جنجال‌ها بر سر مصوبه دلار ۴۲۰۰ تومانی و دولت‌مردانی که موافق یا مخالف آن بودند، بالا گرفته است. پس از آن‌که حسام‌الدین آشنا در مصاحبه‌ای مدعی شد که حسن روحانی تنها مخالف سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی در دولت بوده است، مسعود نیلی خواستار انتشار فایل صوتی جلسه‌ای شد که در آن در مورد سیاست تک‌نرخی دلار ۴۲۰۰ تومانی تصمیم‌گیری شده بود. دو نفر از کسانی که پیش از این از دولت کناره‌گیری کرده‌اند، یعنی مسعود نیلی و ولی‌الله سیف، تاکنون روایت حسام‌الدین آشنا و همچنین حسن روحانی از دلار ۴۲۰۰ تومانی را به چالش کشیده‌اند. دور جدید اظهارنظرها در مورد دلار ۴۲۰۰ تومانی با صحبت‌های رئیس‌جمهور در سمنان آغاز شد. تاکنون چه روایت‌هایی در مورد دلار تک‌نرخی ۴۲۰۰ تومانی مطرح شده و تصمیم‌گیران چه کسانی بوده‌اند؟
جنجال‌ها بر سر مصوبه دلار ۴۲۰۰ تومانی و دولت‌مردانی که موافق یا مخالف آن بودند، بالا گرفته است. پس از آن‌که حسام‌الدین آشنا در مصاحبه‌ای مدعی شد که حسن روحانی تنها مخالف سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی در دولت بوده است، مسعود نیلی خواستار انتشار فایل صوتی جلسه‌ای شد که در آن در مورد سیاست تک‌نرخی دلار ۴۲۰۰ تومانی تصمیم‌گیری شده بود. دو نفر از کسانی که پیش از این از دولت کناره‌گیری کرده‌اند، یعنی مسعود نیلی و ولی‌الله سیف، تاکنون روایت حسام‌الدین آشنا و همچنین حسن روحانی از دلار ۴۲۰۰ تومانی را به چالش کشیده‌اند. دور جدید اظهارنظرها در مورد دلار ۴۲۰۰ تومانی با صحبت‌های رئیس‌جمهور در سمنان آغاز شد. تاکنون چه روایت‌هایی در مورد دلار تک‌نرخی ۴۲۰۰ تومانی مطرح شده و تصمیم‌گیران چه کسانی بوده‌اند؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، آمار دقیق و رسمی‌ای در مورد اینکه در قالب سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی چه میزان ارز تخصیص داده شده، اعلام نشده است. ۱۸ میلیارد دلار و ۱۵ میلیارد دلار دو عدد متفاوتی است که در مورد ارزبگیران دولتی عنوان شده و مشخص نیست که کدام‌یک قریب به واقعیت باشد. چیزی که این موضوع را بسیار مهم کرده است، تخلفات صورت‌گرفته در مصرف ارز تخصیص‌داده شده است. عده زیادی از واردکنندگان، در مقطعی که دلار تک نرخی ۴۲۰۰ تومانی ارائه می‌شد، اقدام به دریافت ارز کردند و کالاهای وارداتی را با نرخ‌هایی بسیار گران وارد بازار کردند یا اصلاً اقدام به واردات کالا نکردند.
در واقع، رانت عظیمی در نتیجه اجرای نادرست سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی ایجاد شد. ایجاد این رانت باعث شده تا هنوز هم این موضوع که چه کسانی این سیاست را تجویز کردند، موضوع بسیار مهمی باشد. بحث‌ها در روزهای اخیر بعد از آن بالا گرفت که حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهور، در مصاحبه با مجله اندیشه پویا گفت که روحانی تنها مخالف مصوبه دلار ۴۲۰۰ تومانی بوده است و همه اعضای تیم اقتصادی دولت، از جمله مسعود نیلی و محمد نهاوندیان، با آن موافق بوده‌اند.
روایت آشنا از جلسه دلار ۴۲۰۰ تومانی
حسام‌الدین آشنا در مورد نحوه تصمیم‌گیری در مورد سیاست دلار تک‌نرخی در جلسه شامگاه روز دوشنبه ۲۰ فروردین ماه سال جاری گفته است: «رئیس جمهور اعلام کرد که می‌خواهیم در یک جلسه، در مورد وضعیت نرخ ارز که بالا می رود بحث کنیم. قبل از آن جلسه آقای جهانگیری جلسات متعددی برگزار کرده بودند... آقای جهانگیری در آن جلسه گزارشی از جلسات قبلی خودشان با تیم اقتصادی دولت و بیرون دولت ارائه کردند که خلاصه‌اش این سه نکته بود: یک، ما دیگر امکان این را که دلار را روی ۳۵۰۰ تومان نگهداریم، نداریم. دو، چاره‌ای نیست جز این که به سمت تک‌نرخی کردن ارز برویم. سه، غیر از این نرخ، هر دلاری را که هست باید قاچاق تلقی کنیم. آقای روحانی در آن جلسه، به تک تک اعضای آن جلسه نگاه کرد و پرسید: این جمع‌بندی همه شماست؟ گفتند: بله. ایشان در آن جلسه گفتند من با این جمع‌بندی صد درصد مخالف هستم، اما اگر همه شما موافق هستید و این را تنها راه نجات کشور می‌دانید، من به مثابه «اکل میته» با این پیشنهاد موافقت می‌کنم».
آشنا با ذکر جزئیات بیشتر گفته است: «آقای نیلی هم در آن جلسه بود، آقای نهاوندیان هم بود. ایشان در تصمیم ۴۲۰۰ تومانی بودند. اصلا آن جماعت از جلسه خودشان آمدند و در این جلسه نشستند... این پیشنهاد سه‌گانه بدون هیچ مخالفی تصویب شد. فقط یک مخالف داشت و آن رئیس جمهور بود. دلیل رئیس جمهور برای مخالفت هم این بود که ما هر وقت گفتیم تک نرخی، بازار ثانویه‌ای درست شد که قیمت را آن بازار تعیین می‌کرد و این دفعه اول نیست که این کار را می‌کنیم، بنابراین این طرح شکست می‌خورد... تقریبا بالای پانزده نفر [در جلسه] بودند».
برآشفتگی نیلی و درخواست انتشار فایل صوتی جلسه
مسعود نیلی خیلی زود به مصاحبه آشنا، واکنش نشان داد و گفت «اکثر مطالبی که تاکنون از آن جلسه نقل شده نادرست بوده است». وی خواستار انتشار فایل صوتی جلسه‌ای شد که در آن تصمیم گرفته شد دلار با نرخ ۴۲۰۰ تومان عرضه شده و مابقی نرخ‌ها قاچاق اعلام شود. نیلی امروز (۲۱ آذر) عنوان کرد: «چقدر خوب بود اگر فایل صوتی این جلسه با توجه به اهمیت اظهارنظرها و اینکه بعید است نکته محرمانه‌ای داشته باشد انتشار عمومی پیدا می‌کرد».
نیلی که رئیس ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور اقتصادی و در یک کلام معمار سیاست‌های اقتصادی دولت در پنج سال گذشته بود، در آبان ماه سال جاری استعفاء داد و از دولت کناره‌گیری کرد. وی پیش از این گفته بود که «از تاریخ ۵ اردیبهشت سال جاری در هیچ یک از جلسات هیات دولت و ستاد اقتصادی دولت و دیگر جلسات مهم تصمیم‌گیری شرکت نکرده است». اظهارات امروز نیلی که خواستار انتشار فایل صوتی جلسه ۲۰ فروردین شده، به‌صورت تلویحی نشان می‌دهد که او در ان جلسه حاضر بوده است.
روایت روحانی از تصمیم‌گیری در مورد دلار ۴۲۰۰ تومانی
رئیس‌جمهور در سفر به استان سمنان، روایت دیگری از مصوبه دلار ۴۲۰۰ تومانی ارائه داد. حسن روحانی در این مورد گفت: «ما در شرایطی که در آغاز سال با توطئه آمریکا مواجه بودیم، فروردین‌ماه در جلسه مهم اقتصادی که تمامی اقتصاددانان دولت و بسیاری از مشاوران و معاونان وزیران اقتصادی حضور داشتند، تصمیمی را به اتفاق آرا اتخاذ کردیم که بر مبنای آن همه اقتصاددانان و مشاوران اقتصادی معتقد بودند ارز باید در کشور تک نرخی شود و اعلام کردند که باید قیمت ارز را ۴۲۰۰ تومان اعلام کنیم. در آن جلسه همه به اتفاق گفتند که اگر قیمت ارز را ۴۲۰۰ تومان اعلام کنیم، تمام نیازمندی کشور از لحاظ واردات و سرمایه‌گذاری به طور کامل تامین خواهد شد... اگر یک نظر مخالف بود، [ارز ۴۲۰۰ تومانی را] نمی‌پذیرفتم.»
روحانی در ادامه می‌گوید: «درباره این تصمیم تردید داشتم، آن هم به خاطر این بود که آیا در عمل این طرح موفق می‌شود یا برخی از آن سوء استفاده خواهند کرد... پس از اتخاذ این تصمیم به همه مسئولان و اقتصاددانان گفتم که تصمیم امشب ما «اکل میته» است، چرا که شرایط این الزام را به وجود آورده که تصمیم به تک نرخی کردن ارز بگیریم».
روایت روحانی از تصمیم‌گیری در مورد دلار ۴۲۰۰ تومانی به روایت آشنا نزدیک است و تنها تفاوت آن این است که در روایت روحانی، جزئیات کمتری نسبت به روایت آشنا، مطرح شده است.
روایت سیف از دلار ۴۲۰۰ تومانی
ولی‌الله سیف، رئیس کل سابق بانک مرکزی اما روایت دیگری از دلار ۴۲۰۰ تومانی دارد و آن را نه سیاست بانک مرکزی، بلکه سیاست دولت می‌خواند. سیف در این‌باره می‌گوید: «توصیف و نام‌گذاری سیاست ارزی بانک مرکزی را برای آنچه از ۲۱ فروردین ۹۷ به بعد رخ داد مناسب نمی‌دانم. سیاست مذکور، در حقیقت سیاست ارزی دولت و نتیجه مذاکرات و مباحث انجام‌شده در ستاد اقتصادی بود که در دولت به تصویب رسید. در حقیقت بانک مرکزی از همان زمان صرفا مجری مصوبات دولت بود و سیاست‌گذاری مستقلی از مصوبات دولت، نمی‌توانست داشته باشد». در واقع سیف معتقد است که پس از سیاست دلار تک‌نرخی ۴۲۰۰ تومانی، استقلال بانک مرکزی زیر سوال رفته است.
باید دید آیا با فضای ایجادشده جزئیات بیشتری در مورد جلسه تصمیم‌گیری در مورد مصوبه دلار ۴۲۰۰ تومانی و مهم‌تر از آن، اینکه در قالب این سیاست چه میزان ارز تخصیص داده شده است، منتشر می‌شود یا خیر.
دریافت صفحه با کد QR