نشست عمومی مذاکرات با سخنرانی نور سلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان به عنوان میزبان آغاز شد که با ارزشمند خواندن تلاش های هیات های شرکت کننده، ابراز امیدواری کرد، نشست آستانه بتواند آغازی برای روند صلح و حل سیاسی بحران سوریه باشد.

نشست عمومی مذاکرات با سخنرانی نور سلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان به عنوان میزبان آغاز شد که با ارزشمند خواندن تلاش های هیات های شرکت کننده، ابراز امیدواری کرد، نشست آستانه بتواند آغازی برای روند صلح و حل سیاسی بحران سوریه باشد.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، رییس هیات جمهوری اسلامی ایران را در این گفت وگوها نیز در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس نیز سخنان خود را با سپاسگزاری از دولت و ملت بزرگ قزاقستان و قدردانی از مهمان نوازی گرم این کشور از هیاتهای شرکت کننده آغاز کرد. جابری انصاری ضمن تشریح وضعیت حال حاضر سوریه افزود: "من به عنوان یک ایرانی می توانم مصیبت آنها را درک کنم. ایران خود پیش از این نیز قربانی جنگی تحمیلی بوده است که صدها هزار شهید و زخمی و آواره بر جای گذاشت و تخریب گسترده مناطقی از کشور را در پی داشته است. همه اعضای هیات همراه من آن روزها را زیسته اند." وی هدف غایی این نشست را تلاش مشترک برای پایان دادن به رویارویی در سوریه دانست و گفت: سوری ها باید از دولتی دارای حاکمیت در سرزمینی یکپارچه و مرزهای امن برخوردار باشند. تعیین سرنوشت، حق ذاتی همه ملت ها است و هیچ قدرت خارجی نباید و نمی تواند از اعمال این حق ممانعت به عمل آورد. ملت سوریه نیز از این قاعده مستنثنی نیست و باید به دور از هر فشار خارجی به اعمال حق خود بپردازد. کسانی که به خاطر منافع خود موجب طولانی شدن بحران سوریه می شوند مانع اعمال این حق هستند. معاون وزیر امور خارجه گفت: پیشنهاد مشخص ما این است که تمام شرکت‌کنندگان در این گفت‌وگوها اقدامات خشونت‌بار را طرد و با تثبیت آتش بس و ترک انواع مخاصمات به این روند کمک کنند. ما باید از پیوستن گروه هایی که در نشست حضور ندارند به این فرایند، به شرط التزام ایشان به اصل عدم خشونت، استقبال کنیم. جابری انصاری ادامه داد: جامعه بین‌الملل باید به تلاش‌ها برای مهار انتقال غیرقانونی سلاح، کمک‌های مالی و جنگجو به داخل سوریه که به گروه‌های تروریست امکان می‌دهد مردم سوریه را سرکوب و زنجیره‌هایی از برخوردهای مسلحانه را در گوشه و کنار سوریه آغاز کنند، بپیوندد. یک سازکار موثر برای آتش بس باید وجود داشته باشد و توسط ابتکار سه جانبه آستانه مستحکم شود تا آتش بسِ غیر قابل بازگشت و ترک مخاصمه تضمین گردد. همزمان، تلاش برای رویارویی با داعش و النصره و گروه‌های تروریستی وابسته به آنها باید در دستور کار مشترک ما قرار گیرد. دولت و معارضه سوریه می‌توانند با حمایت ابتکار سه جانبه گفت‌وگوهای خود را برای رسیدن به راه‌حل سیاسی و برگزاری انتخابات آزاد، فراگیر و شفاف بر اساس وحدت ملی و تمامیت ارضی آغاز کند و تا حصول نتیجه ادامه دهد. ما امیدواریم با موفقیت این روند شاهد پایان هر چه سریع‌تر بحران سوریه باشیم.
نشست صلح سوریه ساعت 10صبح دیروز به وقت آستانه آغاز شد و پس از خوش آمدگویی میزبان و سخنرانی افتتاحیه روسای هیات های شرکت کننده باقی مذاکرات پشت در های بسته و به دور از حضور خبرنگاران ادامه پیدا کرد. با این وجود مقرر شده بود تا بخش های غیر محرمانه برای خبرنگاران پخش شود.
پیش از آغاز رسمی این مذاکرات نیز هیات های ایران، روسیه و ترکیه از روز شنبه تا شامگاه یکشنبه با برگزاری نشست های دوجانبه و سه جانبه در هتل ماریوت، برای هماهنگی بیشتر با هدف افزایش شانس موفقیت مذاکرات رایزنی کردند. دومین نشست سه جانبه هیات های ایران، روسیه و ترکیه نیز صبح دیروز و پیش از آغاز مذاکرات برگزار شد. محور این مذاکرات که در کمتر از 15 ساعت از مذاکرات اولیه برگزار می شود، راهکارهای تقویت آتش بس فراگیر در سوریه، بررسی سند نهایی و همچنین محورهای مذاکرات سوری-سوری اعلام شد. شبکه بلومبرگ در خصوص همکاری سه کشور مبتکر آتش بس و نشست صلح سوریه روز گذشته در گزارشی مذاکرات صلح قزاقستان را فصل جدیدی از تلاش مشترک ایران، روسیه و ترکیه برای پایان دادن به جنگ سوریه دانست. گزارش بلومبرگ افزود، آمریکا اکنون در حاشیه جنگ سوریه قرار دارد و مذاکرات آستانه را نظاره‌گر خواهد بود.
درساعات پایانی یکشنبه و یه روز پیش از آغاز مذاکرات نیز معاون عربی آفریقای وزارت امورخارجه در محل اقامت خود میزبان نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه بود. جابری‌انصاری در این دیدار با اشاره به اقدامات و رایزنی‌های ایران، روسیه و ترکیه برای موفقیت اجلاس آستانه و تاکید بر ضرورت نقش‌آفرینی فعال سازمان ملل در تسهیل گفت‌وگوهای سوری - سوری اعلام کرد: سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه، جایگزین گروه بین‌المللی حمایت از سوریه (ISSG) نیست. استفان دی میستورا نیز در این دیدار ضمن تاکید بر آمادگی سازمان ملل متحد برای تسهیل گفت‌وگوهای دولت سوریه و گروه‌های مسلح این کشور در اجلاس آستانه، ابراز امیدواری کرد که این اجلاس بتواند به تحکیم آتش بس و فراهم ساختن زمینه برای حل سیاسی بحران سوریه کمک کند.
قاسمی: نقش ایران در سوریه بی بدیل است
بحث نشست آستانه همچنین در نشست خبری روز گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه مطرح شد. بهرام قاسمی در پاسخ به سوالی درباره نشست آستانه با محوریت سوریه، اظهارداشت: موضوع آتش بس مهم ترین نکته ای است که در این نشست در روزهای امروز و فردا بررسی می شود. وی افزود: البته بعید می دانم که این نشست به موضوعات دیگر در این فرصت کوتاه ورود کند و شرایط لازم مهیا باشد ولی امیدواریم نشست آستانه بتواند در خصوص تثبیت آتش بس گام هایی رو به جلو بردارد . سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: نشست آستانه یک موفقیت بسیار بزرگ است که می تواند مقدمه ای برای کمک های انسان دوستانه باشد. قاسمی تاکید کرد: باید دید بر اساس نتایجی که تا فردا حاصل می شود چگونه و از چه روش هایی می توان پروسه ای که ایجاد شده را ادامه داد. وی افزود: ویژگی مهم این نشست این است که کشورهای محدودی در این مساله ورود کردند. سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان این که تعداد این کشورها سه کشور است،خاطرنشان کرد: حسن موضوع نشست آستانه این است که سه کشور منطقه مبتکر این موضوع هستند شاید بتوانند با واقع بینی و دقت عمل بیشتری کمک به تسهیل این مذاکرات کنند و بتوانند به یک موفقیت در خصوص تثبیت آتش بس نائل شوند.
قاسمی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه ایران در نشست آستانه در حاشیه قرار گرفته است، گفت: نقش ایران در سوریه بی بدیل است و هیچ کس نمی تواندبدون ایران و به تنهایی ذر سوریه سرنوشت مساله را تغییر دهد. وی ادامه داد: این که در آستانه باهم کار می کنیم، نشان می دهد که در نقاط مشخص از یک فصل مشترک برخوردار هستیم و معنای آن این است که به احتمال زیاد و به طور صد در صد در موضوعات دارای مواضع یکسان هستیم. وی افزود: امروز جایگاه ایران قوی تر از گذشته است جرا که مواضع ایران واقع بینانه و تغییر ناپذیر بوده و دیگران هم این قدر تعقل و تفکر دارند که بینند کشوری که از ثبات موضع برخوردار است چقدر می تواند با آگاهی عمل کند. سخنگوی دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: مسایل تبلیغاتی که در رسانه ها به طور عامدانه مطرح می شود با این هدف است که ایران و ترکیه در مقابل هم قرار گیرند و اینها شیطنت هایی است که می تواند هدایت شده باشد. قاسمی ادامه داد: در عین حال این به این معنی نیست که ما چه با روسیه و چه با ترکیه اختلاف نظر نداشته باشیم اما مواضع آن قدر اشتراک داشته که در آستانه بر مذاکرات سوری- سوری نظارت داشته باشیم
مذاکرات مستقیم سوریه و مخالفان
همزمان با آغاز مذاکرات سوری اعلام شد که امکان دیدار بین بشار جعفری رئیس هیات نمایندگی سوریه با محمد علوش سرپرست گروههای مخالف مسلح با میانجیگری استفان دی میستورا نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه وجود دارد. پایگاه رادیو روسی اسپوتنیک اما ساعتی پس از انتشار این خبر، نوشت: شرکت کنندگان در مذاکرات آستانه هنوز در باره نشست مستقیم طرفین درگیر توافق نکرده اند. همچنین بشار الجعفری نماینده دائمی سوریه در سازمان ملل پس از دور نخست نشست اعلام کرد که مخالفین دولت رفتار تحریک آمیزی نشان دادند. وی افزود: نکته شگفت انگیز این بود که رفتار دیپلماتیک را رعایت نمی کردند و سرپرست هیات نمایندگی گروههای مسلح متنی را خواند که ربطی به نشست نداشت، بلکه در برگیرنده حمایت از جنایت جنگی «جبهه النصره» در منطقه عین الفیجا و وادی برادی است و سرشار از رفتارهای مغرورانه نسبت به اهمیت این نشست و شرکت کنندگان بود. بشار جعفری همچنین اعلام کرد که سوریه علاقه ای به شکست مذاکرات آستانه ندارد و هیچ وقت بخشی از سناریوی ناکامی گفت وگوها نخواهد شد.
لازم به ذکر است ایران، روسیه و ترکیه سه کشور مبتکر آتش بس سوریه برقرار شده از 10 دی ماه و همچنین برگزاری مذاکرات آستانه هستند. نشست آستانه با هدف شکستن بن بست از سرگیری مذاکرات صلح سوری در ژنو برنامه ریزی شده که از هفت ماه پیش با کارشکنی گروههای مسلح تحت الحمایه گروه کشورهای ضدسوری از جمله عربستان سعودی متوقف شده است.