کارشناس مسائل منطقه گفت: کشورهای اروپایی و آمریکا به دنبال سهم‌خواهی بیشتر در آینده سوریه هستند که ترکیه و اسرائیل هم در این زمره قرار می‌گیرند.

حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل منطقه با اشاره به برگزاری نشست وزرای خارجه کشورهای عربی و آمریکا در اردن با محوریت تحولات سوریه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: نشست‌ وزرای خارجه کشورهای عربی منطقه به انضمام وزرای خارجه آمریکا، ترکیه و ... نشان می‌دهد که نگرانی‌هایی پیرامون آینده سوریه به صورت واضح وجود و در نشست عقبه تصمیم‌گیری‌هایی در خصوص نحوه انتقال قدرت و نوع تعامل با گروه‌های مسلح حاکم بر سوریه گرفته شده است. با توجه به اینکه ابومحمد الجولانی، رهبر تحریرالشام پنج سال در عراق زندانی بوده و به صورت علنی با سازمان القاعده ارتباط داشته و در فهرست تروریستی آمریکا و بسیاری از کشورهای اروپایی بوده، این مسأله باعث پیچیده‌تر شدن شرایط و موجب اختلاف نظر میان بازیگران بحران سوریه شده است؛ به گونه‌ای که حالا این سوال برای آنها پیش آمده که آیا باید تحریرالشام را از فهرست گروه‌های تروریستی خارج کنند یا اینکه یک ساز و کار جدید برای کنترل رفتار آنها تدوین کنند؟

وی ادامه داد: کشورهایی مانند عربستان، اردن، امارات و حتی ترکیه که ارتباط‌هایی با تحریرالشام داشته‌اند، معتقدند که صرفاً باید یک ساختار و دستورالعمل مشخص برای مهار این جریان ایجاد کنند تا انتقال قدرت به صورت آرام در دمشق انجام شود. از سوی دیگر اردن به دلیل داشتن مرز مشترک و مصر هم به دلیل آنکه دبیرخانه اتحادیه عرب در این کشور واقع شده و به دلیل ارتباط این جریان‌ها با اخوان‌المسلمین، نگران اوضاع و احوال سوریه هستند. آنها نمی‌خواهند مجدداً تجربه تلخ سومالی یا لیبی در اثر تغییر قدرت، تکرار شود و بر همین اساس به دنبال آن هستند تا سازمان ملل متحد به این پرونده ورود کند و اوضاع و احوال را زیر چتر کنترلی خود قرار دهد. آنچه آمریکا، ترکیه و اتحادیه اروپا مدنظر قرار دادند این است که رفتار هیئت تحریرالشام نسبت به گذشته تغییر کرده و شیوه‌های تهاجمی این تشکیلات تغییر کرده و به همین دلیل باید با ابومحمد الجولانی و تیم وی ارتباط‌های جدید و نزدیک برقرار کنند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: کشورهای اروپایی و آمریکا به دنبال سهم‌خواهی بیشتر در آینده سوریه هستند که ترکیه و اسرائیل هم در این زمره قرار می‌گیرند. آنها در گام اول به دنبال مدیریت و مهندسی انتقال قدرت در دمشق هستند و در فاز بعدی به دنبال آن خواهند بود که بتوانند نفوذ خود در این کشور را تا حد ممکن افزایش دهند و آن را عمیق کنند. بر همین اساس هر کدام از این کشورها به دنبال سهم خود در آینده سوریه هستند و نگاه استعمارگونه فرانسه و اروپا به انضمام نوع نگاه ترکیه به سوریه برای کسب منافع و تعمیق نفوذ خود نشان از یک هماهنگی دارد. کشورهای عربی هم به دنبال آن هستند تا سوریه از قاعده عربی خود خارج نشوند و بر همین اساس به دنبال کنترل جریان‌های مسلح در این کشور هستند. در نهایت تمام طرف‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که تعامل با تحریرالشام و مذاکره با ابومحمد الجولانی نسبت به سایر جریان‌های سیاسی راحت‌تر است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: خروجی تحولات سوریه فعلاً مشخص نیست و اساساً این کشور وارد دوران مبهم شده است. از سوی دیگر این تحولات نگرانی نخبگان سوریه و حتی قومیت‌های مختلف ساکن این کشور را برانگیخته است؛ چراکه ۳۶ جریان مسلح در سوریه وجود دارند و هر کدام از آنها بر اساس سیاست‌ها و منافع خود عمل می‌کنند. از سوی دیگر ترور شخصت‌های علوی و همچنین نخبگان و شخصیت‌های علمی این کشور به انضمام اظهارات جولانی مبنی بر اینکه می‌تواند با اسرائیل تعامل داشته باشد، مجموعاً باعث شده تا ارتش و طوایف سوریه نگران شوند. از منظر دیگر تحریرالشام هم یک سیاست دوگانه را پیش گرفته است. آنها از یک سو قومیت‌ها و شخصیت‌های مختلف را هدف قرار می‌دهد و از سوی دیگر رهبر تحریرالشام اعلام می‌کند که با هیچ جریان و طیفی به دنبال تقابل نیست. لذا با این وضعیت نمی‌توان آینده سوریه را روشن و حتی مشخص دانست و باید دید که در هفته‌های آینده چه اتفاقی رخ می‌دهد.