همکاری نظامی فرانسه و عربستان

فرانسه با انگیزه ارتقا جایگاه خود در عرصه روابط سیاسی با عربستان، به تقویت همکاری های مشترک نظامی امنیتی روی آورده و در این راستا قرارداد 'حفاظت اطلاعات محرمانه و طبقه بندی شده' به تازگی میان وزیر دفاع فرانسه و ولیعهد سعودی به امضا رسیده است .
'فلورانس بارلی' وزیر دفاع فرانسه شنبه هفته جاری در سفر به جده، با 'سلمان بن عبدالعزیز' شاه سعودی دیدار و در مورد فروش تسلیحات فرانسوی به ریاض بحث و گفت وگو کرد.
وی همچنین دوشنبه گذشته با 'محمد بن سلمان' ولیعهد سعودی در مورد همکاری های دو جانبه بویژه موضوع دفاعی و توسعه آن به تبادل نظر پرداخت و در جریان این دیدار طرفین قراردادی را در زمینه حفاظت اطلاعات محرمانه و طبقه بندی شده، به امضا رساندند.
منابع خبری سعودی ضمن انتشار خبر امضای این قرارداد، اشاره ای به جزییات و بندهای آن نکردند.

** رابطه نظامی پاریس و ریاض
'انستیتو پژوهش های بین المللی صلح استکهلم' (سیپری) سال گذشته فهرستی از بزرگترین صادر کنندگان و نیز وارد کنندگان اسلحه در جهان منتشر کرد.
بر اساس گزارش این نهاد بین المللی، فرانسه در این فهرست رتبه سوم کشورهای صادر کننده اسلحه پس از آمریکا و روسیه قرار دارد و از سال 2013 تا 2017 میلادی به 81 کشور جهان اسلحه صادر کرده است.
همچنین انستیتو پژوهش های بین المللی صلح استکهلم در گزارش خود از عربستان به عنوان دومین کشور وارد کننده اسلحه پس از هند یاد و تصریح کرد، میزان واردات تسلیحات عربستان در پنج سال گذشته در مقایسه با پنج سال بین 2008 تا 2012 سه برابر شده است.
رابطه فرانسه و عربستان همواره در سطح بسیار خوبی قرار داشته و به دلیل وابستگی های متقابل، در کارنامه دیپلماسی مشترک دو کشور مناقشه ای مشاهده نمی شود.
فرانسه یکی از مشتریان پر و پاقرص نفت عربستان است و ریاض نیز با نیم نگاهی به قدرت پاریس به عنوان عضو دارای حق 'وتو' در شورای امنیت سازمان ملل، بازار داغ خرید تسلیحات و جنگ افزارهای نظامی خود را همواره به روی فرانسوی ها باز نگهداشته است.
با این حال تمایل مقامات سعودی برای همکاری با آمریکا بویژه انعقاد قرارداد 460 میلیارد دلاری میان واشنگن و ریاض در سال گذشته میلادی و تبدیل شدن فرانسه چنانکه روزنامه 'اومانیته' تصریح کرده، به متحد 'درجه 2' عربستان، مقامات فرانسوی را بر آن داشته ضمن تقویت این جایگاه، خود را به عنوان شریک اصلی معاملات اسلحه با عربستان تبدیل کنند.
گام های جدی برای تحقق این هدف در ماه های پایانی ریاست جمهوری 'فرانسوا اولاند' و با امضای قرارداد ارسال تجهیزات نظامی پیشرفته به عربستان به ارزش 455 میلیون دلاری برداشته شد.
با پیروزی 'امانوئل مکرون' در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در سال 2017 میلادی، تعقیب رویکرد تقویت همکاری ها مشترک میان پاریس و ریاض در دستور کار قرار گرفت که این امر منجر به گستراندن فرش قرمز از سوی مقامات 'الیزه' زیر پای ولیعهد سعودی در پی سفر سه روز وی به پاریس شد.
بن سلمان اواسط فروردین سال جاری به فرانسه سفر کرد که ماحصل این حضور در پاریس و دیدار مکرون رییس جمهوری فرانسه، انعقاد قرارداد نظامی به ارزش 18 میلیارد دلار برای خرید قایق‌های تندرو و توپخانه بود.

** استفاده سعودی از تسلیحات فرانسوی در یمن
ششم فرودین سال 1394، عربستان با تشکیل ائتلافی متشکل از چند کشور عربی و نیز حمایت آمریکا با هدف بازگرداندن رییس جمهوری مستعفی و فراری یمن به قدرت، به این کشور حمله کرد و سلاح های وارداتی و پیشرفته دپو شده خود را برای نابودی یمن وارد این کارزار کرد.
گرچه ائتلاف ضد یمنی تحت رهبری عربستان با 'چراغ سبز' آمریکا به یمن حمله کرد، اما بدون حمایت قاطع برخی کشورها از جمله فرانسه نمی توانست از 'خط قرمز' ها عبور و این کشور فقیر را ویران کند.
فرانسه از جمله نخستین کشورهای غربی بود که موافقت خود را با این حمله اعلام و این همراهی در تماس تلفنی و مستقیم اولاند رییس جمهوری سابق فرانسه با ملک سلمان شاه سعودی عینیت یافت.
اما حمله نظامی به یمن، نه تنها دستاوردی برای ائتلاف سعودی نداشت، بلکه مرگ بیش از هزاران یمنی بویژه کودکان و زنان، خشم افکار عمومی را رقم زد و نوک تیز پیکان انتقادات جامعه جهانی به سمت عربستان و کشورهای حامی ائتلاف نشانه رفت.
فرانسه نیز به عنوان یکی از کشورهای حامی ائتلاف ضد یمنی و صادر کننده سلاح به عربستان از این انتقادات دور نماند و این اعتراض ها، سفر بن سلمان به پاریس در اوایل سال جاری را به حاشیه کشاند.
اعتراض به جنایت ائتلاف سعودی، پیش از سفر بن سلمان به پاریس، با انتشار بیانیه 10 گروه مدافع حقوق بشری فرانسه رقم خود که در این در بیانیه از رییس جمهوری فرانسه خواسته شد، از فرصت سفر بن سلمان، برای جستجوی راه حلی صلح آمیز در جنگ یمن استفاده کند و ائتلاف سعودی به محاصره بندر 'الحدیده' پایان دهد.
همچنین گروه موسوم به صلح یمن حین ورود ولیعهد سعودی به فرانسه، با برپایی تجمع، اعتراض خود را به جنایت ائتلاف سعودی اعلام کردند و خواستار پایان بمباران یمن و مردم این کشور شد.
حتی نظرسنجی های صورت گرفته، از مخالفت مردم و افکار عمومی فرانسه با تصمیمات الیزه برای فروش سلاح به عربستان حکایت می کرد.
75 درصد از مردم فرانسه در نظرسنجی که موسسه 'یو گاو'(YouGov) انجام داد، بر توقف صادرات سلاح از سوی فرانسه به کشورهای متجاوز به یمن از جمله عربستان تاکید کردند.
همچنین بر اساس نتایج این نظرسنجی، 69 درصد فرانسوی ها خواستار نقش پررنگ پارلمان فرانسه در کنترل فروش سلاح های این کشور شد.
درخواست فرانسوی ها برای ایفای نقش جدی پارلمان در صادرات اسلحه، قانونگذاران این کشور و حتی 'سباستین نادو' هم حزبی رییس جمهوری فرانسه را به تحرک واداشت و این مقامات بطور رسمی خواستار تحقیق و تفحص درباره قانونی بودن فروش تسلیحات به ائتلاف سعودی در جنگ یمن شدند.
به گزارش پایگاه اینترنتی 'میدل ایست آی'، نادو به همراه 15 نماینده پارلمان فرانسه یا تشکیل کمیسیون تحقیق، خواستار بررسی کمیسیون بر پایبندی دولت این کشور به تعهدات بین المللی خود در زمینه صدور مجوز صادرات اسلحه، مهمات و کمک هایی را که پاریس در اختیار رژیم آل سعود گذاشته، شدند.
اعتراض نسبت به فروش سلاح به عربستان با شکایت دو گروه مدافع حقوق بشری به نام های 'دورویت سولیداریت' و 'عاصر' و ارجاع این پرونده به عالی ترین مرجع قضایی فرانسه، بعد جدی تر به خود گرفت.
این دو گروه حقوق بشری اسفند سال گذشته با انتشار بیانیه ای خواستار ابطال مجوز صادرات سلاح فرانسوی به عربستان و امارات شدند و به 'ادوارد فیلیپ' نخست وزیر فرانسه اولتیماتومی دو ماهه در همین زمینه دادند.
در بیانیه این دو گروه حقوق بشری همچنین تصریح شده بود، فرانسه با فروش تسلیحات مورد استفاده در جنگ یمن، قوانین ملی و بین المللی را زیر پا گذاشته است.

** افشاگری فیگارو
به رغم افزایش اعتراض ها به دولت فرانسه در مورد فروش اسلحه به ائتلاف سعودی بویژه عربستان، مقامات الیزه بدون توجه به این اعتراض ها، با وارد کردن نظامیان فرانسوی به عرصه میدانی جنگ، در تکمیل پازل همکاری خود با متجاوزان به یمن برآمدند.
ائتلاف ضد یمنی از 23 خرداد ماه برای تصرف بندر راهبردی الحدیده دست به حملات گسترده ای زد، اما در این اقدام از پشتیبانی و همراهی نیروهای نظامی فرانسه برخوردار بود.
روزنامه فرانسوی 'فیگارو' 27 خرداد ماه در گزارشی به نقل از دو منبع نظامی فاش کرد، نیرو‌های ویژه فرانسوی در کنار نیرو‌های اماراتی در نبرد‌های ساحل غربی یمن حضور دارند.
گرچه این ادعا از سوی وزارت دفاع فرانسه تکذیب شد، اما قدردانی 'انور قرقاش' وزیر مشاور در امور خارجه امارات از تلاش و مشارکت نیروهای فرانسوی در عملیات تخریب و خنثی سازی مین ها در مناطق آزاد شده، بر این ادعا صحه گذاشت.
در همین حال 'محمد علی الحوثی' رئیس 'کمیته عالی انقلاب یمن' در حساب توئیتری خود اعلام کرد: گارد ساحلی این کشور موفق شد یک قایق خارجی وابسته به ائتلاف عربی متجاوز به یمن را در غرب این کشور توقیف کند که این قایق احتمالا متعلق به فرانسه است.
منابع یمنی همچنین از بازداشت دو نیروی ویژه فرانسوی در جریان توقیف این قایق خبر دادند.

** بازی ضد ایرانی الیزه در یمن
حمله ائتلاف تحت رهبری عربستان به یمن در چهار سال گذشته با مقاومت ارتش و کمیته های مقاومت مردمی مواجه شده و پرتاب موشک های مقاومت و هدف گیری برخی نقاط عربستان تمام معادلات روی کاغذ متجاوزان را برهم زده است.
سال گذشته اصابت یک موشک جنبش انصارالله' به کاخ 'یمامه' در ریاض، فرصتی برای مظلوم نمایی سعودی ها فراهم ساخت تا به این بهانه، افکار عمومی جامعه جهانی را علیه نیروهای مقاوت مردمی یمن تهییج کنند.
رییس جمهوری فرانسه از جمله نخستین رهبران کشورهای غربی بود که با تاثیر پذیری بازی روانی متعاقب این حمله موشکی، برای دلگرم ساختن سعودی ها دست به تلفن شد.
مکرون در گفت وگوی تلفنی با شاه سعودی، ضمن محکوم کردن اقدام جبهه مقاومت مردمی، ادعا کرد که برخی کشورهای منطقه از حوثی ها حمایت تسلیحاتی و بالستیکی می کنند.
وی همچنین مقابله با فعالیت های بی ثبات کننده و تخریبی را ضروری دانست و گفت: فرانسه در مقابل هر نوع تهدید امنیتی علیه عربستان، از این کشور حمایت خواهد کرد.

** فرانسه و پیشنهادهای جذاب سعودی
به هر روی فرانسه به رغم افزایش انتقادات به همکاری تسلیحاتی با ائتلاف سعودی که افزون بر ویرانی زیرساخت های کشور فقیر یمن، مرگ بیش از 12 هزار نفر از جمله دو هزار و 500 کودک و زخمی شدن 22 هزار و 215 هزار یمنی را رقم زده، چشم به افق های روشن روابط با ریاض دوخته است.
بن سلمان ولیعهد بلندپرواز سعودی برای تصحیح برخی امور اقتصادی و اجتماعی در عربستان اجرای طرح 2030 را تدوین کرده است.
اکنون رقابت برخی کشورها برای حضور و سرمایه گذاری در این طرح وسوسه کننده و رویاپردازانه آغاز شده، اما بطور قطع مقامات سعودی شیرین ترین امتیاز را به کشوری خواهند داد که بیشترین همراهی را با سیاست های جاه طلبانه منطقه ای عربستان داشته باشد.
مقامات فرانسه در حال حاضر چشم خود را بر روی فجایع ائتلاف سعودی در یمن بسته اند، اما به سودهای کلانی می نگرند که در پس قراردادهای نظامی و اقتصادی با عربستان قرار دارد. مکرون رییس جمهوری فرانسه نیز در نشست خبری مشترک با ولیعهد سعودی از فروش سلاح به ریاض دفاع کرد.