مشرق: قالیباف که به گفته خود تاوان صداقتش در عرصه سیاست را پس می دهد، نشناختن دوستان در عالم سیاست و تبلیغات اشتباه را از عوامل شکست خود در انتخابات سال ۸۴ می داند، اما با این وجود تاکید دارد که هنوز هم ترجیح می دهد در سیاست صادق باشد. او امروز سیاستمدار ۵۱ ساله ای تبدیل شده که دارای مدرک دکتری در رشتهٔ جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس است و سابقه درخشانی در فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، فرماندهی نیروی هوایی سپاه، ریاست ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء و در شهرداری تهران دارد.
در ادامه بخش های مهم گفت و گوی محمدباقر قالیباف با خبرگزاری مهر را می خوانید؛
* از سیاست بازی متنفرم نه از سیاست. معناي واقعي سياست، تدبير و خرد ورزي براي اداره امور مردم است.طبيعتا سیاست به معنای خردورزی ، تدبیر و درایت، کار خوبی است و کسی مخالف آن نیست.
* سیاست آنجایی بد است که بی اخلاقی ها، بی صداقتی ها، پرده دری ها و ریاکاری ها ظاهر می شود که متاسفانه در سالهای اخیر در کشور باب شده است؛ من اعتقادم اين است كه اين پرده دري ها و بي خردي ها اثر خود را در عموم مردم گذاشته و مي گذارد.حاكمان چه بخواهند و چه نخواهند الگوی مردم اند.
* اینکه می گویید من خیلی به شایعات توجه نمی کنم درست است، ولی اتفاقا تلاشم و تمرکزم این بوده که در حوزه مسئولیتم مدیری پاسخگو باشم. پاسخگویی واقعی همین است؛ نه اینکه خودمان را درگیر شایعات و حاشیه ها کنیم که اتفاقا این کار بخشی از همان فضای سیاست بازی در این سالهاست.
* شما می دانید که کار، تلاش و برنامه ریزی نیاز به یک آرامش روحی و روانی دارد تا بتوان کارهای گسترده را با یک طمانینه پیش برد لذا من خودم را خیلی معطل این مسائل نمی کنم و معتقدم که گذشت زمان خودش خیلی از این مسائل را روشن می کند، کما اینکه امروز به نظر من بخشی از موضوعاتی که تخریب گرها مطرح می کردند روشن شده است.
* اگر کسی بیاید و بگوید من میخواهم افشاگري انجام بدهم و این رفتار را پايه اهداف سياسي خود قرار بدهد کسانی که این کار را دنبال می کنند؛ باید بدانند که این گونه رفتار مطابق فرمايش مقام معظم رهبري حتما کار غلطی است و از همان اقداماتی است که به تعبیر ایشان هم خلاف شرع ، هم خلاف اخلاق و هم خلاف قانون است.
* اگر شهرداری تهران یک اشکالی دارد و کسی می خواهد این ایراد را نگه دارد و در روز مبادا آن را مورد استفاده قرار دهد، این کار با کدام یک از مبانی دینی ، احادث، روایات، قرآن و قانون سنخیت دارد؟ هر کس این کار را می کند، بداند حتما این اقدام یک کار شیطانی است.
* من همیشه گفته ام که هر کسی نسبت به شخص قالیباف حرف و مطلبی دارد؛ آزاد است آنرا منتشر کند، منتهی به شرط اینکه همراه با سند و مدرک باشد نه صرفا حرفهای بی پايه و اساس.
* هر کس کار می کند حتما اشکالاتی هم در کارش وجود دارد و هیچ کس هم منکر وجود اشکالات نیست؛نهادها و مسئولان هم بايد پاسخگوي اشكالات باشند.ولی درباره این ادعاهايي كه بعضا در مورد شهرداري مطرح مي شود بايد بگويم که در طول مدیریت بنده بر شهرداری تهران همه دستگاههای نظارتی و کنترلی و آنهایی که وظيفه شان نظارت بر عملكرد نهادهاست؛مثل سازمان بازرسی کشور ، دیوان محاسبات كشور، شورای شهرتهران، سازمان حسابرسی كشور و وزارت اطلاعات چهار سال متوالی است که شهرداری تهران را به عنوان دستگاه نمونه در مبارزه با فسادو تخلف معرفی می کنند.
* سوال) همانطور كه شما گفتيد الان فضاي تخريب و افشاگري در فضاي سياسي وجود دارد و حتي برخي گروهها فعاليت سياسي خود را بر آن استوار كرده اند، به نظرشما واكنش جامعه و مردم به اين اقدامات چگونه است؟
قالیباف: من فکر می کنم که امروز دیگر فضای بگم بگم گذشته و این شگرد قدیمی شده است. جامعه ما هم از اهداف اينگونه رفتارها آگاه است و مردم از اينگونه اعمال دوري مي كنند.
* من پيش از هرچيز یک رزمنده هستم كه شخصيتم در دفاع مقدس شكل گرفته است و بخش مهمي از تجربه های اجرایی و مدیریتی خوب و با ارزشی كه همراه دارم و امروز در حال ارائه آن به مردم عزیزمان هستم به برکت دوران دفاع مقدس است.به اندازه ای که در دوران دفاع مقدس به عنوان یک رزمنده توانستم تجربه پیدا کنم حتما در دانشگاه به چنین تجربیاتی دست نیافته ام و لذا پایه و اساس شخصیت و مدیریت بنده مربوط به دوران دفاع مقدس است. البته بعداً تجربیاتم تکمیل و پخته تر شد.
* بنده اعتقادم بر این است که در کشور ما هیچ چالشی مهمتر از چالش مدیریت وجود ندارد.
* امروز علاوه بر مدیریت غلط، سیاست زدگی هم برروی اقتصاد ما سایه انداخته است.یعنی امروز مدیریت غلط توام با سیاست زدگی اقتصاد ما را به این روز انداخته و این موضوع با تئوری و نگاه اقتصادی حل نمی شود بلکه احتیاج به یک مدیریت قوی و درست دارد.
* مثال مشخص آن هم فراوان است ما وقتی می خواهیم طرح هدفمندی یارانه ها را اجرا کنیم سیاست بازانه عمل می کنیم یعنی آن بخشی را که مربوط به پرداخت نقدی است و جلوی دید مردم است به مردم می دهیم ولی آن بخشی که باید به حوزه تولید بدهیم وخیلی دیده نمی شود را نمی دهیم. نتیجه اش این می شود که تولید در کشور می خوابد و طرح به این مهمی که باید آثار مفیدش را در اقتصاد کشور ملاحظه کنیم، دیده نمی شود.
* عدم توجه به موضوع تولید در هدفمند کردن یارانه ها باعث شد که ایجاد دو میلیون شغلی که قرار بود محقق شود،تحقق نيافت و مورد غفلت قرار گرفت. لذا من معتقدم اصل چالش ها، چالش های مدیریتی است که البته با اصلاح در سیستم مدیریتی کشور به سرعت قابل حل و فصل است و مطمئنم که با اصلاح مدیریت به سرعت می توان سایر موضوعات و چالش ها را در مدار درست قرار داده و نابسامانی ها را برطرف کرد.
* البته قبول دارم که بخشی از مشکلاتمان به تحریم بر مي گردد؛ ولي اعتقادم اين است كه سهم اصلی در این مورد مربوط به مديريت ناكارامد است و سهم تحریم ها در مقابل ناکارآمدی مدیریتی اندك است.
* وقتي شما بدون هيچ انضباطي پول به جامعه تزريق و تورم ايجاد كنيد اثر آن، در درازمدت کاهش ارزش پول ملي است. این کارهاست که زمینه و بستر را براي آسيب پذيري ما در مقابل تحريم فراهم مي کند، و اين نابساماني ها را پيش مي آورد كه مثلا می بینیم بازار ارز ما يكسال است که دچار تلاطم هاي عجيبي شده است. اگر ما طي سالهاي گذشته به واسطه برخی اهداف خاص و كوتاه مدت، درآمدهايمان را اتلاف نمی کردیم و حجم نقدینگی مان را به اين حجم فعلی نمي رسانديم و با مديريت غير علمي و هيجاني،فضاي كسب و كار را تخريب نمي كرديم، آسیب پذیریمان بسیار کمتر بود و طبعا فضای اثر گذاری دشمن هم محدود می شد. راه حل این مشکلات همانطور که گفتم یک مدیریت علمی و هوشمندانه است که ما از طریق آن می توانیم آسیب پذیری مان را کاهش و اقتصادمان را به طور اصولی رونق بدهیم. فرمایشات رهبر انقلاب در خصوص اقتصاد مقاومتی هم معطوف بر همین موضوع است.
* ما ميدانيم که تحريمها هزينه اي است كه ما در وهله نخست به خاطر حفظ دین و عزت و استقلالمان و در وهله بعد براي پيگيري فعالیتهای مربوط به فناوری انرژی هسته ای کشورمان پرداخت مي كنيم. بحثي كه در اغلب محافل رسمي و غير رسمي غربي مطرح مي شود و حضرت آقا هم به آن اشاره فرمودند آن است كه غرب مي كوشد تا از طريق تشديد تحريمها و آشكار شدن تبعات آن در سطوح خرد و كلان، اهداف استراتژيك ما را دچار تغيير كند.
* ديدگاه من اين است كه برخلاف ژست حمايت از مذاكره اي كه غرب به خود مي گيرد، غربي ها هيچ گاه در پي حل موضوع هسته اي در شرايطي متوازن نبوده اند، بلكه آنها مايلند تا ما در اين حوزه تسليم شويم. شروط و پيش شرطهایي كه در نشست هاي بغداد و مسكو و غیره مطرح شد نيز معناي واقعي اش چيزي جز اين نبود.
* غربی ها و آمریکایی ها همواره دیده اند که مقاومت ما در شرايط مبتني بر فشار بيشتر شده و خواهد شد و اين جزيي از راهبرد سياست خارجي ماست. اينكه برخي ساده انگارانه از گفتگو تحت هر شرایطی با غرب و آمریکا سخن مي گويند ناشي از فهم غلط از رويكردهای غرب و ايران است. اين رويكرد غرب است كه غير سازنده و تحكمي است و نه ايران. اشتباه است اگر تصور کنیم که ژست های اخیر مذاکره خواهانه آمریکائیها نشانه تغییر اصولی موضع آنها نسبت به ملت و دولت ایران است.
* در عرصه سیاس خارجی هم مقاومت فعال و هوشمندانه به معنای اصلاح برخی رفتارهای هیجانی فرصت ساز برای دشمنان و نیز استفاده از محیط های بکر و استفاده نشده ای است که می توان آنها را شناسایی و مورد بهره برداری قرار داد. برای چنین دیپلماسی ما باید یک اصلاح اساسی در ساختار و نیروی انسانی و روش ها و برنامه ها را در سیاست خارجی مان اجرا کنیم که نتیجه آن افزایش چابکی و خلاقیت در این عرصه خواهد بود.
* ما در مديريت شهري هم باآثار تحریم ها روبرو بودیم. به هر حال وقتی ما کارهای بزرگی مانند پروژه تونل صدر - نیایش و پل اتوبان صدر را در تهران انجام می دهیم مشکلات ناشی از تحریم در کار ما هم وجود دارد منتهی ما در این مورد هم تدبیر کرده ایم. در همین شرایط ما برای این پروژه ها ال سی باز کرده ایم، ارز خارجی تامین و تجهیزات فنی را هم وارد نموده ایم، همه اینها در همین شرایط تحریم اتفاق افتاده است. البته خیلی روشن هم به مردم گفتیم که به دلیل تحریم ها مثلا در این پروژه ۱۲۰ روز کار ما به تاخیر افتاده است. البته کار با همان کیفیت بالا در حال انجام است.
* هدفمند کردن یارانه ها یکی از تصمیمات درستی بود که در کشور اجرا شد یعنی اساس کار درست بوده و همه صاحب نظران هم بر این عقیده هستند که این کار باید انجام شود حتی بنده معتقدم هدفمندی یارانه ها با یک دهه تاخیر در کشور انجام شده است یعنی این کار باید یک دهه پیش اتفاق می افتاد پس اصل هدفمند کردن یارانه ها درست است؛ ولی هدفمندی یک بسته جامع و کامل است که نمی توان یک بخشی از آن را اجرا کرد و بخشی دیگر را اجرا نکرد.
* شما الان که بودجه سال ۹۲ از سوی دولت ارائه شده است ببینید چه میزان به هزینه جاری و چه میزان در حوزه زیر ساخت ها، اقدامات عمرانی و امثال آن اختصاص یافته است، با توجه به اینکه بودجه هم به طور متوسط ۲۰ درصد افزایش داشته است. اینها بحث های جدی است که مرتبط با مباحث مدیریت در حوزه اجراست. درحال حاضر بخش زیادی از مطالبات دولت وصول نمی شود و دولت در کارهای زیادی که نباید درآن دخالت کند، دخالت می کند كه هزينه زا هستند و مرتبا هزینه های جاری را افزایش می دهند. یک مثال دیگر از شهرداری می زنم.