بازگشت موتورسیکلت‌های اسقاطی

کارشناس سازمان محیط ریست می‌گوید: «مسئولیت موتورسیکلت‌های توقیفی با ستاد ‌اجرایی فرمان امام(ره) است. این ستاد برای اوراق شدن، موتورسیکلت‌ها را به مزایده می‌گذارد. البته ستاد اجرایی به شرط اسقاط این موتورسیکلت‌ها را به افراد واگذار می‌کند اما هیچ اعتمادی نیست کسی که در این مزایده شرکت می‌کند موتور را اوراق کند. بنابراین احتمال زیادی دارد که موتورسیکلت ‌ها دوباره به خیابان‌ها بیاید.»
 روزنامه ایران نوشت: «آلودگی هوا همچنان شهروندان کلانشهرها را آزار می‌دهد. در چند روز گذشته بیش از ۵ هزار نفر را راهی بیمارستان‌ها کرد و مدارس تهران را به تعطیلی کشاند. همچنین نفس کشیدن را برای اصفهانی‌ها و اهوازی‌ها سخت کرد. مشهدی‌ها را هم دچار کمبود اکسیژن کرد. این روند آنطور که پیش‌بینی‌های هواشناسی می‌گوید تا آخر هفته ادامه دارد.
سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم در راستای کاهش آلودگی هوا پیشنهاد اسقاط موتورسیکلت‌های توقیفی را داد تا این سؤال پیش بیاید که موتورسیکلت‌های توقیفی در پارکینگ‌ها چطور می‌تواند روی آلودگی هوای کلانشهرها تأثیر داشته باشد. آیا سازمان حفاظت محیط زیست نباید به‌دنبال اسقاط خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده در کف خیابان‌ها باشد؟ پاسخ «مهندس بهزاد اشجعی» کارشناس سازمان حفاظت محیط زیست در گفت‌وگو با «ایران» به سؤال دوم مثبت است. او اعتقاد دارد که دستگاه‌های مرتبط باید به‌سمت خارج کردن خودروهای فرسوده از خیابان‌های تهران باشند اما یک مسأله دیگری هم وجود دارد. آن طور که اشجعی می‌گوید: «مسئولیت موتورسیکلت‌های توقیفی با ستاد ‌اجرایی فرمان امام(ره) است. این ستاد برای اوراق شدن، موتورسیکلت‌ها را به مزایده می‌گذارد. البته ستاد اجرایی به شرط اسقاط این موتورسیکلت‌ها را به افراد واگذار می‌کند اما هیچ اعتمادی نیست کسی که در این مزایده شرکت می‌کند موتور را اوراق کند. بنابراین احتمال زیادی دارد که موتورسیکلت ‌ها دوباره به خیابان‌ها بیاید.»
بعضی از خریداران هم قطعات آنها را به لوازم یدکی فروشان می‌فروشند. این قطعات دوباره در تولید موتورسیکلت‌ها به کار برده می‌شود تا همچنان باعث آلودگی هوایی شود که هر ساله در این فصل نفس کشیدن را برای شهروندان کلانشهرها سخت و برخی را راهی گورستان سرد می‌کند.
بر اساس آمارهای سازمان حفاظت محیط زیست ۵۰۰ هزار موتورسیکلت توقیفی در کشور وجود دارد. علاوه بر آن ۹ میلیون خودروی فرسوده و کاربراتوری هم در حال تردد در مبادی مواصلاتی کشور هستند. اشجعی بازگشت دوباره موتورسیکلت‌های توقیفی اسقاطی به خیابان‌ها را به‌دلیل عدم نظارت دقیق می‌داند. اشجعی هم اعتقاد دارد سازمان محیط زیست به‌ جای آن که امروز دلنگران بازگشت موتورسیکلت‌های اسقاطی باشد باید به سراغ خودرو و موتورسیکلت‌های فرسوده در کف خیابان برود تا بتواند تأثیری روی کاهش آلودگی هوا داشته باشد. اما به‌دلیل آماده نبودن زیر ساخت‌ها این برنامه هم انجام نمی‌گیرد. به‌گفته اشجعی مسأله به مشکل تولیدکنندگان موتورسیکلت‌ها برمی‌گردد. براساس بند ۱۱ و ۱۲ آیین‌نامه اجرایی ماده ۲ قانون هوای پاک، تولیدکنندگان موظفند برای تولید هر موتورسیکلت یک موتور فرسوده را اوراق کنند. در غیر این صورت اجازه شماره‌گذاری به آنها داده نمی‌شود اما این امکان برای تولیدکنندگان وجود ندارد. به‌گفته اشجعی سازمان حفاظت محیط زیست به دولت پیشنهاد می‌دهد که تولیدکنندگان از ظرفیت موتورسیکلت‌های توقیفی استفاده کنند تا مشکل تولید موتورسیکلت‌های جدید رفع شود و آنها شماره‌گذاری شوند. این پیشنهاد البته با موافقت روبه‌رو نمی‌شود.
وی از طرح دیگری در پردیسان می‌گوید که هدف آن تشویق صاحبان موتورسیکلت فرسوده به اسقاط وسیله ترددشان است. البته او از این طرح به‌عنوان یک طرح شکست خورده یاد می‌کند و می‌افزاید: «با موافقت دولت روبه‌رو نشد.» پردیسانی‌ها در این طرح خواستار افزایش قیمت گواهی اسقاط شده‌اند. این طرح البته دوباره با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، وزیرکشور و وزیر راه و شهرسازی نوشته شده و به دولت ارائه شده است. او می‌گوید: «قیمت گواهی اسقاط بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است، در حالی که همین موتور فرسوده در بازار بین یک میلیون تا یک و نیم میلیون تومان به فروش می‌رود.»
بنابراین پردیسانی‌ها پیشنهاد افزایش ارزش «گواهی اسقاط» را داده‌اند تا عرضه و تقاضا بالا برود و صاحبان خودروهای فرسوده تشویق به اوراق موتورهایشان شوند. سرانجام این طرح هنوز مشخص نیست. او البته تأکید می‌کند برای آنکه موتورهای اسقاطی دوباره به خیابان‌ها برنگردند، باید به مراکز اسقاط داده شوند و با حضور پلیس راهنمایی و رانندگی اسقاط شوند. او تأکید می‌کند:«در اسقاط حتماً، موتورها باید از وسط دو نیم شوند و کاتالیزور، اگزوز و موتور آنها از بین برود. در غیر این صورت نقشی در کاهش آلودگی هوا ندارد.»