دانشمندان اسپانیایی با استفاده از ترکیب موجود در گوجهفرنگی، نوعی اسپری ارائه دادهاند که میتواند به حفظ محصولات کشاورزی کمک کند.
به گزارش ايسنا، گوجهفرنگی گیاه بادوامی است و شاید بخشی از دوام آن، ناشی از ترکیبی موسوم به "هگزیل بوتیرات"(HB) باشد که از خود ساطع میکند. اکنون دانشمندان اسپانیایی دریافتهاند که اسپری تولید شده از این ترکیب میتواند به محصولات کشاورزی گوناگون کمک کند تا در برابر خشکسالی و عفونتهای ناشی از باکتری دوام بیاورند.
در یک فرآیند طبیعی موسوم به "ترادمش"(Transpiration)، آب درون گیاه تبخیر میشود و از منافذ کوچکی موسوم به "روزنه هوایی" بیرون میآید. این روزنهها، سوراخهایی هستند که در روپوست برگ یا دیگر اندامهای گیاهی وجود دارند و برای جابهجایی گازها مورد استفاده قرار میگیرند. در همین زمان، دیاکسید کربن هوای اطراف از راه روزنه هوایی، به داخل گیاه جذب میشود. فرآیند ترادمش از نظر ماهیت، شبیه تبخیر است و در واقع یکی از تولیدات جانبی عمل فتوسنتز به شمار میرود.
این تبادل، برای تنظیم فرآیند فتوسنتز ضروری است. پژوهش جدیدی نشان میدهد که با افزایش دیاکسید کربن در این زمان، شاید دیگر نیازی نباشد که روزنه هوایی گیاهان برای مدت طولانی باز بماند تا دیاکسید کربن مورد نیاز آنها تامین شود. در اینجا نیاز به استفاده از ترکیب هگزیل بوتیرات احساس میشود. شکل طبیعی این ترکیب میتواند روزنه هوایی گوجهفرنگی را ببندد و جلوی خروج آب از گیاه را بگیرد تا باکتریها وارد منافذ گیاه نشوند.
دانشمندان موسسه "زیست شناسی مولکولی و سلولی گیاه"(PMCB) در اسپانیا، شکل جدیدی از هگزیل بوتیرات را ارائه دادهاند که روی محصولاتی مانند گوجهفرنگی، ذرت، یونجه، مرکبات و تنباکو اسپری میشود. این کار میتواند گیاهان را از کمآبی نجات دهد و آنها را در برابر عفونتهای ناشی از باکتری "لکه زاویهای برگکدوئیان"(Pseudomonas syringae) مقاوم سازد.
تولید این ترکیب غیرسمی و موثر، ساده و کمهزینه است و تنها میزان کمی از آن میتواند کارآیی لازم را داشته باشد. اگر این ترکیب، بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد، تکمیل رشد گیاه متوقف میشود و اگر روزنه هوایی گیاهان برای مدت طولانی بسته بماند، گیاه تقریبا به خواب فرو میرود و این به سود کشاورزان خواهد بود زیرا میتوانند رسیدن محصولات را به تعویق بیاندازند تا آنها را هنگام نیاز به بازار ارائه دهند.
"پیوریفیکیشن لیزون"(Purificación Lisón)، از پژوهشگران این گروه گفت: کاربرد این ترکیب در زمینهای کشاورزی، به صنعت امکان میدهد تا راهبردی طبیعی برای بهبود محصولات داشته باشد. این راهبردها، محصولات کشاورزی را به سادگی و با روشهای ساده و کارآمد از فشارهای زیستی و فیزیکی حفظ خواهند کرد.
مقاله این پژوهش، در مجله "Frontiers in Plant Science" به چاپ رسید.