در حالی که تنها یک هفته از فرصت مجلس و شورای نگهبان برای تصویب لوایح مربوط به FATF و ممانعت از بازگشت مجدد ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی باقی مانده است، تندروها بار دیگر به تکاپو افتاده‌اند تا در شرایط سخت تحریم و بحران ارزی، مشکلات اقتصادی بیشتری نیز با عدم تصویب لوایح FATF برای مردم کشور ایجاد شود. در آخرین اقدام، روزنامه کیهان حتی پیش از تشییع پیکر شهدای حادثه تروریستی اهواز، به بهره‌برداری سیاسی از خون این شهدا پرداخت و در تیتر یکِ امروزِ خود، تصویب FATF را «خیانت به خون شهدای اهواز» توصیف کرد! اما چرا تصویب لوایح  FATF به نفع مردم ایران است و در این برهه زمانی اهمیت زیادی دارد؟

در حالی که تنها یک هفته از فرصت مجلس و شورای نگهبان برای تصویب لوایح مربوط به FATF و ممانعت از بازگشت مجدد ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی باقی مانده است، تندروها بار دیگر به تکاپو افتاده‌اند تا در شرایط سخت تحریم و بحران ارزی، مشکلات اقتصادی بیشتری نیز با عدم تصویب لوایح FATF برای مردم کشور ایجاد شود. در آخرین اقدام، روزنامه کیهان حتی پیش از تشییع پیکر شهدای حادثه تروریستی اهواز، به بهره‌برداری سیاسی از خون این شهدا پرداخت و در تیتر یکِ امروزِ خود، تصویب FATF را «خیانت به خون شهدای اهواز» توصیف کرد! اما چرا تصویب لوایح  FATF به نفع مردم ایران است و در این برهه زمانی اهمیت زیادی دارد؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، مسأله تصویب لوایح مربوط به FATF آنقدر مهم شده که به گفته حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، حتی روسیه نیز به ایران اعلام کرده که در صورت عدم تصویب این لوایح، بانک‌های این کشور نمی‌توانند با ایران همکاری کنند. در واقع، اگر لوایح مرتبط با FATF تصویب نشود و نام ایران یک بار دیگر در لیست سیاه این سازمان بین‌المللی قرار بگیرد، نه تنهای کشورهای اروپایی و غربی، بلکه سایر کشورهای دنیا و بانک‌های آنان، از جمله کشورهایی نظیر چین، روسیه، هند، ترکیه و عراق نیز ممکن است قید ارتباطات بانکی و مالی با ایران را بزنند.
 
چرا لوایح FATF در شرایط موجود اهمیت زیادی دارند؟
اسرائیل، آمریکا و برخی از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، سخت مشتاق‌اند که در شرایط موجود ایران از رعایت توصیه‌های گروه ویژه اقدام مالی سرباز زند و در لیست سیاه FATF قرار گیرد. گروه ویژه اقدام مالی، که به اختصار FATF نامیده می‌شود، یک سازمان بین‌دولتی است که مقر آن در پاریس قرار دارد. این سازمان بین‌دولتی، توصیه‌هایی در مورد مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم به کشورهای جهان می‌کند و اجرایی شدن این توصیه‌ها را مورد رصد و پایش قرار می‌دهد.
در واقع، توصیه‌های FATF استانداردهای بین‌المللی در مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم تلقی می‌شوند و اگر کشوری نتواند این توصیه‌ها را اجرایی کند و در این مورد با FATF همکاری داشته باشد در لیست سیاه این سازمان قرار می‌گیرد. قرار گرفتن یک کشور در لیست سیاه FATF به این معناست که همکاری بانکی و مالی سایر کشورها با آن کشور، دارای خطر پولشویی و تأمین مالی تروریسم است. بسیاری از بانک‌ها، قید همکاری با کشوری که در لیست سیاه FATF قرار گرفته را می‌زنند، چرا که حاضر به پذیرش ریسک پولشویی و تأمین مالی تروریسم که ممکن است آن‌ها را در معرض تهدید قرار دهد، نمی‌شوند. در واقع، بر اساس حقوق بین‌الملل، کشورهایی که در لیست سیاه FATF قرار می‌گیرند، به‌صورت رسمی و اتوماتیک تحریمی علیه آن‌ها اعمال نمی‌شود؛ اما قرار گرفتن در این فهرست باعث می‌شود تا سایر کشورها در مراودات مالی و بانکی با آن‌ها به شدت احتیاط به خرج دهند و در نتیجه فشار مالی زیادی به این کشورها وارد می‌شود.
ایران تا تیرماه سال ۹۵ در لیست سیاه FATF قرار داشت و بعد از آن عضویت ایران در لیست سیاه به حالت تعیلق درآمد تا ایران توصیه‌های گروه ویژه اقدام مالی را اجرایی کند. تعلیق موقت ایران از عضویت در لیست سیاه منوط به این است که ایران ۴۱ توصیه گروه ویژه اقدام مالی را که برای ایران درنظر گرفته شده، اجرایی سازد. در صورتی که این توصیه‌ها اجرایی نشوند، FATF مجدداً ایران را به فهرست سیاه وارد می‌کند و این امر باعث خواهد شد تا در ارتباطات مالی و بانکی ایران با دنیا، حتی با کشورهای به‌ظاهر دوست، اختلالات اساسی ایجاد شود و بانک‌های ایران منزوی شوند.
فرصتی که FATF برای اجرایی کردن این توصیه‌ها توسط ایران درنظر گرفته، ۹ مهر به پایان می‌رسد و در این تاریخ دوباره این سازمان باید در مورد ایران تصمیم‌گیری کند. در واقع در مدت یک هفته‌ای باقی‌مانده، مجلس باید سه لایحه الحاق ایران به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو)، اصلاح قانون مبارزه با پولشویی و الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم را تصویب کند و این لوایح مورد تأیید شورای نگهبان نیز قرار گیرند. با تصویب این سه لایحه، در کنار اقدامات پیشین، ایران تمام توصیه‌های FATF را عملیاتی می‌سازد و خطر فروغلتیدن به لیست سیاه، رفع می‌شود.
کشور در شرایط جاری با بحران ارزی روبرو است و نرخ ارز تقریباً ساعت به ساعت تغییر می‌کند. بحران ارزی، مشکلات اقتصادی زیادی ایجاد کرده و به افزایش شدید قیمت‌ها منجر شده است. حال اگر به دلیل عدم تصویب لوایح FATF کشورهایی نظیر هند، چین و ترکیه نیز قید همکاری بانکی با ایران را بزنند، بحران ارزی به شدت تشدید خواهد شد. در واقع تصویب لوایح مرتبط با FATF می‌تواند دفع ضرر کرده و جلوی خسارت‌های بزرگ را بگیرد.
تندروها می‌گویند تصویب لوایح FATF باعث می‌شود تا ایران نتواند به همکاری با برخی از متحدان منطقه‌ای خود نظیر حزب‌الله لبنان ادامه دهد. بهانه‌هایی نظیر این در حالی مطرح می‌شود که دولت لبنان خود توصیه‌های FATF را اجرایی کرده و به کنوانسیون‌های بین‌المللی مربوطه پیوسته است. همه می‌دانیم که حزب‌الله در دولت لبنان، وزیر و در پارلمان این کشور نماینده دارد و از قضا اعضای حزب‌الله، حتی بنا به اعتراف روزنامه کیهان، پست‌های کلیدی‌ای نیز در کابینه لبنان در اختیار دارند. پس این موارد بهانه‌هایی بیش نیستند و تصویب این لوایح، با حق‌شرط‌هایی که ایران می‌گذارد، نه تنها آسیبی به منافع ملی نمی‌زند، بلکه در خدمت منافع ملی خواهد بود. باید دید که آیا تندروها با اقدامات خود کاری می‌کنند که مجدداً نام ایران در فهرست سیاه FATF و در کنار کره شمالی قرار گیرد، یا خیر؟!