حدود 15 سال پیش بود که طرح انتقال گاز ایران به پاکستان بین دو کشور مطرح شد و علی‌رغم پیش طراحی و اجرا بنا به دلایلی به فاز عملیاتی نرسید. اما چند ماهی است که با پیشنهاد مقامات پاکستانی بار دیگر اجرای این خط لوله در دستور کار دو کشور قرار گرفته است.

گروه اقتصادی - حسین قبادیان: حدود 15 سال پیش بود که طرح انتقال گاز ایران به پاکستان بین دو کشور مطرح شد و علی‌رغم پیش طراحی و اجرا بنا به دلایلی به فاز عملیاتی نرسید. اما چند ماهی است که با پیشنهاد مقامات پاکستانی بار دیگر اجرای این خط لوله در دستور کار دو کشور قرار گرفته است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ، وزیر نفت از علاقمندی اسلام‌آباد برای بهره‌برداری سریع خط لوله صادراتی گاز ایران به پاکستان (آی‌پی) خبر داد.
جواد اوجی در حاشیه سفر سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری به اسلام‌آباد با بیان اینکه طرف پاکستانی مشتاق است هرچه زودتر تزریق گاز به خط لوله آی‌پی انجام شود، گفت: پاکستان برای تسریع در این کار در حال تنظیم قرارداد با شرکت‌های مختلف است.
 وی افزود: با اقدام‌هایی که انجام خواهد شد، امیدواریم طبق قرارداد بین‌المللی که بین ایران و پاکستان امضا شده است، در دوران فعالیت دولت سیزدهم شاهد صادرات گاز به پاکستان باشیم. وزیر نفت که به همراه رئیس‌جمهوری به پاکستان سفر کرده است روز دوشنبه با مصدق مسعود ملک، وزیر نفت پاکستان دیدار و گفت‌وگو کرد؛ تحکیم روابط دو کشور به‌ویژه در بخش انرژی و نفت و گاز از مهمترین محورهای مورد تأکید در این دیدار بود. توسعه همکاری‌های دوجانبه در حوزه انرژی و صدور خدمات فنی و مهندسی نیز از محورهای مذاکرات روز دوشنبه وزیران نفت ایران و پاکستان به شمار می‌آید. وزیر نفت پاکستان هم پس از این ملاقات در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه فرصت‌هایی خیره‌کننده بین دو کشور برای تعمیق همکاری‌های تجاری و اقتصادی وجود دارد، گفت: ما از سفر جناب رئیسی، رئیس‌جمهوری و هیات ایرانی در پاکستان بسیار خرسندیم و میزبانی از دوستان ایرانی افتخار بزرگی برای ماست. وی ادامه داد: مرحله نخست مذاکرات ما مرتبط با همه محورها برگزار شد و ما این روند را در مراحل بعدی ادامه خواهیم داد.وزیر نفت پاکستان تأکید کرد: ایران و پاکستان به همکاری برای رفاه منطقه و تأمین منافع ملت‌های یکدیگر ادامه می‌دهند.
بر اساس این گزارش، طرح انتقال گاز ایران به پاکستان از حدود ۱۵ سال پیش طراحی و اجرا شد که تاکنون به دلایل مختلفی وارد فاز عملیاتی نشده بود، اما با حضور ایران در پاکستان و مذاکرات صورت گرفته و با ابراز تمایل طرف پاکستانی، این موضوع اکنون به مرحله اجرا نزدیک‌تر شده است. ایده احداث خط لوله صلح در سال ۱۹۹۰ مطرح و قرار شد این خط لوله گاز ایران را به پاکستان و هندوستان منتقل کند که پیام‌آور صلح و دوستی در شبه قاره باشد. بر اساس توافق اولیه، قرار بود این خط لوله ۲۷۰۰ کیلومتری، گاز صادراتی ایران را از مسیر پاکستان به هند منتقل کند.پیش‌بینی شده بود که در صورت توافق نهایی، ۱۱۰۰ کیلومتر از این خط لوله در ایران، ۱۰۰۰ کیلومتر در پاکستان و ۶۰۰ کیلومتر در هند احداث شود. طبق طرح اولیه قرار بود روزانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب گاز ایران به هند و پاکستان صادر شود. از این مقدار، ۹۰ میلیون مترمکعب برای هند و ۶۰ میلیون مترمکعب برای پاکستان در نظر گرفته شده بود که البته این ایده عملی نشد.هند با بهانه‌هایی درباره امنیت و قیمت معاهده، نسبت به آن سرد شده و از تعهد سه‌جانبه کناره‌گیری کرد. بعد از آن در سپتامبر ۲۰۱۲، عملیات اجرایی معاهده آغاز شده و رؤسای جمهور وقت ایران و پاکستان توافق کردند که در این زمینه همکاری داشته باشند. بر اساس این همکاری، پیش‌بینی شده بود که پاکستان نیز خط لوله خود را طی ۲۲ ماه تا مرز ایران بکشد.
هم‌چنین بر اساس این معاهده گازی، قرار شد با شروع عملیات لوله‌گذاری تا سال ۱۳۹۳، صادرات گاز از طریق خط لوله به کراچی آغاز شود. این قرارداد ۲۵ ساله، ایران را متعهد کرد که صادرات گاز در روز از حجم ۱۴ میلیون مترمکعب را آغاز کرده و آن را در دو فاز به ۲۱ و ۳۰ میلیون مترمکعب افزایش دهد.با این‌که توافق مذکور بین دو کشور صورت گرفت، عملیات اجرایی خط لوله از سوی پاکستانی‌ها مدام متوقف و از سوی مسؤولان این کار در پاکستان، اطلاعات ضدونقیضی درباره میزان پیشرفت پروژه ارائه می‌شد. عدم آغاز عملیات اجرایی خط لوله از سوی پاکستان، در حالی اتفاق می‌افتاد که ایران از سال ۲۰۱۱ کار خط لوله خود را به اتمام رسانده بود و به اسلام‌آباد فرصت داده بود تا پایان ۲۰۱۴ عملیات خط لوله را تکمیل کند.
توسعه روابط بین‌المللی گازی
 به نفع کشور است
در خصوص ضرورت اجرای خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان ، حمیدرضا عراقی - مدیر عامل سابق شرکت ملی گاز به ایسنا گفت: هرچه ایران بتواند با همسایگان از نظر تبادل گاز، واردات و صادرات رابطه برقرار کند هم از نظر امنیت ملی و هم از نظر اقتصادی مزایا زیادی دارد اما اینکه چه زمانی این مساله محقق شود، میزان خسارت چقدر باشد بستگی به مذاکراتی دارد که بین دو طرف صورت می‌گیرد. وی با اشاره به دلایل تاخیر اجرای این طرح طی سال‌های اخیر، اظهار کرد: از سال‌های گذشته ایران تقریبا آماده بود اما هند بنا به دلایلی از قرارداد خارج شد، باتوجه به اینکه این یک قرارداد صلح بین ایران، هند و پاکستان بود، زمانی که هندی‌ها از قرارداد خارج شدند، پاکستان نیازمند این بود که خط داخلی در کشورش ایجاد شود و حدس بنده بر این است که ممکن است بنا به مسائل بین‌المللی و تحریم‌هایی که انجام شده بود چندان راغب نبودند که با ایران همکاری داشته باشند اما نیازمند این مساله نیز بودند.
عراقی با بیان اینکه ایران هیچ مشکلی برای صادرات ندارد و عدم تمایل از طرف آن‌ها بوده است، اظهار کرد: در دولت نهم بحث‌هایی مطرح شد که ایران در آنجا سرمایه‌گذاری کند که بنا به دلایلی این اتفاق نیفتاد، اینکه پاکستان اعلام آمادگی کرده که مجدد از ایران استفاده کند کار درستی است اما اینکه قرارداد چگونه باشد و ایران بخواهد خسارت بگیرد و یا خیر موضوعاتی است که باید از مقامات جویا شد.به گفته وی هرچقدر بتوانیم با ترکیه، عراق، پاکستان، ترکمنستان، آذربایجان و حتی افغانستان و کویت میزان تعامل را افزایش دهیم نتایج مثبتی عائد کشور خواهد شد، در آن زمان که بنده مسوولیت داشتم با کویت نیز تعاملاتی داشتیم که منتفی شد اما به‌طور کلی هر میزان بتوانیم با همسایگان در حوزه خطوط انتقال گاز ارتباط برقرار کنیم مسیری روبه جبو و جز اهداف استراتژیک شرکت ملی گاز است.