بیماری پوستی چیست ؟
بیماری های پوستی آن دسته از بیماری های هستند که به دلایلی همچون آلرژی ها، مواد تحریک کننده پوست، عوامل ژنتیکی، مشکلات سیستم ایمنی و ... به وجود می آیند. بیماری های پوستی انواع مختلفی دارند که برخی ممکن است با علائمی مشابه بروز یابند. به طور کلی شناخت علائم این بیماری ها، عوامل موثر در ایجاد آنها و راهکارهای درمانشان می توانند راهنمای خوبی برای بسیاری از افرادی باشند. در این مطلب می خواهیم به بیماری های سرطان پوست،
لوپوس، واریس و پسوریازیس بپردازیم.
سرطان پوست چیست ؟
سرطان انواع گوناگونی دارد و می توان گفت که هیچ کدام از اعضای بدن از آن مصون نیست. ایجاد تغییرات در بافت پوست، می تواند زمینه ساز رشد سلول های بدخیم شوند و به سرطان پوست منتهی گردند. بسته به علت ایجاد سرطان و سلول هایی که درگیر شده اند،
سرطان پوست انواع مختلفی دارد. در ادامه به انواع رایج سرطان های پوست می پردازیم:
- سرطان کراتینوسیت : سرطان کراتینوسیت (Keratinocyte Carcinoma) نسبت به سایر انواع سرطان های پوست، همه گیرتر است و معمولا در افرادی بروز پیدا می کند که بیش از حد در معرض نور خورشید قرار دارند و از محصولات مراقبتی استفاده نمی کنند. این سرطان بیشتر در سر و گردن ایجاد می شود و نسبت به سایر سرطان های پوست، خوش خیم تر است.
سرطان ملانوم : پوست ما از رنگدانه هایی به نام ملانین تشکیل شده است. گاهی بر روی پوست، خال هایی با شکل غیرعادی ایجاد می شود که در واقع محل تجمع ملانین هستند. وجود همین خال ها می تواند گاهی نشانه هایی از سرطان ملانوم (Melanoma) باشد؛ به ویژه اگر در سنین بزرگسالی ظاهر شوند. این نوع سرطان پوست معمولا خطرناک است و باید به سرعت تحت درمان قرار گیرد.
سرطان کراتوز اکتینیک : گاهی در اثر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب، بر روی پوست لکه های قرمز یا صورتی رنگی دیده می شوند که به عنوان ضایعات آکتینیک شناخته می شوند. اگر این دانه ها بدون درمان رها شوند، می توانند عامل ایجاد سرطان کراتوز اکتینیک شوند.
سرطان سلول بازال : نوعی از سرطان پوست است که با ایجاد توده هایی بر روی گردن و یا سر ظاهر می شود. این سرطان یکی از شایع ترین انواع سرطان ها است که در اثر تماس با مواد شیمیایی، نور آفتاب و اشعه ایکس به وجود می آید.
سرطان سلول سنگفرشی : سرطان سلول سنگفرشی یک سرطان تهاجمی است و در لایه های میانی و بیرونی پوست به وجود می آید. این سرطان به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه UV یا استفاده بیش از حد از دستگاه های برنزه کننده به وجود می آید و به شکل ضایعاتی به رنگ قرمز و پوسته پوسته بر روی پوست دیده می شود.
راهکارهای درمان سرطان پوست
اگر سرطان در مراحل اولیه باشد، با تجویز داروهای خوراکی و یا برخی پمادها و سایر درمانهای رایج می توان جلوی پیشرفت آن را گرفت. علاوه بر این پزشک توصیه هایی را به شما ارائه می دهد که رعایت آنها می تواند به درمان کامل سرطان پوست منجر شود. ولی اگر سرطان به موقع تشخیص داده نشود و یا از نوع سرطان ملانوم باشد؛ قطعا درمان های سخت تری مانند شیمی درمانی را می طلبد. گاهی برای درمان سرطان پوست باید از عمل جراحی و یا سرما درمانی (کرایوتراپی) استفاده کرد.
پسوریازیس چیست ؟
پسوریازیس یک بیماری ژنتیکی است که در آن بدن علیه خود قیام می کند و مشکلات زیادی را به وجود می آورد؛ به همین دلیل پسوریازیس در دسته بیماری های خود ایمنی قرار می گیرد. یکی از فرآیندهای طبیعی پوست، جایگزین شدن سلول های جدید با سلول های مرده است. در طی بیماری پسوریازیس یا صدفک پوستی، سیگنال های اشتباهی از سمت پوست به مغز ارسال می شوند. در نتیجه سرعت جایگزینی سلول های جدید از ریزش سلول های مرده بیشتر می شود. این افزایش سرعت در تولید سلول های جدید، باعث ضخیم شدن پوست و فلسی شدن آن خواهد شد.
عواملی مانند ژنتیک، استرس، هورمون ها، جراحت های عفونی و برخی داروها مانند داروهای ضد مالاریا، لیتیم و ... می توانند در بروز پسوریازیس موثر باشند. علائم این بیماری شامل فلسی شدن پوست، بروز پینه زبر و قرمز، خشکی شدید پوست، احساس سوزش و خارش شدید، احساس درد بر روی پوست، ایجاد تاول و برآمدگی و افزایش ضخامت ناخن ها می شود.
راهکارهای درمان پسوریازیس
برای درمان پسوریازیس از داروهایی همچون دیررانول، تزارتون، کلیستریول، کورتیکواستروئید، شامپوهای ضد شوره و ضد ریزش مو و داروهای مربوط به بیماری های خود ایمنی استفاده می شود. در مراحل پیشرفته تر بیماری از اشعه ماورا بنفش برای کنترل آن استفاده می شود؛ به علاوه اگر بیمار پوست حساسی نداشته باشد، قرار گرفتن در معرض نور خورشید هم برای او مفید خواهد بود. زیرا ویتامین دی می تواند در کاهش عوارض بیماری بسیار کمک کننده باشد.
همچنین راهکارهای خانگی مانند حمام کردن، کاهش وزن، استفاده از مکمل ها، کاهش استرس و کاهش مصرف دخانیات و مشروبات الکلی در درمان پسوریازیس موثرند.
اگزما چیست ؟
اگزما نوعی بیماری پوستی است که در آن پوست دچار خارش، سوزش، قرمزی و التهاب می شود. علت دقیق بیماری اگزما مشخص نیست؛ گاهی ممکن است ریشه ژنتیکی داشته باشد و گاهی در افرادی که به آلرژی مبتلا هستند بیشتر ظهور پیدا می کند. اگزما هم در بزرگسالان و هم در کودکان امکان ظهور دارد؛ اما نشانه های آن با هم متفاوت است. علائم اگزما در کودکان شامل قرمزی، خشکی، خارش، التهاب و یا ایجاد یک برآمدگی در چانه یا پیشانی کودک است. نشانه های اگزما در بزرگسالان بیشتر در نواحی گردن، پشت زانوها، آرنج، کف دست، کف پا و صورت دیده می شود. عوارض ناشی از اگزمای بزرگسالان، خشک شدن شدید پوست و پوسته پوسته شدن آن است.
انواع اگزما شامل تقسیم بندی زیر است :
- درماتیت تماسی : درماتیت تماسی نوعی حساسیت پوستی است که به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی حاصل می شود. به طور معمول صابون ها، حلال ها و شوینده ها دلیل اصلی ایجاد این نوع اگزما هستند. حتی تماس دائمی با آب هم می تواند از علل ایجاد درماتیت پوستی باشد.
اگزمای دیس هیدروتیک : اگزمای دیس هیدروتیک در واقع یک واکنش آلرژیک به موادی مانند فلزات است. همچنین حساسیت های فصلی هم می توانند این نوع از اگزما را به وجود آورند. همچنین افرادی که در معرض هوای گرم و مرطوب هستند، زیاد عرق می کنند یا استرس زیادی دارند؛ بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این نوع اگزما قرار دارند. در طی این اگزما، پوست بدن دچار تاول های پوستی اغلب دردناک می شود.
اگزمای نومولار: این نوع از اگزما که به نوع عددی هم شهرت دارد؛ زمانی ایجاد می شود که پوست دچار سوختگی شده یا جای نیش حشرات بر روی آن باقی مانده باشد. این نوع اگزما به شکل سکه ای بر روی پوست بروز پیدا می کند و اغلب با احساس سوزش و خارش شدید همراه است.
درماتیت ساکن : درماتیت ساکن یا وریدی بیشتر در قسمت ساق پاها ایجاد می شود؛ علت اصلی بروز این نوع اگزما مشکل در سیستم گردش خون و واریس است. خشکی پوست، قرمزی، متورم شدن و خارش پوست از نشانه های اگزمای ساکن هستند.
درماتیت سبورئیک : این اگزما هم در کودکان و هم در بزرگسالان قابل شیوع است. لکه های ایجاد شده توسط این اگزما بر روی پوست و یا اندام تناسلی به شدت باعث خارش می شوند؛ این خارش ها گاهی به قدری زیاد است که باعث خونریزی محل مبتلا می شود. دلایل اصلی ابتلا به این نوع اگزما ارث، استرس، پوست چرب، عدم شستشوی مناسب پوست و شرایط آب و هوایی هستند.
درماتیت عصبی : پوشیدن لباس های تنگ یا عدم دقت در شست و شوی برخی از قسمت های بدن باعث ایجاد درماتیت عصبی در این نواحی می شود. بسیاری از ما در نواحی قوزک پا، قسمت خارجی ساعد، بازو، پشت گردن و ناحیه تناسلی به درماتیت عصبی دچار می شویم. خارش مکرر این نواحی باعث ضخیم شدن پوست می شود.
درماتیت پوشک : از شایع ترین انواع اگزما در کودکان و نوزادان، درماتیت پوشک است. علت اصلی بروز این نوع از اگزما، قرار داشتن قسمت های زیر پوشک در معرض رطوبت ادرار و مدفوع است.
راهکارهای درمان اگزما
برای درمان اگزما از روش های مختلفی مانند دارو درمانی، نور درمانی، کمپرس سرد، رژیم غذایی و حمام کردن استفاده می شود. همچنین دوری از عوامل ایجاد اگزما مانند گرما و سرما، مواد شوینده و همچنین کاهش استرس و درمان های خانگی مانند استفاده از روغن نارگیل، روغن گل مغربی، روغن آفتابگردان و ... نیز موثرند. داروهای مورد استفاده برای درمان اگزما شامل آنتی هیستامین، کورتیکواستروئید، پردنیزولون و آنتی بیوتیک ها هستند.
واریس چیست؟
واریس یک اختلال خون رسانی در رگ های پا است که موجب برجسته شدن و رنگ عوض کردن رگ ها میشود. این اختلال گاهی ممکن است درد و ناراحتی های زیادی ایجاد کند و گاهی کاملا خاموش و بی دردسر است. واریس هر چه زودتر درمان شود احتمال بهبود و عدم عود آن بیشتر است. اگر بیماری پیشرفت کند و بدون رسیدگی به حال خود رها شود، احتمال خونریزی رگ ها بسیار بالا می رود و ممکن است منجر به سکته قلبی یا مغزی هم شود. هرچه سن بالاتر می رود، احتمال ابتلا به واریس نیز افزایش می یابد. همچنین زمینه های ژنتیکی در بروز آن تاثیرگذارند.
علت برجستگی و تغییر رنگ در این عروق، افزایش فشار در عروق پا است. در واقع اگر گردش خون به خوبی در بدن انجام نشود و خون کافی به رگ های کوچکتر نرسد، فشار رگ ها زیاد می شود و نشانه های واریس کم کم خود را نشان می دهند.
راهکارهای درمان واریس
کاهش وزن، ورزش کردن، استفاده از جوراب های مخصوص واریس، طولانی نایستادن بر روی پاها، جراحی، اسکلروتراپی، لیزر عروق و استفاده از راهکارهای خانگی مانند سرکه سیب، فلفل قرمز، روغن زیتون، سیر، جعفری و برگ انگور از جمله راهکارهای درمان واریس می باشند.