بعد از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ دمشق دچار انزوای دیپلماتیک از جانب تعدادی از کشورهای خارجی شد. بسیاری از آنها سفارتخانههایشان را بستند یا سفرایشان را از این کشور خارج کردند و عدهای نیز انگیزه خود را محکوم کردن دولت سوریه و بشار اسد رئیس جمهوری آن دانستند اما اکنون کشورهای سابقا متخاصم با سوریه در جهان عرب در حال بازیابی روابطشان با این کشور هستند.
به گزارش ایسنا، روزنامه واشنگتن پست در گزارشی درباره نزدیک شدن کشورهای دیگر به سوریه بعد از فروکش کردن جنگ در این کشور مینویسد: جان بیرد وزیر امور خارجه سابق کانادا در سال ۲۰۱۲ بعد از آنکه سفارت کشورش در دمشق را بست، گفت: این اتفاق نظر بینالمللی وجود دارد که این حکومت تمامی مشروعیت خود را از دست داده و تنها مسیر عملی برای بشار اسد اکنون این است که کنار برود.
با این حال بعد از هفت سال جنگ در سوریه بشار اسد هنوز روی کار است. دولت سوریه با حمایت حیاتی همپیمانان روس و ایرانیاش توانست کنترل بخش وسیعی از این کشور را باز پس گرفته و شورشیان مخالفش را تا شکست کامل نزدیک کند. اکنون به نظر میرسد که سفارتخانههای تعطیل شده با کمتر شدن انزوای دیپلماتیک بشار اسد در روند بازگشایی قرار گرفتهاند.
روز پنجشنبه پرچم امارات متحد عربی بر فراز ساختمانی در مرکز دمشق بالا رفت و عبدالحکیم نعیمی کاردار این کشور رسما هیئت دیپلماتیک امارات در دمشق را بازگشایی کرد.
وزارت امور خارجه امارات در بیانیهای گفت: این اقدام نشان دهنده تمایل دولت امارات برای بازیابی روابط بین دو کشور برادر به سمت مسیر عادی آن است.
یک روز بعد از آن وزارت امور خارجه بحرین نیز اعلام کرد: فعالیتها در سفارتخانه این کشور در سوریه که از سال ۲۰۱۱ بدون سفیر مانده بود ادامه مییابد.
این اقدامات قابل توجه هستند. به ویژه آنکه امارات متحده عربی یک حامی فعال گروههای مخالف سوری و همپیمان مهم عربستان بوده که آن هم از منتقدان سرسخت دولت بشار اسد در خاورمیانه محسوب میشود. هم امارات و هم بحرین از اعضای اتحادیه عرب هستند. یک سازمان منطقهای که در سال ۲۰۱۱ عضویت سوریه در داخل خود را به حال تعلیق درآورد. اکنون بسیاری معتقدند که دیر یا زود این تصمیم برگردانده شده و عضویت سوریه در این بلوک از سر گرفته خواهد شد.
به غیر از فعالیتهای رسمی در سفارتخانهها در دمشق سیگنالهای دیگری نیز وجود داشته مبنی بر اینکه سوریه دوباره دارد در جامعه منطقهای پذیرفته میشود. اوایل سال جاری میلادی مرز این کشور با اردن بیسر و صدا بازگشایی شد و عمر البشیر رئیس جمهوری سودان تبدیل به اولین رهبر عرب شد که بعد از هشت سال به سوریه سفر کرد و این سفر را در ماه دسامبر انجام داد. ماه اکتبر هم خالد بن احمد آل خلیفه وزیر خارجه بحرین اقدام به در آغوش گرفتن ولید المعلم وزیر خارجه سوریه در نشست سازمان ملل کرد که شگفتی ناظران را برانگیخت.
این اقدامات از سوی کشورهای عربی ظاهرا حاکی از تصدیق پیروزی احتمالی حکومت سوریه بر نیروهایی است که در سال ۲۰۱۱ علیه بشار اسد شورش کردند. دولت بشار اسد هم اکنون تمامی شهرهای مهم را در سوریه و تقریبا دو سوم کل خاک این کشور را در کنترل خود دارد.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا چند روز پیش اعلام کرد که نظامیان آمریکایی به زودی سوریه را ترک خواهند کرد و این عملا باعث نفوذ بیشتر دیگر قدرتهای منطقهای نظیر ایران، ترکیه و روسیه در سوریه میشود.
وزارت امور خارجه امارات متحده عربی در بیانیه درباره بازگشایی سفارتخانهاش در سوریه گفت: این اقدام جلوی خطرات مداخله منطقهای در امور سوریه را میگیرد. در بیانیه بحرین نیز لحن مشابهی اتخاذ شده و بر «اهمیت بهبود و فعال کردن نقش اعراب به منظور حفظ استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و دفع خطرات مداخله منطقهای در پیشرفتها و امور داخلی آن» تاکید شد.
هنوز مشخص نیست که آیا کشورهای غربی هم از آنها تبعیت خواهند کرد یاخیر؟ تنها کشور اتحادیه اروپا که هنوز در سوریه سفارتش فعال است جمهوری چک است. سفارت جمهوری چک در سوریه به عنوان حافظ منافع آمریکا در سوریه نقش ایفا کرده است؛ آمریکایی که در سال ۲۰۱۲ سفارتخانه خود در سوریه را تعطیل کرد.