انتقادات از ادعای قومیتی مشاور جلیلی
«با انتشار آمار رأیهای جلیلی و پزشکیان به تفکیک هر استان، نتیجه جالبی به دست آمد. اینکه طرفین تقریبا به صورت برابر فاتح استانها شدهاند (در ۱۶ استان پزشکیان رای اول را آورده و در ۱۵ استان جلیلی) اما به خاطر رای قومیتی پررنگ در ۴ استان اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان، پزشکیان توانست با فاصله کمتر از ۳ میلیون رای رئیس جمهور شود.» این جملات بخشی از یادداشتی است که امیرحسین ثابتی، مشاور ارشد سعید جلیلی و نماینده تهران در مجلس دوازدهم، پس از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم منتشر کرد.
ادعای این چهره تندرو، درباره آرای قومیتی مسعود پزشکیان در انتخابات، با انتقادات زیادی از سوی چهرههای سیاسی و رسانهها مواجه شد. چنانچه محمدسعید احدیان، دستیار قالیباف در یادداشتی نوشت: «یکی از فرصتهای آقای پزشکیان آرای چند استان بود که دیگر کاندیداها نداشتند. مساله این است که ما در رقابت با ایشان باید فرصتهای دیگر برای کسب رای از دیگر موضوعات را برای ایشان درست نمیکردیم که با این آرای خود نتواند رای خود را به بالای پنجاه درصد برساند چرا که آقای پزشکیان فقط با رایهای این چند استان که رئیس جمهور نشدند. پس اینکه ما امر بدیهی این آرای آقای پزشکیان را بعنوان فقط بخشی از آرای ایشان، بهانهای کنیم برای فرار از پاسخگویی، همان کلاس نقاشی است که میخواهیم مار بکشیم بجای اینکه بنویسیم مار.»
علی مطهری، نایب رئیس پیشین مجلس، نیز در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین، بیان کرد: «آقای پزشکیان در مهاباد از مادری کرد و پدری آذری به دنیا آمدند و پایگاه رأیی در این دو خطه داشتند ولی این طور نبود که رأی دادن مردم صرفا ناشی از قومیتگرایی باشد، بلکه مردم بیشتر به شخصیت کاندیداها و صداقت و اراده آنها برای تغییر نگاه میکردند. به نظر من رأی مردم رأی به تغییر بود، یعنی به ادامه وضع موجود راضی نبودند و این تغییر را در آقای پزشکیان بیشتر دیدند. عنصر قومیت در درجه دوم و سوم تأثیر داشت.»
خبرگزاری اصولگرای تسنیم، نیز در رد این نگاه و در واکنش به این ادعا نوشت: «رأی براساس زادگاه نامزدها یا اصطلاحاً آنچه نامش را رأی قومیتی گذاشتند، در ادوار گذشته نیز مسبوق به سابقه است؛ برای مثال در انتخابات سال ۸۴ همه نامزدها (بهجز مصطفی معین) در زادگاهشان بالاترین رأی را کسب کردند، حتی محسن مهرعلیزاده که نفر آخر انتخابات ۸۴ بود در سه استان آذریزبان و بهرغم حضور نامزدهای شناختهشده، نفر اول شد یا علی لاریجانی نفر ششم انتخابات در مازندران توانست بالاترین رأی را کسب کند.»
ناصر ایمانی، فعال اصولگرا نیز میگوید؛«قومیتها هموطنان عزیز ما هستند که به دلیل اینکه با آقای پزشکیان همزبان هستند، به او رأی دادند و این به خاطر قومیت و قومگرایی نبوده است کما اینکه وقتی یک نفر از استانی داوطلب انتخابات ریاست جمهوری میشد و مردم همان منطقه به او رأی میدادند به دلیل مسائل مربوط به قومیت نبوده، بلکه به دلیل این بوده که بهر حال آشنا بودند، رأی میدادند.»
مقایسه آرای پزشکیان و جلیلی در استانهای ترک زبان و خراسان
در همین راستا، خبرگزاری خبرآنلاین به بررسی آرای مسعود پزشکیان و سعید جلیلی در مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و زنجان پرداخته است. به خصوص آنکه میزان مشارکت مردم در دو استان آذربایجان شرقی و خراسان رضوی نیز از این جهت حائز اهمیت است که مسعود پزشکیان برخواسته از استان آذربایجان شرقی بوده و سالها است که یکی از کرسیهای تبریز در مجلس را نمایندگی میکند و سعید جلیلی هم متولد مشهد است.
در این میان، پزشکیان در آذربایجان شرقی یک میلیون و ۶۷۲ هزار و ۱۹۳ رأی کسب کرده و سعید جلیلی ۲۹۱ هزار و ۵۵۹ رأی اخذ کرد. در استان خراسان رضوی نیز پزشکیان یک میلیون و ۸۰ هزار و ۶۷۵ رأی و جلیلی یک میلیون و ۶۹۶ هزار و ۶ رأی به دست آوردند.
* در جدول زیر آرای پزشکیان و جلیلی را در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و زنجان مشاهده میکنید.
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ |
استانها |
مسعود پزشکیان |
سعید جلیلی |
آذربایجان شرقی |
یک میلیون و ۶۷۲ هزار و ۱۹۳ رأی |
۲۹۱ هزار و ۵۵۹ رأی |
آذربایجان غربی |
یک میلیون و ۱۱۴هزار رأی |
۱۹۱ هزار رأی |
اردبیل |
۵۵۶ هزار و ۱۳۴ رأی |
۱۱۰ هزار و ۷۳۱ رأی |
خراسان جنوبی |
۱۶۶ هزار و ۷۳۸ رأی |
۲۸۴ هزار و ۲۶۲ رأی |
خراسان رضوی |
یک میلیون و ۸۰ هزار و ۶۷۵ رأی |
یک میلیون و ۶۹۶ هزار و ۶ رأی |
زنجان |
۲۹۶ هزار و ۸۷ رأی |
۱۸۴ هزار و ۷۷۷ رأی |
رئیسی از روحانی در سمنان جلو زد
اما با وجود فضاسازیهای طیف رقیب پزشکیان برای پیروزی با رأی قومیتی در انتخابات، بررسی آرای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۹۶ نیز نشان میدهد، حسن روحانی در برخی استانهای ترک زبان یعنی آذربایجان شرقی، آذریجان غربی و اردبیل آرای بیشتری را از سید ابراهیم رئیسی به دست آورده است.
اما در استان خراسان رضوی و خراسان جنوبی( زادگاه ابراهیم رئیسی) و همچنین سمنان( زادگاه حسن روحانی) رئیسی توانست آرای بیشتری از رئیس جمهور وقت به دست بیاورد.
* در جدول زیر آرای روحانی و رئیسی را در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و زنجان و سمنان مشاهده میکنید.
انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ |
استانها |
حسن روحانی |
ابراهیم رئیسی |
آذربایجان شرقی |
یک میلیون و ۲۸۱ هزار و ۰۲۰ رأی |
۶۶۲ هزار و ۲۶۳ رأی |
آذربایجان غربی |
یک میلیون و ۰۳۰ هزار و ۲۸۶ رأی |
۴۷۳ هزار و ۸۵۷ رأی |
اردبیل |
۴۱۲ هزار و ۷۳۵ رأی |
۲۶۱ هزار و ۰۵۶ رأی |
خراسان جنوبی |
۱۵۹ هزار و ۴۳۲ رأی |
۳۰۱ هزار و ۹۷۶ رأی |
خراسان رضوی |
یک میلیون و ۴۳۷ هزار و ۳۸۲ رأی |
یک میلیون و ۹۰۳ هزار و ۰۶۷ رأی |
زنجان |
۲۶۰ هزار و ۰۴۹ رأی |
۲۹۴ هزار و ۶۰۳ رأی |
سمنان |
۱۸۲ هزار و ۲۷۹ رأی |
۲۰۰ هزار و ۶۵۸ رأی |