اداره اطلاعات نظامی اوکراین مدعی است که روسیه در حال عقب‌نشینی از پایگاه‌های نظامی خود در سوریه است، اما مسکو این ادعا را رد کرده است.

سرنوشت پایگاه‌های هوایی و دریایی استراتژیک روسیه در سوریه پس از سرنگونی بشار اسد، هم‌پیمان کرملین، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

روسیه دو پایگاه نظامی کلیدی در سوریه دارد: پایگاه دریایی طرطوس در سواحل مدیترانه و پایگاه هوایی حمیمیم در نزدیکی بندر لاذقیه. این پایگاه‌ها از مهم‌ترین نقاط استراتژیک نظامی کرملین به شمار می‌روند.

پایگاه طرطوس به‌ویژه برای روسیه حیاتی است، زیرا تنها مسیر دسترسی مستقیم این کشور به دریای مدیترانه را فراهم می‌کند و امکان انجام تمرینات دریایی، استقرار ناوهای جنگی و حتی میزبانی زیردریایی‌های هسته‌ای را به این کشور می‌دهد.

اما شورشیان سوری اکنون کنترل کامل استان لاذقیه، محل قرارگیری هر دو پایگاه، را به دست گرفته‌اند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که روسیه اقداماتی برای «برقراری تماس با افرادی که قادر به تضمین امنیت پایگاه‌های نظامی هستند» انجام داده است.

همچنین رسانه‌های دولتی روسیه مدعی شده‌اند که مسکو در توافقی که شامل اعطای پناهندگی به بشار اسد و خانواده‌اش در روسیه بوده، سرنوشت این پایگاه‌ها را تضمین کرده است.

با این حال گزارش‌های متعددی، شامل پست‌هایی منتشره از سوی بلاگرهای نظامی روس، حکایت از آن دارد که روسیه در حال خارج کردن تجهیزات و نیروهای خود از پایگاه‌های سوریه است.

اداره اطلاعات نظامی اوکراین اعلام کرده که روس‌ها با استفاده از هواپیماهای نظامی، نیروها، سلاح‌ها و تجهیزات خود را از این پایگاه‌ها تخلیه می‌کنند.

تصاویر ماهواره‌ای پایگاه طرطوس نشان می‌دهد که حداقل سه کشتی جنگی روسیه بندر را ترک کرده و حدود ۱۳ کیلومتر دورتر از ساحل لنگر انداخته‌اند.

موسسه آمریکایی «مطالعات جنگ» نیز گزارش داده که بخش زیادی از ناوگان روسیه از بندر فاصله گرفته و در فاصله ۸ کیلومتری دریا مستقر شده است.

از دست دادن حضور نظامی در سوریه ضربه بزرگی برای روسیه خواهد بود. از نظر جغرافیایی و استراتژیک، این پایگاه‌ها نقطه‌ای حیاتی برای انتقال تجهیزات نظامی به کشورهای آفریقایی است که روسیه در آن‌ها عملیات انجام می‌دهد.

موسسه «مطالعات جنگ» هشدار داده که از دست دادن این پایگاه‌ها می‌تواند عملیات روسیه در لیبی و جنوب صحرای آفریقا را تضعیف کند.

سرنگونی سریع رژیم اسد ضربه دیگری به جاه‌طلبی‌های روسیه در گسترش نفوذ در خاورمیانه وارد کرده است.

ناظران می‌گویند سرعت پیشروی شورشیان تا حدی به دلیل غیبت حمایت قاطع کرملین بوده که به جنگ در اوکراین مشغول است.

به گفته جولین بارنز-دِیسی از شورای روابط خارجی اروپا، «سقوط رژیم بسیار سریع‌تر و با خونریزی کمتری از آنچه کسی تصور می‌کرد، رخ داد. ضعف ساختاری رژیم و اتکای بیش از حد آن به قدرتهای خارجی، در نهایت باعث ناتوانی آن در برابر پیشروی شورشیان شد.»

رسانه‌های دولتی روسیه به نقل از منابع کرملین اعلام کرده‌اند که مسکو قصد دارد با هدف نهایی حفظ پایگاه‌های نظامی خود در خاک سوریه، در دوران انتقال قدرت با شورشیان تعامل کند.