مراکش در تصمیمی عجیب پس از این که وزیر امور خارجهاش به تهران سفر و با محمدجواد ظریف دیدار کرد، تصمیم به قطع رابطه با ایران گرفت. مراکش، تهران را به حمایت از جبهه پولیساریو، جنبش استقلالطلب صحرای غربی، متهم و این موضوع را دلیل قطع رابطه با ایران اعلام کرد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، در روز 11 اردیبهشت ناصر بوریطه وزیر امور خارجه مراکش پنهانی به تهران سفر کرد و با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان دیدار کرد. وی بلافاصله پس از بازگشت به رباط، پایتخت مراکش، اعلام کرد که این کشور سفارت خود در تهران را میبندد و سفیر ایران را از مراکش اخراج میکند.
تصمیم دولت مراکش به قطع رابطه با ایران بلافاصله مورد حمایت سه کشور عربی حاشیه خلیج فارس، عربستان سعودی، امارت متحده عربی و بحرین، قرار گرفت. دولت مراکش متحد عربستان سعودی محسوب میشود و احتمالاً این کشور به ترغیب ریاض، تصمیم به قطع رابطه با تهران گرفته است. برخی کارشناسان میگویند که حمایت ایران از جبهه پولیساریو، صرفاً بهانه است و در پشت پرده این اقدام عربستان قرار دارد. عربستان در سالهای اخیر سعی کرده جبههای علیه ایران تشکیل دهد.
جبهه پولیساریو، بهانه مراکش برای قطع رابطه با ایران
وزیر امور خارجه مراکش ایران و حزبالله لبنان را متهم کرده که از طریق آموزش و تأمین سلاح، از جبهه پولیساریو حمایت میکنند. دولت مراکش اعلام کرده که جدیداً یک محموله اسلحه با چراغ سبز سفارت ایران در الجزایر به دست جبهه پولیساریو رسیده است. ایران و حزب الله لبنان هر دو طی بیانیهای این اتهام مراکش را رد کردهاند. اما جبهه پولیسارو که مراکش آن را دستاویز قطع رابطه با ایران قرار داده چه گروهی است؟
جبهه پولیساریو یک جنبش آزادیبخش ملی است که هدف آن پایان دادن به حضور دولت مراکش در صحرای غربی است. صحرای غربی منطقهای در شمال غرب آفریقا و جنوب کشور مراکش است که جبهه پولیساریو و پادشاهی مراکش بر سر کنترل آن مناقشه دارند. در واقع، صحرای غربی تنها منطقه در قاره آفریقا است که پس از پایان یافتن دوران استعمار، هنوز وضعیت سیاسی آن نامشخص است. سازمان ملل، جبهه پولیساریو را به عنوان نماینده مشروع مردم «صحرا» به رسمیت میشناسد. جبهه پولیسارو در بخشهایی از صحرای غربی که تحت کنترل دولت مراکش قرار دارد غیرقانونی است. دولت مراکش، صحرای غربی را «بخشی جداییناپذیر» از خود میداند و طرفدار خودمختاری این منطقه است؛ اما جبهه پولیساریو خواهان برگزاری رفراندومی با حمایت سازمان ملل متحد برای استقلال است. صحرای غربی در عمل با دیواری خشتی به دو منطقه تحت کنترل مراکش و منطقه تحت کنترل پولیساریو تقسیم میشود.
جبهه پولیساریو که در سال 1973 تشکیل شده، روابط نزدیکی با دولت الجزایر دارد. منطقه صحرای غربی تا سال 1975 مستعمره اسپانیا بود. هنگامی که اسپانیا از صحرای غربی خارج شد، این سرزمین ۷۵۰ هزار نفر جمعیت داشت، اما اکنون کمتر از ۳۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و بخش عمدهای از جمعیت در سالهای جنگ جبهه پلیساریو با دولت مراکش، به کشورهای اطراف مهاجرت نمودهاند. هم اکنون حدود ۲۰ درصد منطقه صحرای غربی در کنترل جبهه پولیساریو و بقیه در کنترل دولت مراکش است.
سابقه قطع رابطه ایران و مراکش در سال 1387
مراکش در سال 1387 نیز رابطه خود را با ایران قطع کرد که این قطع رابطه 6 سال به طول انجامید. در اسفند ماه سال ۱۳۸۷ بود که وزارت امور خارجه مراکش در بيانيهای سفارت ايران در رباط را متهم کرد که تلاش کرده «بنیادهای مذهبی پادشاهی مراکش را تغيير دهد». در آن زمان دولت مراکش این ادعا را مطرح کرد که کارکنان سفارت ایران در رباط پایتخت مراکش، اقدام به تبلیغ مذهب تشیع در این کشور کردهاند. پس از شش سال قطع رابطه ایران در سال 1393 سفیر به مراکش اعزام کرد و روابط دو کشور از سر گرفته شد. اما در این دوره نیز روابط تهران و رباط، چندان گرم نبود. در سال 1387 نیز اتحادیه عرب همچون امسال از قطع روابط دیپلماتیک مراکش با ایران حمایت کرد.
همگروهی ایران و مراکش در جام جهانی فوتبال
مراکش در حالی رابطه خود با ایران را قطع کرده که تیم ملی این کشور در مسابقات جام جهانی روسیه با ایران همگروه است. قرار است تیمهای ملی فوتبال ایران و مراکش در روز 25 خرداد به مصاف هم بروند. با تصمیم دولت مراکش، مسابقه فوتبال ایران و مراکش نیز رنگ و بوی سیاسی به خود خواهد گرفت. تیم فوتبال مراکش یک بار در سال 1986 در جام جهانی از گروه خود صعود کرد و به دور دوم مسابقات رسید. اما در دو دهه اخیر، این تیم هیچ حضوری در سطح اول فوتبال جهان نداشت. این تیم در جام ملتهای آفریقا هم یک بار قهرمان شده و یک بار هم نایب قهرمانی را تجربه کرده است. با تصمیم دولت مراکش، در خرداد ماه یک مسابقه فوتبال، رنگ و بوی سیاسی به خود خواهد گرفت. ایران در جام جهانی 1998 فرانسه نیز سابقه برگزاری یک مسابقه فوتبال با آمریکا را دارد که در عین حال، نزاعی سیاسی نیز به شمار میرفت.