تشکیل کمیته محیط زیست میان ایران وترکیه

مدیر اکوسیستم‌های تالابی سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: قرار است کمیته محیط زیستی مشترکی میان ایران و ترکیه تشکیل شود که در آن مسائل محیط زیستی دو کشور از جمله دیوار مرزی ترکیه از جنب محیط زیستی مورد بررسی قرار گیرد.
به گزارش ايرنا، ترکیه سال 1396 ساخت دیواری را در مرز ایران و ترکیه؛ در محدوده آذربایجان غربی که دو کشور حدود 500 کیلومتر مرز مشترک دارند، آغاز کرد. هرچند این دیوار با هدف امنیتی و به منظور کنترل ترددها در این منطقه ایجاد شد اما این دیوار اکنون مسائل محیط زیستی متعددی برای دو طرف به وجود آورده و دوستداران محیط‌زیست ایران و ترکیه خواهان برطرف کردن این مشکلات هستند.
«فاطما وارانک» معاون وزیر محیط‌زیست و شهرسازی ترکیه که اخیرا به ایران سفر کرده بود در دیدار با عیسی کلانتری معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره این دیوار مرزی گفت‌وگو کردند.
مدیر اکوسیستم‌های تالابی سازمان حفاظت محیط‌زیست روز چهارشنبه دراین‌باره به خبرنگار علمی ایرنا گفت: در این دیدار پیشنهاد شد تا کمیته محیط زیستی مشترکی میان دو کشور تشکیل شود و در آن به موضوع دیوار مرزی پرداخته شود.
مسعود باقرزاده کریمی با اشاره به سابقه احداث دیوار مرزی ترکیه توضیح داد: ترکیه با توجه به سیاست‌های داخلی خود برای افزایش امنیت مرزهایش از سال 1396 اقدام به احداث این دیوار کرد.
وی افزود: البته این دیوار کامل در مرز ایران و ترکیه نیست بلکه حدود 200 متر داخل خاک ترکیه است یعنی هدف از آن تعیین مرز نیست، بلکه برای کنترل ترددها احداث شده و بیشتر جنبه امنیتی دارد.
باقر زاده کریمی ادامه داد: در این قسمت که بیشتر آذربایجان غربی را در برمی‌گیرد ایران با ترکیه دارای حدود 500 کیلومتر مرز مشترک آبی و خاکی است و رودخانه و تالاب‌های بزرگ و کوچکی در آن وجود دارد که این دیوار می‌تواند اکوسیستم‌های منطقه را از نظر اکولوژیکی و محیط زیستی تحت تأثیر قرار دهد.
وی اظهار داشت: تاکنون یک‌سوم از دیوار را در مرز مشترک ساخته‌اند اما قرار است در تمام طول مرز این دیوار ایجاد شود و ما در نشست کمیسیون مرزی مشترک دو کشور ایران و ترکیه در آنکارا که دارای قدمت بیش از 100 سال است، موضوع دیوار مرزی را مطرح کردیم تا مسائل محیط زیستی آن را در نظر بگیرند.
باقر زاده به دیدار فاطما وارانک معاون وزیر محیط‌زیست و شهرسازی ترکیه با عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست و برگزاری جلسه‌ای با حضور حمید ظهرابی معاون محیط‌زیست طبیعی محیط‌زیست اشاره کرد و گفت: در این نشست گزارشی از مسائل محیط زیستی دیوار مرزی ارائه کردیم که مورد استقبال طرف ترکیه‌ای قرار گرفت، آن‌ها با این قول که به دغدغه‌های طرف ایرانی توجه خواهند داشت، اعلام کردند که دیوار به صورت بلوک بلوک ساخته شده است ازاین‌رو قابلیت جابجایی دارد و اگر در آینده دیگر موضوع امنیت مطرح نباشد قابل جابجا شدن است.
وی درباره مشکلات محیط زیستی دیوار مرزی گفت: این دیوار در برخی نقاط تالاب‌ها را قطع می‌کند بنابراین نباید در آنجاها ساخته شود یا باید طراحی دیگری برای آن در نظر گرفته شود تا تالابی را از بین نبرد یا قطع نکند، همچنین باید فکری هم برای رودخانه‌ها بکنند، آبگذرهایی که برای دیوار طراحی کرده‌اند نیز بسیار کوچک است و اگر سیل بیاید جریان آب نمی‌تواند از آن عبور کند این مسئله برای ترکیه هم مشکل‌ساز خواهد بود زیرا موجب آب‌گرفتگی می‌شود.
باقر زاده کریمی افزود: این دیوار مرزی می‌تواند چرخه هیدرولوژیکی منطقه را تحت تأثیر قرار دهد و سیلاب‌ها را به تالاب‌ها نرساند، از طرف دیگر این دیوار باعث قطعه‌قطعه شدن زیستگاه‌ها می‌شود که بر مهاجرت فصلی حیات‌وحش اثرگذار است.
وی با اشاره به اینکه در این بخش چهار منطقه حساس اکولوژیکی وجود دارد، گفت: تالاب «بورآلان» و رودخانه «قره‌سو» مشترک میان ایران و ترکیه، تالاب «یاریم قیه» و رودخانه «ساری سو» مشترک میان دو کشور، تالاب «آغ گول» واقع در محدوده سرزمینی ایران و پارک ملی «آغری داغ» (کوه آرارات) در پهنه سرزمینی ترکیه قرار دارد.
باقر زاده کریمی با تاکید بر اینکه زیستگاه‌های ایران و ترکیه پشتیبان هم هستند، گفت: کوه آرارات در سمت ترکیه محل مهاجرت حیات‌وحش است، به‌عبارت‌دیگر تابستان‌گذرانی در مناطق ترکیه و زمستان‌گذرانی در مناطق ایران انجام خواهد شد این‌چنین مهاجرتی بین دو طرف مرز وجود دارد که باید در ادامه روند ساخت این دیوار مرزی مورد توجه قرار گیرد.
مدیر اکوسیستم‌های تالابی سازمان حفاظت محیط‌زیست افزود: هیات ترکیه‌ای تمام این نظرات و پیشنهادات را قبول کردند و گفتند که همه را در آن کمیته مشترک با دقت بررسی می‌کنند، البته شاید هم بازدید مشترکی انجام شود تا مسائل کاملاً به‌صورت فنی دنبال شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در زمان شروع ساخت به این مسائل فکر نشده است، گفت: از آنجا که ساخت این دیوار با هدف امنیت طراحی شده بود، به سرعت اجرا شد؛ حتی محیط‌زیستی‌های ترکیه هم می‌گویند آنها هم غافلگیر شدند اما اکنون درصدد رفع مشکلات محیط زیستی دیوار هستند زیرا بخش‌های ساخته نشده زیادی باقی مانده است و بخش‌های ساخته‌شده نیز قابلیت تغییر دارد.