نقص و کاستی در عملکرد «هیات نظارت بر رفتار نمایندگان» نکته ای است که چندین بار از سوی رهبر معظم انقلاب خطاب به پارلمان نشینان مطرح شده است و ایشان خواستار نقش جدی تر این هیات هستند. شاید از همین روست که مجلس دوازدهمی ها بعد از اولین دیدار با رهبری و اتفاقا تذکر جدید رهبری در این باب، به سمت اصلاح آئین نامه هیات نظارت بر رفتار نمایندگان رفته اند.

محمدمهدی مفتح، رئیس کمیسیون تدوین آئین نامه داخلی مجلس در گفتگویی که با خبرگزاری خبرآنلاین دارد تذکر رهبری را علت ورود کمیسیون متبوعش به این اصلاحیه می داند و تاکید دارد؛«تنها اصلاح نیست و اعضای هیئت نظارت را هم  تغییر دادیم و اصلاح کردیم»

این  نماینده مجلس که تاکید دارد هیات نظارت بر رفتار نمایندگان به دنبال جنجال و هیاهو نیست این نکته را هم بیان می کند مطابق با اقدام خلاف و اشتباهی که نماینده مرتکب شده باشد مجازات نیز تعیین شده و این هیات برخورد می کند.

در ادامه گفتگوی خبرگزاری خبرآنلاین با محمد مهدی مفتح، رئیس کمیسیون تدوین آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی را می‌خوانید:

***

*آقای مفتح! خبرهایی مبنی بر اصلاح آئین نامه هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان شنیده می شود، این طرح با چه نگاه و هدفی دنبال می شود؟ 

با توجه به اینکه در چند جلسه که خدمت مقام معظم رهبری بودیم، ایشان نسبت به تقویت بر نظارت بر رفتار نمایندگان، توصیه‌هایی داشتند، لذا در کمیسیون تدوین آئین نامه تلاش کردیم که قانون فعلی را اصلاح کنیم که در نتیجه آن نظارت تقویت شود.

انشالله طرح مذکور در صحن مطرح می‌شود، پیشنهادات نمایندگان هم مطرح می‌شود که در نهایت هر آنچه تصویب شود، تبدیل به قانون می‌شود.

*چه کسانی پشت این طرح هستند؟

از طرف کمیسیون تدوین آیین نامه داخلی پیگیری می‌شود و انگیزه اصلی هم همان تذکر رهبری بود که چند بار در دیدارهای مختلف این تذکر را داده بودند، بنابراین احساس تکلیف کردیم که تلاش کنیم و این کار انجام شود و در حد بضاعت کمیسیون و براساس دیدگاه اعضای کمیسیون طرحی را ارائه کردیم، انشالله در مجلس تکمیل و تقویت شود.

*آقای مفتح! تا به امروز که از عمر این هیئت می گذرد، خروجی عملکرد هیئت از نظر اجرایی چندان جدی نبوده است کما اینکه در پرونده آقای عنابستانی با سرباز پلیس راهور که در مجلس یازدهم اتفاق افتاد شاهد مجازات مقصر اصلی این قضیه نبودیم، چگونه قرار است تعارض میان مصونیت نمایندگان با نظارت بر رفتار نمایندگان را حل کنید؟

باید اجازه دهیم طرح در مجلس مطرح شود، نظرات مخالف و موافق مطرح شود چراکه امکان دارد طرحی که ارائه کردیم، در مجلس بهتر شود و پیشنهادی وارد شود که آن را کاملتر و دقیق‌تر کند. در نهایت می‌توان بر خروجی مجلس قضاوت کرد که تا چه اندازه موضوع نظارت بر رفتار را پوشش می‌دهد.

*گفته شده که یکی از اصلاحات طرح مذکور در مورد تغییر نحوه ورود هیئت نظارت بر عملکرد و رفتار نمایندگان است، اینکه هیئت مذکور می‌تواند براساس گزارش یکی از اعضا هم به قضیه ورود پیدا کند، حیطه ورود تا چه اندازه است؟

نکته اول این است که این قضیه تنها اصلاح نیست،بلکه اعضای هیئت نظارت را هم  تغییر دادیم و اصلاح کردیم، علاوه بر این مرجع تجدیدنظر را پیش‌بینی کردیم، موردی که پیش از این نبود. در مورد نحوه ورود به عملکرد نمایندگان نکته این است که قبلاً این اقدام منوط به گزارش بود، یعنی یک نفر گزارش می‌داد، البته می‌شد اجازه داد یکی از خود اعضا امضا کند و ارائه کند یعنی به این ترتیب نبود که حتما یکی از نمایندگان خارج از هیئت و یا دستگاه‌های دیگر گزارش بدهند، لذا خود اعضای هیئت نظارت هم می‌توانستند گزارشی در مورد رفتار یکی از نمایندگان بدهند، این موضوع در طرح جدید کماکان باقی مانده یعنی شروع بررسی با گزارشی و نامه‌ای باید باشد، اما اگر این موضوع شفاهی هم باشد، کفایت می‌کند؟ در دور قبل گفته می‌شود حتما باید کتبی باشد، حالا ببینیم در مجلس به چه صورتی تصویب می‌شود.

فکر کنم در طرح اصلاح آئین نامه هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان گزارش شفاهی هم قبول است

*یعنی گزارش شفاهی هم مورد قبول است؟

حضور ذهن ندارم. فکر نمی‌کنم شفاهی مورد قبول باشد.

*در طرح  اصلاح آئین نامه هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان به بُعد اجرایی احکام این هیئت پرداخته شده است؟

منظور شما این است که مجازات این هیئت سبک است؟

*بله، برای مثال در قضیه آقای عنابستانی ما شاهد مجازات او نبودیم و به عبارتی از هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان آن دوره خروجی مشاهده نشد.

حتماً بررسی شده و رأی هم داده شده است اما در دوره قبل به دنبال پر سر و صدا کردن این هیئت نبودیم و فکر کنم مصلحت هم این است که پر سر و صدا نباشد و رسانه‌ای نشود. در آنجا در یک فضای آرام اما دقیق و با دقت بالا گزارشی برای هر نماینده می‌آید و بررسی می‌شود.

نکته مهم این است که نمایندگان مخصوصاً در شهرهای کوچک رقبای زیادی دارند و ممکن است گزارش‌های متاثر از زمان رقابت انتخاباتی و یا ناظر به انتخابات آینده بیاید. بنابراین ابتدا این نکته که گزارش مذکور صحت دارد یا صحیح نیست، باید بررسی شود. 

گام اول هم این است که گزارش امضا داشته باشد که دقت گزارش را افزایش دهد و از طریق فضای مجازی و سایت مشخص صورت نگیرد که وقت هیئت و مجلس را بگیرد و منجر به شایعات در مورد نمایندگان شود. در مجموع وقتی کسی شکایت کند، بررسی می‌شود اگر شکایت ناوارد باشد اعلام می‌کنند و اگر وارد باشد، قطعا مجازاتی که قانون پیش‌بینی کرده و حتما متناسب با آن جرم و عمل خلافی که نماینده مرتکب شده، برخورد خواهد شد و حکم داده می‌شود.

*منظور شما این است که هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان حکم می‌دهد و اجرا می‌شود اما رسانه‌ها متوجه نمی‌شوند؟

گزارش کمیسیون در هیئت رئیسه و کارتابل هاست. مجازات‌ نمایندگان بخاطر تخلف شان در قانون مشخص شده از اعلام در صحن تا مواردی نظیر ثبت در پرونده وجود دارد و الان هم به همان شکل عمل می‌شود. همچنین دادن گزارشی از نتیجه رسیدگی به شورای نگهبان هم وجود دارد.