خداحافظی زودهنگام با ترمینال۵۰۰ میلیاردی سلام!

گروه اقتصادی – محمد سیاح: ازدحام زائران اربعین در فرودگاه امام خمینی در روزهای اخیر، یک پرسش جدی پیش روی افکار عمومی قرار داد: چرا با وجود این ازدحام، از ترمینال سلام فرودگام امام استفاده نمی شود؟ ترمینال سلام یکی از پروژه های بزرگی بود که برای توسعه فرودگاه امام خمینی ساختته شد و قرار بود بخشی از پروازهای داخلی که از فرودگاه مهرآباد انجام نمی شود از این ترمینال صورت بگیرد و بخشی از پروازهای خارجی را هم ساپورت کند! اما این اتفاق نیافتاد و با وجود هزینه های چند صد میلیاردی این ترمینال همچنان بلااستفاده مانده است.
پروژه ترمینال بین المللی سلام از سال ۱۳۸۹ آغاز شد ولی به دلیل عدم تامین مالی مدت زیادی متوقف بود و سرانجام در سال ۱۳۹۴ طی مذاکراتی بین بنیاد مستضعفان و وزارت راه و شهرسازی قرار شد پروژه به صورت BLT انجام شود. وزارت راه و شهرسازی در سال ۱۳۹۵ نیز تصمیم گرفت تغییراتی در پروژه ترمینال سلام ایجاد کند و ظرفیت این ترمینال را از ۴ میلیون نفر به ۵ میلیون نفر افزایش دهد و طی توافقات انجام شده سرانجام بنیاد مستضعفان در سال ۱۳۹۶ احداث ترمینال بین المللی سلام را آغاز کرد و با سرمایه گذاری حدود ۵۰۰ میلیارد تومانی و پس از 10 سال در 28 خرداد 98 بازگشایی شد.
با این حال این ترمینال همچنان بلااستفاده مانده و هیچ فعالیتی با وجود این همه هزینه در آن صورت نمی گیرد و همچنان که در ازدحام روزهای اخیر مسافران اربعین هم مشاهده شد هیچ مسافری از این ترمینال نتوانست استفاده کند.
جواد صالحی، مدیرکل دفتر ارتباطات، اطلاع‌رسانی و امور بین‌الملل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) در توجیه این موضوع به خبرگزاری میزان گفته است: «کمبود نیروهای بهداشت مرزی و اینکه شرکت‌های هندل کننده کف استاندارد‌های تعداد تجهیزات را دارند از جمله مواردی است که بازگشایی ترمینال سلام را امکان‌پذیر نمی‌کند. چرا که با توجه به موضوع کرونا تعداد نیرو‌های وزارت بهداشت بسیار محدود است و ما فقط توانسته ایم برای ترمینال یک فرودگاه امام خمینی (ره) نیرو از وزارت بهداشت مستقر کنیم. در اربعین‌ سال‌های اخیر قبل از اینکه ترمینال سلام افتتاح شود در ترمینال یک فرودگاه امام خمینی (ره) ۱۸۱ هزار مسافر اعزام و پذیرش می‌شدند. ما مشکلی برای باز کردن ترمینال سلام نداریم چراکه نیرو‌های ترمینال فعال هستند و این ترمینال هیچ موقع بسته نبوده است.»
او ادامه داد: «نیرو‌های کشیک در ترمینال سلام مستقر هستند، اما به واسطه شیوع کرونا و کاهش پرواز‌ها مجبور به انتقال کامل پرواز به ترمینال یک فرودگاه امام خمینی (ره) شدیم و از نظر راه اندازی مجدد ترمینال سلام مشکلی وجود ندارد. موردی که در حال حاضر وجود دارد این است که درصورت استفاده از ترمینال سلام شرکت‌های هندل کننده مجبور می‌شوند تجهیزات خود را دو قسمتی کنند و با توجه به این که این شرکت‌های هندل کننده کف استاندارد‌های تعداد تجهیزات را دارند اگر قرار باشد تجهیزات را دوقسمتی کنند نمی‌توانند خدمات مناسبی به مسافران ارائه دهند.»
مدیر کل دفتر ارتباطات، اطلاع رسانی و امور بین الملل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) گفت: «مورد دیگر جابه جایی هواپیما‌ها است به طور مثال برای پرواز‌های خارجی که دو سر مسافر هستند هیچ مشکلی وجود ندارد چراکه هواپیما بعد از مراجعه به ترمینال سلام آن را ترک می‌کند، اما برای پرواز‌های ایرانی که یک زنجیره پروازی دارند جابه جایی هواپیما از ترمینال سلام به ترمینال یک فرودگاه و بالعکس مشکل ایجاد می‌کند چراکه مسافت طولانی است.»
با توجه به این سخنان به نظر می رسد ترمینال سلام که با بیش از 500 میلیارد تومان سرمایه گذاری به بهره برداری رسیده، عملا امکاناتی برای استفاده از آن وجود ندارد و این باعث سرافکندگی صنعت هواپیمایی و فرودگاهی کشور است که حتی نمی تواند امکانات تجهیز یک ترمینال را که با هزینه های بسیار زیاد احداث شده، فراهم کنند.
از طرفی تمام بهانه هایی که درباره عدم راه اندازی ترمینال سلام بیان شده دارای تناقضاتی آشکار و البته غیرقابل قبول است. او از یک طرف می گوید که مشکلی برای راه اندازی ترمینال سلام نداریم و از طرف دیگر معتقد است چون شرکت های خدمات دهنده کف امکانات را دارند نمی توانند امکانات خود را در دو ترمینال تقسیم کنند. وقتی حداقل امکانات هم برای ارائه سرویس وجود ندارد و برای آن فکری نشده است پس چگونه می توان گفت مشکلی برای راه اندازی ترمینال سلام وجود ندارد؟ مگر ترمینال بدون امکانات جانبی قابلیت استفاده دارد؟! اصلا چرا چنین ترمینالی با این هزینه راه اندازی شده است وقتی از آن استفاده ای صورت نمی گیرد؟
از طرفی وقتی براساس گفته های صالحی جابجایی هواپیما بین این ترمینال با ترمینال های دیگر کار سخت و مشکل سازی است، به زبان ساده می توان اینطور برداشت کرد که اصلا هواپیمایی برای استقرار در این ترمینال وجود ندارد!
ترمینال سلام خرداد 98 به بهره برداری رسیده و چند ماه بعد هم سروکله کرونا پیدا شده و جالب که در این دو سال فرودگاه امام به جای هزینه برای استقرار سیستم های کنترل کرونا مانند سایر فرودگاه های جهان یا برنامه ریزی برای استفاده از نیروهای وزارت بهداشت برای کنترل بیماری، به تعطیلی ترمینال سلام رای داده است!
میلیاردها تومان سرمایه در این ترمینال هزینه شده اما تا به امروز که دو سال از افتتاح این ترمینال می گذرد هیچ استفاده مفیدی از مجهزترین ترمینال هواپیمایی کشور نشده است؛ گویا هدف، صرفا راه اندازی و افتتاح آن بوده است! به نظر می رسد مسئولان نه انگیزه ای برای تجهیز این ترمینال دارند و نه برنامه ای مدون برای بهره وری آن در آینده. شاید بهتر بود این 500 میلیارد تومان یا بیشتر برای افزایش تجهیزات فرودگاهی هزینه شود تا ترمینالی متروکه بماند!