باید با ترس بگوییم آهنگسازیم!

به گزارش خبرنگار سرویس موسیقی ایسنا،‌ علی رهبری - مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران - که این حرکت را هدایت می‌کند درباره انتشار لیست آهنگسازان و ارائه آثار آن‌ها به کمپانی ناکسوس توضیح داد: در اجتماع، چند شغل وجود دارند که خیلی معمولی نیستند؛ افرادی که بدون داشتن قرارداد، سفارش‌ و دستمزد کار می‌کنند، عده‌ای که ورزشکار، نقاش‌، نویسنده‌ و آهنگساز هستند. آهنگسازان در همه جای دنیا کسی را ندارند و هزاران آهنگساز هستند که با جان و دل اثر می‌نویسند.

او ادامه داد: خیلی وقت‌ها ممکن است آهنگسازی آثار زیادی بنویسد، اما حتی وقتی فوت می‌کند هم کسی سراغ اثرش نمی‌رود. خیلی از آن‌ها عمرشان را گذاشته‌اند تا برای عشق و دل خودشان موسیقی بنویسند، اگر شانسی برای آن‌ها پیش نیاید آثارشان دیده نمی‌شود.

رهبری همچنین گفت: از چندماه پیش تصمیم گرفتیم با تمام قدرت از آهنگسازان ایرانی حمایت کنیم. وقتی امکانی با عنوان کمپانی «ناکسوس» پیش آمد‌، تصمیم گرفتیم از این فرصت استفاده کنیم و از آهنگسازان خواستیم تا خودشان را به ما معرفی کنند. در مرحله اول قرعه‌کشی، 64 آهنگساز معرفی شدند، اما کار به اینجا ختم نشد، زیرا یک‌ماه بعد 50 نفر دیگر هم خواستند قطعات‌شان را برای ما بفرستند.

وی افزود: ما در یک قرعه‌کشی دیگر، از 64 نفر به 115 آهنگساز رسیدیم و در مرحله سوم جمعا 164 آهنگساز معرفی شدند. البته برخی از آن‌ها خارج از ایران زندگی می‌کند. خوشبختانه با همکاری بخش اداری ارکستر، کارهای‌مان انجام شد. باربد بیات و بردیا کیارس نیز با آهنگسازان تماس گرفتند و پارتیتورها را دریافت کردند. باید بگویم قطعاتی که برای ضبط مناسب نبودند تعدادشان انگشت‌شمار بود و من از آثار ارسال‌شده احساس رضایت دارم.

مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران اظهار کرد: شاید تعدادی از این آثار باعث حیرت آهنگسازانی مانند مصطفی کمال پورتراب نباشد؛ اما من فکر می‌کنم شرایط خیلی خوب است. ضبط آثار 12 آهنگساز را از هفته پیش آغاز کرده‌ایم و کاربه خوبی پیش می‌رود.

او در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا مبنی بر این‌که چرا در این قرعه‌کشی آهنگسازانی انتخاب شدند که اصلا در زمینه موسیقی کلاسیک اثر ندارند،‌ توضیح داد: وقتی از دموکراسی حرف می‌زنیم، باید کاملا دموکرات باشیم؛ در بخش اول فعالیت‌مان خواستیم با همه آهنگسازان ایرانی آشنا شویم، یعنی گفتیم هر کسی آهنگساز است، خودش را به ما معرفی کند. من در کنارم شورایی داشتم که کاملا بی‌طرف بود و آثار را بررسی می‌کردیم. این 164 نفر که نام‌شان منتشر شده است در وهله اول فقط یک اسم هستند و تا ‌وقتی که آثارشان مورد تأیید قرار نگیرد، آن‌ها را ضبط نمی‌کنیم. افرادی هم هستند که قطعات زیادی دارند و سال‌ها پیش آن را نوشته‌اند، اما فرصتی برای ضبط نداشتند.

رهبری تأکید کرد: در این میان، اگر قطعه‌ای فاقد کیفیت باشد، تحت هیچ شرایطی ضبط نخواهد شد.

او درباره شرایط مالی و اجرایی ارکستر سمفونیک توضیح داد: ما مشکلاتی داشتیم که خیلی‌ها از آن باخبر هستند‌. چند وقت پیش با آقای مرادخانی جلسه‌ای داشتیم و او در راستای مشکلات مطرح‌شده، آقای پیروزپی را معرفی کرد تا تمام امور مربوط به هماهنگی ارکستر برعهده ایشان باشد. فکر می‌کنم تا 30 روز آینده مشکلاتی که آن‌ها را پیش‌بینی کرده بودم، وجود نخواهند داشت.

این هنرمند بیان کرد: من برای ارکستر سمفونیک یک شرط گذاشتم؛ شرطم هم این است که یا ارکستر یا باید کاملا حرفه‌ای باشد یا تعطیل شود. در واقع هیچ ارکستر، تیم فوتبال یا شرکت هواپیمایی حرفه‌ای در ایران وجود ندارد. می‌ خواهم ارکستر اینجا حرفه‌ای کار کند. البته با وجود ضبط‌هایی که نوازندگان با ارکستر انجام می‌دهند، هیچ مبلغی اضافه‌تر به آن‌ها پرداخت نمی‌شود.

مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران درباره کنسرت پیش‌ روی ارکستر سمفونیک تهران نیز توضیح داد: پنجم و ششم آذرماه در افتتاحیه لیگ جهانی کشتی اجرایی خواهیم داشت که همه کشورها در آن حضور دارند و از ما هم دعوت شده است که سرود جمهوری اسلامی و قطعه «ای ایران» را در این برنامه اجرا کنیم. پوریا خادم - فرزند رسول خادم - هم قطعه‌ای به نام «علمدار» را نوشته است که قصد داریم آن قطعه را هم اجرا کنیم.

به گزارش ایسنا‌، در نشستی خبری که دوم آذرماه در تالار وحدت برگزار شد،‌ مصطفی کمال پورتراب اظهار کرد: علی رهبری هنرمند بزرگی است که امیدوارم مسؤولان قدرش را بدانند. من می‌دانم که او در این مدت چه کارهای بزرگی انجام داده است.

این تئورسین موسیقی با اشاره به اهمیت آهنگسازی، گفت: اگر آهنگساز نبود، نوازنده هم وجود نداشت، چون نوازنده چیزی را می‌نوازد که آهنگساز ساخته و رهبر هم باید اثر او را رهبری کند. در اقیانوس موسیقی، آهنگساز برتر از همه است؛ اما خیلی به او توجه نشده است. دلیل این‌که آهنگسازان به تدریس رو آورده‌اند نیز دقیقا همین بی‌توجهی است.

در ادامه نیز برخی آهنگسازان که اثرشان توسط علی رهبری پذیرفته شده و ارکستر سمفونیک تهران آن‌ها را ضبط کرده است‌، در این نشست حضور پیدا کردند و هر کدام سخنان کوتاهی بیان کردند.

امیر پورخلجی درباره تجربه ضبط اثرش با ارکستر سمفونیک تهران، اظهار کرد: من تجربه خوبی با ارکستر داشتم و سطحی که از آن دیدم، بسیار بالا بود. قطعه من «نبرد 12 رخ» نام داشت که براساس شاهنامه فردوسی نوشته شده بود. البته بیش از این، قطعه‌ام را با ارکستر بلغارستان هم ضبط کرده بودم. روزی که با ارکستر سمفونیک تهران اثرم را ضبط کردم واقعا متحیر شدم و باورکردنی نبود که ارکستر، کاری به این بزرگی را انجام دهد.

علی‌اکبر قربانی هم گفت: تا امروز خیلی به آهنگسازان بها داده نشده بود. خیلی از آهنگسازان در خارج از ایران زندگی می‌کنند و افرادی هم که در کشور فارغ‌التحصیل شده‌اند، کسی کاری از آن‌ها نشنیده، شاید دلیلش این است که خودمان به خودمان اعتماد نداریم. مطمئنم این حرکت، اتفاق خوبی در موسیقی ایجاد خواهد کرد. قطعه‌ای که با ارکستر ضبط کردم، براساس نغمه‌ها و مدهای ایرانی نوشته شده بود.

باربد بیات نیز در سخنانی اظهار کرد: افتخار بزرگ من این است که علی رهبری من را به‌عنوان نوازنده‌ هورن اول در ارکستر پذیرفت. همکاری با این هنرمند آنقدر برایم افتخارآمیز بود که ترجیح دادم زندگیم را در خارج از کشور رها و به تهران نقل مکان کنم، زیرا در تمرین‌های ارکستر سمفونیک همه چیز حرفه‌ای و بیشتر شبیه کلاس درس است. من یکی از سوئیت سمفونی‌هایم را که هفت سال پیش نوشته‌ام، با ارکستر ضبط کردم.

همچنین آرش عباسی در این نشست بیان کرد: امروز به‌لحاظ تاریخی در موقعیت خوبی هستیم و امیدی برای هنرمندان جوان ایجاد شده است. من یک هفته همراه ارکستر بودم و این فعالیت حرفه‌ای را دیدم. فکر می‌کنم در فضایی که به‌وجود آمده، همه چیز درجه یک است. من اثری را که 12 سال پیش نوشتم، با ارکستر ضبط کردم. حساسیت علی رهبری آنقدر بالا بود که کار کردن در این فضای حرفه‌ای واقعا غنیمت است.

در ادامه، مسعود پیروی نیز گفت: تا وقتی قطعه‌ای اجرا نشود انگار هنوز متولد نشده است. این حرکت باعث ایجاد پویایی میان آهنگسازان شده و آن‌ها انگیزه پیدا کرده‌اند برای ارکستر سمفونیک قطعه بنویسند. آقای رهبری در ضبط قطعات وسواس زیادی داشت تا کار کیفیت لازم را داشته باشد.

شهاب شرفی هم در سخنانی اظهار کرد: هر آهنگسازی باعث افتخارش است که ارکستر آثارش را اجرا کند. کار من براساس موسیقی مقامی تنبور نوشته شده بود که توسط ارکستر سمفونیک تهران ضبط شد.

سپس پژمان خلیلی بیان کرد: پوئم سمفونیک شماره 1 را پنج سال پیش نوشتم و آن را برای ضبط در اختیار ارکستر قرار دادم. نظم ارکستر سمفونیک تهران واقعا قابل توجه است، چیزی که من تا به حال ندیده‌ بودم. اکنون ارکستر، بهترین روزهایش را سپری می‌کند.

مهران روحانی هم که در این نشست حضور پیدا کرده بود، در سخنانی گفت: خوشحالم ارکستر سمفونیک اثر من را با عنوان «فانتزی شیدا» که روی پنج تم از علی‌اکبر شیدا ساخته شده بود، ضبط کرد. تمرینات و ضبط این قطعه، خاطره‌انگیزترین روزهای سال 94 برای من بود. هیچ‌وقت با این ارکستر کار نکرده بودم. ارکستر سمفونیک تهران با نوازندگان جوان پرقدرتش واقعا حیرت‌انگیز است.

امین هنرمند افزود: من یک هفته فرصت داشتم تا قطعه‌ام را به مدیر هنری ارکستر سمفونیک ارائه دهم. البته ضبط این قطعه هنوز به پایان نرسیده، اما نظم ارکستر هم‌اکنون عالی است.

کارن کیهانی نیز در بخش پایانی این نشست، بیان کرد: وقتی قرار شد اثرم توسط ارکستر سمفونیک ضبط شود، همزمان در انجمن آهنگسازان آمریکا جایزه‌ای را برنده شدم. با این حال شوقم برای ضبط اثر خیلی بیشتر از یک جایزه بین‌المللی بود. این چند روز به معنای واقعی زندگی کردم. زندگی‌ای که طعم خوبی داشت. خوشحالم این ضبط انجام شد تا ما به‌عنوان آهنگساز، هویتی داشته باشیم، زیرا همیشه وقتی می‌خواهیم بگوییم آهنگساز هستیم باید پسوند مدرس دانشگاه را هم بیاوریم.

او اضافه کرد: آهنگسازی شغل است، اما ما خیلی وقت‌ها باید با ترس بگوییم که آهنگساز هستیم. آقای رهبری خودش اعتبار زیادی دارد و نوازنده‌ها هم با عشق به حرف‌های او گوش می‌دهند.