«ترامپ نه تنها به توافقات تجاری و فروش سلاح به عربستان نیاز دارد بلکه برای افزایش تولید نفت در زمان تحریم ایران و کمک مالی برنامههایش در سوریه نیز به سعودی ها وابسته است.»
به گزارش ایسنا، روزنامه گاردین در گزارشی مینویسد: «قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار مخالف دولت سعودی درست زمانی رخ داده که دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا به شدت برای موفقیت در سیاستهای خارجی و داخلی خود به عربستان نیاز دارد و به آن وابسته است.
دونالد ترامپ مکررا درباره فروش تسلیحاتی آمریکا به عربستان صحبت کرده که به شدت بیش از میزان واقعی است. رئیسجمهوری آمریکا همچنین به شخصه از هزینهکرد مقامها و خاندان سلطنتی عربستان در هتل لوکس خودش نیز نفع میبرد.
اما ترامپ بیش از اینها به ریاض وابسته است.
در یک بازه زمانی سه هفتهای، آمریکا به دنبال اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران است و هدفش قطع صادرات نفتی از این کشور محسوب میشود. پس از آن که ترامپ در مه سال جاری میلادی از توافق برجام با ایران خارج شد، فلج کردن اقتصاد ایران را در اولویت سیاست خارجی خود قرار داده؛ اگرچه مقامهای دولت واشنگتن تغییر رژیم ایران را انکار میکنند.
بدون افزایش تولید نفت از سوی سایر تأمینکنندگان که منظور اصلی همان عربستان است، تحریم هایی که قرار است چهارم نوامبر علیه ایران اجرایی شود، قیمت نفت را پیش از انتخابات کنگره آمریکا افزایش میدهد.
بروس ریدل، یکی از مقامهای ارشد سابق سیا که اکنون مدیر پروژه اطلاعاتی در موسسه بروکینگز در واشنگتن است، می گوید: اگر آنها به دنبال ضربه زدن به ایران با اعمال تحریمهای جدید در ماه آتی میلادی باشند، به عربستان برای پر کردن جای نفت ایران در بازارهای جهانی نیاز دارند. اگر سعودیها درباره پر کردن این خلأ تردید داشته یا کند عمل کنند، قیمت نفت بالا میرود و رئیس جمهوری آمریکا از نظر اقتصادی به مشکل میخورد. هیچ چیز باعث نگرانی آمریکاییها نمی شود؛ مگر افزایش قیمت آن هم در شرایطی که ما در حال نزدیک شدن به فصل تعطیلات هستیم.
قیمت نفت در هفتههای اخیر در حالی افزایش یافته که ضربالاجل برای اعمال تحریمهای ایران نزدیک میشود. تولیدات ایران در شش ماهه گذشته ۳۷۶ هزار بشکه یا حدود ۱۰ درصد کاهش داشته است. این کشور سه درصد از مصارف روزانه جهانی را تأمین می کند اما در زمانی که درخواستها زیاد باشد، خروج نفت ایران از بازارهای جهانی یک تاثیر بسیار بزرگ میگذارد. برخی از تحلیلگران پیشبینی میکنند که در چند ماه آتی قیمت نفت خام از بشکهای ۸۰ دلار به ۱۰۰ دلار میرسد.
آریل کوهن، یکی از اعضای ارشد شورای آتلانتیک و تحلیلگر انرژی میگوید: ظرفیت جایگزین عربستان برای پر کردن هرگونه کسری نفت که ممکن است در نتیجه تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران به وجود آید، کاملا حیاتی است. بر اساس محاسبههای بسیار محافظهکارانه، پادشاهی عربستان میتواند تا ۱.۵ میلیون بشکه در روز به بازار بیفزاید؛ در حالی که ایران در حال حاضر ۱.۶ میلیون بشکه صادر میکند. هرگونه کسری بیشتر را هم میتوان توسط ظرفیتهای روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و نفت شیل آمریکا تأمین کرد. با این حال، عربستان مهمترین متحد استراتژیک آمریکا فراتر از موقعیتش به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت در جهان است.
حمایت از عربستان بخش مهمی در سیاست خارجی خاورمیانه ترامپ است. عربستان تأمینکننده اصلی صندوق ثباتسازی سوریه است. ترامپ از سوی متحدان و مقامهای داخلی آمریکا برای حفظ نیروهای آمریکایی در سوریه برای مقابله با داعش و تأمین یک مانع در مقابل تأثیر ایران متقاعد شده اما همچنان به سایر کشورها تأکید دارد تا صورتحسابهای خودشان را بپردازند. ریاض وعده پرداخت ۱۰۰ میلیون دلاری را در اوت داده اما این پول روز سهشنبه هفته قبل و درست روزی که مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا وارد ریاض شد تا با پادشاه و ولیعهد درباره سرنوشت جمال خاشقجی، روزنامهنگار مخالف سعودی صحبت کند، به حسابهای آمریکا واریز شد.
وزارت خارجه آمریکا همزمان بودن واریز این پول و دیدار پامپئو در ریاض را تأیید کرد؛ موضوعی که برای نخستین بار توسط نیویورکتایمز گزارش شد. واشنگتن اما این مساله را مطرح کرد که این واریزی ربطی به ناپدید شدن خاشقجی ندارد. یکی از مقامهای وزارت خارجه آمریکا نیز گفت که برت مکگورک، فرستاده ویژه آمریکا در ۱۲ اکتبر برای بررسی این مساله که این پول چگونه باید در سوریه صرف شود، در ریاض بوده است.
این مقام آمریکایی همچنین گفت: روند مربوط به تفاهمنامه تا انتقال ۱۰۰ میلیون دلار مراحلی چندگانه است که همگی آنها در دو ماه گذشته رخ دادند.
حسن حسن، محقق ارشد در برنامه مطالعه افراطگرایی در دانشگاه جورج واشنگتن و کارشناس در امور سوریه میگوید: تمام سیاست دولت آمریکا به این بستگی دارد که عربستان چقدر تمایل دارد تا در شرق سوریه کمک کند. تمامی این عوامل در سیاستگذاری آمریکا به یکدیگر ارتباط دارد و عربستان در مرکز آن است.
در دوره ریاستجمهوری ترامپ تعیین این موضوع دشوار بوده که تفسیر او از منافع ملی آمریکا در کجا از منافع شخصی او جدا میشود. ادعای ترامپ در پی مرگ خاشقجی مبنی بر این که آمریکا منفعت مالی در عربستان ندارد، بر توافقات چند ده میلیون دلاری با سعودیهای ثروتمند در روابط تجاری او مربوط به دههها قبل سایه افکنده است.
سه سال قبل، او برای تقویت و افزایش چنین سوابقی بسیار راغبتر بود. او به طرفدارانش در یک راهپیمایی حمایتی در آلاباما گفت: عربستان سعودی؛ من با همه آنها همراهی میکنم. آنها از من آپارتمان میخرند و ۴۰-۵۰ میلیون دلار هزینه میکنند. آیا باید از آنها بدم بیاید؟ من آنها را بسیار دوست دارم.
بر اساس اسناد شهرداری، در ژوئن ۲۰۰۱، دولت عربستان ۱۱.۷ میلیون دلار برای خرید تمام طبقه چهل و پنجم برج ترامپ نزدیک سازمان ملل پرداخت کرد. این توافق شامل پنج آپارتمان با مساحتی بسیار وسیع است که توسط هیأت سعودی در سازمان ملل مورد استفاده قرار میگیرد. هیچ مبلغ خریدی در یافتههای عمومی برای این معامله اعلام نشده و حداقل هزینه ۴.۵ میلیون دلاری در جایی دیگر گزارش شده است.
یک گروه حامی شفافسازی موسوم به «شهروندان برای مسئولیتپذیری و اخلاق در واشنگتن» تخمین میزند که دولت عربستان ماهانه ۹۰ هزار دلار همچنان به سازمان ترامپ و خدمات رایج مربوط به آپارتمانها پول میپردازد.
روزنامه واشنگتنپست افشا کرد، اخیرا نیز عربستان مبالغی را در هتلهای ترامپ هزینه کرده است. بازدید لحظه آخری از هتل بینالمللی ترامپ در نیویورک توسط محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و همراهانش اوایل سال جاری میلادی باعث بهتر شدن درآمد آن شد.
همچنین بر اساس گزارشهای آمریکا، یک لابیگر عربستان در واشنگتن صورتحسابی به مبلغ ۲۷۰ هزار دلار برای دولت سعودی به خاطر استفاده از هتل صادر کرد که شامل صرف غذا و استفاده از پارکینگ در بازه زمانی اکتبر ۲۰۱۶ و مارس ۲۰۱۷ میشود.
در سالهای ۱۹۹۰، ترامپ که به مشکل برخورده بود، از ولید بن طلال، شاهزاده سعودی وام گرفت. در سال ۱۹۹۵، این شاهزاده بیش از ۵۰ درصد سهام هتل پلازای ترامپ در نیویورک را خرید و وامهایی را که به خاطرش کمر ترامپ خم شده بود، کمتر کرد.
روزنامه نیویورکتایمز در این باره مینویسد: این مساله برای ترامپ بسیار قابل توجه بوده است.
پس از آن، ترامپ دستکم یک دهه زمان داشت تا با خاندان سعودی درآمیزد. در فوریه ۱۹۸۵، او در میان مهمانانی بود که به دعوت از رونالد ریگان، رئیسجمهوری وقت آمریکا برای دیدار با ملک فهد بن عبدالعزیز، به کاخ سفید قدم گذاشت. بنا به درخواست پادشاه درگذشته عربستان، آشامیدنیهای غیرالکلی در کاخ سفید سرو شد و این آغازی بود برای ترامپی که الکل نمینوشد و البته آغازی برای سعودیها.»