سید عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پایان شب اول مذاکرات هسته ای کشورمان در وین گفت: در طی دو روز گذشته جلسات طبق معمول به صورت فشرده جریان داشته و تغییر خاصی که بتوانم گزارش کنم وجود ندارد جز اینکه بحث ها در فضای مثبت ادامه دارد .
وی ادامه داد: تنها بحث مثبت این است که طرفین باجدیت مذاکره می کنند که البته مثبت بودن فضا به معنای کوتاه آمدن نیست و تا رسیدن به توافق مورد نظر طرفین فاصله داریم .
عراقچی تصریح کرد: از دیروز ظهر بعد ازناهار کاری جلسات مختلفی در سطوح مختلف داشتیم . هم جلسات دو جانبه و هم سه جانبه بین ما هیأت های دیگر از جمله روسیه برگزار شد و هم اینکه خود جلسات با اعضای ۱+۵ بود.
وی ادامه داد: دو جلسه کارشناسی یکی فنی و دیگری حقوقی نیز برگزار شد . بحث ها با جدیت ادامه دارد . حوزه ای که در مقابل ما قرار دارد بسیار گسترده است و این موضوع جنبه های مختلف سیاسی و حقوقی دارد و در هر موضوعی دیدگاه ها مختلف است و ممکن است در هر موضوعی یک یا دو ساعت بحث شود بدون اینکه قدمی به جلو برداریم .
عراقچی تأکید کرد: امیدواریم در پایان این دور از مذاکرات به متن اولیه توافق برسیم اگرچه این متن حاوی ده ها و صدها جمله ومورد اختلافی باشد . چارچوب کلی به دست بیاید و متن داشته باشیم که اگرچه اختلافات درباره جملات ان داریم ولی چارچوب وجود داشته باشد .
وی درباره اینکه آیا امکان دارد تا ۲۰ جولای به نتیجه برسیم ،گفت: فضای مذاکره امثبت است . امیدواریم تا ۲۰ جولای به نتیجه برسیم اما اینکه به نتیجه برسیم هنوز زود است . دو طرف جدیت دارند .
عراقچی خاطرنشان کرد: دو موضوع است که در مورد آن اتفاق نظر وجود دارد . موضوع اول اصل غنی سازی است اما اینکه در چه سطح و اندازه ای و با چه محدودیت ها و درصدی باشد موضوع مذاکره است که درمورد آن توافق حاصل نشده است . موضوع دیگر برداشته شدن تحریم ها است و همه توافق دارند که تحریم ها باید برداشته شود اما در چه زمانی و به چه شکلی موضوع مذاکره است .
معاون وزیر ادامه داد: بقیه موضوعات بحث اراک، فردو و ... است. هنوز به چارچوب کاملا مورد توافق نرسیدیم. اختلاف نظرها وجود دارد گزینههای مختلفی برای هر موردی وجود دارد. با جدول بزرگ با خانههایی که باید پر شود مواجهیم.
وی ادامه داد : واقعیت این است که مذاکرات در فضای مثبتی است . فضای متشنج و با اختلاف نظرهای تلخ وجود ندارد .
عراقچی درباره ترک وین از سوی ترک ویلیام برنز بیان کرد: رئیس هیأت آمریکایی خانم شرمن است . روز دوشنبه برای یک جلسه سه جانبه آقای برنز هم اضافه شدند . حضور ایشان مفید بود ممکن است در آینده هم حضور داشته باشند در هر زمانی که نیاز است .
وی درباره اینکه آیا در مذاکرات سه جانبه با آمریکا درباره عراق مذاکره شد، گفت: واقعیت این است که هیج موضوعی غیر از هسته ای در مذاکرات وجود ندارد . اما اینکه وقتی جمعی تشکیل می شودکه تعدادی از دیپلمات ها درآن حضور دارند اشاراتی به دیگر موضوعات دنیا شود وجود دارد . بین مذاکره و گفتگوهای حاشیه ای باید تفاوت قایل شد. هیچ مذاکره و گفتگوی محتوایی صورت نگرفته است . وقتی تصاویری از کشتار شیعیان پخش می شود درباره آن صحبت شود حتی درجمع غیر دیپلماتیک طبیعی است .
وی درباره موضوع اعضای ۱+۵ درباره بحران عراق گفت: موضع رسمی این است که جنایات در عراق محکوم است . کشتار شیعه و سنی و به ویژه مورد اخیر که رسانه ها عکس ها را منتشر کردند که حدود ۷۰۰ شیعه یک جا قتل عام شدند از سوی کشورهای ۱+۵ و همه دنیا محکوم شده است . اینکه این گروه برای نه فقط عراق و منطقه بلکه خاورمیانه و کل جامعه اروپا و جهان خطرناک است، اتفاق نظر دارند . با توجه به حضور همه دیپلمات ها اشاراتی به این بحث ها می شود اما مذاکره ای وجود ندارد.
وی درباره روند مذاکرات گفت: تحول فوق العاده ای در روند مذاکرات صورت نگرفته است . مواضع طرف مقابل به همان شکل گذشته است . مواضعی که از نظر ما با واقعیات و رسیدن به تفاهم مشترک فاصله دارد .
عراقچی درباره عنوان توافق گفت: درباره عنوان توافق یک توافق کلی وجود دارد که در رسانه ها هم به ان اشاره شده است. احتمالا در خصوص مقدمه توافق هم بتوانیم به توافقاتی برسیم اما مهم محتوای توافق است و اقدامات اجرایی که دو طرف باید صورت دهند.
وی تأکید کرد: در این دور از مذاکرات امیدواریم نگارش متن را شروع کنیم یا حداقل یک چارچوب کلی داشته باشیم . در دو روزگذشته صحبت کردیم که به ذهنیت واحد از نحوه نگارش برسیم . فکر می کنیم از فردا بتوان نگارش متن را تا حدی که مقدور باشد آغاز کرد. البته نه الزوما در موضوعات محتوایی مورد اختلاف بلکه نگارش را حداقل درباره چارچوب کلی و مقدمات و عنوان شروع کنیم و امیدواریم تا آخر این دور از مذاکرات دراین خصوص به یک توافقی برسیم تا در دورهای آینده در موارد اختلافی مذاکره کنیم .
عراقچی گفت: در مورد تمدید توافق باید مذاکره شود . هنوز در شرایطی نیستیم که در این خصوص مذاکره کنیم و تصمیم بگیریم هنوز همه طرف ها امیدوار هستند که ۲۰ جولای به نتیجه برسیم .
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان درباره اجرای توافق نهایی و پرداخت قسط معوقه و اینکه آیا در توافق فعلی مسئله اجرا را می بینید، اظهار داشت : اولا در مورد توافق ژنو تا اینجا آنچه به ۱+۵ مربوط می شود اجراشده و طرف مقابل پایبند بوده است و اجرا کرده ، تمام اقساط در موعد مقرر واریز شده و به حساب بانک مرکزی واریز شده است. اینکه بانک مرکزی از این پول چه استفاده ای می کند، در اختیار خود بانک مرکزی است و خودشان اعلام می کنند. با این وجود پاینبدی طرف مقابل به تعهدات از نگرانی های ماست . اجرای برنامه اقدام مشترک ژنو تجربه است . در توافق ژنو اول توافق صورت گرفت بعد در مورد مسائل اجرایی مذاکره کردیم که چند هفته طول کشید و به یک نان پیپر دست پیدا کردیم . اینبار جزییات اجرایی همزمان با مذاکره صورت می گیرد که این امر به سختی کار اضافه کرده است.
عراقچی گفت: اولین جلسه فردا ساعت ۹ صبح خواهد بود و احتمالا یا در سطح بنده و آقای روانچی و خانم اشمید خواهد بود . امکان دارد مدیران سیاسی ۱+۵ حضور داشته باشند هنوز در این باره تصمیم نگرفتیم .
وی در خصوص تلغو حریمها عنوان کرد: اینکه همه تحریم ها نمی توانند دفعتا برداشته شود ، یک واقعیتی است به این دلیل که اقداماتی که ایران می خواهد انجام دهد نیز دفعتا امکان پذیر نیست . لذا بر ای اینکه مجموعه ای از اقدامات ایران در مقابل مجموعه اقدامات ۱+۵ قرار گیرد به یک جدول زمانی نیاز داریم که ببینیم چه اقدامی در مقابل چه اقدامی و در چه زمانی صورت می گیرد. این یکی از سخت ترین مراحل کار است که در خصوص ان مذاکره می کنیم و به یک دیدگاه واحد نرسیده ایم .
وی تأکید کرد: رفع همه تحریم ها مدنظر ماست و در یک جدول زمانی نهایتا همه تحریم ها باید برداشته شود مهم جدول است که هنوز درباره آن توافق نشده است .
عراقچی گفت: طبعا همگام های توافق نهایی باید به صورت متوازن باشد و سختی کار این است که چگونه به توازنی برسیم که دو طرف گام های متوازن را بردارند امیدواریم در این روند برداشته شدن تحریم ها در کوتاه ترین زمان ممکن صورت گیرد.و طبعا تبعات خود را بر اقتصاد کشور خواهد داشت.
وی تأکید کرد: فعالان اقتصادی خود را برای هر شرایطی آماده کنند و اصولا ما باید به اقتصادی برسیم که هیچ گاه توسط عوامل خارجی از جمله تحریمها تحت تاثیر قرار نگیرد ،این همان اقتصاد مقاومتی است که مقام معظم رهبری فرمودند. اقتصاد نباید منتظر رفع تحریم ها و نگران عوامل خارجی مثل تحریم ها باشد . اقتصاد باید به درجهای از قدرت برسد که ایمن از هر فشار خارجی باشد.
عراقچی در پاسخ به این سئوال که چه زمانی توافق حاصل می شود، بیان کرد: هیچ عدد و رقمی درباره هر موضوعی را تأیید نمیکنم درباره تعداد سانتریفیوژها و سالهای توافق و ... و این گمانهزنیها بخصوص آنهایی که در خارج صورت میگیرد با اهداف خاصی صورت میگیرد و نباید به انها توجه کرد.
وی درباره تفاوت این دور از مذاکرات با دورهای قبلی گفت: تفاوت خاصی وجود ندارد جزاینکه موضاع دو طرف شفاف تر شده است و برای ظرفین آشنایی بیشتر نسبت به مواضع به وجود آمده است و یک روند مستمر از وین تا وین وجود دارد . اکنون گزینه های مختلف برای برداشته شدن اختلافات بیشتر مطرح است .
وی درباره موارد مورد توافق و اختلاف نیز گفت: در برخی موضوعات مواضع نزدیک تر و در برخی موضوعات مواضع از هم دورتر است.
عراقچی درباره مذاکرات هفته گذشتهاش با هیأت آمریکایی در ژنو خاطرنشان کرد: حضور برنز در مسیر مذاکراتی طبیعی است.
خبرنگاری به نزدیکی انتخابات کنگره آمریکا و روی کار آمدن تندروها اشاره کرد که عراقچی گفت: ما نشانهای در طرف آمریکایی که به دنبال طولانی شدن مذاکرات باشند نداریم. طرف آمریکایی جدیت دارند این مذاکرات تا پایان جولای به نتیجه برسد. اراده در تیم آمریکایی برای رسیدن به تفاهم وجود دارد.
معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: طرف آمریکایی اذعان دارد که اگر این تاریخ را از دست بدهیم وارد شرایط سختتری میشویم.
وی درباره تمدید توافق گفت:باید در این زمینه مذاکره شود. هنوز در شرایطی نیستیم که در این خصوص بخواهیم مذاکره و تصمیم بگیریم. همه طرف ها امیدوارند در ۲۰ ژولای به توافق برسیم و نیاز به تمدید نباشد. فعلا چون همه امیدوارند به نتیجه برسیم کسی وارد این بحث نشده و قصد نداریم در روزهای آتی به این بحث برسیم و امید داریم مذاکرات را تا ۲۰ ژولای تمام کنیم.
وی گفت: تفاهم به نفع هر دو طرف است. اینکه ایران الان پشت میز مذاکرات است به خاطر تحریمها نیست به خاطر این است که دستمان پر است و با قوت در مذاکرات شرکت میکند.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای درباره توهمات مبنی بر اینکه ایران به خاطر تحریمها وارد مذاکره شده، ادامه داد: تا وقتی این توهم رفع نشود رسیدن به تفاهم مشکل است. بآنها باید فهمند ایران از قدرت بالایی در منطقه اعم از سیاسی و اقتصادی برخوردار است. هدف طرف مقابل ایجاد اطمینان نسبت به برنامه هستهای ایران است که صلح آمیز است و باقی خواهد ماند و طرف مقابل در مقابل این اطمینان باید تحریمها را رفع کند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره حضور برنز در نشست سه جانبه ظریف و اشتون و اینکه آیا برنز تضمینی از طرف اوباما به شما داد؟ گفت: برنز از دیپلماتهای شناخته شده آمریکا و نفر دوم وزارت خارجه آمریکا است و حضور ایشان در مذاکرات و ملحق شدن ایشان به تیم آمریکایی در موارد مختلف یکی از نشانههایی است که حاکی از جدیت طرف آمریکایی برای حصول به توافق است که این جدیت در دیگر طرفها و ایران وجود دارد. برنز با دستورالعملهای مشخص در مذاکرات شرکت و سعی میکرد مذاکرات را به نحوی هدایت کند که مذاکرات به نفع آنها باشد و ما نیز همین گونه.
وی همچنین گفت که تمهیداتی اندیشیده شده که توافق جامع ضمانت اجرایی داشته باشد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای تصریح کرد: امیدوایم تجربیات گذشته باعث شود اشتباهات تکرار نشود و با واقع گرایی نسبت به مذاکرات برخورد شود و بتوان از فرصت کنونی استفاده شود. معلوم نیست اگر این فرصت از بین برود چه زمانی این فرصت برای غربیها پیش بیاید
وی درباره رفع تحریمها از سوی طرف مقابل تاکید کرد: تمامی تحریمها باید به طور کامل برداشته شود و در هر جا برای رفع تحریمها مشکل دارند مشکل آنهاست و بخشی از سختیهای کار به همین موضوع برمیگردد.
عراقچی درباره اینکه ممکن است توافق نهایی در بخشهای مثلا در کلیات صورت گیرد و درباره جزییات مذاکرات بعدا انجام شود گفت: خیر. وقتی توافق صورت گیرد باید با تمام جزییاتش باشد و معلوم باشد که دقیقا چه مراحل و اقداماتی باید صورت گیرد. حتی اگر درباره همه موضوعات توافق کنیم اما درباره یک موضوع توافق نشود، هیچ توافقی حاصل نشده است.