در جریان حواشی پیش آمده در رابطه با قاچاق محموله چند صد هزار دلاری دارو از ایران به عراق، گزارش های رسمی نشان می دهد در سال جاری حدود ۱۶۵۴ تن دارو از کشورهای صادرکننده و از خاک ایران به سمت عراق ترانزیت شده ولی دارویی از کشورمان صادر نشده است.
به گزارش ایسنا، طی روزهای گذشته توقف محموله دارویی در یکی از استان های عراق و به ظن قاچاق از ایران حاشیه ساز شد و واکنش هایی را در پی داشت. به هر حال صادرات کالاهای اساسی از جمله دارو ممنوع است، آن هم در شرایط موجود که کشور نیازمند تامین دارو است.
این در حالی بود که در فاصله کوتاه، سازمان غذا و دارو چنین موضوعی را تکذیب و به دنبال آن گمرک ایران نیز اعلام کرد که قطعا هیچ گونه صادرات دارویی از طریق مرزهای رسمی انجام نشده است و هر آنچه بوده، ترانزیت دارو از کشورهای دیگر به عراق است.
اما جزئیات بیشتر در رابطه با داروهایی که از ایران به سمت عراق ارسال شده نشان می دهد که این داروها فقط به صورت ترانزیت از ایران وارد عراق شده است؛ به طوری که عراق از کشورهای صادرکننده خریداری کرده و بعد از انجام تشریفات از خاک ایران به این کشور ترانزیت شده است که البته هیچ کدام از این داروها ایرانی یا برای مصرف در ایران نبوده است.
آنطور که سید روح الله لطیفی - سخنگوی گمرک ایران - در این رابطه توضیح داد، از ابتدای سال جاری تا ۲۶ مهرماه ۱۶۵۴ تن دارو از پنج کشور ترکیه، هندوستان، اندونزی، چین و امارات متحده عربی توسط عراق خریداری شده که از مرزهای بازرگان و منطقه ویژه شهید رجایی وارد و سپس به مقصد عراق ترانزیت شده است.
داروهای ترانزیت شده نیز عمدتا شامل پتاسیم کلاولانات، انسلین، واکسن های دامپزشکی، پنی سیلین و مشتقات آن، آنتی بیوتیک ها، باندهای استریل و پانسمان، الکل، زینک اکساید، چسب لویکوپلاست بوده است.
همچنین حجم داروی ترانزیت متعلق به عراق نشان می دهد از ۱۶۵۴ تن کالای ترانزیت شده بیش از ۹۷۶تن از ترکیه و از مرز بازرگان، ۲۱۳تن از هندوستان و از طریق بندر شهید رجایی، نزدیک به ۲۰۰تن دارو نیز از اندونزی و ۱۶۰تن از چین و ۹۲تن از امارات متحده عربی پس از ورود به گمرک شهید رجایی و ترانزیت از کشورمان از طریق مرزهای غربی به کشور عراق منتقل شده است.
این در حالی است که بررسی داروهای خریداری شده تجار عراقی از پنج کشور ترکیه، هندوستان، اندونزی، چین و امارات متحده عربی، از این حکایت دارد که حدود ۶۴ درصد لیست داروهای خارجی عراق در ایران امکان تولید داشته است. با این وجود داروی ایرانی در بین این کالاهای ترانزیت شده وجود نداشته و همه داروی خارجی بوده اند.
ظن قاچاق و صادرات دارو از ایران در حالی مطرح شده که مسئولان گمرک ایران در واکنش هایی تاکید داشتند تجار عراقی از کشورهای دیگر برای مصرف در عراق خریداری کردند و صرفا این محموله ها از کشورمان طبق قوانین بین المللی ترانزیت شدند و تمام اسناد و کالاها در ورودی و خروجی در ایران کنترل شده و با انجام کامل تشریفات ترانزیتی و کنوانسیون های بین المللی ترانزیتی و رعایت استانداردها اجازه عبور از قلمرو کشورمان به مقصد عراق را دریافت کرده اند.