عبارت «جراحی اقتصادی» برگرفته از یکی از شعارهای طراحی شده برای ابراهیم رئیسی در دوران تبلیغات انتخاباتی است که البته در سخنان وی ادامه پیدا کرد. او در سومین ماه ریاست جمهوری اش اعلام کرد که «اگر نجات اقتصاد کشور از وضع کنونی نیاز به چند جراحی بزرگ داشته باشد، شخص بنده و دولت سیزدهم از هزینه کردن توان و آبروی خود در این مسیر دریغ نخواهیم کرد» اما واضح بود که در آن زمان هیچ مصداقی برای این جراحی یا جراحی ها وجود ندارد؛ کما اینکه برای حذف ارز ترجیحی (که امروز به عنوان جراحی مطرح می شود) تا اواسط اسفند مجلس قصد نداشت که مجوزی به دولت بدهد. با این همه حالا که قرعه جراحی به «حذف ارز 4200 تومانی» یا «اصلاح نظام یارانه ای» افتاده است، گویا در میانه جراحی شاید نحوه این کار تغییر پیدا کند!

اولین تغییر در جراحی با دستور یکشنبه سید ابراهیم رئیسی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت صورت گرفت. وی به سازمان برنامه و بودجه و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دستور داد، کمک معیشتی ماه اول به حساب تمامی افرادی که تا ماه قبل مشمول دریافت یارانه بوده، اما در این مرحله کمک معیشتی دریافت نکرده‌اند و متقاضی تجدیدنظر در دهک‌بندی فعلی هستند، واریز شود.

رئیس جمهور در این جلسه گفت: اصل بر اعتماد به خوداظهاری مردم است؛ لذا مبلغ کمک معیشتی ماه اول، به حساب این افراد نیز واریز شود تا به محض تأیید درخواست متقاضیان از سوی دستگاه‌های مسئول، این مبلغ توسط آنها قابل برداشت گردد و در ماه‌های آتی نیز همانند سایر مشمولان، بتوانند مبلغ کمک معیشتی را دریافت نمایند.

اگرچه این تغییر، تغییری اساسی در میانه جراحی نیست اما سخنان معاون وزیر رفاه که در همین روز بیان شد، احتمال تغییری اساسی در این زمینه را مطرح کرد. وی احتمال تغییر نحوه پرداخت یارانه‌ها از «نقدی» به حالت «تخفیف درخرید کالا» مطرح کرد و گفت: پرداخت بعدی یارانه به همین منوال و مقدار است، اما ممکن است مدل آن از حالت نقدی به حالت «تخفیف در خرید» روی کالاها تغییر کند که اگر این سیاست اجرا شد، اطلاع‌رسانی می‌شود.

وی درباره اینکه « زمان رفع بلوکه یارانه‌ها چه زمانی خواهد بود؟ » هم توضیح داد: یارانه‌ها خیلی زیاد بلوکه نمی‌ماند و علت این بلوکه ماندن به تاریخ دقیق بازنگری در یارانه‌ها باز می‌گردد و از این نظر فعلا در حساب‌ها بلوکه است و زمانی که سیاست‌ها اجرا شود، پول‌ها نیز قابل برداشت می‌شود.

از سوی دیگر حجت عبدالملکی وزیر رفاه نیز با حضور در شبکه افق سیما درباره زمان استعلام و دریافت نتیجه اعتراض اظهار کرد: فرایند کمی زمانبر است، بانک‌های اطلاعاتی وسیعی باید چک شوند. احتمالاً مجدداً از طریق پیامک خواسته می‌شود مراجعه و اطلاعاتشان را ویرایش کنند و یک رفت و برگشتی دارد که چند روزی طول می‌کشد. مردم صبوری کنند. تصور نکنند که فراموش شده‌اند، بلکه درخواست‌شان تک به تک رسیدگی می‌شود.

این در حالی است که هنوز برای افرادی که از سال های قبل یارانه شان قطع شده، سامانه ای برای اعتراض در نظر گرفته نشده و فقط در این خصوص وعده داده شده است. 

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین در پاسخ به اینکه «وضعیت کافه‌دارها، رستوران‌دارها و غیره که وضعیت اقتصادی‌شان وابسته به قیمت‌های بازار است چه می‌شود؟ » نیز گفت: این‌ها همگی صنف دارند. ستاد تنظیم بازار هرروز تشکیل جلسه می‌دهد. این‌ها بررسی می‌شود و اقلامی که باید در اثر این افزایش‌ها، تغییرات قیمتی داشته باشند محاسبه و از سوی اصناف اعلام می‌شود. برآورد ما این است که افزایش قیمت قابل ملاحظه‌ای نخواهد بود.

همه این سخنان و مسائل غیر شفافی که تعیین وضعیت آن به آینده حواله داده می شود نشانه این است که هنوز تصمیم قاطعی برای آن گرفته نشده یا حتی فکری برای آن نشده است؛ و معلوم نیست تصمیم که با چنین روشی اجرا می شود چرا باید به عنوان «جراحی» مطرح شود که امری خطیر است و باید همه مختصات ، تصمیم گیری ها و جزئیات ریز آن دقیقا مشخص باشد؟! شاید از همین روست که این شوخی در بعضی شبکه های مجازی شکل گرفته که وضعیت مریض را زیر جراحی نامعلوم است و ممکن است جراح با ابراز تاسف برای خانواده مریض از اتاق جراحی بیرون بیاید. با این همه باید منتظر مانده و نتیجه جراحی را در ماه های آینده به روشنی دید.