چه کسی به بحران کم آبی دامن می زند؟

بحران کم آبی در سال های اخیر در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان یک بحران جدی مطرح بود و ایران نیز از جمله کشورهایی است که در آستانه بحران آب به سر می برد و طی دهه های گذشته همواره با این بحران روبرو بوده است بر اساس گزارش سازمان های بین المللی ایران در ۳۰ سال آینده بحران آبی شدیدی را تجربه خواهد کرد.

 این بحران آب هر ساله در تابستان و با رسیدن فصل گرما نگران کننده تر می شود و هم اکنون نیز در تابستان سال جاری این مساله به یکی از نگرانی های اصلی مسئولان و مردم تبدیل شده است و شهرهای تهران، اصفهان، کرمان و مشهد نگران کننده ترین شهرها از لحاظ بحران آب هستند.

ذخیره آب سد لار و لتیان به پاییز نمی رسد

در پی این مشکلات مسئولان ذخیره و توزیع آب از ماه های ابتدایی سال جاری هشدار داده اند و چندی پیش هم مدیرعامل آبفای تهران گفته است ذخیره آبی سد لار و لتیان به پاییز نمی رسد و تا پایان تابستان آب این سدها کنترل شده است و این در شرایطی است که این دو سد بزرگ از اصلی ترین تامین کننده های آب مصرفی تهران هستند.

اما هشدارهایی که در سال جاری مطرح شده جدی تر از گذشته است و محمد پرورش مدیرعامل آبفای تهران تاکید کرده است سد لتیان را تا امروز با کاهش فشار آب کنترل کردیم و تا شهریور می توانیم بگذرانیم اما با ادامه مصرف و نبود بارش برای فصل پاییز امکان برداشت آب از سد لار و لتیان نداریم.

همچنین در همین رابطه وزیر نیرو پیشنهاد قطع آب شرب مشترکان پرمصرف و قانونی بودن این کار را عنوان کرده و می گوید شهرهایی که دارای تنش آبی هستند و مشترکان آن الگوی مصرف را رعایت نمی‌کنند آب شرب آنها قطع می‌شود و مجوز قطع آب مشترکان پرمصرف را داریم و این روش قانونی است.

حمید چیت‌چیان در حاشیه مراسم افتتاح نیروگاه بادی کهک تاکستان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا قطع آب مشترکان پرمصرف قانونی است و برای آن مجوز صادر شده است یا خیر گفته است محدودیت منابع آب یک واقعیت است که کشور با آن مواجه است بنابراین هیچ مشترکی اجازه ندارد با این عنوان که پول آب را پرداخت می‌کند آب شرب را بدون هیچ توجهی مصرف کند.

به گفته وزیر نیرو مشترکان پر مصرف آب شرب شهرهای دارای تنش که حدود ۱۲ کلانشهر را در بر می‌گیرد بدانند اگر الگوی مصرف آب شرب را رعایت نکنند مجوز قطع آب آنها را داریم.

واردات آب اجرایی می شود؟

همچنین چیت چیان به واردات آب به عنوان یک راه حل اشاره کرده و می گوید می‌توان از کشورهایی که با آن ها تعاملاتی داریم آب وارد کنیم اما احتمال تغییر در تعاملات است و وابستگی در مساله آب به هیچ وجه خوشایند نیست. موضوع واردات آب را مطالعه می کنیم و با برخی کشورها مذاکراتی دراین زمینه انجام داده‌ایم. در زمینه واردات آب نیاز به مطالعات جامع، فنی، اقتصادی و محیطی زیستی باید انجام شود که در حال انجام است.

اما در شرایطی که وزیر نیرو از طرح واردات آب برای حل مشکل کم آبی خبر داده است مدیرعامل آبفای تهران با بیان اینکه مطمئنا تجدید منابع آبی سدهای تهران در پاییز مستلزم بروز بارندگی ها است، گفته است این امکان نیز وجود دارد که سال آبی آینده، خشکسالی ادامه پیدا کند و شاهد بارندگی های زیادی نباشیم، به همین منظور ما برنامه ریزی هایمان را به گونه ای برای شروع پاییز ۹۳ درنظر گرفته ایم که اگر بارندگی هم کم داشتیم، بتوانیم شرایط را مدیریت کنیم البته در این برنامه یکی از نقاط اصلی جلوگیری از بحرانی شدن تخصیص آب در پاییز، صرفه جویی ۲۰ درصدی از سوی مردم است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران در تشریح جزئیات ۴ برنامه آبفا برای مدیریت بحران آبی در پاییز گفته است به گونه ای برای پاییز ۹۳ برنامه ریزی کردیم که اگر بارندگی هم کم داشتیم، اوضاع را مدیریت کنیم به شرطی که مردم الان ۲۰درصد صرفه جویی کنند. برنامه ما برای مدیریت کم آبی تهران در پاییز به این گونه است که با بهره برداری از تأسیسات آبرسانی از سد ماملو و تصفیه خانه هفتم تهران، ۲.۵ مترمکعب بر ثانیه به ظرفیت تولید آب تهران افزوده می شود.

مصرف خانگی تنها عامل بحران کم آبی در ایران نیست

اما راه حل مشکل کم آبی تنها اصلاح الگوی مصرف از سوی مصرف کنندگان خانگی نیست و یکی از بخش هایی که باید با اصلاح ساختاری مواجه شود بخش کشاورزی است که بر اساس اعلام وزیر نیرو این بخش در ایران ۲۲ درصد بیشتر از ۷۰ درصد مصرفی در جهان مصرف می کند.
چیت چیان در این زمینه با بیان این که بیش از ۸۰ درصد اتلاف منابع آب به دلیل استفاده نکردن از فناوری های پیشرفته ی آبیاری در این بخش به هدر می رود، تاکید کرده است بازده آبیاری در کشور ۳۳ درصد است ولی این موضوع در کشورهای همسطح و یا پایین تر از ایران بیشتر است، به عنوان مثال بازده آبیاری در لیبی٬ هند٬ مصر و سوریه به ترتیب ۶۰، ۵۴، ۵۳ و ۴۵ درصد است.


در شرایطی که بسیاری از کارشناسان دلیل اصلی بحران کم آبی در ایران را استفاده نا صحیح در حوزه کشاورزی عنوان می کنند به نظر می رسد در شرایط فعلی صرفه جویی نخستین و ساده ترین راه مدیریت استفاده از آب است که باید در تمام حوزه های مصرفی اعمال شود و تنها با صرفه جویی در مصرف آب شرب خانگی نمی توان بحران آب را کنترل کرد؛ زیرا بخش خانگی در برابر بخش های دیگری چون کشاورزی سهم کمتری از مصرف آب کشور را به خود اختصاص داده است.

منبع: نامه نیوز