۵۸۰۰ کیلومتر ساحل داریم اما شهرهای ساحلی توسعه یافته نداریم

نماینده مردم بندرعباس، قشم، حاجی‌آباد، بندرخمیر و ابوموسی گفت: دریا ظرفیت بزرگی برای کشور است که استفاده از این ظرفیت در بخش‌های مختلف صنایع دریایی، شیلات، ترانزیت و ... می‌‌‌‌تواند به توسعه کشور و خروج از اقتصاد تک محصولی کمک کند. اما در این زمینه عقب ماندگی های فراوانی داریم.
منصور آرامی ‌‌‌‌معاون پیشین برنامه‌ریزی و توسعه منابع سازمان بنادر و دریانوردی در گفتگو با «مردم سالاری آنلاین» با طرح این پرسش که چرا توسعه شهرهای جنوبی  به کندی پیش می‌رود، گفت: توسعه شهری در مناطق مختلف باهم متفاوت هستند به‌عنوان مثال نمی‌‌‌‌توان در مورد توسعه شهری قشم و کیش و بشاگرد با یک فرمول صحبت کرد. اما نکته‌ای که باید بیان کنم این است که ما از ظرفیت دریا به خوبی استفاده نمی‌کنیم، دریا یک ظرفیت و پتانسیل است که می‌‌‌‌تواند هم مشکل اشتغال را برطرف کند و هم باعث توسعه مناطق ساحلی شود.  با این حال به‌نظرم دولت این موضوع را به‌عنوان یک سیاست راهبردی در نظر نگرفته که دریا یک ظرفیت مفید است و همچنان نگاه‌مان به درآمدهای نفتی و درآمدهایی است که از مسیرهای دیگری می‌‌‌‌توانیم به دست بیاوریم که همان نگاه تک محصولی است. اگر نگاه‌مان به دریا به‌عنوان یک منبع تجدیدپذیر چه در حوزه حمل‌ونقل و چه در حوزه صیادی، گردشگری دریایی، کشاورزی و غیره نگاه توسعه‌ای باشد، قطعا می‌‌‌‌تواند باعث توسعه این مناطق شود.
آرامی‌‌‌‌تصریح کرد: هر جایی که در بحوزه صید و صیادی و شیلات وارد شدیم آنجا توسعه پیدا کرده و مردم صاحب شغل شدند و هرجایی برای گردشگری دریایی هزینه‌ای شده توسعه پیدا کرده است. این مناطق از گذشته دچار محرومیت بودند هرچند که نمی‌توان برای برون رفت از محرومیت این شهر را با جای دیگری مقایسه کرد، چراکه سیاستی که ما در شهرهای جنوبی و شهرهای مرکزی داریم متفاوت است.
نماینده مردم بندرعباس، قشم، حاجی‌آباد، بندرخمیر و ابوموسی گفت: در حال حاضر در صنایع دریایی کل کشور شاید ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر شاغل هستند در صورتی که می‌تواند خیلی بیشتر از این باشد. مگر مناطق جنوبی چقدر جمعیت دارد؟ فقط ۱۴ جزیره در استان هرمزگان وجود دارد و ۲۴۰۰ کیلومتر ساحل داریم که همه اینها پتانسیل است و ظرفیتی است که می‌‌‌‌توان از آن استفاده کرد ولی متاسفانه دولت توجهی به این موارد ندارد.
وی تصریح کرد: نگاه دولت به این مناطق همان نگاهی است که به سایر استان‌ها دارد. البته هر کدام جای خودشان قابلیت و ظرفیت‌ دارند ولی در مورد جنوب اگر توجه دولت به مناطق جنوبی به‌عنوان دریانوردی و توسعه دریا محور باشد شرایط خیلی بهتر از این خواهد شد، البته مشروط به اینکه این نگاه وجود داشته باشد و هر کسی که به‌عنوان استاندار و فرماندار وارد این مناطق می‌شود باید با این نگاه را داشته باشد با یک برنامه چند ساله بتواند از ظرفیت دریا مثلا در بخش شیلات استفاده کرده و آن را دو برابر کند.
آرامی‌‌‌‌با بیان اینکه اقداماتی که به تازگی شروع شده، مثبت است اما کافی نیست، اضافه کرد: ما دو صنعت در این مناطق داشتیم که همچنان لنگ لنگان به راه خود ادامه می‌‌‌‌دهند، آیا ما از تکنولوژی‌های جدید در این صنایع استفاده کرده‌ایم؟ خیر چنین اتفاقی رخ نداده است.
نماینده مردم بندرعباس، قشم، حاجی‌آباد، بندرخمیر و ابوموسی گفت: آنقدری که تبصره‌ها در بودجه مربوط به درآمدهای نفتی است از حوزه دریایی هیچ چیزی نیامده است. این نشان می‌دهد که توسعه شهرهای ساحلی در نگاه دولت نیست. در صورتی که دولت می‌‌‌‌تواند از حوزه دریا هم درآمد خوبی داشته باشد ولی هیچکس به آن فکر نکرده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا نمی‌‌‌‌توان از نمونه‌های موفق و تجربیات سایر کشورها در این زمینه استفاده کرد؛ افزود: قطعا می‌‌‌‌توان این کار را انجام داد، تولید ناخالص داخلی ایران از دریا حدود ۲ تا ۴ درصد است، در صورتی که در بسیاری از کشورهای اروپایی بین ۱۲ تا ۲۵ درصد و در برخی جاها تا 50 درصد هم وجود دارد. دبی یکی از شهرهایی است که در موضوع گردشگری و تجارت و اقتصاد دریا وارد شده است. شهر شارجه هم در موضوع صنایع دریایی به خوبی کار کرده است. خیلی از کشورها نظیر کره جنوبی و نروژ که دریا دارند در همین شرایط به سر می‌‌‌‌برند.
آرامی‌‌‌‌تاکید کرد: عرض من این است که دولت همچنان نگاه تک محصولی و اقتصاد رانتی دارد، البته که نفت یک نعمت خدادادی است و باید برای داشتن آن شکرگذار کنیم، اما در مواجهه با یک بحران، نفت ما تحریم می‌‌‌‌شود و نمی‌‌‌‌توانیم آن را بفروشیم. بالاخره این نفت یک روز تمام خواهد شد ما از چه تکنولوژی و فناوری دیگری استفاده کرده‌ایم که بتوانیم جایگزین این منبع کنیم؟ متاسفانه دولت به این موضوع کمتر توجه داشته چون کار سختی است!
نماینده مردم بندرعباس، قشم، حاجی‌آباد، بندرخمیر و ابوموسی گفت: سخت است چون دولت باید به سراغ فناوری‌ها، تجربیات و اتفاقات در حوزه‌ای جدید برود که خودش هم در آن تخصص ندارد! ما در نفت که تخصص‌ داریم پالایشگاه و پتروشیمی ‌‌‌‌می‌‌‌‌سازیم، اما ما در حوزه شیلات هم نمی‌توانیم همین قدر کار کنیم تا بتوانیم کشور سرآمدی باشیم؟ کشوری که ۵۸۰۰ کیلومتر ساحل دارد نمی‌تواند در این حوزه فعالیتی داشته باشد؟
وی ادامه داد: ببیند نروژ یا پاکستان در حوزه شیلات چقدر کار کرده‌اند ما چقدر کار کرده‌ایم؟ درست است که ما کشور نفتی هستیم و باید در نفت سرآمد باشیم ولی می‌‌‌‌توانیم در شیلات و صنایع دریایی هم سرآمد باشیم. کره جنوبی چگونه در صنعت دریایی سرآمد شده کشتی و شناورهای دریایی می‌‌‌‌سازد؛ ما هم می‌‌‌‌توانیم کار را انجام دهیم.
آرامی‌‌‌‌افزود: ما باید همان میزان که نفت کار می‌کنیم در صنایع دریایی، گردشگری دریایی، شیلات، ترانزیت، بنادر و غیره کار کنیم، در این زمینه‌ها هیچ اقدامی‌‌‌‌نشده چون کار سختی برای دولت است! تغییر معمولا کار راحتی نیست و دولت باید رویه خود را در اقتصاد و استفاده از سایر منابع عوض ‌کند.
گفتگو: محمد سیاح