خبرگزاری رویترز ادعا کرد که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌در گزارشی برای اعضای شورای حکام اعلام کرد که ذخایر اورانیوم بسیار غنی‌شده شده در ایران طی ماه‌های اخیر افزایش یافته است.

گروه دیپلماسی- هدیه گل محمدی: خبرگزاری رویترز ادعا کرد که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌در گزارشی برای اعضای شورای حکام اعلام کرد که ذخایر اورانیوم بسیار غنی‌شده شده در ایران طی ماه‌های اخیر افزایش یافته است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،در این سند که به رویت رویترز رسیده، آژانس ادعا شده است که ایران ۱۶۴.۷ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصد در اختیار دارد که این میزان نسبت به گزارش قبلی در ماه مه، ۲۲.۶ کیلوگرم افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش ایران ۸ آبشار سانتریفیوژ پیشرفته از نوع IR6 در سایت فردو اضافه کرده است که مجموع سانتریفیوژهای جدید را به ۱۰ خوشه می‌رساند. البته ادعا شده است که سانتریفیوژهای جدید هنوز فعال نیستند و عملیات غنی‌سازی در آن‌ها انجام نمی‌شود.
طبق این گزارش رافائل گروسی مدیرکل آژانس اتمی‌مدعی شده است که طی سه ماهه گذشته هیچ پیشرفتی در حل‌وفصل مسائل ادعایی پادمانی و همچنین مجوز بازرسان آژانس که ایران براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان لغو کرده، حاصل نشده است.
درهمین حال، وال‌استریت ژورنال می‌نویسد که گزارش فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌درباره برنامه هسته‌ای ایران که در روز پنج‌شنبه منتشر شد، اولین گزارش پس از روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدید این کشور است. یکی از شعارهای انتخاباتی مسعود پزشکیان هدف تقویت اقتصاد از طریق مذاکره برای پایان تحریم‌های غرب علیه این تهران بود.
این گزارش در زمانی منتشر می‌شود که خاورمیانه در آستانه جنگی تمام‌عیار قرار دارد. هشدار مقامات غربی به ایران هشدار داده‌اند که هرگونه حمله به اسرائیل در انتقام از ترور رهبر سیاسی حماس توسط این رژیم، به مخاطرات موجود دامن می‌زد.
طی سال‌های اخیر و پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، تهران برنامه هسته‌ای خود را به طور گسترده‌ای سرعت بخشیده است. این توافق اکثر تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را در ازای محدودیت‌های سخت اما موقت بر فعالیت هسته‌ای این کشور لغو کرد.
مقامات ایرانی در ماه‌های اخیر هشدار داده‌اند که اکثر دانش لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای را به دست آورده و گفته‌اند که این کشور می‌تواند موضع رسمی‌خود مبنی بر اینکه هرگز سلاح‌های کشتارجمعی تولید نخواهد کرد را کنار بگذارد. در اوایل این ماه، آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا ارزیابی جدیدی از کار هسته‌ای تهران منتشر کردند و مدعی شدند که ایران در حال انجام تحقیقاتی است که آن را در موقعیت بهتری برای گریز هسته‌ای قرار داده است.
آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌نشان داد که ایران در سه ماه منتهی به ۱۷ آگوست، ۴۹.۸ پوند اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی به ذخایر خود افزوده و آن را به ۳۶۳.۱ پوند افزایش داده است. این مقدار مقداری کمتر از حداقل اورانیوم غنی‌شده مورد نیاز برای سوخت‌گیری چهار سلاح هسته‌ای است.
مقامات آمریکایی گفته‌اند که تبدیل اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی به ماده ۹۰ درصدی درجه تسلیحاتی که می‌تواند در یک بمب هسته‌ای استفاده شود، کمتر از دو هفته طول می‌کشد.
ایران بارها تأکید داشته که برنامه هسته‌ایش صرفاً برای اهداف صلح‌آمیز است.
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌همچنین نشان داد که ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصدی خود را به طور قابل توجهی افزایش داده است؛ تبدیل این خلوص به درجه تسلیحاتی چند هفته طول می‌کشد. برخی کارشناسان گفته‌اند که ایران می‌تواند در دو ماه اورانیوم غنی‌شده کافی برای سوخت‌گیری نه بمب اتمی‌تولید کند.
در آخرین نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌در ماه ژوئن، کشورهای غربی رسماً تهران را به گسترش برنامه هسته‌ایش و عدم همکاری ادعایی آن با این آژانس سرزنش کردند. آن‌ها تهدید کرده‌اند که اقدامات ایران در نهایت می‌تواند پرونده هسته‌ای این کشور را به شورای امنیت سازمان ملل متحد بکشاند. در پاسخ، ایران گفت که صدها سانتریفیوژ جدید را نصب خواهد کرد که اورانیوم غنی‌شده فعلی را به خلوص بالاتر تبدیل می‌کند. گزارش روز پنجشنبه نشان داد که این کار، از جمله در تأسیسات زیرزمینی فوردو، آغاز شده است. در این مجتمع، ایران هشت آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر (بیش از ۱۳۰۰ دستگاه) را نصب کرده است.
هیاهو در واشنگتن
وال استریت ژورنال می‌نویسد؛ پیشروی ایران برای تبدیل‌شدن به یک دولت آستانه هسته‌ای بحث‌ها در واشنگتن در مورد نحوه برخورد با تهران را شدت بخشیده است. جمهوری‌خواهان می‌گویند که بخش عمده گسترش برنامه هسته‌ای ایران در زمان ریاست‌جمهوری بایدن رخ داده، در حالی که برخی از دموکرات‌ها می‌گویند برنامه هسته‌ای تهران در صورت عدم خروج دونالد ترامپ از برجام، همچنان محدود می‌ماند. بایدن مانند سلف‌های خود تعهد کرده که از گریز هسته‌ای ایران جلوگیری کرده و مقامات دولتش می‌گویند همچنان به دنبال دیپلماسی برای حل بن‌بست هسته‌ای این کشور هستند.
گسترش برنامه هسته‌ای ایران همچنین چالشی برای رئیس‌جمهور جدید این کشور ایجاد می‌کند که مسئول سیاست اقتصادی این کشور بوده اما تصمیم نهایی در مورد برنامه هسته‌ای و سیاست امنیتی تهران با او نیست. ایالات متحده و کشورهای اروپایی هشدار داده‌اند که احتمال تعامل عمیق‌تر با تهران در مورد برنامه هسته‌ای و مسائل دیگر به کاهش برنامه هسته‌ای تهران و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌بستگی دارد. تصمیم برای لغو تحریم‌ها تقریباً به طور قطع به توافق هسته‌ای جدیدی نیاز خواهد داشت.
در گزارش جداگانه‌ای که روز پنجشنبه منتشر شد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌ادعا کرد که ایران همچنان از تحقیقات در مورد مواد هسته‌ای اعلام‌نشده کشف‌شده در این کشور پیروی نمی‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌همچنین گفت که تهران هیچ نشانی از تغییر تصمیم خود مبنی بر منع بازرسی برخی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌از این کشور یا بهبود دسترسی این آژانس به سایت‌های مرتبط با هسته‌ای نشان نداده است. با این حال، مقامات غربی گفته‌اند با توجه به اینکه اخیراً یک دولت جدید به قدرت رسیده، بعید است در نشست آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌در ماه سپتامبر، اقدامات جدیدی علیه تهران انجام گیرد.
پزشکیان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی را به مراسم تحلیف خود دعوت کرده بود، اگرچه گروسی به این مراسم نیامد. از آن زمان، این دو مقام نامه رد و بدل کرده‌اند و گروسی در گزارش روز پنجشنبه گفت که امیدوار است این تماس‌ها با سفری زودهنگام به ایران و برگزاری گفتگویی روان و سازنده که سریعاً منجر به نتایج ملموس شود، تبدیل شود.
اقدام گام به گام تهران
جمهوری اسلامی‌ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی‌مورد تائید قرار گرفت اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، تحریم‌هایی که به واسطه برجام رفع شده بود، با تصمیم یکجانبه وی برای خروج از این توافق در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می‌۲۰۱۸) بازگردانده شد.
جمهوری اسلامی‌ایران در سال ۲۰۱۸ سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران خارجه اعضای باقی‌مانده در این توافق فعال کرد. در نتیجه این نشست، طرف‌های عضو برجام با صدور بیانیه‌ای، ۱۱ تعهد را برای جبران خسارت‌های اقتصادی ناشی از اقدام یکجانبه آمریکا مطرح کردند.
اما اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی‌ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی‌تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، ایران نیز در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد.
جمهوری اسلامی‌ایران نیز تاکید دارد که هر زمان سایر طرف‌ها به طور کامل به تعهداتشان عمل کنند، به طور متقابل رفتار خواهد کرد.