«بورس ايران شبيه ترن هوايي شده، همه سهم‌ها با هم بالا مي‌روند و با هم برمي‌گردند پايين»؛ اين جمله شوخ طبعانه که اين روزها در گروه‌هاي مجازي بورس بازان بسيار مي‌چرخد، توصيف دقيقي است از بازار سرمايه ايران که گرفتار وضعيتي بيمارگونه شده است.

گروه اقتصادي – محمدحسين روانبخش: «بورس ايران شبيه ترن هوايي شده، همه سهم‌ها با هم بالا مي‌روند و با هم برمي‌گردند پايين»؛ اين جمله شوخ طبعانه که اين روزها در گروه‌هاي مجازي بورس بازان بسيار مي‌چرخد، توصيف دقيقي است از بازار سرمايه ايران که گرفتار وضعيتي بيمارگونه شده است. در حالي که به طور طبيعي بايد سهام شرکت‌ها بر اساس روند ارزشمندي و بازدهي قيمت‌گذاري شود و هر سهم بر اساس مختصات و شرايط خود دچار سود و زيان شود، در بورس ايران سهم‌ها گويا به هم زنجير شده‌اند و يکباره سراسر بازار – صرف نظر از ارزش ذاتي سهم‌ها – يکباره سبز مي‌شود و بار ديگر همه بلااستثنا به کاهش قيمت مبتلا مي‌شوند و بازار سراسر قرمز مي‌شود.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،البته چنين وضعي ممکن است در مواردي چون رکورد شديد اقتصادي يا جنگ، براي کشورهاي ديگر هم پيش بيايد، اما شکل ديگري چنين وضعيتي در دراز مدت و در شرايطي که ادعا مي‌شود قطار پيشرفت در حال حرکت است و اقتصاد در حال سر و سامان گرفتن است و اخباري مثل عضويت ايران در سازمان همکاري‌هاي شانگهاي و تجديد روابط با عربستان به عنوان دستاوردهاي عظيم و نشانه‌هايي از موفقيت‌هاي دولت مطرح مي‌شود، نشان مي‌دهد که وضع به گونه اي ديگر است: يا همه اين حرف‌ها فقط تبليغات است و يا بورس در دستان بازيگراني که صاحب ثروت و رانت و ارتباط هستند به بازي گرفته شده و اين ميان فقط سهامداران خرد هر روز بيش از روز قبل متضرر مي‌شوند. چندي پيش افشاي يک تصميم دولتي درباره نرخ خوراک در ارديبهشت که به اطلاع مردم رسانده نشده بود، نشان داد که مطلعين اين امر در 17 ارديبهشت چگونه با اطلاع از اين جريان در همان وقت در بازار سرمايه تاخت و تاز کرده‌اند و مردم عادي چطور فقط ريزش بورس را تماشا کردند و ندانستند که چرا چنين شده است! 
هرچند احسان خاندوزي سخنگوي اقتصادي دولت شايعه تصويب افزايش سقف گاز صنايع در جلسه 17 ارديبهشت هيأت دولت و ارتباط سقوط شاخص بورس با اين موضوع را رد کرده و گفته است «اين سوءبرداشت ناشي از عدم دقت حوزه اداري دبيرخانه هيأت دولت بود و اگر چه اين موضوع در جلسه 17 ارديبهشت هيأت وزيران مطرح شد اما تصويب نشد و براي بررسي و اعلام نظر کارشناسي به يک کارگروه و کميته‌ ارجاع شد و اواخر خرداد ماه نتيجه بررسي‌ها را به هيأت دولت اعلام کرد و در واقع زمان نهايي تصويب و ابلاغ مصوبه مذکور اواخر خرداد ماه بوده است و در جلسه 17 ارديبهشت هيأت دولت، هيچ تصميم قطعي در اين خصوص غير از ارجاع امر به يک کارگروه و کميته اتخاذ نشده بود». اين تکذيبيه نيم بند خاندوزي اگر چه زمان تصويب را به جلو تر رانده اما ظاهرا نامه 17 ارديبهشت باز هم مي‌تواند به نوعي سيگنال خروج از سهام پتروشيمي ‌و...از يک سو را داده و از سوي ديگر خريد محصولات و دپو انها از سوي فعالان بازار را به هر کسي که اين رانت را در اختيار داشته، داده بود. اما نکته مهمتر اين است که اين فقط يکي از مواردي است که افشا شده است و خدا مي‌داند در طول سه چهار سال اخير چند مورد از اين جور اطلاعات وجود داشته که باعث برداشت‌هاي نجومي‌افرادي خاص و سرشکن شدن ضرر در بين مردم شده است.
مجموع اين وضعيت باعث شده که در طول سه سال گذشته اعتماد عمومي‌به اين بازار چنان لطمه خورده که بسياري از سهامداران جزء عطاي حضور در اين بازار را به لقايش بخشيده و از آن خارج شده‌اند. اما آنهايي که حرفه‌اي تر بودند باقي ماندند به اميد شکل‌گيري روند رشد بازار؛ اما در هفته‌اي که گذشت حتي اين افراد هم نااميد شده‌‌اند و به نظر مي‌رسد که دوباره ضربه اي کاري به بورس وارد شده است.روز گذشته در آخرين روز کاري هفته، شاخص کل بورس امروز با 56 هزار و 949 واحد کاهش تا رقم دو ميليون و 71 هزار واحد سقوط کرد. شاخص کل با معيار هم وزن هم 21 هزار و 872 واحد کاهش يافت و در رقم 724 هزار و 716 واحد ايستاد. همچنين طي معاملات اين روز 94 درصد نمادهاي بورسي منفي بودند که از ميان آنها فولاد مبارکه اصفهان، صنايع پتروشيمي‌خليج فارس و پالايش نفت اصفهان نسبت به ساير نمادها بيشترين تاثير منفي را روي بورس گذاشتند.
در آن سوي بازار سرمايه شاخص کل فرابورس نيز با 587 واحد کاهش تا رقم 27 هزار و هفت واحد سقوط کرد.اين وضعيت پاياني هفته اي بود که در آن بورس وضعي سراسر نااميد کننده داشت و در طول آن شاخص کل بورس که در آغاز معاملات هفته روي عدد دو ميليون و 153 هزار واحد قرار داشت، کانال مهم دو ميليون و 100 هزار واحد را از دست داد و در مجموع نزديک به 4 درصد زيان را به طور ميانگين براي سرمايه‌گذاران ثبت کرد.
اين در حالي است که اعضاي دولت فعلي بخصوص سيد ابراهيم رئيسي در ايام انتخابات وعده‌هاي رنگارنگي درباره بورس داده بود اما حالا بعد از دو سال نه تنها خبري از آن وعده‌ها نيست بلکه حتي خوشبين ترين افراد در اين بازار را به اين نتيحه رسانده است که دولت هيچ کاري براي سهامداران جزء نمي‌کند و بورس به قلکي براي رانت خواران و محلي براي باخت سرمايه‌هاي مردم عادي بدل شده است.