«در ترکیه کودتا شد» خبری که شب گذشته در صدر اخبار قرار گرفت. کودتایی که خیلی زود ابعاد وسیعی یافت، اما به همان سرعت هم مهار شد. فارغ از اما و اگر های فراوانی که پیرامون این کودتا وجود دارد، اهمیت این اتفاق برای ایران غیر قابل انکار است. تا جایی که یکی از رسانه های آمریکایی عقیده دارد پایتخت بسیاری از کشورهای جهان با نگرانی حوادث ترکیه را دنبال میکردند، اما نه به اندازه تهران.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، تایمز در این گزارش نوشت: با وجود اینکه تغییر سیاستها و رویکردهای آنکارا در خصوص دولت بشار اسد مورد استقبال ایران قرار میگیرد، اما بیثباتی در ترکیه به عنوان یکی از مهمترین شرکای تجاری ایران ابدا مورد استقبال این کشور نیست.
باتوجه به اهمیت موضوع برای کشورمان باید واکنش ها به این اتفاق در چه سطحی بوده است.
هنوز از آغاز کودتا مدت زمان زیادی نگذشته بود که به دستور رئیس جمهور، جلسه فوری شورای عالی امنیت ملی تشکیل شد. از طرف دیگر وزیر خارجه کشورمان در پیامی توییتری از شدت بحران به وجود آمده ابراز نگرانی کرد و نوشت: «در این خصوص اتحاد و خویشتنداری امری بسیار مهم و اجتناب ناپذیر است.» پس از آن هم دبیر شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد کلیه مرزهای زمینی و هوایی مشترک تحت نظارت و کنترل کامل قرار دارد و اشراف جامع در این بخش حاکم است. شمخانی همچنین پس از رفع بحران از تماس دائمی مسئولین کشورمان با مقامات ترک خبرداد. علاوه بر این وزیر خارجه کشورمان با تماس های پی در پی با همتای ترک خود با مولود چاووش اوغلو درمورد ابعاد بحران گفت و گو وتبادل نظر کرد.وزیر امورخاره کشورمان چنین تصریح کرد: ثبات، دموکراسی و امنیت مردم ترکیه مسائلی اساسی هستند و اتحاد و تدبیر امور، ضروری است.
ظریف همچنین در پیامی دیگر که پس از تسلیم کودتاچیان در صفحه توییتری خود منتشر کرد، نوشت: دفاع شجاعانه مردم ترکیه از دموکراسی و دولت منتخب خود این امر را ثابت کرد که کودتا در منطقه ما هیچ جایگاهی ندارد و محکوم به شکست است.
ایران از دولت قانونی ترکیه حمایت میکند
نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی تاکید کرد: موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران محکومیت اقدام کودتاگران و حمایت از دولت قانونی این کشور و احترام به رای و خواست مردم است.
دریابان علی شمخانی با بیان اینکه منطقه دچار حوادث و آشوبهای مختلفی در محیط پیرامون ما شده است خاطرنشان کرد: امنیت، ثبات و آرامش حاکم بر کشور ما به برکت خون شهدا به ویژه شهدای مدافع حرم، رهبری داهیانه مقام معظم رهبری، هوشیاری مراکز و نهادهای امنیتی و دفاعی و مشارکت جدی مردم در امنیت است.
شمخانی گفت: موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران که در جلسه روز شنبه شورای عالی امنیت ملی نیز مورد تاکید قرار گرفت، احترام به انتخاب و رای مردم و محکومیت غلبه به شکل زورمدارانه است و قطعا کودتا با خواست واقعی مردم منافات دارد.
دبیر دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با اشاره به پیگیری لحظه به لحظه تحولات از ابتدای موضوع و تماس نزدیک با نهادها و مقامات ترکیه تصریح کرد: ما از دولت قانونی ترکیه حمایت می کنیم و با هر نوع کودتا چه داخلی و چه با پشتیبانی طرفهای خارجی مخالف هستیم.
وی افزود: آنچه در ترکیه روند را غالب خواهد ساخت میزان حضور و مشارکت مردم و احزاب سیاسی است که با حضور خود این کودتا را محکوم کردند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی عنوان کرد: مرزهای شمال غرب کشور در همسایگی با ترکیه از امنیت کافی برخوردار است و آمادگی لازم در نیروهای زمینی و هوایی نیز برای صیانت وجود دارد و تا این لحظه نیز هیچ نوع حادثه و پیامدی را شاهد نبودیم.
شمخانی به هموطنانمان در ترکیه نیز توصیه کرد از حضور در محل های درگیری دوری کنند و در مراکز اقامتی خود تا زمانی بازگشت به کشور بمانند.
ایران از دولت منتخب مردم ترکیه حمایت می کند
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: جمهوری اسلامی ایران ضمن توصیه به پرهیز از توسل به خشونت در ترکیه از دولت منتخب مردم این کشور حمایت می کند.
از مرکز دیپلماسی رسانه ای وزارت امور خارجه، بهرام قاسمی روز شنبه درمورد بحران سیاسی ایجاد شده در ترکیه اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با دقت و حساسیت بالا تحولات در کشور همسایه خود را دنبال می کند.
وی با یادآوری سه بار تماس تلفنی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران با همتای ترک خود از شروع بحران در نیمه شب گذشته تا ظهر امروز تصریح کرد: ما عمیقا نگران ثبات، امنیت، وحدت، مردم سالاری و حاکمیت قانون در ترکیه هستیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران ضمن توصیه به پرهیز از توسل به خشونت از دولت منتخب مردم ترکیه حمایت می کند.
قاسمی یادآور شد:برای جمهوری اسلامی ایران ترکیه ای با ثبات، امن و مردم سالار اولویت دارد و امیدوار است ثبات و آرامش کامل هر چه سریع تر به کشور دوست و همسایه ما بازگردد.
گروهی از نظامیان ترکیه شب گذشته اقدام به کودتا کردند که این کودتا به شکست انجامید و دولت این کشور کنترل ترکیه را در دست گرفت.
تاکنون حدود 90 نفر از مردم در جریان این تحولات کشته و بیش از یک هزار نفر زخمی شده اند.
لاریجانی پیروزی اراده مردم و دموکراسی را به رئیس مجلس ترکیه تبریک گفت
رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در پیامی به رئیس مجلس ملی کبیر جمهوری ترکیه پیروزی اراده مردم، حاکمیت ملی و دموکراسی را بر اقدام مذبوحانه و محکوم به شکست علیه نهادهای منتخب در این کشور تبریک گفت.
متن پیام علی لاریجانی به «اسماعیل قهرمان» رئیس مجلس ملی کبیر جمهوری ترکیه به شرح زیر است:
جناب آقای اسماعیل قهرمان
رئیس محترم مجلس ملی کبیر جمهوری ترکیه
السلام علیکم و رحمه الله و برکاته
با خرسندی فراوان مایلم پیروزی اراده مردم، حاکمیت ملی و دموکراسی را بر اقدام مذبوحانه و محکوم به شکست علیه نهادهای منتخب در کشورتان به جناب عالی، نمایندگان محترم پارلمان و دولت و ملت جمهوری ترکیه تبریک گویم.
وقایع ساعات گذشته به خوبی نشان داد رأی، اراده و خواست ملت ها تعیین کننده می باشد و دیگر کسب حاکمیت از طرق غیرقانونی و نامشروع را می باید در اوراق سیاه کتاب های تاریخ جستجو کرد صدای ملت ها بلندتر و رساتر از غرش تانک ها می باشد.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی متکی به آراء و خواست مردم با تکیه بر اصول و مبانی خود منبعث از دین مبین اسلام همواره از حاکمیت ملی و ارده ملت ها و نظام های برآمده از انتخابات پشتیبانی کرده است.
در همین راستا پارلمان اسلامی ایران ضمن محکوم کردن اقدام نظامی علیه نهادهای منتخب مردم به ویژه حمله به پارلمان ترکیه به عنوان مظهر دموکراسی، اراده و خواست مردم بر حمایت همه جانبه دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران از مردم مسلمان کشور دوست و برادر جمهوری ترکیه تأکید می نماید.
از خداوند متعال سربلندی، عزت و موفیقت روزافزون جناب عالی، سعادت و سرافرزی دوست و ملت مسلمان و همسایه جمهوری ترکیه را خواستارم.
علی لاریجانی
رئیس مجلس شورای اسلامی
جمهوری اسلامی ایران
ایران قطعاً مخالف کودتا در ترکیه است
علیاکبر ولایتی مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بینالملل در گفتوگوی تسنیم با اشاره به تلاش برای کودتا در ترکیه، خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران حکومتی مبتنی بر مردمسالاری دینی، یعنی حکومتی بر اساس رأی مردم در چارچوب ارزشهای اسلامی است و طبیعی است که با هر حرکت غیرقانونی و زورمندانه برای تغییر حکومتهای مردمی مخالف است.
وی با بیان "در کشور همسایه و برادر ما یعنی ترکیه انتخابات برگزار شده و سالهاست بر مدار دموکراسی و رأی مردم حکومت تشکیل میشود"، افزود: اگر قرار باشد یک عده معدود از نظامیها تحت تأثیر هر عامل یا عواملی بخواهند رأی مردم را پایمال کنند و حکومت مردمی آقای اردوغان را ساقط کنند، طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصولی که به آن معتقد است با این کودتا و هر کودتای دیگری مخالفت میکند.
مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بینالملل با تأکید بر اینکه مردم ترکیه همچنان حامی حکومت خود هستند و عامل اصلی که کودتا را به شکست کشاند حضور مردم در صحنه بود، تصریح کرد: ترکیه کشور همسایه و برادر ماست و این نوع اقدامات مانند کودتا که موجب میشود کشوری از مدار پیشرفت، عدالت و مردمسالاری بهدور بیفتد، هیچوقت مورد تأیید ما نخواهد بود؛ مضافاً اینکه حکومت فعلی ترکیه بر اساس مدعای اصلی آقای اردوغان، بهدنبال احیای ارزشهای اسلامی است و این مسئله او را به ما نزدیکتر میکند. هرچند ما و ترکیه درباره مسائلی مثل سوریه با هم اختلاف عقیده داریم و امیدواریم روزی برسد که دولت ترکیه هم به نظرات مردم سوریه و آرای مردم سوریه احترام بگذارد و تعیین حکومت در سوریه را به مردم این کشور واگذار کند.
ولایتی در پایان ابراز کرد: در این ماجرا شاهد بودیم همه احزاب سیاسی، چه آنها که با اردوغان موافقند و چه آنها که مخالفند، کودتا را محکوم کردند؛ این نشان میدهد اجماعی بین مردم ترکیه علیه کودتا وجود دارد و این طبیعی هم هست، لذا کماکان مثل گذشته امیدواریم انشاءالله دولت آقای اردوغان در ترکیه بتواند بر این مشکلات پیروز شود و مردم ترکیه راه پیشرفت و ترقی خود را ادامه بدهند و همانطور که در آرمان حزب عدالت و توسعه آمده، ارزشهای اسلامی احیا شود.
تجهیزات ارتش ترکیه بدون هماهنگی با ناتو قابلیت استفاده ندارد
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم گفت: کودتا در ترکیه با توجه به حضور و نظارت ناتو دارای پیچیدگی های خاصی بوده است اما این اقدام احتمالا از حمایت پنهان خارجی بهره گرفته است.
عباسعلی منصوری آرانی در گفت و گو با خانه ملت گفت: کودتای رخ داده در ترکیه مساله ای است که برای تحلیل و بررسی دقیق نیازمند برقراری آرامش و بررسی اعترافات کودتاچیان است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم شورای اسلامی گفت: شورش نظامی در ارتش با عنوان کودتا دارای پیچیدگی های خاصی است اما این موضوع باتوجه به عضویت ترکیه در ناتو اهمیت مضاعفی پیدا کرده است.
وی در ادامه گفت: بسیاری از امکانات و تجهیزات ارتش ترکیه بدون هماهنگی با ناتو قابلیت استفاده ندارد و آنچه که رخ داده می تواند عضویت آنکارا را در ناتو تحت تاثیر قرار دهد. در این میان نظارت اطلاعاتی ناتو در کنار فرماندهی ترکیه به طور جدی دچار چالش شده است.
منصوری آرانی گفت: فتح الله گولن که سابقا از اعضای قدرتمند و متحد اردوغان در حزب عدالت و توسعه بود ، مظنون اصلی کودتای ترکیه است. دیدگاه های اعتقادی جنبش خدمت اگرچه در ترکیه دارای نفوذ و پایگاه است اما کودتای رخ داده بدون شک دارای حمایت خارجی بوده است.
وی خاطرنشان کرد: آنکارا همچنان ملتهب است تا زمانی که تشنج شورش نظامی فروکش نشده باشد نمی توان به درستی آنچه که رخ داده است را تحلیل کرد.
رئیس سابق دانشگاه جنگ گفت: حضور پرشمار مردم در مقابل کودتاچیان اصلی ترین شکست کودتا بوده است؛ واقعیت این است که دولت اردوغان در جهت ممانعت از تکرار کودتا باید پیوند خود را با مردم ترکیه افزایش دهد.
وی تاکید کرد: برخوردهای قهرآمیز سیاسی رویکردی است که کودتاچیان با استفاده از آن به صحنه بازخواهند گشت و دموکراسی در ترکیه دچار اخلال خواهد شد.
کودتای ترکیه نسخه بازنویسی شده کودتای مصر توسط عربستان و گولن است
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم گفت: کودتای رخ داده در ترکیه درواقع نسخه بازنویسی شده کودتای مصر توسط فتح الله گولن است. گولن که ساکن آمریکا است از گذشته رفیق گرمابه و گلستان سعودی ها بوده و قطعا کودتای رخ داده با نظرخواهی از ریاض انجام گرفته است.
منصورحقیقت پور در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت ضمن محکومیت کودتای رخ داده در ترکیه گفت: اگرچه برخی کشورهای منطقه در مورد جنگ سوریه به طور مشترک تاکنون اقداماتی را انجام داده اند اما آنها به صورت پنهانی برای هدایت اهل سنت وارد جنگ سرد شده اند.
وی تصریح کرد: انقلاب مردمی مصر و روی کار آمدن نخستین دولت دموکراتیک در قاهره، عربستان به شدت نگران آینده خود شد.سعودی ها در یک برنامه ریزی دقیق دولت مصر را سرنگون و دولت دست نشانده را روی کار آوردند.
حقیقت پور در ادامه گفت: ریاض می دانست که مصر به دلیل بهره گیری از موقعیت ژئوپلتیک ویژه و حمایت مردمی در آینده سودای رهبری جهان اهل سنت را توسط الازهر در سر دارد ، بنابراین سعودی ها ابتدا با محمد مرسی (رئیس جمهوری مخلوع مصر) طرح رفاقت ریختند و در ادامه دست به کودتا زدند.
وی ضمن تشریح شباهت های کودتای مصر با کودتای ترکیه گفت: کودتای رخ داده در ترکیه درواقع نسخه بازنویسی شده کودتای مصر توسط فتح الله گولن است. گولن که ساکن آمریکا است از گذشته رفیق گرمابه و گلستان سعودی ها بوده و قطعا کودتای رخ داده با نظرخواهی از ریاض انجام گرفته است.