سفر چطور ارزان می‌شود؟

«سفر ارزان»، طرحی است که به تازگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درباره آن کلیاتی را اعلام کرده اما هنوز سازوکار اجرایی آن را مشخص و عمومی نکرده است. با این‌حال انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران که یک طرف قضیه این طرح است، اعلام کرد: شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌ها باید پای کار باشند تا بتوان این طرح را به نتیجه رساند.
به گزارش ایسنا، حرمت‌الله رفیعی ـ رییس هیات‌مدیره این انجمن ـ درباره جزئیات طرحی که ولی تیموری ـ معاون گردشگری ـ هفته گذشته خیلی کلی درباره آن اطلاع‌رسانی کرد، به ایسنا توضیح داد: متولیان سفر جلساتی در این‌باره داشته‌اند. ما معتقدیم با وجود شرایط بحرانی که بسیاری از آژانس‌های مسافرتی را دچار چالش کرده است، می‌توانیم این طرح (سفر ارزان) را پیش ببریم. اگرچه در این مرحله با عبارت «سفر ارزان» مخالفیم چون آن را دور از شأن مردم می‌دانیم، ما دوران چادرنشینی و کپرنشینی را پشت سر گذاشته‌ایم و جالب نیست برای سفری که قرار است به آسانی در دسترس مردم قرار گیرد، از واژه ارزان استفاده کنیم که معمولا برداشت مثبتی از محتوای آن نمی‌شود.
وی ادامه داد: با توجه به نرخ ارز و افزایش بهای بلیت هواپیما، یقینا بسیاری از مسافران خارج‌رو به گردشگری داخلی روی می‌آورند. برای همین لازم است تسهیلات و تشویق‌هایی در نظر گرفته شود. در این طرح هدف علاوه‌بر در دسترس قرار دادن خدمات سفر با هزینه منطقی‌تر، توزیع مسافرت‌ها در مناطقی غیر از شمال ایران است که مردم هر هفته برای چند ساعت استراحت در آن نقطه باید حدود ۲۴ ساعت، رفت و برگشت در ترافیک آن معطل بمانند. منطقه‌ای که سواحل آن با مونوپل و تصرفات گسترده روبه‌رو است و ساحل آزاد و پاک در آن به ندرت پیدا می‌شود. البته این فجایع را فقط در شمال ایران نمی‌توان تجربه کرد، چون سفر به جنوب هم مصائب خاص خود را دارد؛ از ناامنی جاده‌ها گرفته تا گرانی هتل و هواپیما. 
این فعال گردشگری گفت: ما برای آسان شدن سفر، از هتل‌ها نمی‌خواهیم ارزان‌فروشی کنند، بلکه از دولت می‌خواهیم برای در دسترس قرار گرفتن خدمات در این بخش، معافیت‌های مالیاتی را مثل بسیاری از کشورها برای هتل‌ها به اجراء بگذارد. چرا باید بخش حمل‌ونقل هوایی از پرداخت مالیات معاف باشد اما هتل نه!؟
او به گرانی بلیت هواپیما که همزمان با اجرای سیاست‌های جدید ارزی در کشور اتفاق افتاد، اشاره کرد و افزود: شرکت‌های هواپیمایی زمانی وام‌هایی گرفتند تا هواپیما بخرند اما به خاطر تحریم ناچار شدند هواپیماهای فرسوده را وارد کنند. حالا هم برای تعمیرات و تهیه قطعات آن‌ها باز هم دست به دامن مردم شده‌اند و مالیات و هزینه‌های این بخش را به نحوی از طریق مردم با مالیات‌ها و نرخ‌هایی که برای بلیت تعیین کرده‌اند، تامین می‌کنند. اگر قرار است بخش‌هایی در کشور از تسهیلات و معافیت مالیاتی بهره‌مند شوند، به خاطر مردم هتل‌ها هم باید مشمول چنین مشوق‌هایی شوند تا قیمت‌ها را مناسب کنند.
رفیعی گفت: وقتی هواپیما و هتل قیمت مناسب بدهند و بخشی از ظرفیت خالی را در اختیار آژانس‌ها قرار دهند قطعا می‌توان سفر را در دسترس شمار بیشتری از مردم کشور قرار داد تا با هزینه‌ی به‌صرفه‌تری آن را انجام دهند.
وی همچنین نقش استانداران را در اجرای طرح «سفر ارزان» اثرگذار دانست و افزود: ما در کشور جاذبه کم نداریم، استاندارانی که تمایل دارند گردشگر به استان‌شان سفر کند باید امکانات در اختیار خود را آزاد و طوری قیمت‌گذاری کنند که آژانس بتواند به آن استان مسافر بفرستد. چند وقت دیگر نوروز است، موج خروشانی از سفرهای داخلی راه می‌افتد. اما آیا قرار است اتفاقی که هر سال تجربه می‌کنیم تکرار شود؟! یعنی فقط چند استان از وجود مسافر نوروزی بهره‌مند شوند؟ چه وقتی بهتر از حالا که بخش‌های خدماتی سفر تمایل دارند برای به سرانجام رساندن چنین طرحی همکاری کنند؟ طبیعتا ما به عنوان یکی از متولیان سفر دنبال هموار کردن این مسیر هستیم تا نه تنها کسب و کارِ از رونق افتاده‌ی بخش‌هایی از گردشگری همچون آژانس‌ها، دوباره بهبود پیدا کند که مردم به خاطر گرانی، از سفر کردن محروم نشوند.
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی، لزوم اجرای طرحی که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از آن با عنوان «سفر ارزان» یاد کرده را، پای کار آمدن شرکت‌های هواپیمایی، هتل‌ها و استانداری‌ها دانست و با خوش‌بینی نسبت به اجرای آن، اظهار کرد: وقتی گردشگری داخلی رونق بگیرد، خدمات و تاسیسات هم توسعه پیدا می‌کند و فرهنگ پذیرش مسافر در هر نقطه از کشور جا می‌افتد، و آن‌وقت روی گردشگری خارجی که سخت‌تر جذب می‌شود، می‌توان بهتر سرمایه‌گذاری کرد و همین روال را برای آن‌ها نیز به اجراء گذاشت.
او درباره تسهیلاتی که قرار است بانک‌ها در جریان این طرح به مسافران بدهند نیز، توضیح داد: وقتی ظرفیت خالی شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌ها با قیمت مناسب در اختیار آژانس‌ها قرار گرفت، نوبت تسهیلات بانکی می‌رسد. در واقع بانک‌ها باید چنین تسهیلاتی را فراهم کنند. منظور ما ایجاد رانت نیست که پولی به بخشی برسد و طرحی هم اجراء نشود. هدف این است که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و ذی‌نفوذان، با بانک‌ها به‌ویژه قرض‌الحسنه‌ها رایزنی کنند تا تسهیلات با سود ۵ تا ۶ درصد در اختیار آژانس‌ها قرار گیرد تا آن‌ها نیز خدمات این بسته سفر را تامین کنند و مسافر هم در نهایت این تهسیلات را در پنج یا شش ماه به‌صورت اقساط برگرداند. برآورد ما بر این است که هر مسافر برای ایرانگردی بین یک تا دو میلیون تومان هزینه دارد. بانک می‌تواند این اعتبار را در اختیار بخش‌های خدماتی قرار دهد تا به این شکل بازپرداخت آن تضمن شود. شاید به نظر سخت باشد اما فرمول چندان پیچیده‌ای ندارد و کشورهای زیادی به این شکل برای سفر تسهیلات می‌دهند.
رفیعی در پاسخ به این سئوال که آیا درباره سازوکار پرداخت تسهیلات این سفرها، پیشنهاد مطرح‌شده مورد تفاهم یا توافق بخش دولتی هم بوده است؟ گفت: بخش خصوصی در اجرای این طرح با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاملا هماهنگ است. در دورن بخش نیز رایزنی‌هایی صورت می‌گیرد، چون بسیاری از آژانس‌های مسافرتی شرایط اقتصادی خوبی ندارند و حتما تمایل دارند که این پروژه اجراء شود، تلاش هم می‌کنیم از این مسیر سخت با موفقیت گذر کنیم. ما باور داریم از گردشگری داخلی می‌توانیم به گردشگران خارجی برسیم.