وضعیت ناوگان اتوبوسرانی تهران از «اورژانسی» هم بدتر است

در حالی که اخیرا مهدی علیزاده، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی اعلام کرده است که شهرداری تهران برای واردات یک هزار دستگاه اتوبوس دست دوم از هیات دولت مجوز گرفته، بیستم خردادماه امسال داریوش گل‌علیزاده، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست با حضور در یک برنامه تلویزیونی گفت که از این تعداد اتوبوس، «۶۵۰ دستگاه دارای استاندارد یورو ۶ و سه سال ساخت هستند، اما ۳۵۰ دستگاه دارای استاندارد یورو ۴ هستند و بین ۱۰ تا ۱۵ سن دارند.» 

در این میان با توجه به نگرانی‌هایی که نسبت به احتمال تشدید آلودگی هوای تهران در صورت واردات اتوبوس‌های کارکرده با بیش از ۱۰ سال سن شکل گرفته است، هفته گذشته از سردار سید کمال هادیان‌فر، رئیس پلیس راهور فراجا در این زمینه سوال کردیم و او نیز در پاسخ به ایلنا گفت: «در مساله واردات اتوبوس‌های دست دوم، باید دستورالعمل‌های تعیین‌شده توسط هیات دولت رعایت شود و این اتوبوس‌ها باید تاییدیه سازمان ملی استاندارد، سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت صمت و گمرک جمهوری اسلامی را اخذ کنند و در صورت اخذ تاییدیه‌‌ها، منعی برای پلاک‌‌گذاری اتوبوس‌های کارکرده نداریم.» 

واردات اتوبوس‌های دست دوم به بخش خصوصی واگذار خواهد شد 

این صحبت‌های رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور اما هنوز نگرانی‌ها درباره احتمال افزایش آلودگی هوای تهران در صورت وارد شدن ۳۵۰ دستگاه اتوبوس کارکرده قدیمی به ناوگان اتوبوسرانی پایتخت را برطرف نکرده است، بخصوص که براساس اعلام مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست، یورو ۴ یک استاندارد قدیمی است که بیش از ۱۰ سال است در اروپا منقضی شده و در حال حاضر کشورهای اروپایی، اتوبوس‌هایی با استاندارد یورو ۶ تولید می‌کنند، بنابراین بهتر است در تهران نیز اتوبوس‌هایی وارد کنیم که نزدیک به استانداردهای روز باشند و حداقل آلایندگی را داشته باشند. 

این نگرانی‌ها را با سید محمد آقامیری، نایب‌رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران در میان گذاشتیم و او نیز در پاسخ به خبرنگار ایلنا گفت: موضوع واردات اتوبوس‌های دست دوم هنوز قطعی نشده است، البته قرار نیست شهرداری تهران به صورت مستقیم این اتوبوس‌ها را وارد کند، بلکه این کار به بخش خصوصی واگذار خواهد شد، یعنی قرار بر این است که شرکت‌های خصوصی از دولت مجوز بگیرند و براساس دستورالعمل صادرشده، اتوبوس‌های دست دوم را وارد کنند و آنها را به ناوگان اتوبوسرانی تهران بیاورند و با شهرداری قرارداد پیمایشی ببندند.

وی افزود: سازمان محیط‌زیست نباید برای واردات اتوبوس‌های دست دوم سخت‌گیری بیش از حد انجام دهد، زیرا همین حالا عمده اتوبوس‌هایی که در سطح شهر تهران در حال تردد هستند، بیش از ۱۰ سال کار کرده‌اند و عمده آنها استاندارد یورو ۴ هم ندارند. بنابراین در شرایطی که ناوگان اتوبوسرانی تهران به شدت دچار کمبود است، سخت‌گیری‌های سازمان محیط‌زیست برای این که اتوبوس‌های وارداتی حتما باید استاندارد یورو ۶ داشته باشند، هیچ توجیهی ندارد؛ بخصوص که در حال حاضر هیچ اتوبوسی با استاندارد یورو ۶ در کشورمان وجود ندارد.

متوسط زمان انتظار مردم برای رسیدن اتوبوس به ایستگاه ۴۵ دقیقه است

آقامیری با بیان این که مسئولان سازمان محیط‌زیست ابتدا باید وضعیت بغرنج ترافیک تهران را ببینند، بعد درباره واردات اتوبوس‌های دست دوم نظر بدهند، عنوان کرد: یکی از علل اصلی آلودگی هوا و ترافیک تهران، کمبود اتوبوس است که باعث می‌شود مردم به جای استفاده از حمل‌ونقل عمومی ناچار شوند با وسایل نقلیه شخصی تردد کنند. برآوردها نشان می‌دهد که نزدیک ۷۰ درصد ترددهای شهروندان تهرانی با وسایل نقلیه شخصی است، اما اگر یک هزار اتوبوس به ناوگان اتوبوسرانی پایتخت اضافه شود، این اتوبوس‌ها می‌توانند روزانه بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون مسافر جابه‌جا کنند و قطعا این اتفاق باعث کاهش محسوس آمار حمل‌ونقل شخصی در تهران خواهد شد.

نایب‌رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: در حال حاضر متوسط انتظار مردم برای رسیدن اتوبوس به ایستگاه در سطح شهر تهران حدود ۴۵ دقیقه است و حتی در برخی نقاط اطراف شهر، این میزان به بیش از یک ساعت هم می‌رسد. این در حالی است که براساس استانداردهای تعریف‌شده، نباید میزان انتظار شهروندان برای آمدن اتوبوس از ۵ تا ۱۰ دقیقه بیشتر باشد؛ برای رسیدن به این استاندارد نیز باید تلاش کنیم که هرچقدر می‌توانیم تعداد اتوبوس‌های ناوگان اتوبوسرانی پایتخت را افزایش دهیم، ولی آیا با حساسیت‌های بیش از حدی که سازمان محیط‌زیست به خرج می‌دهد، این کار ممکن است؟!

وی در ادامه گفت: مسئولان سازمان محیط‌زیست باید درباره آلودگی هوای تهران جامع‌نگری داشته باشد، بعد درباره استاندارد اتوبوس‌هایی که قرار است وارد شهر شوند، اعلام نظر کنند. مگر استاندارد یورو ۴ چقدر آلایندگی ایجاد می‌کند که بخواهیم صرفا به دنبال واردات اتوبوس‌های یورو ۶ باشیم؟ اگر قرار باشد به اتوبوس‌های یورو ۴ مجوز تردد ندهیم، همین حالا باید عمده اتوبوس‌های در حال حرکت در سطح شهر را متوقف کنیم، اما آیا چنین کاری امکان‌پذیر است؟ این در حالی است که افزایش تعداد اتوبوس‌های ناوگان اتوبوسرانی پایتخت، قطعا آمار ترددهای شهروندان با خودروهای شخصی را به شکل قابل توجهی کم می‌کند و خود همین مساله به کاهش آلودگی هوای تهران کمک شایانی خواهد کرد.

شرایط ناوگان اتوبوسرانی تهران از وضعیت اورژانسی هم بدتر است

آقامیری با تاکید بر این که مسئولان سازمان محیط‌زیست و دیگر مدیران دولتی باید نسبت به مسائل مربوط به آلودگی هوا و ترافیک تهران جامع‌نگری داشته باشند، اظهار داشت: من قبلا هم به اعضای هیات دولت پیشنهاد کرده بودم برای این که وضعیت کمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی و ترافیک تهران را درک کنند، یک بار از درب منزل تا محل کار خود را صرفا با استفاده از مترو و اتوبوس تردد کنند و بعد که به این نتیجه رسیدند در چه وضعیت بغرنجی قرار گرفته‌ایم، آن موقع درباره مجوزها و اعتبارات مربوط به حمل‌ونقل عمومی پایتخت تصمیم‌گیری کنند.

عضو شورای شهر با تاکید بر این که شرایط کنونی ناوگان اتوبوسرانی تهران از وضعیت اورژانسی هم بدتر است، خاطرنشان کرد: براساس استانداردهای تعریف‌شده، تهران به ۱۰ هزار اتوبوس فعال نیاز دارد تا شهروندان حداکثر بین ۵ تا ۱۰ دقیقه در ایستگاه معطل اتوبوس بمانند، اما اکنون تعداد اتوبوس‌های فعال پایتخت کمتر از ۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه است. همین مساله باعث شده که نزدیک ۷۰ درصد ترددهای روزانه شهروندان با استفاده از حمل‌ونقل عمومی انجام شود، این در حالی است که این آمار باید تا حد ۲۵ درصد کاهش یابد تا به شرایط استاندارد برسیم.

وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به کمبود شدید اتوبوس در تهران، مدیریت شهری پایتخت خود را به آب و آتش می‌زند تا هرچه زودتر بتواند این کمبود را جبران کند. در همین راستا با تمام تولیدکنندگان اتوبوس در کشور صحبت کرده‌ایم که هرچقدر شما اتوبوس درون‌شهری تولید کنید، ما خریداریم و حاضریم پیش‌پرداخت لازم را هم به شما بپردازیم، این در حالی است که این شرکت‌ها خط تولید خود را از سال‌های قبل متوقف کرده بودند، ولی به آنها گفته‌ایم که حتی برای راه‌اندازی مجدد این خط تولید نیز به شما کمک خواهیم کرد.

برای خرید اتوبوس‌های خارجی مشکلی بابت تحریم‌ها نداریم

آقامیری در پاسخ به این سوال که آیا تحریم‌ها مانع واردات اتوبوس نو از کشورهای خارجی است و این مساله شهرداری تهران را به سمت واردات اتوبوس‌های دست دوم سوق داده است یا خیر؟، توضیح داد: اصلا این‌طور نیست و ما برای خرید اتوبوس از کشورهای خارجی هیچ مشکلی بابت تحریم نداریم، بلکه چون قیمت اتوبوس‌های نو بسیار سرسام‌آور است و هزینه خرید آن با احتساب نرخ ارز و گمرکی بسیار بالا می‌رود، برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و برای این که بتوانیم با یک مبلغ مشخص تعداد بیشتری اتوبوس را خریداری کنیم و هرچه زودتر کمبودهای ناوگان اتوبوسرانی تهران را برطرف کنیم، به سراغ خرید اتوبوس‌های دست دوم رفته‌ایم.

وی در پایان تصریح کرد: قطعا خرید اتوبوس از شرکت‌های داخلی بسیار مقرون به‌صرفه‌تر است، اما با توجه به این که ظرفیت تولید اتوبوس در داخل کشور فعلا نمی‌تواند کمبود شدید ناوگان اتوبوسرانی تهران را جبران کند، به صورت موقت به دنبال وارد کردن اتوبوس‌های دست دوم اورهال‌شده هستیم، یعنی اتوبوس‌هایی که کاملا بازسازی شده هستند و هم از نظر ظاهری و هم از نظر فنی مثل اتوبوس‌های نو به نظر می‌رسند.