نزدیک پنج ماه از روزی که اعلام شد واکسیناسیون کرونا در ایران شروع شده می گذرد. در این مدت بسیاری از کشورها چنان توفیقی در واکسینه کردن شهروندان خود به دست آورده اند که می توان گفت پایان کرونا در این کشور نزدیک است؛ این کشورها الزاما سازنده واکسن نیستند و تنها با برنامه ریزی و زمان بندی دقیق توانسته اند به این نتیجه برسند. در ایران اما وضعیت متفاوت است و علی رغم اینکه واکسن های متفاوت توسط ایران در حال ساخت است، به طور رسمی آغاز پیک پنجم کرونا اعلام شده است و نزدیک به 100 شهر کشور وارد رنگ بندی قرمز بیماری شده اند. این گزارش مروری است بر وعده هایی که در این مدت به مردم داده شده و متاسفانه چندان عملی نشده است. بازخوانی این وعده ها می تواند بهترین ملاک برای قضاوت درباره عملکرد مسئولان و سازمان های دی ربط در این زمینه باشد. 

صبح روز سه‌شنبه ۲۱ بهمن، چند ماه پس از شروع واکسیناسیون کرونا در برخی کشورها، برنامه واکسیناسیون سراسری کرونا در ایران با استفاده از واکسن اسپوتنیک روسیه شروع شد و اولین نفر فرزند وزیر بهداشت این واکسن را تزریق کرد. در آن زمان اعلام شد کعه در فاز اول واکسیناسیون که در زمستان 1399 انجام می شود به کارکنان بهداشت و درمانی در خط اول مبارزه با بیماری" و افراد بسیار پرخطر واکسن تزریق شود. این گروه شامل سالمندان مستقر در آسایشگاه‌ها و جانبازان شیمیایی و بالای ۵۰ درصد و سالمندان بالای ۶۵ سال در خانه سالمندان و مبتلا به بیماری زمینه‌ای است. اما در فاز دوم که قرار بود در بهار و تیر ۱۴۰۰ انجام شود، به چهار گروه «افراد بالای ۶۵ سال به ترتیب در گروه‌های ۵ ساله از بالا به پایین»، «افراد بالای ۶۵ سال با حداقل یک بیماری زمینه‌ای»، «افراد ۱۶ تا ۶۴ سال با حداقل یک بیماری زمینه‌ای» و «افرادی که بخاطر شغلشان با مردم در تماس‌اند» واکسن تزریق شود! این در حالی است که با رسیدن به نیمه تیرماه هنوز واکسیناسیون افراد 70 سال به بالا کامل نشده است.
 

رئیس انستیتو پاستور با اشاره به زمان اجرایی شده فاز انسانی واکسن انستیتو پاستور، تصریح کرد: امیدواریم خردادماه اولین تولید واکسن برای واکسیناسیون عمومی را داشته باشیم. همچنین واکسن شرکت رازی هم به زودی به ثمر می‌رسد که امیدواریم با چند ماه تأخیر این واکسن هم قابل عرضه باشد.

این واکسن، واکسنی است که به طور مشترک توسط ایران و کوبا ساخته می شود و در دهم خرداد (زمان وعده داده شده برای واکسیناسیون سراسری با این واکسن) مدیر پروژه فاز سوم کارآزمایی بالینی این واکسن اعلام کرد: کارآزمایی بالینی واکسن تولید مشترک انستیتو فینلای کوبا با مشارکت انستیتو پاستور ایران در دو کشور ایران و کوبا در حال انجام است و قرار است پس از مشخص شدن نتایج مطالعات به طور مشترک در هر دو کشور تولید و مورد عرضه عمومی قرار گیرد!
 

بیست و چهارم فروردین ماه سعید نمکی وزیر بهداشت اعلام کرد: با قولی که به مردم داده بودیم، بهار امسال واکسیناسیون عمومی در کشور را با واکسن کرونای ملی محقق خواهیم کرد.

وی در آن زمان به انتقاد از شیوه واکسیناسیون استرالیا و کانادا کرد و گفت: کانادا با آمریکا هم مرز است و خیلی از آمریکایی‌ها دوران استراحت و بازنشستگی خود را به کانادا می‌روند، اما با همه قرابت و نزدیکی با انگلیسی‌ها و آمریکایی ها، کانادا توانسته دو درصد جمعیت خود را واکسینه کند و قرار بود تا ماه ژوئن، دوز اول واکسن را تزریق کنند، اما الان گفته اند که حداکثر کمتر از سپتامبر نمی‌توانیم اولین دوز واکسن را به مردم کانادا تزریق کنیم. استرالیا دیشب اعلام و عذرخواهی کرد که پیش بینی‌هایی که کرده بودیم، محقق نشد و نمی‌توانیم قولی برای واکسیناسیون بدهیم و اکثر کشور‌ها گرفتار هستند با اینکه تحریم‌ها و فشار‌های اقتصادی همانند ایران را نداشتند.
 

نوزدهم اردیبهشت ماه حسن روحانی رییس جمهور با تاکید بر الزام اجرای سند واکسیناسیون، گفت: طبق برنامه وزارت بهداشت و درمان تا پایان تیرماه 13 میلیون نفر گروه پرخطر در کشور، واکسینه خواهند شد و روند اجرای عملیات واکسیناسیون به نحوی انجام خواهد گرفت که تزریق روزانه واکسن در سایت مربوطه ثبت و بطور منظم افزایش یابد.

این در حالی است که روز گذشته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد: تا کنون حدود ۷ میلیون دُز واکسن توزیع کردیم که حدود ۲ میلیون نفر هر دو دُز و حدود ۴ میلیون نفر هم دُز اول را دریافت کردند که در زمان نوبت دُز دوم را هم دریافت خواهند کرد.

کانادا، کشوری که وزیر بهاشت از آن انتقاد کرده بود، در همین زمان واکسیناسیون بیش از یازده و نیم میلیون نفر را کامل کرده است.

واکسیناسیون عمومی با واکسن داخلی، شاید خرداد!

چهارم خرداد 1400 رییس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) با بیان اینکه فاز سوم تست بالینی واکسن کوو ایران برکت تقریبا به نیمه راه خود رسیده است، گفت: امید است در خرداد ۱۴۰۰ واکسیناسیون عمومی با تولیدات ستاد اجرایی آغاز شود.

مخبر اظهار داشت: امکانات تولید در وضع بسیار خوبی قرار دارد و امیدواریم ظرف یک ماه و نیم آینده بتوانیم ۴ تا ۵ میلیون دوز تولید کنیم.

واکسیناسیون عمومی در تیرماه!

وزیر بهداشت خاطرنشان نیز در چهارم خرداد ماه کرد: تردید ندارم که به زودی بر بیماری کووید۱۹ فائق خواهیم آمد و به آبروی همه مقربین و شهدا، واکسن ایرانی را با صدای بلند و با عزت و سربلندی به دنیا معرفی خواهیم کرد. در خرداد، اولین تزریق های واکسن ایرانی را در کنار واکسن های وارداتی خواهیم داشت.

نمکی در پایان تاکید کرد: برنامه ما این است که تا پایان خرداد، گروه های آسیب پذیر شامل افراد بالای ۶۰ سال و بیماران صعب العلاج و خاص را واکسینه کنیم، در تابستان واکسیناسیون عمومی را در فازهای بعدی شروع کنیم و برآورد ما این است که زودتر از آنچه که در سند ملی واکسیناسیون کووید۱۹ اشاره کردیم، بتوانیم واکسیناسیون را به پایان برسانیم.

29 خرداد ماه هم علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: در تیرماه حجم انبوهی از واکسن برکت به دست ما خواهد رسید که واکسیناسیون عمومی را با آن انجام خواهیم داد.

آغاز واکسیناسیون عمومی، احتمالا مرداد

در خرداد ماه حسن روحانی رئیس جمهور گفت: در صورت تامین واکسن مورد نیاز کشور، تا اول مرداد واکسیناسیون عمومی را آغاز می‌کنیم.

وی تصریح کرد: در صورت تامین واکسن مورد نیاز، تا اول مرداد واکسیناسیون افراد پرخطر و دارای بیماری زمینه‌ای در کشور به اتمام می‌رسد و از مرداد می‌توانیم طی چهار ماه واکسیناسیون عمومی را انجام دهیم و تا آذرماه انشاء‌الله همه مردم واکسینه شوند.

روز گذشته هم علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کرد: در هفته‌های آینده وضعیت تامین واکسن ما بسیار مطلوب‌تر خواهد بود. بر اساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته ما از شهریور ماهیانه ۱۰ میلیون دُز واکسن داخلی به دستمان خواهد رسید و تا پایان سال همه گروه هدف کشور را واکسینه می‌کنیم.

به این ترتیب در حالی که هنوز معلوم نیست آغاز عمومی واکسیناسیون کی خواهد بود، پایان آن حداقل تا پایان سال به تعویق افتاد!
گزارش: مهدی یزدی