معاون بهداشت وزارت بهداشت ضمن تشریح وضعیت فعلی جمعیتی کشور و نرخ باروری، هشدار داد که اگر با نرخ ولادت فعلی پیش رویم، میزان مرگ‌ومیر کشور بر میزان تولد پیشی می‌گیرد.
دکتر علیرضا رئیسی در نشست «جلسه ستاد مرکزی هماهنگی جوانی جمعیت» که امروز، دوشنبه، ۱۴ آبان ماه برگزار شد، اظهار کرد: بر این باور هستم که موضوع جوانی جمعیت می‌بایست جزو اولویت‌های کشور باشد. موضوع جوانی جمعیت را به عنوان اولویت اول وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور ابلاغ کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه سومین کشور پرجمعیت در منطقه هستیم، گفت: آمار و ارقام بیانگر این است که ایران، نهمین کشور پرجمعیت آسیا و هجدهمین کشور پرجمعیت دنیا است. اگر رشد جمعیت بسیار زیاد باشد و با نرخ ۲. ۵ انجام شود، جمعیت کشور به ۱۱۶ میلیون نفر در سال ۱۴۲۰ می‌رسد. معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: اگر رشد جمعیت کشور متوسط و با نرخ یک باشد جمعیت کشور در سال ۱۴۲۰ به ۱۰۰ میلیون نفر می‌رسد. همچنین اگر رشد جمعیت با نرخ پایین باشد در سال ۱۴۲۰ به ۸۶ میلیون نفر می‌رسد. رئیسی با بیان اینکه موضوع جوانی جمعیت می‌بایست به اولویت اول کشور تبدیل شود، تصریح کرد: اگر اقدامات مداخله‌ای در ارتباط با جمعیت نداشته باشیم جمعیت کشور به کمتر از ۵۰ میلیون نفر در سال ۱۴۸۰ می‌رسد.
وی با بیان اینکه سالمندان کشور حدود ۱۱ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، گفت: بررسی‌ها بیانگر این است که جمعیت سالمندان کشور در سال ۱۴۳۰ به ۲۶ درصد می‌رسد. معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه نرخ باروری کشور از دهه ۶۰ تا به امروز کاهش یافته، افزود: آمار و ارقام بیانگر این است که نرخ باروری کشور در سال ۶۵ معادل ۶. ۳ بوده که در حال حاضر معادل ۱. ۶۵ است.
وی درباره «نرخ جایگزینی» خاطرنشان کرد: منظور از نرخ جایگزینی این است که جمعیت کشور ثابت باشد و اگر خواهان ثابت بودن جمعیت با شرایط کنونی هستیم نرخ باروری کشور باید ۲. ۱ باشد. اگر نرخ جمعیت استان‌ها کمتر از ۱. ۵ باشد، آن استان در «چاله جمعیتی» قرار دارد. بررسی‌ها بیانگر این که استان اصفهان در چاله جمعیتی قرار دارد.
معاون بهداشت وزارت بهداشت افزود: اگر نرخ باروری یک استان به کمتر از ۱. ۳ برسد، آن استان به «چاه جمعیتی» وارد شده است. اگر وارد چاه جمعیتی شویم، خروج از آن بسیار سخت است. به طور مثال، استان گیلان، مازندران و البرز در چاه جمعیتی قرار دارد. جمعیت برخی استان‌های کشور مانند فارس و زنجان نیر تثبیت شده است.
وی با بیان اینکه کشورهای دنیا از راهکارهای مختلف برای خروج از چاه جمعیتی بهره می‌برند، گفت: کشورها از مهاجرت برای خروج از چاه جمعیتی استفاده می‌کنند.
مهاجرت به دو روش «مخلوط» و «محلول» انجام می‌شود. منظور از مهاجرت مخلوط این است که مهاجران با شهروندان کشور میزبان ترکیب نمی‌شوند و این روش برای افزایش جمعیت مناسب نیست. همچنین منظور از مهاجرت محلول این است که مهاجران با شهروندان کشور میزبان ترکیب شوند.
رئیسی درباره فاصله زمانی ازدواج تا زمان تولد فرزند اول گفت: فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول حدود ۵.۵ سال است.
همچنین سن ازدواج به ویژه در افراد تحصیل‌کرده افزایش یافته؛ به نحوی که میانگین سن ازدواج مردان به بیش از ۳۰ سال رسیده و میانگین سن ازدواج زنان ۲۷ سال است. با توجه به اینکه فاصله زمان ازدواج تا زمان تولد فرزند اول زیاد است، فرصت زمان مناسب برای باروری را با توجه به «میانگین سن ازدواج»، «وضعیت فیزیولوژی» و «فاصله زمانی ازدواج و تولد فرزند اول» از دست می‌دهیم. وی درباره روند ولادت در کشور نیز خاطرنشان کرد: تعداد متولدهای کشور در سال ۱۳۹۰ معادل یک میلیون و ۳۸۲هزار نفر بود که این تعداد به یک میلیون و ۵۷هزار و ۹۵۹نفر در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
رئیسی با بیان اینکه میزان مرگ‌ومیر سالانه کشور حدود ۴۲۰هزار نفر است، افزود: اگر میزان تولد سالانه را از میزان مرگ‌میر بکاهیم، سالانه حدود ۵۸۰هزار نفر به جمعیت کشور اضافه می‌شود. اگر با نرخ ولادت فعلی پیش‌رویم، میزان مرگ‌ومیر کشور بر میزان تولد پیشی می‌گیرد.