اينکه در تاريخ جمهوري اسلامي شهادت مسئولان اجرايي و مقامات عالي رتبه مسبوق به سابقه بوده است، شکي وجود ندارد اما اينکه هرکدام چه کساني بودند و در چه زماني از برهه تاريخي کشور ايران به شهادت رسيدند، جاي بررسي دارد.

گروه سياسي: اينکه در تاريخ جمهوري اسلامي شهادت مسئولان اجرايي و مقامات عالي رتبه مسبوق به سابقه بوده است، شکي وجود ندارد اما اينکه هرکدام چه کساني بودند و در چه زماني از برهه تاريخي کشور ايران به شهادت رسيدند، جاي بررسي دارد.
سوانح مهم هوايي در تاريخ انقلاب اسلامي
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،در ابتداي انقلاب اسلامي و در 7 مهرماه سال 60 اولين حادثه هوايي براي مسئولان ارشد در ارتش رخ داد. در اين سانحه يک فروند هواپيماي سي-130 ارتش ايران که حامل جمعي از فرماندهان ارتش و سپاه بود در کهريزک سقوط کرد و 80 سرنشين آن از جمله ولي‌الله فلاحي، محمدعلي جهان آرا، يوسف کلاهدوز، سيدموسي نامجو و جواد فکوري به شهادت رسيدند.
پس از آن در اسفندماه 1364 يک فروند اف27 فرندشيپ به خلباني عبدالباقي درويش در 25 کيلومتري شمال اهواز در محاصره دو فروند ميگ -23 عراقي قرار گرفت و تمام 51 سرنشين آن شهيد شدند. اين هواپيما حامل فضل‌الله محلاتي نماينده امام (ره) در سپاه و به همراه جمعي از نمايندگان مجلس و قضات عالي‌رتبه قضايي بود.
15 دي 1373 نيز هواپيماي جت لاکهيد ارتش ايران در نزديکي اصفهان چند دقيقه پس از برخاستن از پايگاه شهيد بابايي، سقوط کرد و همه 12 سرنشين آن از جمله سرتيپ منصور ستاري، فرمانده نيروي هوايي ارتش و سرتيپ عليرضا ياسيني به شهادت رسيدند.
همچنين 27 ارديبهشت 1380 هواپيماي روسي ياک-40 متعلق به شرکت فراز قشم در ساعت 7 بامداد در جنگل‌هاي منطقه خرچنگ در حوالي ساري سقوط کرد.
در اين حادثه رحمان دادمان وزير راه و ترابري به همراه تعدادي از مقامات ايران از جمله ارسلان راحمي و جمعي از نمايندگان استان گلستان و تمامي خدمه هواپيما جان خود را از دست مي‌دهند. پرواز جهت انجام مأموريت اداري و افتتاح فرودگاه گرگان بود.
14 آذر 1384 نيز يک فروند هواپيماي سي-130 ارتش ايران که حاوي خبرنگاران و پرسنل ارتش بود، بر روي منطقه‌اي مسکوني در تهران سقوط کرد که بيش از 110 کشته برجاي گذاشت.
در 19 دي 1384 يک هواپيماي فالکن-20 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در شمال غرب ايران سقوط کرد و تعدادي از مقامات ارشد سپاه، از جمله احمد کاظمي، فرمانده نيروي زميني سپاه به شهادت رسيدند.
و در نهايت در 18 دي 1398: يک فروند هواپيماي مسافربري بوئينگ 800–737 متعلق به خطوط هواپيمايي بين‌المللي اوکراين، با 176 مسافر و خدمه پس از پرواز از فرودگاه امام در محلي بين پرند و شهريار سقوط کرد.
طبق خبرگزاري‌هاي جمهوري اسلامي علت حادثه شليک پدافند هوايي توسط سپاه پاسداران بود.
 اعلام علت واقعي فاجعه با چهار روز تأخير اعلام شد و نامه عذرخواهي رئيس‌جمهور را در پي داشت. هواپيما از نوع BOEING 737-8KV و با رجيستر UR-PSR بود که اولين پروازش را در تاريخ 21 ژوئن 2016 انجام داد.
حادثه هوايي براي بالاترين مقام اجرايي کشور
براساس مطالب گفته شده اتفاقات و سانحه‌هاي هوايي که در کشور رخ داده است بسيار زياد است اما اينکه براي بالاترين مقام اجرايي کشور چنين حادثه اي رخ داده باشد، تاکنون رخ نداده است، البته پيش از اين نيز گفته شده است که براي دو رئيس جمهوري پيشين از جمله محمود احمدي نژاد چنين اتفاقي رخ داده اما آنها جان سالم بدر برده اند.
البته در همين دولت نيز سانحه هوايي ديگري روي داد که مي‌توان به اتفاق رخ داده براي سجادي و هيات همراه به عنوان وزير ورزش و جوانان اشاره کرد.
در اين حادثه مسئول دفتر وزير به شهادت رسيد و سجادي نيز براي درمان مدت زيادي را در بيمارستان جهت انجام کارهاي پزشکي گذراند و درنهايت نيز به دليل عدم توانايي براي انجام فعاليت‌هاي محوله استعفا داد و پست خود را به کيومرث‌هاشمي سپرد.
روساي جمهوري که دوره آنها ناتمام ماند
ابوالحسن بني صدر اولين رئيس جمهوري ايران بود که با راي مجلس شوراي اسلامي برکنار شد و دوره رياست جمهوري خود را به اتمام نرساند.
در 26 خرداد 1360، دو فوريت طرح نمايندگان مجلس شوراي اسلامي براي ارزيابي کفايت سياسي رئيس‌جمهور وقت در مجلس به تصويب رسيد. طرح در دستور کار مجلس قرار گرفت و پس از پنج روز با رأي اکثريت نمايندگان عدم کفايت ابوالحسن بني‌صدر براي رياست جمهوري تصويب شد.
در آخرين روزهاي خرداد 1360 پس از آنکه بنيانگذار انقلاب اسلامي، ابوالحسن بني‌صدر، اولين رئيس‌جمهور ايران را از فرماندهي کل قوا کنار گذاشت، در 25 خرداد مخالفان وي ضمن برگزاري تظاهراتي در پايتخت خواهان عزل او از رياست جمهوري شدند، رويدادي که فرداي آن روز با طرح دو فوريتي بررسي کفايت سياسي رئيس‌جمهوري مواجه شد.
بر اين اساس طي چند روز موضوع کفايت سياسي رئيس‌جمهوري و اداره کشور پس از عزل وي در مجلس مورد ارزيابي قرار گرفت و در پايان در 31 خرداد 1360 خورشيدي، 177 نماينده مجلس شوراي اسلامي رأي به عدم کفايت سياسي بني‌صدر دادند.
بارزترين دليل بر عدم کفايت سياسي بني‌صدر از سوي نمايندگان مجلس «موضع‌گيري وي عليه نظام جمهوري اسلامي و اتحاد با نيروهاي ضدانقلاب وابسته به شرق و غرب جهت نابودي نظام اسلامي و همچنين مخالفت مستمر وي با مجلس شوراي اسلامي از بدو تأسيس و حتي پيش از افتتاح آن، دخالت صريح در قوه قضائيه و عدم درک صحيح از بديهي‌ترين اصول قانون اساسي و نيز عدم اعتقاد به اصل تفکيک قوا» اعلام شد.
اکبر‌هاشمي رفسنجاني که در آن برهه رياست مجلس بود، لحظاتي پس از راي‌گيري در جمع مخالفان بني‌صدر که در برابر مجلس تجمع کرده بودند اين خبر را اعلام کرد و گفت «به زودي رهبر کبير انقلاب دربارهٔ عزل بني‌صدر تصميم نهايي را خواهند گرفت.»
وي همان روز در نامه‌اي به امام(ره) مصوبه مجلس را به اطلاع ايشان رساند، روح‌الله خميني نيز در پي‌نوشت نامه آورد: «پس از رأي اکثريت قاطع نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي مبني بر اينکه آقاي ابوالحسن بني‌صدر براي رياست جمهوري اسلامي ايران کفايت سياسي ندارند، ايشان را از رياست جمهوري اسلامي ايران عزل نمودم.»
پس از آن شوراي موقت رياست جمهوري اسلامي ايران با حضور موسوي اردبيلي(رئيس شوراي قضايي کشور)، محمدعلي رجايي (نخست وزير)و اکبرهاشمي رفسنجاني (رئيس مجلس شوراي اسلامي) براساس قانون اساسي براي اداره امور اجرايي کشور تشکيل شد.
شهادت محمدعلي رجايي دومين رئيس جمهوري اسلامي ايران
پس از عزل بني صدر از رياست جمهوري و فرار وي از ايران، انتخابات رياست جمهوري در کشور برگزار شد و ومحمدعلي رجايي که پست نخست وزيري را برعهده داشت به عنوان دومين رئيس جمهوري اسلامي ايران انتخاب شد.
وي از 11 مرداد 1360 تا 8 شهريور همان سال، يعني به مدت 28 روز، رئيس‌جمهور  بود.
انفجار در دفتر نخست‌وزيري جمهوري اسلامي ايران در تاريخ 8 شهريور 1360 ساعت 3 عصر در تهران در خيابان پاستور و در طي برگزاري جلسه شوراي عالي امنيت ملي کشور با حضور محمدعلي رجايي رئيس‌جمهور و محمدجواد باهنر نخست‌وزير وقت و ديگر اعضاي شورا صورت گرفت. در اين اتفاق، رئيس جمهوري و نخست‌وزير (در اثر انفجار)، عبدالحسين دفتريان مديرکل مالي اداري نخست‌وزيري (در اثر خفگي در آسانسور) و يک پيرزن عابر در بيرون ساختمان کشته شدند. 6 روز پس از اين واقعه هوشنگ وحيد دستجردي رئيس وقت شهرباني ايران که در جلسه حضور داشت نيز در اثر شدت جراحات ناشي از سوختگي درگذشت.
خسرو تهراني مسئول اطلاعات نخست‌وزيري، سرهنگ موسي نامجو وزير دفاع، يوسف کلاهدوز جانشين فرمانده سپاه پاسداران، سرتيپ شرف‌خواه معاون نيروي زميني، سرهنگ اخياني معاون ژاندارمري، سرهنگ کتيبه رئيس اداره دوم ارتش و احمد وحيدي نيز در اين نشست حضور داشتند که همگي با جراحاتي از اين حادثه جان سالم به در بردند.
در آغاز چنين تصور شد که مسعود کشميري که آن زمان دبير شوراي عالي امنيت ملي بود نيز در اين انفجار کشته شده و قطعاتي از اجساد ديگران به عنوان بازمانده جسد وي دفن شد ولي پس از مدتي معلوم شد که وي از مرتبطان با سازمان مجاهدين و عامل اصلي انفجار بوده و به خارج از ايران گريخته‌است.
در جريان تحقيقات در مورد اين انفجار، تني چند از مقامات امنيتي از جمله حسن کامران، محسن سازگارا، خسرو تهراني به ظن سهل‌انگاري يا خيانت، در اين ارتباط دستگير و زنداني شدند که با فرمان سيد روح‌الله خميني احکام آنان لغو شد. در اين رابطه 60 نفر از مقامات تراز اول اجرايي کشور در نامه‌اي به سيد روح‌الله خميني از دستگيرشدگان شفاعت کردند و بر درستکاري آنان گواهي دادند.  درهمين رابطه بعدها دو نفر اعدام شدند و يک نفر به نام تقي محمدي هم در زندان خودکشي کرد.  اينکه رئيس دولت سيزدهم در سانحه هوايي و بعد از حضور در مراسم افتتاح سدي در مرز ايران و جمهوري آذربايجان به شهادت مي‌رسد قطعا ضايعه بزرگي براي کشور ايران و نظام جمهوري اسلامي خواهد بود اما با توجه به مطالبي که ذکر شد، مردم ايران حوادث سختي را پشت سرگذاشتند و با قدرت به مسير خود را ادامه دادند که نشان مي‌دهد از اين پيچ تاريخي نيز با سربلندي عبور خواهند کرد.