بحبوحه امتحانات است و بچه ها با چهره هایی در هم و مضطرب، آخرین زورشان را میزنند که شاید چند پاراگراف بیشتر در ذهن پرشان فرو کنند. در همین حین یکی از دخترها با نگرانی میگوید: دیر شد، یکی به آژانس زنگ بزنه. دیگری میگوید: مگر یادت نیست دفعه پیش چقدر معطل شدیم تا ماشین بیاید، برویم سر خیابان دربست بگیریم سریع تر میرسیم. سارا اما بی آنکه خودش را وارد این بحث ها کند، داخل گوشی موبایلش غرق شده و انگار نه انگار...
بحبوحه امتحانات است و بچه ها با چهره هایی در هم و مضطرب، آخرین زورشان را میزنند که شاید چند پاراگراف بیشتر در ذهن پرشان فرو کنند. در همین حین یکی از دخترها با نگرانی میگوید: دیر شد، یکی به آژانس زنگ بزنه. دیگری میگوید: مگر یادت نیست دفعه پیش چقدر معطل شدیم تا ماشین بیاید، برویم سر خیابان دربست بگیریم سریع تر میرسیم. سارا اما بی آنکه خودش را وارد این بحث ها کند، داخل گوشی موبایلش غرق شده و انگار نه انگار...
دوستانش با عصبانیت به او تشر میزنند که ؛ دختر تو چقدر دل گنده ای .دیر شد.اما او سرش را از روی گوشی بلند نمی کند وهمین طور که در گوشی موبایل غرق شده میگوید: هولم نکنید، کار دارم...این حرف او عصبانیت دوستانش را شدید تر میکند و داد و هوارشان بلند می شود.سارا به عصبانیت دوستانش میخندد و میگوید:دارم ماشین میگیرم، شلوغ نکنید وبعد برایشان توضیح میدهد که چطور میتوان از طریق نرمافزاری به نام "اسنپ" به صورت اینترنتی تاکسی گرفت . در این حین یکی از دخترها که تازه فهمیده علت سکوت سارا چه بوده میگوید: "چقدر خارجی!"
قصه یک شهر
صدای بوق تاکسیها برای سوار کردن مسافر همواره صدایی جدانشدنی از شهر بزرگی همچون تهران است. رانندگانی که در خیابانهای شهر به دنبال مسافر میگردند و بعضا برای سوار کردن مسافری با هم رقابت میکنند.
جوانی در خیابان ولیعصر زیر یکی از درختان در هم تنیده بساط کرده است و چایش به راه است. در همین حال گوشی او آلارمی میدهد و میگوید: "تاکسی". جوان هم نگاهی به گوشی میاندازد و به سمت مسافرش روانه میشود.
اسنپ، یکی از استارت آپ هایی است که از سال 93فعالیتش را شروع کرده و روانه گوشیهای هوشمند شده است. نرمافزاری که عده ای بازهم آن را کاملا ابتکاری ندانسته و نسخه ای از نرم افزار "اوبر" می دانند؛ یعنی باارزشترین شرکت خصوصی دنیا با ارزش 60 میلیارد دلار. البته مدیر اسنپ، ادعایی درباره نوین بودن این ایده ندارد و معتقد است می توان از برنامه های دیگر الگوبرداری کرد و آن را با فرهنگ بومی تطبیق داد.
همه چیز آنلاین
در اسنپ همه چیز آنلاین است؛ از درخواست تاکسی گرفته تا پرداخت پول که همواره یکی از دغدغههای مسافران بوده است. دریافت رسید یا همان به اصطلاح قبض نیز به صورت آنلاین است؛ به صورتیکه این قبض به ایمیل فرد فرستاده میشود. شهرام شاهکار، مدیرعامل و عضو هیات مدیره اسنپ این موضوع که رسید برگهای به مسافر داده نمیشود را نه تنها عیب اسنپ ندانسته که آن را مزیت محسوب میکند. در این باره گفته: این روش دقیقتر است؛ چرا که مبدا و مقصد به صورت الکترونیکی و دقیق روی قبض ثبت میشود. سیستمهای سنتی معمولا قبض خالی به مسافر میدهند و خود مسافر مبدا و مقصد و هزینه آن را یادداشت میکند که ممکن است اشتباهی در نوشتن آن صورت گیرد.
ماهیت کار با این برنامه به صورتی است که مسافر ابتدا مکان خود را روی نقشه پیدا و در گام بعدی مقصد را روی نقشه تعیین میکند. انجام این دوکار کافی است تا هزینه سفر برای مسافر برآورد شود و سپس او درخواست خودرو کند.
قابل کنترل
در این میان، خودروهای نزدیک به مسافر روی نقشه نشان داده میشوند و پس از درخواست مسافر، یکی از رانندگان درخواست او را قبول میکند. به محض قبول درخواست توسط راننده، گوشی مسافر زنگ میخورد و تا دقایقی دیگر خودرو در مکان حاضر میشود. برای شناسایی آسان تر خودرو توسط مسافر نیز مشخصات اتوموبیل از قبیل پلاک و نوع و رنگ خودرو به همراه نام راننده برای او نشان داده میشود. همچنین در پایان سفر از مسافر نظرسنجی میشود و او باید به راننده امتیاز بدهد.
دسترسی ساده و سریع، به صرفه و اقتصادی، با کیفیت، پرداخت آنلاین، برآورد هزینه سفر و نمایش زنده خودروها در نقشه جزو ویژگیهایی است که در سایت اسنپ به آن اشاره شده .
یکی از ویژگیهای اوبر این است که فرد میتواند نوع درخواست خود را شامل خودروی لوکس، تاکسی، پیک و .. مشخص کند که در اسنپ هنوز این ویژگی دیده نشده و برخی کاربران را برای حمل بار با مشکل مواجه ساخته است.
یکی از رانندگان آژانس اسنپ ادعا دارد که قیمت اسنپ، 30 درصد پایینتر از هزینه آژانس است او میگوید:معمولا بین قیمت آژانسهای مختلف، تفاوت وجود دارد و این تفاوت در محلههای مختلف بیشتر به چشم میخورد. هرچند قانونا باید نرخ ثابتی وجود داشته باشد اما ممکن است لزوما این اتفاق نیفتد. پس نمیتوان گفت که لزوما قیمت ما پایینتر از آژانس است و هدف این است که قیمتها مقرون به صرفه باشد.
ریسک راهاندازی استارتآپها چقدر است؟
معمولا استارتآپها با درآمدهای بالایشان شناخته میشوند؛ البته که معمولا این کسبوکارها از اعلام رقم سرمایه و درآمد خود پرهیز میکنند؛ چنانچه مدیرعامل اسنپ نیز سرمایه اولیه را جزو اطلاعات محرمانه این شرکت میداند
دو چهره خبر ساز دنیای استارت آپ ایران
دو نفر از آنهایی که سالها حرفشان را میزدیم، برگشتهاند؛ همان نخبگانی را میگویم که خبرهای رسیده و نرسیدهاش تیتری با عنوان «فرار مغزها» دارد. «شهرام شاهکار» و «میلاد منشیپور» دو مدیرعامل در کسبوکارهای نوین بعد از ادامه تحصیل در خارج از کشور به کشورشان بازگشتند و با ایدههای نوین، چنان بازار حملونقل درونشهری پایتخت را قبضه کردند که بیتردید میتوان به آنها لقب پدیدههای سال ٩٥ را داد.
پارسال که امکان درخواست خودرو روی موبایل فراهم نبود تصور نمیکردیم روزی دوران تماسهای تلفنی، آدرس دادن به متصدی آژانس و منتظرماندن برای خودرویی که نمیدانستیم چیست و چه رنگی است و رانندهاش پیر است یا جوان، به سر بیاید و ما با چند کلیک مقصد، هزینه و راننده تاکسی را یک جا شناسایی و دریافت کنیم.
دعوا بر سر روزی
هنوز که هنوز است در ایستگاههای تاکسی شاهد دعوای رانندههای تاکسی با رانندههای ماشینهای شخصی هستیم. رانندههای تاکسی نمیخواهند اجازه بدهند که ماشینهای شخصی مسافرها و روزی آنها را در روز روشن از آنها بگیرند و آن طرف ماشینهای شخصی هم برای امرار معاش خود، هر کجا که مسافر ببینند روی ترمز میزنند.
حالا این دعوای سنتی شکل تازهای به خود گرفته و شخصی سوارها بدون هیچ دغدغهای با سرویسهای اینترنتی ارائه دهنده خدمات خودرو همکاری میکنند و با درآمد مناسب مثل خار در چشمهای راننده تاکسیها و آژانسها فرو میروند.
داریم ورشکست میشویم!
احمد شاکری یکی از رانندههای آژانس کرایه اتومبیل در غرب تهران درباره این موضوع میگوید: «زنگ خور آژانس روز به روز کمتر میشود و بسیاری از رانندهها به خاطر اینکه حالا باید ساعتها منتظر بمانند تا نوبتشان شود از آژانس رفتهاند. یکی از دوستانم که از آژانس رفته، الآن با اسنپ کار میکند و درآمدش حداقل سه برابر من است. با توجه به اجاره مغازه و کاهش عجیب زنگ خور آژانس، مدیرمان چندبار تا حالا گفته است که داریم ورشکست میشویم.
اسنپ برایمان دردسر شده
یکی از راننده تاکسیهای شهر که در شهرک غرب فعال است هم از این موضوع ناراضی است و میگوید: «اسنپ حتی برای ما که در خط کار میکنیم هم دردسرساز شده. خیلی از مسافران وقتی در ماشین مینشینند میگویند که مثلا مسیری را که ما با ٢٠ هزار تومان دربست میرویم با اسنپ با ١٠ هزار تومان رفتهاند. خیلیها حتی ترجیح میدهند به جای اینکه برای رفتن به مقصدشان چند بار خط عوض کنند با هزینه بسیار ناچیز با اسنپ و بدون اتلاف وقت به مقصد برسند. اگر اوضاع همینطور ادامه داشته باشد، باید ماشینهایمان را در خانه پارک کنیم و همین درآمد ناچیزمان را هم از دست بدهیم.
از کمیسیونهای عجیب آژانس راحت شدم!
اما رانندگان اسنپ نظر متفاوتی نسبت به این ماجرا دارند. هومن حیدری، یکی از رانندگان اسنپ میگوید: «خدا پدر و مادرشان را بیامرزد. دیگر از قوانین و کمیسیونهای عجیب آژانس و عمری که در آنجا تلف میکردم خسته شده بودم. حالا دیگر با آرامش و بدون اتلاف وقت کار میکنم و دیگر نیازی نیست در صف انتظار برای مسافر بمانم. آن موقع اگر میخواستم هم نمیتوانستم از یک سقفی بیشتر درآمد داشته باشم ولی الآن میدانم هرچقدر بخواهم میتوانم کار کنم و درآمد بسیار بالاتری نسبت به آژانس دارم.»
دیگر مردم کمتر دربست می گیرند
با برخی از تاکسی های شهری درباره این نرم افزار صحبت کردیم، معتقد بودند که چندان روی تاکسی های خطی تاثیرگذار نبوده است. یکی از رانندگان تاکسی شهر تهران می گوید: «شنیده ام که چنین نرم افزاری روی گوشی های هوشمند نصب می شود و به راحتی می توان ماشین کرایه کرد، اما این اتفاق تاثیری روی تاکسی های خطی نگذاشته است. آنها مسافران خودشان را دارند و کسی که تاکسی خطی سوار می شود کمتر پیش می آید به سراغ آژانس و دربست گرفتن برود.» راننده تاکسی گردشی اما گلایه دارد از این وضعیت و می گوید: «تا قبل از آنکه این نرم افزار وارد بازار شود ما تاکسی های گردشی در طول روز چندین سرویس دربست می رفتیم؛ اما الان با چنین شرایطی که مردم در هر مکانی باشند می توانند اتومبیل کرایه کنند بدون آنکه کنار خیابان معطل شوند و با راننده سر قیمت چک و چانه بزنند؛ سرویس های دربستی ما نیز بسیار کاهش پیدا کرده.» تاکسی دیگری می گوید قصد دارد او هم عضو این نرم افزار شود: می گویند درآمد کسانی که با این نرم افزار کار می کنند بالاست برای همین تصمیم دارم من هم عضو این نرم افزار شوم. به هر حال چرخ زندگی ما هم با ماشین می گذرد.
اپلیکیشن های مسافربری، مورد توجه مردم
خیلی ها با وجود شک و تردیدهایی که در استفاده کردن یا استفاده نکردن از این اپلیکیشن دارند، با این حال نرم افزار آن را در گوشی همراه خود نصب می کنند و شاید یک بار هم شده از آن استفاده کرده یا قصد دارند، استفاده کنند.
اگر سری به سایت این گونه نرم افزارها زده باشید، فعالیت خود را این گونه تبلیغ کرده اند،« دنبال یک راه ساده و سریع برای سفرهای شهری هستید؟ اسنپ پل ارتباطی میان شما و رانندگان شهر تهران است. با اپلیکیشن اسنپ شما میتوانید تمامی خودروهای اسنپ اطرافتان را به صورت زنده در نقشه ببینید و با مشخص کردن مبدا و مقصد، نزدیکترین خودرو، شما را به مقصد خواهد رساند. به همین سادگی!»
آری به همین سادگی، آیا واقعا به همین سادگی است؟
خیلی ها چنین نظری دارند، این موضوع از صحبت های برخی از افراد کاملا مشخص و واضح است. «سمیرا.ز» که از نرم افزار اسنپ استفاده کرده و رضایت کامل از خدمات آن دارد، می گوید: هزینه پرداختی به رانندگان این نوع خدمات آژانس، در مقابل سایر آژانس ها ناچیز است و از طرفی به موقع به مقصد می رسم، رانندگان این نوع سرویس ها، از اقداماتی که منجر به افزایش دستمزدشان شود مثل استفاده از تاکسی متر و طی مسیرهای طولانی برای رسیدن به مقصد تا هزینه بیشتری دریافت کنند، پرهیز می کنند.
این شهروند ادامه می دهد: بارها پیش آمده که یک مسیر همیشگی را از طریق آژانس رفته ام و به عنوان مثال 30 هزار تومان بابت طی این مسیر پرداخت کرده ام اما با استفاده از نرم افزار اسنپ، همان مسیر را 13 هزار تومان پرداخت کرده ام.
این سرویس به مخاطبان خود گردش حساب داده، از طرفی بعد از اعلام مقصد مورد نظر، عکس، شماره تلفن راننده، شماره خودرو، رنگ خوردو که اغلب انواع خودروها را شامل می شود، را در اختیار مسافر قرار می دهد.
این شهروند انتقاد می کند که رانندگان این شرکت در ساعتهای پرترافیک و در روزهای برفی و بارانی، کمتر به قبول مسافر رغبت نشان می دهند اما به نظر می رسد شرکت این مشکل را در این شرایط با گران کردن قیمت سفر، تا حدودی حل کرده است
این سرویس خدمات پشتیبانی دارد به عنوان مثال می توانید مشکلات خود در مورد خودرو یا راننده و همچنین هزینه یا نرم افزار را در اختیار مدیریت این سرویس قرار دهید از طرفی امکان تماس با پشتیبان نیز وجود دارد.
زهره کارمند یکی از شرکت های خصوصی است که از این اپلیکیشن ها استفاده می کند، می گوید: این نرم افزار ها امکان رصد خودرو در طول مسیر توسط ، شرکت، راننده، مسافر و خانواده وی را فراهم کرده است.
رانندگان فعال در این نرم افزار حاضر به تغییر مسیر نیستند هر چند در برخی مواقع این ضرورت پیش می آید آن هم به دلیل ترافیک یا تراکم خودرو. اما با این حال، مسیر خود را از آن جایی که رصد می شوند، به هیچ عنوان تغییر نمی دهند.
همچنین این امکان وجود دارد تا پس از پایان مسیر به رانندگان امتیاز دهیم که این امیتاز دهی سبب ادامه همکاری رانندگان با شرکت می شود.
بهزاد.ک که در یکی از سازمان های دولتی خدمت می کند، می گوید: بعد از ظهرها برای تامین مخارج زندگی ام مسافرکشی می کنم، یک روز یک مسافر جوانی که دانشجو بود را سوار کردم، او به من پیشنهاد داد تا نرم افزار اسنپ را نصب کنم و به جای مسافر کشی از طریق همکاری با شرکت اسنپ، مخارج زندگی ام را تامین کنم.
در حال حاضر به دلیل ازدیاد ماشین های شهرستان که در تهران مشغول مسافربری هستند وفعال شدن نرم افزارهایی مثل اسنپ، با دریافت هزینه های غیر متعارف، بر کار و کاسبی تاکسی ها اثر گذاشته و تا حدودی منجر به کسادی شده است
این دانشجوی جوان می گفت که مخارج دانشگاهش را از این طریق تامین می کند و بسیار راضی است، در حالی که تمام وقتش را در طول روز نمی گیرد.
مریم.ن که حدود دو ماهی است به صورت مرتب از این نرم افزارها استفاده می کند، می گوید: از خدمات این نوع آژانس راضی هستم، به موقع به مقصد می رسم، سایر همکارانم که بیشتر آنها خانم هستند از این سرویس استفاده می کنند.
امیدوارم این نرم افزار مورد حمایت دولت و مسئولان ذی ربط قرار گیرد.
این گونه که به نظر می رسد اغلب مشتریان این نرم افزارها را زنان تشکیل می دهند و زنان هم می توانند در این نوع آژانس ها به عنوان راننده همکاری داشته باشند.
رانندگان اپلیکیشن های مسافربری رصد می شوند
عده زیادی این سوال را مطرح می کنند که به چه صورت رانندگان این سرویس ها به لحاظ امنیت تحت نظارت هستند؟
طبق گفته یکی از رانندگان اسنپ، اصل سند و بیمه خودرو و همچنین گواهی نامه رانندگی را باید ارایه دهند.
ضمن اینکه اگر راننده ای چندین بار امتیاز کافی از مسافرانش اخذ نکند، از همراهی با این شرکت باز مانده که البته این مساله سبب رقابت سازنده در جهت ارایه خدمات کیفی می شود.
دنیا منتظر هیچکس نمی ماند
دنیا دارد با سرعت به سمت نو شدن میرود و حضور استارت آپ ها شاهدی بر نو شدن دنیای مدرن است.البته بسیاری از افرادی که حرفه های سنتی را دنبال میکنند با ورد تازه واردهای دنیای نوین دچار مشکل میشوند و اعتراضات رخ مینماید، مانند اعتراض آژانس داران علیه استارت آپ هایی مانند اسنپ و تپسی که سر و صدای زیادی به راه انداخت.اما واقعیت این است که دنیا در حال تغییر است و دنیای نو منتظر کسی نمیماند وکسانی که نتوانند خودشان را با دنیای نو وفق دهند از قافله زندگی عقب میمانند .
گزارش : مرجان حاجی حسنی