خواص گیاه اکالیپتوس برای سلامت بدن بسیار زیاد است. در این مقاله به بررسی بیش از 17 مورد از خواص بی نظیر گیاه اکالیپتوس پرداخته ایم.
احتمالا همه شما گیاه اکالیپتوس را می شناسید. این گیاه با خواص بی نظیری که که دارد برای درمان سرماخوردگی و بخور استفاده می شود. همچنین از این گیاه به عنوان خشبو کننده محیط نیز می توان استفاده نمود. در این مقاله به بررسی
خواص گیاه اکالیپتوس برای سلامتی پرداخته ایم.
اکالیپتوس به سردهٔ بزرگی از درختان گلده اطلاق میشود که بیش از ۷۰۰ گونهٔ مختلف را در بر میگیرد که اغلب آنها در نیوزیلند و استرالیا وجود دارند.
برخی از گونههای رایج اکالیپتوس در جنوب شرق آسیا نیز بهوفور وجود دارند. گونههای مختلف اکالیپتوس از لحاظ اندازه بسیار متفاوتاند.
بااینحال همهٔ گونههای آن برگهایی دارند که با غدههای روغنی پوشیده شدهاند. بیشتر خواص اکالیپتوس نیز از این غدههای روغنی سرچشمه میگیرد. در بین گونههای مختلف اکالیپتوس «اکالیپتوس نیلی» عمدهترین منبع برای تهیهٔ روغن اکالیپتوس در سطح جهان است.
اکالیپتوس بهخاطر فوایدش به بسیاری از مناطق استوایی نیز راه یافته است. بااینحال هنوز هم از صادرات عمدهٔ قارهٔ اقیانوسیه محسوب میشود.
هزاران سال است در طب چینیها، هندیها، یونانیها و سایر نقاط اروپا برای درمان بسیاری از بیماریها از اکالیپتوس استفاده میشود. پس از فرایندهای تبخیر و تقطیر برگ اکالیپتوس، روغنی بهدست میآید.
این روغن مایعی بیرنگ با بوی چوبی، شیرین و قوی است. روغن اکالیپتوس حاوی یک ترکیب شیمیایی بهنام «اوکالیپتول» است.
برگ اکالیپتوس حاوی فلاوونوئیدها و تاننهاست. فلاونوئیدها آنتی اکسیدان های گیاهی هستند و تاننها نیز ترکیباتی هستند که به کاهش التهابات کمک میکنند.
روغن اکالیپتوس دارای خواص ضدالتهابی و ضدعفونی کننده است و از این طریق موجب رفع آکنه و جوش صورت میشود و علاوه بر درمان آکنه موجب رفع جای جوش نیز میشود.
از دیگر خولص اکالیپتوس این است که روشعن اکالیپتوس موجب پاکسازی پوست صورت میشود. برای این منظور پنج قطره روغن اکالیپتوس را با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل و یا روغن بادام شیرین مخلوط کنید و ترکیب حاصل را روی صورت مالیده و ماساژ دهید و بعد صورت خود را با آب ولرم بشویید.
اکالیپتوس با داشتن خواص ضدویروسی و ضدالتهابی قوی دارد و میتواند به درمان زگیل و راشهای پوستی کمک کند که برای این منظور پنج قطره از روغن اکالیپتوس را یک وان آب گرم اضافه کرده و در آن بنشینید تا بیماریهای پوستی را درمان کند.
در اواخر قرن نوزدهم در بیمارستانهای انگلستان از روغن اکالیپتوس برای ضدعفونیکردن کاتترهای ادراری استفاده میشد. امروزه محققین درحال انجام تحقیقات تازهای برای استفاده از اکالیپتوس به عنوان مادهای ضدعفونیکننده هستند.
در فوریه سال ۲۰۱۶ پژوهشگران صربستانی شواهدی یافتند که نشان میدهد اکالیپتوس میتواند خاصیت ضدمیکروبی داشته باشد. آنها نتیجه گرفتند که استفاده از یک گونه از روغن ضروری اکالیپتوس همراه با برخی آنتیبیوتیکهای رایج میتواند به پیشرفت استراتژیهای درمانی جدید برای برخی از عفونتها منجر بشود. آنها امیدوارند که این یافتهها بتواند موجب کاهش مصرف آنتی بیوتیک ها بشود.
بر اساس مطالعهای که در مجلهٔ میکروبیولوژی بالینی و عفونت به چاپ رسید روغن اکالیپتوس میتواند بر روی برخی باکتریهای بیماریزای مجاری فوقانی تنفسی خاصیت ضدباکتریایی داشته باشد.
ازجملهٔ این باکتریها میتوان به هموفیلوس آنفولانزا و برخی سویههای استرپتوکوکوس اشاره کرد. هموفیلوس آنفولانزا مسئول گسترهٔ عظیمی از عفونتهاست.
یکی از خواص اکالیپتوس این است که روغن اکالیپتوس موجب بهبود گردش خون در بدن شده و به همین دلیل با ماساژ کف سر با روغن اکالیپتوس میتوان موجب تقویت فولیکولهای سر شده و رشد موها را تقویت میکند.
روغن اکالیپتوس همچنین میتواند موجب بهبود گردش خون در پوست صورت شده و با تقویت فولیکولهای ریش موجب تقویت رشد ریشها میشود.
گفتیم که روغن اکالیپتوس دارای خواص ضدمیکروبی قوی است و از همین رو میتواند موجب درمان شوره سر شود. روغن اکالیپتوس میتواند حشرات را دفع کنید و از همین طریق موجب درمان شپش میشود.
بخور اکالیپتوس برای ضد عفونی کردن مجاری تنفسی نفید و موثر است و برای درمان التهاب غشاء مخاطی و ضدعفونی کردن مجاری تنفسی از بخور برگ اکالیپتوس استفاده کرد.
یکی از خواص اکالیپتوس این است که این گیاه باز کنندهی مجاری بینی است و برای افرادی که مبتلا به سینوزیت هستند می تواند موثر و مفید باشد.
توجه کنید که اکالیپتوس، مادهی درمان کنندهی سینوزیت نیست و تنها می تواند سردردهای ناشی از سینوزیت را کاهش دهد. اکالیپتوس میتواند موجب کاهش میکروبها در سینوسها شود.
بخور اکالیپتوس دارای خواص ضد التهابی، ضد ویروسی، ضد باکتریایی و خلط آوری برای ریه است و با داشتن این خواص میتواند عفونت ریه را درمان کند. علاوه بر درمان عفونت، بخور اکالیمتوس میتواند موجب تسکین تنفس و گرفتگی عضلات دستگاه تنفسی شود.
اسانس اکالیپتوس دارای خواص ضد درد است که برای تسکین سر درد کمک کننده است. برای این منظور کافی است دو قطره اسانس اکالیپتوس را در کمی روغن گیاهی مخلوط کرد و سپس این ترکیب به دست آمده را روی شقیقه پیشانی برای چند دقیقه مالیده و ماساژ دهید. توجه کنید که این ترکیب را به چشمها تماس نداشته باشد.
خاصیت آرامشبخش اکالیپتوس میتواند فواید بسیاری داشته باشد. اما چای اکالیپتوس بهطور خاص برای کسانی که دچار استرس مزمن هستند، توصیه میشود.
هورمونهای
استرس بدن میتوانند تأثیرات مخربی بر سوختوساز و سلامت عمومی بدنتان داشته باشند. بنابراین مصرف یک فنجان چای اکالیپتوس میتواند در کاهش این هورمونهای خطرناک استرس و کاهش فشار روانی موثر باشد.
اگرچه سازوکار شیمیایی دقیق تأثیر اکالیپتوس بر بهبود دیابت مشخص نیست، اما براساس تحقیقات دمکردن برگهای اکالیپتوس میتواند راهی برای پیشگیری و درمان دیابت باشد.
اگر اکنون به این بیماری مبتلا هستید یا میخواهید با تغییراتی در سبک زندگیتان از بروز آن جلوگیری بکنید، نوشیدن ۱ تا ۲ فنجان چای اکالیپتوس در روز میتواند یک استراتژی مؤثر باشد.
البته توصیه میشود قبل از این کار با پزشک مشورت بکنید. زیرا بسته به نوع دیابتی که دارید یا در معرض آن قرار دارید، توانایی اکالیپتوس در کاهش قند خون میتواند خطرناک باشد.
برگهای اکالیپتوس حاوی اکالیپتول هستند که برای سلامت دندانها مفید است. برگهای اکالیپتوس سرشار از اتانول و ماکروکارپال C (نوعی پلی فنول) هستند که با کاهش باکتریهای عامل حفره و بیماریهای لثه به سلامت دهان و دندان کمک میکنند.
عصاره برگ اکالیپتوس میتواند در کاهش تجمع پلاک دندان، خونریزی لثه و التهاب لثه نقش موثری داشته باشد و از همین رو از عصارع اکالیپتوس در تهیه دهانشویهها استفاده میکنند.
معمولاً شورهی سر باعث نگرانی و نوعی استرس میشود. به خاطر اینکه برای هیچ کس خوشایند نیست این دانههای ریز سفید لابه لایه موهایش چشمک بزنند و حتی روی لباسهایش را هم بپوشاند. برای مقابله با این مشکل از روغن گیاهی اکالیپتوس استفاده کنید.بهترین روش این است که قبل از هر چیزی از شامپوی مناسب ضد شوره استفاده کنید. شامپویی که انتخاب میکنید باید مناسب جنس موهایتان باشد. 40 قطره روغن اکالیپتوس را در 100 گرم شامپوی معمولی بریزید و موهایتان را با دقت بشویید. در نهایت نیز با آب خنک موها را آب بکشید.
حواستان باشد استفاده از روغنها و عصاره های گیاهی برای بچه ها، خانمهای باردار و شیرده و همچنین افرادی که دچار آلرژی یا بیماری صرع هستند مورد منع مصرف دارد. شیشهی این روغنها را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
اکالیپتوس در بسیاری از محصولات درمان سرماخوردگی وجود دارد و میتواند به کاهش علائم ناشی از آن مانند سرفهکردن کمک بکند.
در درمانهای گیاهی غرغره با برگ تازهٔ اکالیپتوس برای بهبود گلودرد، سینوزیت و برونشیت رایج است.
همچنین استنشاق بخار روغن اکالیپتوس میتواند خاصیت ضداحتقان داشته باشد و استفاده از آن یک درمان خانگی معروف برای سرماخوردگی و برونشیت است.
از اکالیپتوس میتوان بهعنوان یک خلطآور طبیعی برای کاهش خلط گلو و گرفتگی استفاده کرد. بسیاری از داروهای سرفه محتوی روغن اکالیپتوس هستند.
بااینحال محققان با مطالعات بیشتر میخواهند نقش دقیق عصارهٔ برگ اکالیپتوس را در درمان عفونتهای دستگاه تنفسی مشخص بکنند.
روغن اکالیپتوس یک داروی ضد کرم است که به صورت رایجی برای از بین بردن انگل های روده استفاده می شود. شواهد پزشکی نشان داده اند که خوردن روغن اکالیپتوس می تواند بسیاری از بیماری های ناشی از باکتری ها، میکروب ها و انگل ها را که در قسمت های مختلف بدن رشد می کنند را از بین ببرد، به خصوص عفونت هایی که در روده ها وجود دارند.
یک شاعر فرانسوی میگوید اگر مراقب چرخهای دوچرخهتان باشید زنگ نمیزنند. مفاصل ما هم همین طور هستند. حتماً شما هم در اطرافیانتان خانمها و حتی آقایان زیادی را میبینید که از درد مفاصل شکایت میکنند.
بعد از گذشت زمان دردهایی در مفاصل ایجاد میشود که از ساییدگی و فرسودگی غضروفها ناشی میشوند. معروفترین این مشکلات هم آرتروز است.
برای مقابله با دردهای مفاصل میتوانید از روغن اکالیپتوس لیمویی استفاده کنید. به خاطر اینکه این گیاه خاصیت ضد التهابی و مُسکنی دارد.
دو قطره روغن اکالیپتوس لیمویی را در چند قطره روغن گیاهی مانند روغن بادام حل کنید هر روز دو تا سه مرتبه مفاصل دردناک را ماساژ دهید.
اکالیپتوس روشی مؤثر برای دفع حشرات و نابودی آنهاست. ایالات متحدهٔ آمریکا در سال ۱۹۴۸ رسماً روغن اکالیپتوس را بهعنوان مادهای حشرهکش و کنهکش به ثبت رساند. عدهای روغن اکالیپتوس لیمویی را برای دفع حشرات ازجمله پشه توصیه میکنند.
براساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ انجام گرفت محققانی از دهلینو هندوستان اعلام کردند که استفاده از روغن اکالیپتوس نیلی میتواند در برابر لارو و شفیرهٔ مگس خانگی مؤثر باشد.
آنها سپس این ماده را بهعنوان گزینهای مناسب برای استفاده در محصولات دوستدار محیطزیست برای کنترل مگس خانگی پیشنهاد دادند.
خواص ضد میکروب و ضد عفونی موجود در روغن اکالیپتوس در درمان دردها، سوختگی ها، زخم ها و بریدگی ها موثر است. این روغن می تواند در قالب یک پماد ساخته شده و بر روی علائم نیش ها مالیده شود.
در کنار تسکین درد نواحی آسیب دیده، این روغن همچنین از هرگونه ابتلا به عفونت جلوگیری می کند.
روغن اوکالیپتوس میتواند واکنشهای دستگاه ایمنی را تحریک بکند. پژوهشگران دریافتند که روغن اکالیپتوس میتواند واکنش بیگانهخواری دستگاه ایمنی را در برابر عوامل بیماریزا در موشها افزایش بدهد. بیگانهخواری (فاگوسیتوز) فرایندی است که در آن دستگاه ایمنی اجزای خارجی را نابود و مصرف میکند.
چای اکالیپتوس نیز برای تقویت سیستم ایمنی بسیار مفید است. بنابراین اگر بهدلیل استرس، بیماری یا خستگی دستگاه ایمنیتان ضعیف شده، چای اکالیپتوس میتواند دوباره آن را تقویت بکند.
سایر بیماریهایی که اکالیپتوس میتواند به درمانشان کمک بکند، عبارتاند از:
اکالیپتوس خواص فراوانی برای سیستم تنفسی دارد و اکالیپتوس برای درمان التهاب سینه، ریهها، بینی و گلو موثر و مفید است و می تواند برخی از باکتریها و قارچها را از بین ببرد. اکالیپتوس میتواند زکام ( التهاب مخاط بینی ) ویروسی را تسکین داده و باعث روان شدن ترشحات می شود.
برای تهیه دمنوش اکالیپتوس باید یک قاشق چایخوری از برگهای خرد شده گیاه اکالیپتوس را با ۱۵۰ سی سی آب جوش مخلوط کرده و اجازه دهید برای مدت زمان ۱۵ دقیقه بماند تا دم بکشد. بعد از این مدت زمان دمنوش تهیه شده از برگهای اکالیپتوس را صاف کنید و روزانه ۴-۲ فنجان از دمنوش اکالیپتوس را بعد از غذا میل کنید.
ابتدا یک کاسه را با آب گرم پر کنید. مراقب باشید نسوزید.
سپس 1 قطره روغن ضروری اکالیپتوس اضافه کنید. (بله - فقط یک قطره! اکالیپتوس عطر زیادی دارد و بیش از 1 قطره می تواند طاقت فرسا باشد.)
سپس چشمان خود را ببندید و روی کاسه خم شوید و بخار را برای چند دقیقه استنشاق کنید. می توانید یک حوله روی سر خود بیندازید تا بخور را به سمت صورت خود متمرکز کنید.
درخت اکالیپتوس مصارف فراوانی دارد. میتوان از روغن یا چای اکالیپتوس که فواید بسیاری دارند، استفاده کرد.
قطعا روغن اکالیپتوس، مفیدترین محصول درخت اکالیپتوس است. البته پوست و برگهای درخت اکالیپتوس نیز در بسیاری از فرهنگها از ارزش بالایی برخوردار است.
چای تهیهشده از برگهای اکالیپتوس بهخاطر خواص درمانیاش بسیار معروف است. برگهای اکالیپتوس منبع تغذیهای بسیاری از گونههای جانوری در استرالیا و نیوزیلند است. شاید معروفترین این جانوران کوالا باشد.
اکالیپتوس با سرعت بالای رشد خود منبع باارزشی برای تهیهٔ چوب و کاغذ محسوب میشود.
بر اساس اعلام انجمن ملی رایحهدرمانی ممکن است برخی روغنهای ضروری خطرناک باشند. اما آن دسته که بهطور تجاری از منابع معتبر وجود دارند، خطری ندارند. بسیار مهم است که از روغنهای ضروری خالص، معتبر و اصل استفاده بکنید.
استفاده از روغن اکالیپتوس بر روی پوست بهشرطی که رقیق شده باشد، ایرادی ندارد. بنابراین قبل از استفاده از آن باید آن را با یک روغن حامل مانند روغن زیتون ترکیب بکنید.
مقدار روغن اکالیپتوس باید ۱ تا ۵ درصد و میزان روغن حامل باید بین ۹۵ تا ۹۹ درصد باشد. برای تهیهٔ چنین ترکیبی باید ۱ تا ۵ قطره روغن اکالیپتوس را در یک اونس از روغن حامل بریزید.
اکالیپتوس میتواند باعث احساس سوزش و تحریک بشود. بنابراین نباید از آن در نزدیکی چشم استفاده بکنید.
بهتر است قبل از استفاده از اکالیپتوس یک آزمون آلرژی انجام بدهید. زیرا اکالیپتوس بسیار حساسیتزا (آلرژیک) است. انجام این آزمون میتواند با افزودن یک قطره روغن اکالیپتوس به روغن حامل و ریختن آن بر روی بازو انجام بشود.
اگر تا ۲۴ ساعت هیچ واکنش منفیای بروز نکرد، استفاده از اکالیپتوس برایتان بیخطر است. ممکن است بهمرور زمان فرد نسبت به یک محصول حساس شده و با مصرف آن دچار آلرژی بشود.
اگر در گذشته نسبت به اکالیپتوس حساسیت نداشتهاید، اما بهتازگی با مصرف آن علائم حساسیت در شما بروز میکند، مصرف آن را قطع بکنید.
مصرف خوراکی روغن اکالیپتوس خطرناک است و میتواند باعث مسمومیت فرد بشود. اکالیپتوس میتواند وضعیت برخی مبتلایان به آسم را بدتر بکند. اما در غیراینصورت اکالیپتوس میتواند به کاهش علائم آسم کمک بکند.
عوارض جانبی احتمالی مصرف اکالیپتوس عبارتاند از:
گیجی، احساس خفگی و کوچکشدن مردمک چشم از علائم مسمومیت با روغن اکالیپتوس هستند. همچنین باید بدانید که ممکن است اکالیپتوس با برخی داروها تداخل داشته باشد و بر روی کبد تأثیر بگذارد.
معمولا کودکان نسبت به روغنهای ضروری حساسترند. بنابراین آنها باید با احتیاط بیشتری این محصولات را مصرف بکنند. همچنین مصرف روغن اکالیپتوس باید در دوران بارداری متوقف بشود.
اکالیپتوس را بهتر است به میزان خیلی کم در رژیم غذایی استفاده نمود زیرا میتواند عوارض خطرناکی داشته باشد. یک رژیم غذایی اصولی، رژیمی است که به تنها به شما کالری مواد غذایی را نگوید، بلکه کمک کند از مواد غذایی سالم بیشتر و از مواد غذایی ناسالم کمتر استفاده کنید.