اجلاس غيرمتعهدها تا امروز نتوانسته در نظام بين‌المللي نقش مهمي ايفا كند

داوود هرميداس باوند، استاد دانشگاه و عضو هيات موسس انجمن ايراني روابط بين‌الملل  با بيان اينكه در گذشته اجلاس غيرمتعهدها در زمينه كم كردن شكاف بين كشورهاي فقر و غني موفق عمل كرده است عنوان كرد: اين جنبش توانست كمك شاياني در زمينه حذف استعمار داشته باشد.

باوند در بخش ديگري از اين گفت‌وگو افزود: تا امروز اعضاي غيرمتعهدها آنطور كه بايد از اجلاس‌هايي كه برگزار شده نتيجه نگرفته‌اند و تنها مانند اتحاديه عرب و سازمان همكاريهاي اسلامي به صدور قطعنامه اكتفا كرده اند. موضوعاتي كه در قطعنامه‌ها مطرح مي‌شود قابليت طرح در سازمان ملل را دارند و اين جنبش مي‌تواند در راستاي حذف استعمار و يا مسائل سياسي كه در اجلاس غيرمتعهدها بررسي و تصميم‌گيري مي‌شود را نيز در اين سازمان پيگيري كند؛ ولي خود جنبش ساختاري براي پيگيري و تعقيب موضوعات را ندارد و تا امروز نيز نشان داده كه نتوانسته در نظام بين‌المللي نقش مهمي ايفا كند.

اين كارشناس مسائل بين‌الملل با بيان اينكه درخواست‌هاي اقتصادي گروه ۷۷ نيز در اجلاس غيرمتعهد ها پيگيري مي‌شود گفت: اين سازمان امكان طرح پيگيري موضوعات اقتصادي در سازمان ملل را دارد و در رابطه با حذف استعمار كه از طريق كميسيون ۲۴ نفري پيگيري مي‌شود موفقيت‌هايي هم داشته؛ بنابراين آنها در اين زمينه صد در صد موفق بوده‌اند؛ ولي در رابطه با مسائل اقتصادي با وجود صدور قطعنامه‌هاي پي‌درپي هنوز شكاف بين كشورهاي فقير و غني وجود دارد؛ البته برخي از كشورهاي در حال توسعه مثل برزيل، چين و سنگاپور از گردونه خارج شده‌اند.

وي گفت: كشورهايي مانند چين و هند كه به سرعت روندي روبه رشد را طي كرده و از چرخه كشورهاي نيازمند خارج مي‌شوند ديگر دلسوزي سابق را نداشته و سعي مي‌كنند عضو گروه ۲۰ شده و يا به گروه ۸ ملحق شوند به همين دليل كاملاً موضع‌گيري خود را عوض مي كنند.

باوند ادامه داد: در همين راستا هندوستان قرارداد ۱۹۷۰ را با شوروي امضا كرد و يا عراق نيز در سال ۱۹۷۲ قرارداد همكاري امنيتي با شوري بست؛ در هر حال بايد از هر گردهمايي و اجلاسي كه بتواند به نحوي به كشورهاي عضو غيرمتعهدها كمك كند استقبال شود؛ چرا كه ممكن است همين نهادي كه تا امروز از تمام توان خود استفاده نكرده است در يك شرايط خاصي مساله‌يي را مطرح كند كه براي كشورهاي غربي هم قابل قبول بوده و در بهبود وضعيت‌شان نقش داشته باشد.

اين عضو هيات موسس انجمن ايراني روابط بين‌الملل با بيان اينكه امروز غيرمتعهدها آزادي عمل بيشتر پيدا كرده‌اند، گفت: در حال حاضر تصميمات غيرمتعهدها در حد تصويب قطعنامه بوده؛ ولي متاسفانه ضمانت اجرايي براي عملي كردن قطعنامه هاي اين اجلاس وجود نداشته وتنها جايي كه اين قطع‌نامه پيگيري مي‌شود در چارچوب سازمان ملل و مجمع عمومي بوده كه آنها هم در دستور كار كميسيون‌ها قرار مي‌گيرد.

اين استاد دانشگاه تاكيد كرد: چنين اجلاسي وقتي بحراني در منطقه وجود دارد مي‌تواند قطعنامه‌ اي صادر كرده و يا تصميمي بگيرد كه تا حدودي حتي براي مخالفان هم پذيرفته شده و يا تا حدي قابل قبول باشد؛ به همين دليل در اين شرايط هر تجمعي كه برقرار شود با تمام نگرش منفي كه ممكن است نسبت به آن وجود داشته باشد باز مي توان انتظار داشت از درونش نتيجه‌يي نسبتا مثبت پديدار شده و به حل معضلاتي مانند وضعيت سوريه كمك كند.