دسترسی بانکها به تعهدات ارزی واردکنندگان

بانک مرکزی دستورالعمل اجرایی سامانه رفع تعهدات ارزی واردکنندگان را ابلاغ کرد که بر اساس آن، دسترسی بانک عامل به اطلاعات تعهدات ارزی واردکنندگان در همه بانک‌های عامل بر اساس شماره کارت بازرگانی و با شناسه ملی آنها از طریق سامانه رفع تعهد ارزی برقرار می شود.
به گزارش ایرنا به نقل از بانک مرکزی، با توجه به اهمیت صیانت از منابع ارزی کشور و در اجرای بند یک مصوبه یک هزار و دویست و شصت و هفتمین جلسه شورای پول و اعتبار، ضمن تأکید بر رعایت مقررات ارزی، ضوابط تکمیلی چگونگی اقدام در موارد عدم ایفای تعهدات ارزی به این شرح ابلاغ شد.
طبق ماده ۲ این بخشنامه، دسترسی بانک عامل به اطلاعات تعهدات ارزی واردکنندگان در همه بانک‌های عامل بر اساس شماره کارت بازرگانی و با شناسه ملی آنها از طریق سامانه رفع تعهد ارزی برقرار می‌شود.

بر اساس این گزارش، بانک عامل مکلف است قبل از ارائه خدمات بانکی وضعیت تعهدات ایفا نشده وارد کننده را به عنوان یکی از شاخص‌های اعتبارسنجی در بررسی صلاحیت اعتباری وی مدنظر قرار داده و ضمن اخذ گزارش سامانه، در کنار سایر شاخص‌های مرتبط، در اعتبارسنجی وارد کننده، مستندات مربوطه را در پرونده اعتباری واردکننده نگهداری کند.
همچنین بانک عامل مکلف است در صورت فزونی درصد تعهدات ارزی ایفا نشده واردکننده (اعم از شخص حقیقی با حقوقی) از ۳۰ درصد، از ارائه خدمات بانکی اجتناب کند. بدیهی است در صورت پیگیری موضوع توسط واردکننده و ایفا تعهدات ارزی و کاهش آن به کمتر از حدنصاب مذکور، ارائه خدمات بانکی با رعایت مقررات مربوطه امکان‌پذیر بوده و در این موارد لازم است نسخه‌ای از گزارش سامانه، حاکی از کاهش درصد تعهدات ایفا نشده به کمتر از حدنصاب مذکور، در سوابق نگهداری شود. بانک مرکزی از تأیید گواهی‌های ثبت آماری وارد کننده دارای تعهدات ارزی ایفا شده بالاتر از حدنصاب مورد اشاره خودداری می‌کند.

تبصره: بانک عامل مکلف است نسبت به پیگیری رفع تعهد ارزی واردکنندگان، فارغ از حدنصاب اشاره شده، وفق مقررات جاری و نامه‌های عمومی مربوطه برای کلیه تعهدات ارزی ایفا نشده اقدام کند و لذا ایفای کامل تعهدات وارد کننده صرف نظر از درصد اعلام شده الزامی بوده و اعمال محدودیت مرتبط با حدنصاب مزبور صرفاً بابت ارائه خدمات بانکی جدید است.
طبق ماده ۵ این بخشنامه، تعهدات ارزی ایفا نشده بانک عامل به عنوان یکی از شاخص‌های ارزیابی عملکرد بانک مدنظر قرار گرفته و در صورت بالا بودن میزان تعهدات ارزی ایفا نشده در بانک، اقدامات لازم به این شرح انجام می‌شود:

۱. تذکر کتبی به بانک عامل
۲. در صورتی که پس از گذشت دو ماه از تاریخ تذکر کتبی، بانک عامل نسبت به کاهش تعهدات ایفا نشده خود اقدام نکند، بانک مرکزی از تائید گواهی‌های ثبت آماری بانک عامل بابت حواله‌های اداری اجتناب می‌کند.
۳. در صورتی که بانک عامل پس از گذشت چهار ماه از تاریخ تذکر کتبی نسبت به کاهش تعهدات ایفا نشده اقدام نکند، بانک مرکزی از تائید گواهی‌های ثبت آماری بانک عامل بابت سایر روش‌های پرداخت اعتبار اسنادی وصولی (برات اسنادی) نیز اجتناب خواهد کرد.
۴. در صورتی که بانک عامل پس از گذشت شش ماه از تاریخ تذکر کتبی نسبت به کاهش میزان تعهدات ایفا نشده اقدام نکند، مراتب جهت اقدام مقتضی به هیأت انتظامی بانک‌ها گزارش می‌شود.

طبق اعلام این بخشنامه، چنانچه علت یا علل عدم رفع تعهد ارزی واردکننده (تولید کننده، مجریان پروژه‌ها، طرح‌های عمرانی و …) قصور و کوتاهی وی در ایفای تعهد نبوده باشد، بانک عامل مجاز است پس از تائید و تصویب موضوع در هیأت مدیره خود نسبت به انعکاس موضوع به بانک مرکزی جهت طرح و اتخاذ تصمیم در کمیته اقدام کند و تصمیمات کمیته لازم الاجراست.